وجود تهدیدهای تروریستی بالقوه در افغانستان و منطقه وزرای دفاع ناتو را به این نتیجه رسانده است که بخشی از نیروهای این پیمان پس از 2014 همچنان درافغانستان باقی بمانند. برهمین اساس لیون پانتا، وزیر دفاع امریکا روز جمعه در پایان نشست وزیران دفاع ناتو در بروکسل اعلام کرد که آنان روی گزینه های مختلف صحبت کرده اند. پانتا تاکید کرد که پنتاگون در نظر دارد تا نظامیان این کشور براساس برنامه طرح ریزی شده در سراسر افغانستان باقی بمانند براساس این برنامه، نظامیان امریکایی بعد از سال 2014، در سراسر افغانستان، ماموریت مشاوره و آموزش را برای نیروهای امنیتی افغانستان به عهده خواهد داشت. طبق گفته های او علاوه بر این یک گروه کوچک مبارزه بر ضد تروریزم در افغانستان نیز همچنان حضور خواهد داشت.

اما روی هم رفته به نظر می رسد روند آموزش، تجهیز،‌ و افزایش نیروهای امنیتی افغانستان بعد از سال 2014 از موضوعاتی است که وزیران کشورهای عضو پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) از مدت ها به این سو، روی آن بحث می کنند. این نشان می دهد که این کشور ها هنوز از ریشه کن شدن تروریزم در افغانستان مطمئن نبوده و هم چنان در توانایی کامل قوای مسلح افغانستان در مبارزه با هراس افکنان تردید های دارند از این رو شماری از سران کشورهای عضو ناتو اعلام کرده اند که کشورشان بعد از ماموریت نظامی شان، مردم افغانستان را تنها نمی گذارند. بنا براین جذب و افزایش شمار نیروهای افغانستان، ‌بخشی از اهداف اصلی امریکا  و ناتو برای برقراری ثبات و امنیت در افغانستان است. در این راستا  وزیر دفاع آمریکا می گوید که دولت این کشور برنامه نگهداری 352 هزار نظامی افغان، تا پنج سال آینده را بررسی خواهد کرد. این درحالیست که افغانستان به لحاظ منابع مالی در شرائط کنونی توانایی لازم در نگهداری این تعداد نیرو را ندارد هزینه نگهداری 3۵۲ هزار نظامی افغانستان در سال گذشته بیش از ۶ و نیم میلیارد دالر هزینه داشته است که نزدیک به شش میلیارد آن را دولت امریکا پرداخت می کند.

اما مسئله اساسی این است که به رغم توانایی های قوای مسلح افغانستان در مبارزه با تروریزم  در سالهای اخیر روند کاهش نیروهای خارجی از افغانستان به گونه ی به اقتدار روز افزون مخالفان مسلح و طالبان درمناطق مختلف این کشور کمک کرده است. اعزام سی هزار سرباز اضافی امریکا به افغانستان در سال گذشته، سبب شد تا طالبان از قرارگاه های شان در جنوب افغانستان بیرون رانده شوند. اما اکنون شورشیان در جای دیگری پناه گزیده اند. از این رو اکنون چنین به نظر می رسد که هدف اساسی ماموریت نظامی آمریکا بعد از کشته شدن اسامه بن لادن صرفا تضعیف شبکهء القاعده است، نه شکست مطلق سایر گروه های مخالف مسلح حکومت افغانستان. این درحالیست که در شرائط کنونی گروه های مخالف مسلح در مناطق مختلف کشور از جمه نواحی کوهستانی شرق افغانستان فعالیت دارند مناطقی که دشوارهای زیادی در آن موجود است. این مناطق با پاکستان حدود 450 کیلومتر سرحد مشترک دارند و اراضی شان هم بسیار پیچیده و صعب العبور هستند.

شرق افغانستان از جمله ولایت کنر در سالها و ماه های اخیر شاهد افزایش حملات مخالفان مسلح و نا امنی های شدید بوده است. با این وجود می توان پیش بینی کرد شرق افغانستان مخصوصاً به خاطر حضور شبکهء حقانی که با شبکهء القاعده در ارتباط است از این پس شاهد نا امنی های بیشتر باشد. جنگجویان شبکهء حقانی ظاهراً نسبت به طالبان تندروترند و بعید است آنان به راحتی سلاح شان را به زمین بگذارند یا از حملات علیه اهداف ملکی دست بردارند. این در حالیست که مسلما نیروهای خارجی مستقر در افغانستان نیز از این پس امکانات و منابع لازم برای گسترش عملیات های نظامی به مناطق شرقی افغانستان را ندارند و با کاهش نیروهای امریکایی و ناتو از افغانستان میدان جنگ به نفع مخالفان مسلح دولت افغانستان واگذار می گردد. درمقابل مخالفان مسلح باخروج این بخش از سربازان خارجی و کلا با آغاز روند خروج اقتدار شان بیش از پیش افزایش خواهد یافت.

