صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

ماه مبارک رمضان، نسیم رحمت!

-

ماه مبارک رمضان، نسیم رحمت!

يكي از دستورات صریح و نشانه واضح عبودیت در دین اسلام که در متون دینی بیان شده است فريضه روزه است. روزه‌ يكي از واجبات بزرگ الهي و يكي از فروعات دين مبين و در واقع جزء اركان مهم اسلام محسوب می شود؛ چنانچه انسان مسلمان و روزه‌دار خود را در مسير الطاف بي‌پايان خداوند قرار دهد از الطاف بی کران الهی برخوردار خواهد شد. رمضان زمینه و بستری است برای شدن انسان، در فضای رمضان است که انسان موحد با وجود حق انس و ارتباط برقرار مي‌كند و از جانب دیگر با دست یابی به صفاي باطن و نور معنويت زمینه رشد و تکامل خود را در نظام هستی فراهم می سازد.

ماه رمضان ماه وزيدن نفحات الهي و گشوده شدن درهاي رحمت و مغفرت خداوندي است كه با فرا رسيدن آن جان تازه‌اي در كالبد وجود روزه داران دمیده می شود. خداوند بزرگ، در اين ماه با فراخواني بندگان خويش بر خوان گسترده‌اش، هيچ لطف و عنايتي را از آنان دريغ نمی نماید. بر اساس بسیاری از باورهای دینی در اين ماه مبارك درهاي بهشت باز و درهاي جهنم بسته شده است و شياطين در زنجيراند. زندگي واقعيتي است كه انسان بايد در راستاي آن راه كمال را بپيمايد تا بتواند به هدف نهايي‌اش برسد. هدف نهايي در حركت انسان رسيدن به مقام انسانيت و قرب الي الله و تخلق به اخلاق خدایی است.

اساسا ساختار وجودی انسان بگونه ای است که براي تغذيه و فربهي و شادابي بُعد انساني و جنبه معنوي و روحي انسان نيازمنديهاي غير از نيازمنديهاي مادي نیز وجود دارند. اين گونه نيست كه با بدست آوردن عوامل و زمينه‌هاي شادابي، فربهي و آسايش تن زمينه تنومندي، رشد، نشاط و آرامش جان نيز فراهم گردد. لذا براي پرورش و رشد و بالندگي جان و تامين خواسته‌هاي آن بايد به سراغ اموري غير از عوامل تامين كننده نيازهاي تن شتافت. به این جهت می توان گفت هدف اصلي و نتيجه نهایي و دستاورد اصلي "روزه" كه برجسته‌ترين وظایف مسلمانان در ماه مبارك رمضان شمرده می شود، تقوا مي باشد.

شک نمی توان داشت که انسان براي تامين حيات معنوي خود و تقويت آن، و پرورش و فربهي روح خويش به ممارست و خود سازی نیاز دارد، ماه مبارک رمضان زمینه و بستری است در جهت تامین این نیازمندی های انسان؛ همانطور که ذکر شد هدف اصلي و نقش اساسي و تاثير عمده ماه رمضان به حيات معنوي و روان انساني مربوط مي‌شود. آدمي براي بالندگي رشد و چالاكي به امساك، منع و محدوديتي كه ماه رمضان براي بعد حيواني انسان ايجاد مي‌كند نيازمند است؛ اما اين امساك هرگز به معناي محروميت و از دست دادن توانايي‌ها و گرفتار ضعف و ناتواني شدن نيست و روزه براي پيشگيري از محروميت انسان و ايجاد قدرت كنترل در برابرخواست های زیاده طلبانه و تمايلات افراطی تن و بر خوردار ساختن وجود انسان از گوهرها و كمالات انساني لازم و ضروري می باشد.

در فهم انسان شناختی این نکته مطرح می باشد که ساختار وجود انسان و فطرت اوليه‌اش، او را به سوي درياي معرفت الهي و عشق به پروردگار سوق میدهد، در كشاكش هياهوي زندگي و غوغاي اجتماع، دست و پنجه نرم كردن با مشكلات زندگي گذر از گردنه‌هاي صعب العبور ناكامي ها و تلخي ها و شكست ها، ما را متوجه تكيه گاهي مطمئن مي‌كند كه همان وجود خداي بي‌نياز مطلق است.

ماه رمضان ماه پيوند عميق مخلوق با خالق يكتاست كه اين پيوند روحي و قلبي بوسيله روزه‌داري برقرار مي‌باشد که او همه‌ هم و غم خود را صرف کسب رضايت حضرت حق و دست یابی به کمال می کند. چهره پر فروغ ماه رمضان آنگاه قابل مشاهده است كه پرده از ديدگاه آدمي برداشته و غبار تن حجاب رخسار زيباي جان نگردد و خواهش‌هاي نفساني، مانع رؤيت ارتباط نيازهاي جان آدمي با حقيقت و ماهيت روح پرور ماه رمضان نباشد
اگر روح انسان را بشناسيم و نيازهاي حقيقي او را بدانيم و رابطه انسان را با عالم ملكوت به درستي دريابيم نه تنها ماه رمضان را موجب محروميت و محدوديت نمي‌دانيم بلكه آن را موجب توسعه و پيشرفت وجودي و صعود و تكامل انساني خواهيم دانست و در اين صورت براي تكامل و تعالي انسان و رسيدن به كوي حق روزه و ماه رمضان و اموري كه موجب بالندگي و نشاط و قوت جان مي‌گردد را در خود محقق می كنيم.

