پس از امضای پیمانهای راهبردی میان افغانستان و کشورهای غربی از جمله ایالات متحده آمریکا، انگلستان، فرانسه، آلمان، ایتالیا و کشور هند و استرالیا اکنون مقامات وزارت خارجه افغانستان از آمادگی ها برای امضای پیمان استراتیژیک با ترکیه خبر میدهند. سخنگوی وزارت امور خارجه می گوید که دولت افغانستان به تازگی با نخست وزیر استرالیا موافقت نامه دراز مدت استراتژیک را به امضا رسانده است.

او گفت که آموزش و تجهیز نیروهای امنیتی و کمک های مالی در بخش انکشاف و بازسازی افغانستان، از موارد مهم شامل در این موافقت نامه به شمار می رود. پیشتر دولت استرالیا اعلام کرده بود که این کشور، 300 میلیون دالر را پس از پایان انتقال مسوولیت های امنیتی به افغانستان کمک می کند. جولیا گیلارد، نخست وزیر و استفان اسمیت، وزیر دفاع استرالیا در یک اعلامیه مشترک گفته اند که این کمک ها در جریان سه سال به دولت افغانستان داده خواهد شد. دولت استرالیا، اعلام کرده است که اين كمك ها از سال 2015 آغاز و در جریان سه سال تکمیل می شود.

اما به گفته مقامات افغانستان این کشور در نهایت با تمامی اعضای ناتو پیمانهای راهبردی امضاء خواهد کرد . سخنگوی وزارت امور خارجه گفت که افغانستان بنا به درخواست کشورهای عضو پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) با تمامی این کشورها، سند همکاری های استراتژیک امضا خواهد کرد. براساس موافقت نامه های امضا شده، برخی کشورها با افغانستان، آنان در امر همکاری های دراز مدت مالی و امنیتی با افغانستان تعهد سپرده اند. موسی زی می گوید که رایزنی ها با برخی از کشورهای دیگر ناتو از جمله ترکیه آغاز شده تا پیش نویس سند همکاری های استراتژیک آماده شود.

البته سخنگوی وزارت امور خارجه، افزود که تا هنوز زمان دقیق امضای سند همکاری های استراتژیک میان افغانستان و اعضای ناتو مشخص نشده است. اما در همین حال عبدالله گل رییس جمهور ترکیه در حاشیه نشست شیکاگو، موافقت کرده اند که روابط ترکیه با افغانستان تا سطح توافقات استراتژیک ارتقا پیدا کند. کرزی نیز دراین نشست کشور ترکیه را دوست تاریخی افغانستان خوانده گفته است:" مردم افغانستان کشور ترکیه را به عنوان دوست و برادر می داند و خواهان گسترش روابط استراتژیک با این کشور هستند.

رییس جمهور ترکیه، نیز افغانستان را کشور دوست و برادر خطاب کرده و گفته است که ترکیه در هر شرایط از افغانستان حمایت خواهد کرد. وی گفته است ما آماده هر نوع همکاری با افغانستان در زمینه های بازسازی و آموزش نیروهای امنیتی هستیم و از پروسه صلح افغانستان حمایت می کنیم.

اما پرسش مهم و اساسی که دراین زمینه می تواند مطرح باشد این است که براستی منافع متقابل افغانستان و اعضای ناتو از امضای پیمانهای راهبردی با افغانستان چیست؟ زیرا اگر پاسخ این پرسش ها به روشنی تبیین نگردد فراهم شدن زمینه های حضور اعضای ناتو درافغانستان می تواند حساسیت های شدید قدرت های منطقه ای و همسایگان افغانستان را بدنبال داشته باشد که این حساسیت های منطقه ای می تواند هزینه هایی را هم بر دولت افغانستان و هم بر اعضای ناتو در این کشور تحمیل نماید. درپاسخ به این سنخ پرسش ها باید گفت مسلما تمرکز اصلی در امضای این پیمانهای راهبردی روی مسائل امنیتی است و این به این معنا است که تروریزم همچنان به مثابه یک تهدید جدی و بالقوه مشترک برای افغانستان و اعضای ناتو مطرح است.

بدیهی است که باوجود چنین دشمن قوی و مشترک امضای توافقنامه های استراتیژیک امر اجتناب ناپذیراست. تا زمانیکه امنیت جهانی و امنت کشورهای اعضای ناتو و همینطور همسایگان افغانستان و تمامی کشورهای جهان از کوه ها و دره های افغانستان مورد تهدید قرار بگیرد این کشورها به خود حق می دهند که در شکست کامل جبهه ترور و خشونت با دولت افغانستان همکاری نمایند و ازین طریق منافع ملی کشورهای شان را تامین نماید. تامین امنیت شهروندان هر کشور وظیفه اصلی دولت هاست و بزرگترین منفعتی که این کشورها می تواند از همکاری با دولت افغانستان نصیب گردند امنیت است.

