بربنیاد خبری که خبرگزاری باختر به نشرسپرده است نام معتصم آغا یکی از سران بلند پایه طالبان از لیست سیاه شورای امنیت سازمان ملل متحد حذف گردید. این خبرگزاری به نقل از سخنگوی وزارت امورخارجه اعلام داشت که بنا به درخواست افغانستان نام معتصم آغا از لیست سیاه شورای امنیت حذف گردید.

سخنگوی وزارت خارجه در این مورد افزوده است نام معتصم آغا یکتن از مقامات ارشد طالبان بنا به تقاضای جانب افغانستان و علاقمندی او به صلح، از لیست سیاه شورا امنیت سازمان ملل متحد حذف گردید.

معتصم آغا، یکی از اعضای بلند پایه و رهبران ارشد گروه تروریستی طالبان بشمار می‌آید. وی رئیس پیشین کمیته سیاسی طالبان بوده و بنا به برخی گزارش‌های تایید نشده از او به عنوان داماد ملا عمر نام برده می‌شود، او، هنوز خود را عضو شورای طالبان می‌داند. معتصم آغا یکی از نزدیک ترین افراد به رهبری گروه تروریستی طالبان بوده، در امور سیاسی و مالی شخص مورد اعتماد ملاعمر محسوب می‌شود. وی چندی قبل در شهر کراچی پاکستان در اثر حمله افراد ناشناس زخمی گردید.

دیدگاه سیاسی معتصم آغا، به شدت رادیکال بوده و به اسلام طالبانی وفادار است. وی در مورد نظام سیاسی کشور در مصاحبه‌های اخیر خود با تاکید گفته است که گروه طالبان به چیزی کمتر از حکومت اسلامی (طالبانی) راضی نیستند. او مجموعه طالبان را بشمول گروه حقانی تجزیه ناپذیر دانسته و همه را از وفاداران ملاعمر میداند.

از دیدگاه معتصم آغا، در شرایط کنونی جنگ از سوی خارجی‌ها بر گروه طالبان تحمیل گردیده است و افغانستان کشور اشغال شده می‌باشد که خارجی‌ها بر آن تسلط دارند. به همین جهت از نظر وی اگر مسئله صلح و مذاکره درمیان باشد طرف اصلی طالبان در مذاکرات امریکایی‌ها هستند نه حکومت کرزی. طبق اظهارات معتصم آغا که چندی قبل با خبرنگار بی بی سی گفتگو داشت، پس از گفتگو با امریکا، در شرایط بعدی مشخص خواهد شد که آیا با حکومت کرزی مذاکره نمود یا خیر!

این رهبر بلند پایه طالبان در مورد تعیین پیش شرط حکومت افغانستان در باب مذاکره، یعنی پذیرفتن قانون اساسی و دست آوردهای ده ساله میگوید طالبان فقط با ایجاد نظام اسلامی (طالبانی) راضی می‌شوند و بس!

دولت افغانستان همیشه به پذیرفتن قانون اساسی و دست آوردهای ده سال گذشته از سوی طالبان به عنوان پیش شرط مذاکرات، تاکید نموده است. اما اینکه طالبان در پی چه هستند آغا جان معتصم می‌گوید: طالبان فقط با ایجاد نظام اسلامی راضی می شوند و بس. نظام اسلامی که او از آن تعریف می‌کند عبارت است از: نهضت و قیام طالبان برای انفاذ شریعت اسلامی بوده و لذا برای طالبان مهم این است که یک نظام مستحکم اسلامی به میان آید، اشغال خارجی ها پایان یابد، برای طالبان مقام و منصب مهم نیست، هدف طالبان فقط دولت اسلامی قوی است. وی روند کنونی مذاکره را یک تاکتیک دانسته که از سوی خارجی ها دیکته می‌گردد.

موضوع حذف نام رهبران طالبان از لیست سیاه شورای امنیت سازمان ملل متحد مدت ها قبل از سوی حکومت افغانستان به آن شورا پیشنهاد شده بود. حکومت افغانستان دلیل این پیشنهاد را اعلام و نشانه حسن نیت و کمک به روندی آنچه از آن بعنوان روند صلح یاد می‌کند یاد کرده است. با پافشاری حکومت شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز چارچوب جدیدی را برای عفو و بخشش و نیز تعریفی جدیدی از لیست سیاه تنظیم نمود که راه را برای بخشش رهبران طالبان فراهم می‌سازد.

این شورا هدف از تعیین چارچوب تعیین شده را تشویق طالبان برای پیوستن به روند صلح یاد نموده است. مسئول کمیته تحریم ها علیه شبکه القاعده وطالبان در این زمینه میگوید: این تغییرات برای یک پروسه روشن و عادلانه و یک گام بزرگ در راستای صلح بشمار می‌رود، این امور به روند فعلی صلح و مصالحه در افغانستان کمک خواهد کرد.