وقتي انسان با عمق جان و روح به اين حكم استوار و عظيم الهي بنگرد به اين حقيقت پي مي‌برد كه خود شناسي، مقدمه‌ي خداشناسي مي‌باشد. ماه رمضان، ماه رحمت، ماه بركت، ماه مغفرت، ماه كرامت، ماه عزت، ماه توبه، ماه آمرزش، ماه خود سازي، ماه تصفيه درون از رذائل و در يك كلام ماهي كه مي‌تواند انسان پيراسته از همه‌ رذائل و آراسته به همه‌ي حسنات و فضائل گردد.

ماه رمضان ماهي است كه قرآن در آن نازل شده و بهترين شبها را در بر دارد كه حتي ملائكه گروه گروه جهت افاضه فيض بر زمين فرود آمده و حسنات نيكوكاران و مومنين را بالا مي برند. ماه رمضان ماهي است كه نام آن در قرآن چندين بار ذكر شده است كه اين خود دليل عظمت و ارزش اين ماه عزيز است و اگر كسي بتواند حقيقتاً خود را همراه و هماهنگ اين ماه به نماید همای سعادت را بدست خواهد آورد.

حتي در روايات اسلامي آمده است كه ساير كتب آسماني "تورات"، "انجيل"، "زبور"، "صحف" نیز در اين ماه نازل شده‌اند. بدين ترتيب ماه رمضان ماه نزول كتابهاي بزرگ آسماني و ماه تعليم و آموزش بوده است. زیرا تربيت و پرورش بدون تعليم و آموزش صحيح ممكن نخواهد بود. برنامه تربيتي روزه نيز بايد با آگاهي هر چه بيشتر با تعليمات آسماني هماهنگ گردد تا جسم و جان آدمي از آلودگي ها و ناراستی ها شستشو داده شود.

پر واضح است که روزه داشتن، هرگز به معنای نخوردن و نياشاميدن نيست، بلكه روزه شرايطي دارد كه بايد آن شرايط را حفظ كنيم تا روزه‌اي كامل و تمام داشته باشيم . سكوت وجود ما یکی از شرایط روزه است. چشم پوشی و پرهیز از انجام عمل های نادرست مانند دوری از حسادت، غيبت، دروغ، جدال و دشمني و ظلم به همنوعان همه ازشرایط روزه داشتن است. آرامش و وقار و خضوع و خشوع و خائف بودن به درگا ه حق و رجاء مند بودن به رحمت بی پایان او رعایت شروط روزه داری محسوب می گردد. آثار روزه حقيقي بر دل و جان و عقل آدمی تجلي مي‌كند. به همین دلیل روایت شده است که روزه داران چقدر اندک و گرسنگان چه بسیار اند. انجام روزه واقعی كيفيتي دارد که در حقيقت روح معنوي و ايماني انسان را تقويت و اراده او را در اجتناب از معاصي و گناه قوي و نيرومند مي‌گرداند . اگر به آموزه های دینی، بویژه متن قرآن شریف مراجعه نماییم فلسفه واقعی رمضان را می توان بصراحت دریافت. خداوند در قرآن کریم می فرماید که اي كساني كه ايمان آورده ايد روزه بر شما واجب شد همانطوري كه بر كسانيكه قبل از شما بوده‌اند واجب بوده است اميد است با تقوا شويد.

بنابر این انجام فریضه روزه یک عمل سخت و تحمل رنج بی موجب نبوده، بلکه در انجام آن یک عبادت بزرگ و نشان دادن اخلاص بدرگاه خداوند می باشد که البته از اثرهای تربیتی نیز برخوردار می باشد. روزه تربيت روح و تقويت اراده تعديل غرائز است. روزه دار در حال روزه با وجود گرسنگي و تشنگي و خود داري از غرائز و لذائذي كه بايد از آن چشم بپوشد، روح و اراده خويشتن را تقويت مي‌كند. روزه با محدوديتها و محروميتها خود به خود به روح و جسم انسان توان و قدرت و مقاومت و بدنبال آن نور وصفا مي بخشد . روزه اگر با همه شرائط محقق شود مي‌تواند در وجود انسان تقوي حاصل كند .تقوا در اسلام به عنوان يك ارزش اصيل اخلاقي و هدف عبادت معرفي شده است.

امید می رود که مردم ما نیز با انجام فرایض عبادی خصوصا در ماه مبارک رمضان، از برکات و آموزش های سازنده آن بهره مند گردند. در شرایطی که نابسامانی ها از هر جهت وضعیت اجتماعی و فردی ما را آسیب رسانیده است، شاید مردم ما بیش از هر ملت دیگر ضرورت به اصلاح و خودسازی روحی و روانی دارند. به این جهت ماه مبارک رمضان که در واقع نسیم رحمت الهی است، زمینه و بستری گردد برا ی درک و فهم ارزشهای دینی و دست یافتن به آرامش و امنیت واقعی جان و جسم. اگر به این اهداف والا دست یافتیم قطعا در زمینه دست یابی به صلح و برادری و ریشه کن ساختن خشونت و دشمنی در جامعه نیز موفقیت بدست خواهیم آورد. رمضان فرصتی است برای دست یابی به این ارزش ها و کمالات و آرزوها؛ بکوشیم که این فرصت و زمینه را بیهوده و بدون دست آورد از کف ندهیم.

دیدگاه شما