بنا براین همکاری این کشورها با افغانستان نه تنها بدون منفعت دوجانبه نیست بکله بیشترین سود را همین کشورها از امضای چنین پیمانهای با افغانستان می برند. با توجه به متن های منتشر شده از توافقنامه ها، کشورهای مختلف چشم داشت خاص دیگری از افغانستان نداشته و ندارند.

اما اینک منافع افغانستان از امضای چنین پیمانهای چه خواهد بود به نظر می رسد افغانستان به شدت نیازمند امضای چنین پیمانهای راهبردی برای دفاع از خود در برابر تهدیدهای بالقوه تروریستی ومنطقه ای است. بسیار از کشورهای اطراف افغانستان مانند هند، روسیه، چین و پاکستان قدرتهای هسته ای اند وبرخی دیگر مانند ایران نیز در حال هسته ی شدن است.

با وجود چنین قدرتهای بزرگ نظامی و هسته ی در اطراف افغانستان این کشور حق دارد برای جلو گیری از تهدیدات بالقوه علیه خود و دفاع از تمامیت ارضی خود با قدرتهای برتر جهان پیمانهای راهبردی به امضا برساند. بویژه آنکه مقامات فعلی دولت افغانستان بویژه مشاور امنیت ملی رئیس جمهور کرزی در سخنانی در پاسخ به واکنش های کشورهای منطقه ی در مورد امضای پیمان استراتیژیک کابل واشنگتن گفته بود که با وجود بی مهری های همسایگان در سی سال گذشته ما نگرانی های آنانرا در امضای پیمانهای مشترک مان با قدرت های مختلف مد نظر گرفته ایم.

این سخنان مشاور امنیت ملی رئیس جمهور افغانستان بیانگر نگرانی های مقامات این کشور از تهدید های بالقوه در آینده نیز می باشد. بنابراین مقامات این کشور حق مشروع خود می دانند که برای جلو گیری از تهدیدهای بالقوه علیه خود با کشورهای مختلف از جمله اعضای ناتو پیمانهای مشترک امنیتی امضا نماید.

خلاصه می توان گفت افغانستان منافع زیادی را از امضای چنین پیمانهای در تمامی حوزه های امنییتی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی نصیب می شود زیرا بسیار از پیمانهای امضا شده شامل تمامی این بخش های مذکور است.

به نظر می رسد منافع بسیاری از ناحیه امضای چنین پیمانهای شامل همسایگان افغانستان نیز می شود. زیرا تروریزم و افراط گرایی دشمن مشترک کشورهای منطقه است. روسیه از نفوذ افراط گرایان در آسیای مرکزی و مرز های خود به شدت نگران است و به همین دلیل وزیر خارجه این کشور گفته است نباید آمریکا افغانستان را به حال خودش رها کند.

چین و هند نیز وضعیت مشابه دارد و افراط گرایی در نواحی مرزی چین میان افغانستان و پاکستان و چین بویژه در میان مسلمانان اویغور تهدید جدی علیه امنیت ملی چین به حساب می آید. ایران و پاکستان که همواره خود مدعی اند قربانیان اولیه و دم دستی تروریزم و دهشت افکنی اند. بنا براین به نظر می رسد این پیمانها نه تنها به نفع افغانستان و اعضای ناتو است بلکه می تواند در دراز مدت شرائطی را فراهم نماید که تمامی کشورهای منطقه و جهان از شر تروریزم و افراط گرایی در امان بماند.

بدیهی است که امنیت نخستین لازمه زندگی است و اگر امنیت نباشد توسعه و پیشرفت به هیچ وجه در منطقه امکان پذیر نخواهد بود با توجه به این مسئله می توان گفت تامین امنیت افغانستان و برطرف شدن تهدیدات تروریستی ازین کشور به همان میزان که برای مردم افغانستان مهم و حیاتی است برای کشورهای همسایه افغانستان و تمامی کشورهای جهان مهم و حیاتی است. دقیقا به همین دلیل جامعه جهانی در ده سال گذشته تمام و کمال در کنار مردم افغانستان ایستادند و کشورهای همسایه افغانستان نیز با آنان همراهی کردند.

اکنون نیز افغانستان شرائط مشابه را تجربه می کند و بایسته است که جهان یکبار دیگر تعهدات درازمدت برای شکست کامل تروریزم و افراط گرایی در افغانستان را به این کشور بدهند.