صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

چهارشنبه ۵ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

شمه‌ای از مدارا در زمینه‌ی بدبینی و نفرت

شمه‌ای از مدارا در زمینه‌ی بدبینی و نفرت حسین معرفت :

دیدار پاپ فرانسیس و آیتاالله سیستانی و تاکید بر صلح و زندگی مسالمتآمیز میتواند سرآغاز خوبی باشد. ندای آنها ندای خیر بود.
دیروز پاپ فرانسیس رهبر کاتولیکهای جهان و آیتالله علی سیستانی از مهمترین چهرههای مذهبی مسلمانان و مرجع میلیونها شیعه باهم دیدار کردند. این دیدار که در خانهی آیتالله سیستانی در نجف انجام شد، مورد توجه و پردازش بسیاری قرار گرفت. باآنکه خبرنگاران اجازهی حضور در این دیدار را نداشتند اما این موضوع یکی از سرخطهای مهم رسانهها شد. در افغانستان نیز باوجودیکه روزانه چندین رویداد داخلی مهم اتفاق میافتد، این دیدار در شبکههای اجتماعی بازتاب گسترده داشت و بیشتر واکنشها به آن مثبت بود.
هرچند این رویداد چیزِ آنچنان خارقالعادهای نیست و چنین دیدارهای باید طبیعی باشد اما با توجه به فضای موجود در جهان اسلام و کمپیشینه بودن دیدار مقامات مذهبی مسلمان با رهبران دیگر ادیان، میتوان گفت که یکی از رخدادهای نسبتا نادر و بااهمیت است. در شرایطی که از تریبونهای مراکز دینی و مذهبی علیه پیروان دیگر ادیان و مذاهب نفرت و بدبینی پخش میشود و در فضاییکه با ندای القاعده، طالبان، داعش، بوکوحرام و ... بهشدت مخدوش شدهاست، دیدار دو شخصیت مذهبی مهم مسیحی و مسلمان میتواند نشانهی هرچند کوچکی از مدارا و گفتگوی میان ادیان باشد.
دین همواره یکی از عوامل بنیادی انسجام و افتراق بودهاست. از یکسو میان انسانها همگرایی ایجاد کرده و آنها را از نژادها و خاستگاههای فرهنگی مختلف بههم پیوند دادهاست و از سوی دیگر سبب تفرقه، بدبینی و نفرت و خشونت شدهاست و انسانها را در برابر هم قرار داده و سبب جنگهای خونین شده و دستکم شدتدهنده و یا تاییدکنندهی آن بودهاست. در کشورهای چون عراق که درگیر افراطگرایی و منازعات مذهبی اند و بستر گفتمان‌‌ داعش بوده، کارکرد دومی بیشتر مشاهده شدهاست.
آیتاالله سیستانی از شخصیتهای بانفوذ در عراق است و بر سیاست عراق اثر قابلتوجهی دارد. حمایت سرنوشتساز او از «ائتلاف عراق متحد» در سال 2005 که منجر بهپیروزی این ائتلاف شد، بسیج شدن صدها هزار عراقی نیز در سال ۲۰۱۴ میلادی با دستور او برای جنگ با داعش، و استعفای عبدالمهدی در نتیجهی عدم حمایت او مثالهایی اند که نفوذ او را بهخوبی توضیح میدهد.
دیدار پاپ با سیستانی میتواند روزنهی هرچند کوچکی از امید برای سرآغاز فصلی جدید باشد. در پیامی که دفتر سیستانی پس از این دیدار نشر کرده آمده که او در این دیدار در مورد بی عدالتی، ستم، فقر، آزار و اذیت های مذهبی و فکری، سرکوب آزادهای اساسی و فقدان عدالت اجتماعی و... با پاپ صحبت کردهاست. بهنوشتهی رویترز سیستانی در دیدارش با پاپ فرانسیس تاکید کرده که امیدوار است شهروندان مسیحی عراق مانند دیگر شهروندان این کشور در امنیت، صلح و حفظ کامل حقوق، زندگی کنند.
پاپ ساعاتی پس از این دیدار در رشتهتویتی نوشت: امروز باید بشریت –بهخصوص مؤمنان-باید ابزارهای نفرت را صلح تبدیل کنند. لوئیز یاکو، اسقف اعظم کلیسای کلدانی عراق نیز چندی پیش گفته بود که طی این ملاقات پاپ و آیتالله سیستانی قرار است «سند اخوت برای صلح جهانی « را به امضا برسانند.
این دیدار میتواند در روزگار بدبینی و نفرت و «یهود و نصارا»ستیزی در جهان اسلام و روند فزایندهی اسلام ستیزی در غرب، شمهای از مدارا و نویدی برای گفتگو و روابط خوب میان ادیان باشد.