خروج از افغانستان وکاهش سربازان خارجی در افغانستان خواسته ی جامعه جهانی ومردم افغانستان است اما مهم این است که این برنامه در شرائط مناسب باید انجام پذیرد در غیر آن هیچ گونه دست آوردی را در افغانستان شاهد نخواهیم بود. افغانستان در دهه های گذشته شاهد یک خروج دیگر نیز بوده است و تکرار این تجربه تلخ هنوز هم مایه نگرانی بسیاری از مردم است. تجربه ثابت کرد با خروج ارتش سرخ از افغانستان نه تنها صلح و ثباتی در کشور شکل نگرفت که در سال 1992 میلادی با سقوط حکومت داکتر نجیب الله مجاهدین قدرت را بدست گرفتند. بدست گرفتن قدرت توسط مجاهدین همان و آغاز دخالت های قدرت های خورد و بزرگ منطقه ی و فرامنطقه ای در افغانستان نیز همان. سر انجام بعد از جنگ های خونین داخلی که باعث کشته، آواره و بی خانمان شدن ملیون ها انسان شد.

 در شرائط کنونی نیز مخالفان مسلح روز بروز قوی تر می شوند و حکومت نیز نتوانسته است با اجرای برنامه عدالت محور در روند بازسازی کشور و تقسیم قدرت رضایت اکثریت جریان های سیاسی در کشور و اقوام مختلف را جلب نماید بنا براین اگر خروج نابهنگام ازافغانستان صورت بگیرد تکرار شدن تاریخ یکبار دیگر با توجه به نشانه های موجود محتمل به نظر می رسد. بایسته است دولت با در نظر داشت این شرائط دشوار با درایت لازم در همسویی با اکثریت مردم افغانستان تصامیم درست بگیرد و چشم انداز روشنی را برای اینده کشور ترسیم نماید.

اما مهم ترین مسئله این است که قوای ناتو و ارتش آمریکا باید شرائط پیچیده افغانستان و منطقه را درک کرده و با توجه به تهدیدهای موجود افغانستان را درفرصت باقی مانده به نحو جدی کمک و تقویت نماید. ارتش افغانستان بویژه نیروی هوایی این کشور باید به نحو کامل احیا گردد و این نیروها باید توانایی حمایت های هوای از سربازان ارتش در مناطق مختلف کشور را داشته باشد در غیر این صورت بعید است این نیروها بتوانند آنگونه که باید در جنگ موفق باشند. این مسائل از آنجا اهمیت بیشتر می یابد که تلاشهای صلح حکومت افغانستان نیز دست آوردهای چندانی نداشته است و اخیرا علمای پاکستان اعلام کرده اند در اجلاس علمای دو کشور در کابل شرکت نخواهند کرد و آنان حاضر نیستند اعمال تروریستی مخالفان مسلح دولت افغانستان و طالبان را محکوم نمایند. این مسائل بر روند صلح سایه افکنده و مسیر صلح را با چالش های جدی مواجه می سازد.

نکته مهم دیگر انتخابات ریاست جمهوری آینده است باید این انتتخابات بگونه ی شفاف و عادلانه و در یک فضای سالم برگذار گردد تا خود زمینه شکاف های سیاسی بیشتر در کشور را فراهم نکند. زیرا دران صورت مخالفان صلح و ثبات افغانستان براحتی می توانند از فضای بوجود آمده به نفع خود و به هدف بر هم زدن شیرازه ثبات کشور استفاده نمایند. در این زمینه باید تمامی جریان های سیاسی تاثیر گذار در کشور باید حق مشارکت عادلانه و آزادانه در انتخابات را داشته باشند و زمینه های هر گونه تقلب و کارشکنی ها در انتخابات آینده باید از همین اکنون گرفته شود. تنها در ین صورت است که می توان چشم انداز روشنی از امنیت و ثبات کشور داشت.