صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

شنبه ۱ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

پیشگیری از نگرانی‌های کشور

-

 پیشگیری از نگرانی‌های کشور

رسیدن به وضعیت مطلوب، هدف و جهت بخش منطقی تمامی فعالیت های همگانی را تشکیل میدهد. برای یک کشور و جامعه ای استقرار ثبات و امنیت، ترقی و شکوفایی در زمینه های مختلف و استمرار آن از مطالبات اساسی و جهت گیری عمده بشمار می آید. یکی از بنیان های ثبات و ترقی در جامعه توسعه سیاسی است. در حقیقت توسعه سیاسی زمینه و بستری است که در یک مناسبات چند جانبه دیگر ابعاد زندگی جمعی نیز توسعه بیابند. اساسا ثبات سیاسی و امنیت در هر کشور و جامعه ای اغلب با توسعه سیاسی در آن بیش از همه مرتبط دانسته می شود. واقعیت های موجود در کشور های توسعه یافته و غیرتوسعه یافته این فرضیه را تایید می نماید.

از چندی بدین سوی است که واژه و مفهوم توسعه سیاسی، وارد ادبیات سیاسی و اجتماعی کشور ما نیز گردیده است. هر فرد و جمعی در ارائه نظریات و دیدگاههای خویش و یا توجیه عملکرد خود بر یکی از مواردی که انگشت می نهد " توسعه سیاسی " است. ولی به نظر می رسد همانگونه که این واژه و یا مفهوم مورد توجه قرار گرفته است، به همان اندازه نیز ناشناخته باقیمانده و بعنوان مهم ترین چالش در راه ثبات و امنیت در کشور خوانده می شود.

روایت های تاریخی و اجتماعی کشور حاکی از آنست که گذشته ما و حتی وضعیت کنونی مملو از منازعات و كشمكش هاي قومي، سمتي، مذهبي و لساني بوده و می باشد. حتی در بهترین حالت و وضعیت قابل تصور نیز این کشمکش ها و مرزبندیهای یاد شده وجود داشته است. پیامد چنین شرایطی آن شده است که مردم ما با اینکه در یک جغرافیای واحد زندگی می نمایند و در اشتراکات زیادی خود راسهیم میدانند، اما احساس تعلق خاطر و وفاداري به كشور هنوز قادر نگردیده است که جایگزین وفاداری شدید به قوم، سمت، مذهب و زبان و منطقه شود.

اگر در شرایطی منافع جمعی بعنوان یک کشور یا ملت با منافع محدود قومی یا قبیله ای و.... در تضاد قرار گیرد، گزینه نخست و انتخاب برتر ارجحیت دادن به منافع قومی یا قبیله ای و... است. چنین وضعیتی از جانب دیگر سبب گردیده است که تمام مقوله های مدرن سیاسی و اجتماعی جهان که وارد قلمرو جغرافیایی این سرزمین گردیده است هم چنان در حاشیه باقی بماند و گاهی فقط زینت بخش محافل و سخنان تبلیغاتی گردد.

تداوم چنین حالتی از سوی دیگر موجب گردیده است که " هویت ملی " مبنا و مقوم توسعه همه جانبه، از جمله توسعه سیاسی در کشور گردد. بدون تردید بدون شکل گیری هویت ملی سخن گفتن از توسعه سیاسی ، ادعای گزاف و بی بنیاد است. یک جامعه تا از مرحله شکل گیری هویت ملی عبور ننماید ، هرگز قادر نخواهد بود که به ثبات و توسعه سیاسی دست بیابد.

بر اين اساس، يكي از چالش هاي مهم در مسير توسعه سياسي کشور عدم اجماع همگانی میان طیف های متنوع ساکنین این سرزمین می باشد.  هرچند که پس از برافتادن سلطه تمامیت خواهانه طالبان ، این زمینه و شرایط فراهم آمد که اقوام و ساکنین این سرزمین در فضای دور از جنگ و تنش بسوی یک اجماع و تفاهم کلان حرکت نمایند. اما متاسفانه با گذشت اندک زمانی روند سیاسی کشور بازهم در مدار سابق بازگشت نمود.

