پول منحیث وسیله تبادله ، حفظ و نگهداری ارزشها نقش مهم در اقتصاد دارد . جریان معاملات و تبادلات اقتصادی را رو نق می بخشد . پول در واقع گواه وسندی است که بیانگر توانایی دارنده یی آن برای مالکیت هر کالا یا خدمتی به ارزش معادل آن میباشد . باتوجه به اهمیت موضوع پول و تأثیر آن بر اقتصاد ، درین مقاله به تحلیل و بررسی تحول درک پو ل در سیرتاریخ اندیشه اقتصادی و نتایج عملکرد آن براقتصاد می پردازیم .

برداشت مرکانتلیست ها ازپول : مرکانتلیست یا سوداگران قبل از اینکه تیو ری پرداز باشد ، مردان عمل بودند . آنان به تجارت و بازرگانی علاقه زیادی داشتند . به نظر آنها ثروت و قدرت اقتصادی ، شرط لازم برای قدرت سیاسی است و منبع اصلی ثروت را فلزات گرانبها و قیمتی مانند طلا و نقره (پو ل) تشکیل میدهد . به این اساس ، آنان بیلانس تجارتی مثبت (صادرات نسبت به واردات بیشتر باشد) معتقد بودند .

و انها تلاش میکردند تا فلزات گرانبها را بیشتر به کشور شان ذخیره کنند . و این فلزات گرانبها (طلا و نقره ) را به میزله یک پول ملی و ثروت ملی تلقی می کردند ؛ و تمام فعالیت ها را برای کسب آن تنظیم میکردند . بر علاوه ، آنان معتقد بودند که انباشت این فلزات گرانبها باعث رشدو توسعه اقتصادی میگردد .

مرکانتلیست ها دولت رامسؤل میدانستند تا در انباشت این ثروت ملی اقدام نماید. تفکری سودا گری در انباشت فلزات گرانبها (طلاونقره ) به عنوان ثروت به خط مشی سیاسی و عملی متفاوتی در کشورهای اروپایی منجر شد ؛ طوریکه د راسپانیا و پرتقال خط مشی سوداگری فلزی ، در فرانسه خط مشی طوداگری صنعتی و در هلند و انگستان خط مشی سوداگری تجارتی اتخاذ شد .

خط مشی مرکانتلیست ها در فرانسه وانگاستان موفق شد ، اما در اسپانیا نتایج ناگواری را ببار آورد . اسپانیا تلاش میکرد تا فلزات گرانبها را در داخل جمع آوری و ذخیره کنند . این موضو ع باعث شد که قدرت خرید آنها بیشتر شود و مردم به مصرف گرایش بیشتری پیدا کند . واردات کالای مصرفی زیاد شد و تولیدات داخلی سقوط کرد . به این دلیل ، ذخایر آنها هر روز کمتر میشد صنعت و زراعت آنها تضعیف و در نهایت به بحران در اسپانیا تبدیل شد .

فهم کلاسیکی از پول: علمای کلاسیک اقتصاد را بدو بخش حقیقی و پولی تفکیک کرده و نقش پول را در بلند مدت بسیار ناچیز ویا خنثی در نظر گرفته است . کلاسیک ها پول را وسیله تبادله و سنجش ارزش میداند واهمیتی بیش ازین برایش قائل نیست ؛ و هر کالای میتواند نقش پول را ایفاء کند . برداشت مرکانتلیست ها از پو ل ، که انباشت پو ل را منحیث انباشت ثروت تلقی میکردند ، کاملا رد کرد. ( ژان باتیست سی ) یکی از علمای کلاسیک به ان باور است که پول نقشی در تحولات اقتصادی ندارد و عملکرد واقعی اقتصاد در گردش پولی انقکاس مییابد .

در نظر کلاسیک ها ، نرخ واقعی بهره پدیده ای غیر پو لی است ؛ آنچه نرخ واقعی بهره را تعیین میکند ، بازار سرمایه است که در چارچوب نظام پس انداز وسرمایه گذاری شکل میگیرد . نرخ بهره واقعی ، متغیری است که بازار سرمایه به تعادل کشانده و برابری پس انداز و سرمایه گذاری راتضمین میکند.

به نظر کلاسیک ها آنچه مهم است نرخ بهره واقعی است نه بهره اسمی ؛ نرخ بهره واقعی اقتصاد در بازار سرمایه توسط عملکرد عرضه و تقاضا تعیین میشود . تغییرات درحجم پول بالای نرخ بهره واقعی تأثیر نگذاشته بلکه صرف بالای قیمت ها و تو رم پو لی و سایر متغیر اسمی تأثیر گذار است .

فهم مکتب اتریشی ازپول : علمای مکتب اتریشی از طرز تفکر و برداشت علمای کلاسیک از پول انتقاد کردند . از نظر علمای مکتب اتریشی ، نه تنها میزان تغیر در عرضه پول ، بلکه نحوه و مسیری که پو ل وارد سیستم گشته و راه خود را در سیستم اقتصادی پیدا میکند ، متغیر های واقعی و عملکرد اقتصادی را تحت تأثیر قرار میدهد . علمای مکتب اتریشی مانند میزسن وهایک تلاش نمود تا نشان که چگونه اختلالات پولی میتواند منجر به تخصیص ناکارا و مشکلات مربوط به هماهنگی شود ؛ از نظر هایک پول نقش کلیدی در تعیین قیمت و تولید داشته ، به نحوی که اختلالات پولی ، قیمت ها و بخش واقعی اقتصاد را از طریق تغیر در ساختار تولید ، تحت تأثیر قرار میدهد .

اقتصاددانان مکتب اتریشی نحوه اثرگذاری اختلالات پولی بر عملکرد اقتصادی را چنین توضیح میدهد : افزایش حجم پولی عملکرد اقتصاد را از طریق ایجاد اختلالات بین نرخ بهره طبعی اقتصاد که انعکاسی از بازده واقعی سرمایه است و نرخ بهره بازار ی اقتصاد که بیانگر مصارف قرضه گرفتن میباشد ، تحت تأثیر قرار میدهد . تازمانی که پس انداز( عرضه سرمایه ) و سرمایه گذاری ها (تقاضای سرمایه ) در اقتصاد برابر هستند تمام سرمایه گذاری ها توسط پس انداز های مردم حمایت میشود .

زمانی که دولت با کاهش نرخ بازار ی بهره موجب ایجاد اختلاف بین نرخ ارز بازاری و نرخ ارز طبعی میشود ، بازار سرمایه از حالت تعادل خود خارج میشود . در واقع باکاهش نرخ بهره بازاری ، ازیک طرف پس انداز مردم کاهش مییابد وازطرف دیگر میزان تقاضا برای منابع مالی جهت سرمایه گذاری افزایش خواهد یافت ، بناء مازاد تقاضا برای منابع مالی بوجود میآید که توسط پس انداز های مردم قابل تأمین نیست .

درینحالت دولت این مازاد تقاضا رابا خلق پول تامین میکند . هرگاه چنین روندی ادامه بیابد درنهایت باعث انقباض پولی و تورم پولی میگردد ؛ اگرچنین تورم به تورم افسار گیسخته تبدیل شود از کنترول خارج میشود و باعث بحران بزرگی اقتصادی میگردد .

اهمیت کارکرد پول یکی از مباحث مهم اقتصادی است که فصلی بزرگی در تاریخ اندیشه های اقتصادی بخود اختصاص داده است . این امرازین جهت مهم است که نحوه درک ماهیت و کارکرد پول در اقتصاد درنوع سیستم پولی و نحوه مدیریت سیستم پولی اثری مهم دارد .