صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۷ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

صلح آرزوي ديرين اما دست نيافتني

-

صلح آرزوي ديرين اما دست نيافتني

همزمان با شدت گرفتن تلاش های صلح اعلام شده است که مسوولان شورای کویته اعلام کرده است طالبان می پذیرند یک دفتر سیاسی در قطر داشته باشند. این شورا می افزاید که بیش از این، ایجاد این دفتر از سوی سازمان ملل و امریکا پشنهاد شده بود.

در همین حال شورای عالی صلح می گوید که حکومت پاکستان باید در گفتگو با طالبان افغانستانی با افغانستان همکاری کند. شورای عالی صلح از تلاش ها برای از سر گیری گفتگوهای صلح با طالبان افغانستانی در پاکستان سخن می گویند و می گوید که قرار است هفته آینده یک نشست مشورتی درباره گزینش رییس این شورا با حضور رییس جمهور کرزی برگزار شود.

محمد اسماعیل قاسمیار، منشی و مشاور روابط جهانی شورای عالی صلح در این باره می گوید که حکومت پاکستان دروازه ای است که می توانیم با مخاطبین خود ارتباط برقرار کنیم . اما مذاکرات صلح در افغانستان نیز مانند سایر مسائل اساسی و اصلی کشور موافقان و مخالفان خود را دارد.

در این میان عده ی بر این باور اند که توجه و اهمیت دادن به طالبان و دعوت و التماس از آنان برای حاضر شدن پای میز مذاکرات در واقع به تقویت بیش از حد طالبان منجر خواهد شد. زيرا تجربه نشان داده است که طالبان از انسجام و هماهنگی های لازم در میان خود برخوردار نیستند و از آنها صدا های متفاوتی شنیده می شود، بسیاری ها صرفا به دلیل خصومت های شخصی ، قومی و طایفه ی دست به اقدامات تخریبی می زنند تا باج بیشتری از دولت بگیرند.

در چنین شرائطی التماس ها و توجهات بیش از حد دولت به مخالفان موجب تحریک بیشتر آنان گردیده و بسیاری ها را به طالبان نزدیک تر می کنند تا هم سو با انها در چانه زنی های قدرت سهم بیشتری گیر شان بیاید.

اين درحاليست که بسيار از کارشناسان با انتقاد شدید از کارکردهای شوراي صلح در یک سال گذشته می گویند که شورای عالی صلح هیچ دستاوردی نداشته است. زيرا به باور آنان حکومت گاهي مشخصا تعریف ميکند که پاکستان طرف درگیر جنگ با ماست، اگر اينگونه باشد ديگر نه به شورای صلح نیاز است و نه به دیگر شوراهای با مصارف گزاف.

زيرا مسائل ميان دو کشور بايد از طریق دو حکومت و وزارت خارجه، مستقیما حل و فصل گردد. اما بسيار از کارشناسان نظامي آمريکا همواره اعلام کرده اند که تقویت این گروه کمکی به روند صلح نخواهد کرد. زيرا به باور آنان در حال حاضر زمان برای مصالحه با طالبان مناسب نیست و برای تضعیف این گروه به فشارهای نظامی بیشتر نیاز است. بدليل آنکه در جهت جنگ علیه طالبان تاکنون تغییر کافی به میان نیامده است تا سران طالبان متقاعد شوند که واقعا جنگ را می بازند.

طبيعي است زمانی که طالبان در مورد اینکه پیروز می شوند شک و تردید پیدا کنند، آن زمان ممکن است برای مصالحه آماده شوند . به نظر می رسد سیاست تضعیف طالبان چندان جدي به نظر نمی رسد زیرا در طول هشت سال گذشته مجال کافی برای تضعیف طالبان وجود داشت که در این زمینه درست عمل نشد و بعید به نظر می رسد در آینده نیز اقدامات موثری صورت بگیرد.

زیرا در این راستا موانع زیاد داخلی و خارجی وجود دارد. اما از جانب دیگر بزرگ نمایی و تقویت طالبان نیز به صلاح کشور و دولت کنونی نیست. بهتر آن است که طالبان را همانگونه که هست بپذیریم. طالبان یک گروه شکست خورده و مورد تنفر و انزجار اکثریت شهروندان افغانستان است و در مقابل دولت از اقتدار و اتوریته کافی برای اداره و گردانندگی امورات کشور برخوردار است.