به همین جهت با گذشت چندین سال از روند سیاسی جدید کشور، هنوز موضوع تامین ثبات و امنیت ، خبرهای مربوط به جنگ و کشتار در صدر مسایل کشور قرار دارد. ناامنی‌های گسترده در کشور سبب گردیده است که زمینه فعالیت و سرمایه گزاری به شدت کاهش یابد. تاسیسات و بناهای نو بنیاد اقتصادی و اجتماعی مورد تهدید جدی قرار گیرد.

هرچند عوامل و زمینه های که فرا راه دست یابی به ثبات و توسعه سیاسی درکشور وجود دارند بی‌شمار اند، اما مواردی از آن را می‌توان برشمرد. بطور مثال واقعیت های جاری حاکی از آنست که هنوز دیوار های تفرقه و جدایی در جامعه خود نمایی می کند؛ و حتی متاسفانه در دامن زدن به آن عوامل و تقویت آن‌ها نیز کوشیده می شود. بطور مثال تنش‌ها و التهابی که به کاربرد زبان ارتباط می‌گیرد نشان داد که جامعه چقدر آماده آسیب پذیری می‌باشد.

همینطور کارکرد برخی از رسانه‌ها هم در مسئله دامن زدن به تفرقه نباید از نظر دور نگهداشته شود. بطور نمونه آنچه یکی از تلویزیون ها چند شب قبل به نشر رساند اگر هر هدفی مورد نظر متولیان آن رسانه بوده است ولی قطعا پخش آن برنامه با منافع ملی و ثبات روانی جامعه در تضاد مطلق قرار داشت. باد کردن کاه‌های کهنه به غرض از بهره برداری‌های سیاسی فقط می‌تواند به وضعیت و روندی منجر گردیده وکمک نماید که در نهایت هیچ کسی و قمی و جریانی از آن سود نبرد.

البته برای یادآوری چنین مثال‌های می توان موارد گوناگونی را برشمرد. اما مجموع آن مسایل و نمونه‌ها حکایت از آن دارد که هیچ اراده سیاسی جدی و قاطع برای حرکت بسوی تفاهم ملی در همه جهات و از سوی همه گروه ها وجود ندارد. اگر سخن از وحدت ملی است ، اگر شعار دموکراسی سرداده می شود، اگر سخن از ارزشهای دینی و مذهبی است و.... تا حدودی لفافه ها و لق لقه های زبانی است جهت کتمان و پوشاندن چهره و اراده اصلی که همان قطب گرایی و توجه به منافع شخصی و محدود  است.

همه این ارزشها و خوبی ها در فضای سیاسی کنونی کشور تا هنگامی قابل تحمل بوده و استقبال می گردد که با منافع برتری خواهانه تضاد نداشته باشد. همانگونه که اشاره گردید هرگاه میان ارزشهای یاد شده که تامین کننده منافع عمومی و زمینه ساز شکل گیری بستر هویت ملی و تفاهم ملی است، با خواست ها و برتری جویی ها؛ در آن صورت بر اساس سنت دیرینه و میراث کهن و تاریخی که از آن یاد می کنند ، منافع و برتری جویی رجحان دارد هرچند که کشور و مردم ، منطقه و جهان به مصیبت تبعات آن دچار شوند.

در شرایط حساس کنونی که کشور بسوی انتخابات و پذیرش مسئولیت تامین امنیت از نیروهای خارجی پیش می‌رود مسئولیت پذیری و تلاش مسئولان بایستی بیش از پیش جدی و قاطع باشد. ولی بطور آشکارا مشاهده می‌شود که نوعی وقت گذرانی در حال گسترش است. بنابراین قبل از آنکه وضعیت بیش از این خطرناک گردیده و تهدیدهای بالقوه به فعلیت برسند بخود آمده و اراده جدی برای سامان دادن به اوضاع و جلوگیری از تداوم ناکارآمدی دستگاه‌های حکومتی و دامن زدن به تفرقه و بدبینی بکار افتد.

 

دیدگاه شما