بربنیاد تلاش‌ها و کوشش‌های صورت گرفته طی چند سال اخیر چنین به نظر می‌رسد که سعی برآن است تا طالبان برای پیوستن به روند مذاکره و مصالحه هرچه بیشتر تشویق و ترغیب گردند. در این رابطه هم از سوی حکومت و هم از سوی کشورهای عضو ناتو و نیز از جانب سازمان ملل، تلاش‌ها جریان دارد تا طالبان را برای دست کشیدن از خشونت و جنگ و ناامنی قانع ساخته و آن‌ها را بر سرمیز مذاکره حاضر گردانند. اما برآیند روند یاد شده تاکنون نشان داده است که همه این تلاش‌ها جز باج دادن و امتیاز بخشیدن یک جانبه به طالبان و گروه‌های تروریستی و تضعیف حاکمیت مرکزی و متزلزل شدن ثبات در کشور هیچ دست آورد دیگری را در پی نداشته است.

طالبان از آغاز آنچه روند مذاکره و صلح یاد گردیده است، بصورت کاملا صریح و قاطعانه همه این تلاش‌ها را رد نموده و از آن بعنوان تاکتیکی در جهت تفرقه یا تضعیف صفوف مخالفین یاد کرده است. شدت یافتن حملات تروریستی و جنایت کارانه طالبان طی سال‌های گذشته، بخصوص در چند ماهه سال روان حکایت از آن دارد که واقعا روندی که از آن بنام روند مذاکره و مصالحه با طالبان یاد می‌شود هیچگونه دست آورد و نتیجه ای جز باج دادن و امتیاز بخشیدن به جنایتکاران و طالبان نفعی برای صلح و ثبات نداشته است.

طالبان بخوبی توانسته اند با استفاده از شرایط بوجود آمده نه تنها چهره های شاخص سیاسی را از سرراه خود حذف نمایند، بلکه وجهه و اعتبار حکومت را نیز به پایین درجه ممکن تقلیل داده اند. هم چنین در صفوف طرفداران حکومت نیز جدایی و بدگمانی را بوجود آوردند. واقعیت انکارناپذیر آنست که طالبان با تداوم حملات خشونت بار و جنایتکارانه و رد نمودن هرگونه مذاکره و مصالحه نشان داده اند که این گروه نه به بخشش از سوی شورای امنیت دل خوش هستند و نه به تبدیل شدن لیست سیاه آنان به خاکستری یا حذف نام شان از لیست یاد شده بهایی قایل می باشند.

موضوعی که بارها از سوی نهادهای سیاسی و مدنی در ارتباط با ناکام ماندن روند مذاکره و مصالحه با مخالفین و دادن امتیازات یک طرفه به آنان هشدار داده شده و نسبت به آن اظهار نگرانی کرده اند.

البته همانطور که توضیح داده شد حذف نام معتصم آغا از لیست سیاه شورای امنیت سازمان ملل متحد اولین موردی نیست که صورت میگیرد؛ بلکه قبل از این نیز نام تعدادی از سران طالبان از این لیست حذف گردیده بود. کسانی چون ارسلا رحماني معاون سابق وزارت معارف طالبان، که چندی پیش در کابل ترور گردید، حبيب الله فوزي ديپلمات طالبان در عربستان سعودي، سيدالرحمن حقاني معاون سابق وزارت معادن و صنايع طالبان، فقير محمد معاون وزير در دوره طالبان، هم چنین افراد دیگری چون ملاحکیم مجاهد، ملا متوکل، ملا سلام، ملا خاکسار و... ؛ احتمالا براساس روند پیش روی عفو معتصم آغا آخرین مورد هم نخواهد بود.

ولی نکته تأمل بر انگیز اینست که عفو و بخشش سران طالبان همانطور که تاکنون هیچ تاثیر مثبتی در جهت تقویت روند مذاکره و تحکیم صلح در کشور نداشته است در آینده نیز نخواهد داشت. آنچه بنام روند صلح یاد می شود فقط و فقط موضع مخالفین بویژه طالبان را تقویت بخشیده و نیز مانعی خواهد بود در جهت ایجاد و تقویت همسویی ملی بین نیروهای سیاسی مخالف تروریسم و افراط گرایی. حال اینکه حکومت بر بنیاد کدام تحلیل و شناخت یا سیاست های تدوین شده چنین اقدام های منافی هدف های ملی را دنبال می کند همانند بسیاری از کارکردهای دیگر آن برای مردم ما و نیروهای سیاسی در هاله ای از ابهام قرار داشته و نگران کننده به نظر می رسد.