از این رو با مخالفان باید در چارچوب قوانین نافذه کشور و نظام حاکم کنونی مذاکرات و گفتگو ها انجام پذیرد. در غیر این صورت باج دهی و امتیاز دهی به طالبان و سایر مخالفان نه تنها کمکی به تامین صلح و امنیت پایدار در کشور نمی کند که اختلافات و تنش های جدید و تازه ی را در کشور بوجود خواهد آورد.

اما مهمترين مسئله اي که صلح را در افغانستان به يک آرزوي دست نيافتني تبديل کرده است اين است که مشکلات و دشمنی هاي في مابين پاکستان و هند باعث بوجود آمدن وکالت جنگ در افغانستان شده است.

به این معنی که پاکستان در مخالفت با نفوذ هند، از هر تلاشي فرو گذار نخواهد کرد. این در حالی است که هند از دولت افغانستان بطور جدی حمایت نموده و هند پنجمین کشور کمک کننده بزرگ به افغانستان است. اما پرسش اساسی این است که راه حل مناسب برای پایان دادن به بحران افغانستان و منطقه چه خواهدبود؟ در پاسخ بايد گفت مسلما قدرت گرفتن مجدد طالبان در افغانستان بحران های جدید را بوجود خواهد آورد.

هند ، روسیه ، ایران و برخی قدرت های مهم منطقه یی دیگر ممکن است تلاش نمایند تا به هر ترتیب ممکن از شکل گیری چالش های تازه فراروی خود جلو گیری نمایند. به این ترتیب نه تنها بازگشت طالبان و اجرای طرح صلح بااین ویژگی به توسعه و ثبات پایدار در منطقه کمکی نخواهد کرد بلکه تنش های منطقه ی را افزایش داده و بحران های تازه را خلق خواهد کرد. از جانبي هم نقش فعال هند و حضور جدی آن در عرصه باز سازی افغانستان را نمی توان نا دیده گرفت. هند پنجمین کشور کمک کننده بزرگ درین کشور است.

اما افغانستان هرگز نمی تواند دغدغه ها و نگرانی های پاکستان همسایه بزرگ و مهم خود را نادیده بگیرد و روشن است که پاکستان از حضور پررنگ هند دراین کشور ناراحت و نگران است. حمایت های آنان از طالبان و مخالفان دولت نیز در همین چارچوب می تواند قابل تبیین باشد.

وقوع انفجار های گسترده که هر از چند گاهی در پایتخت وسایر نقاط کشور اتفاق می افتد مسلما نمی تواند بدون حمایت ها و اکمالات گسترده خارجی صورت بگیرد ، این مطلب هم برای دولت و هم برای مردم افغانستان کاملا روشن است. بنا براین طرح صلح و گفتگو با طالبان و مخالفان دولت برای پایان دادن به تداوم خشونت ها در افغانستان یکی از بهترین راه حل ها است که باید در آن بیش از هر چیز نقش همسایگان و قدرت های منطقه یی نادیده گرفته نشود.

اما نکته ی مهم این است که دولت افغانستان تا چه حد می تواند در برقراری توازن در سیاست های خارجی خود بویژه در خصوص هند و پاکستان دو کشور بزرگ و همسایه ما توفیق داشته باشد.

حال باید دید و منتظر ماند که دستگاه سیاست گذاری های خارجی افغانستان چگونه می تواند از این گردنه های دشوار موفقانه عبور نماید. اگرچه گفته اند که در بازار سیاست هیچ امری محال نیست و در بازی سیاست ناممکن ممکن می گردد. اما حقیقتا باید اعتراف نمود که اتخاذ تصمیم نهایی و یافتن راهکار ها و راهبرد های عملی در چنین شرائطی سخت دشوار و حتا ناممکن می نماید. دشواری مضاعف از آنجا شروع می شود که ما تنها با این دو قدرت متخاصم در منطقه درگیر نیستیم.

آشکار شدن اختلافات سایر قدرت های مهم بین المللی در موضوع افغانستان وجنگ این کشور بر دشواری کار ها به شدت می افزاید. امید واریم دولت افغانستان به کمک متخصصان داخلی و بین المللی با درنظر داشت منافع علیای کشور بتوانند سیاست های را اتخاذ نمایند که بیشترین در صد از منافع ملت از طریق آن تامین گردیده و طرح صلح نیز از این ویژگی برخوردار باشد.

دیدگاه شما