اگر بخش از سیاست مربوط به عرصه داخلی می شود بخش دیگر آن مربوط به عرصه خارجی است. سیاست داخلی و خارجی در راستای تامین رفاه اجتماعی و منافع ملی کشور می باشد. بنابراین همان طوری که سیاست های داخلی یک کشور در راستای ارائه خدمات اجتماعی و رفاه اجتماعی می باشد سیاست های خارجی نیز در راستای تامین منافع ملی می باشد. به همین خاطر سیاست خارجی خط مشی ها، اقدامات و تصمیم های است که منافع ملی یک کشور را در ورای مرز های ملی خود دنبال می کند. بنابراین سیاست خارجی باید همسو با سیاست داخلی کشور ها و با توجه به توانایی ها و ظرفیت های داخلی اتخاذ می گردد. سیاست خارجی اگر با توجه به توانایی ها و منابع داخلی اتخاذ شود امکان تامین خواست ها و مطالبات کشور را در خارج از کشور تامین خواهد کرد. کشور ها به خاطر تامین منافع ملی به برقراری روابط خارجی دست می زند. روابط خارجی به منظور تامین منافع ملی از طریق ایجاد برقراری روابط دیپلماتیک و استفاده از ابزار های مذاکره، تشویق، تحریم و تنبیه صورت می گیرد.

افغانستان بعد از سال 2001 میلادی روابط گسترده با کشور های مختلف برقرار نموده است اما این روابط با کشور های مختلف فراز و فرود های زیادی داشته است. در سال های اخیر افغانستان نه تنها روابط حسنه و نیک خود را با کشور ها حفظ نتوانسته است بلکه با برخی کشور ها از جمله پاکستان روابط پرتنش نیز داشته است. افغانستان همیشه پاکستان را متهم به حمایت از گروه های مخالف مسلح دولت نموده است. روابط افغانستان و پاکستان اگر چه در طول تاریخ پر تنش بوده است اما در این اواخر تنش ها به میزان کش دار و پر دامنه شد که ملیشه های پاکستان به راکت پراکنی به خاک افغانستان پرداختند و در نهایت به درگیری مرزی میان این دو کشور منجر شد. اگر چه راکت پراکنی پاکستان به خاک افغانستان در رسانه درج نمود و باعث واکنش ها و اقدامات مختلف از سوی مقامات بلند پایه افغانی شد اما وخامت این مسئله و عمق آن برای شهروندان دو کشور معلوم نشد. در تازه ترین مورد مردم ولایت کنر نامه سرگشاده ای به نواز شریف نخست وزیر جدید پاکستان مبنی بر حل مشکلات میان این دو کشور نوشتند. این نامه بیانگر وضعیت مردم کنر را در اثر راکت پراکنی ها نشان می دهد. از آنجا که بیش از بیست هزار نفر این نامه را امضا نموده است بنابراین می توان فهمید که مردم ولایت کنر چه رنج و درد از روابط پر تنش میان افغانستان و پاکستان می کشد.

بررسی روابط افغانستان و پاکستان مهم می نماید. زیرا این دو کشور دارای بیشترین مرز مشترک، روابط گسترده اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی می باشد. تنش در روابط میان این دو کشور باعث ناامنی در دو سوی خط مرزی، خدشه دار شدن روابط اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی می گردد. به همین خاطر هم بررسی این روابط برای تحلیل گران، ژورنالیستان و آگاهان سیاسی مهم می باشد و از طرفی نیازمند توجه سیاستمداران و نخبگان سیاسی کشور نیز می باشد. در این نوشتار تلاش می شود برخی نکته های مهم و اساسی روابط خارجی افغانستان و پاکستان مورد بررسی قرار گیرد.

1. افغانستان از زمان شکل گیری پاکستان و مطرح شدن آن در سازمان ملل در سال 1948 میلادی از طرف افغانستان مورد اعتراض قرار گرفت. قبل از شکل گیری افغانستان بر اساس معاهده ای میان افغانستان و هند بریتانیوی بخش از خاک افغانستان به هند واگذار شد و این مسئله همیشه میان هند آن زمان و پاکستان کنونی چالش برانگیز بوده است. در زمان داوود خان این تنش به اوج خود رسیدند. در آن زمان نیز درگیری های مرزی میان افغانستان و پاکستان اتفاق افتاد. این درگیری به خاطر مسائل مرزی یک بار دیگر درزمان کنونی اتفاق افتاد. بنابراین مسئله اساسی ما با پاکستان مسئله خاک و خط دیورند می باشد. در طول تاریخ خط دیورند و مسئله خاک باعث اختلاف میان این کشور شده است. برای برقراری روابط خوب و برچیدن درد و رنج میان ملت ها نیازمند حل مسئله خط دیورند می باشیم. آنچه اهمیت درجه اول برای سیاست مداران افغانستان و پاکستان دارد حل خط دیورند است. این مسئله نه تنها باعث ناامنی در دو سوی خط دیورند شده است بلکه باعث نا امنی در تمام ولایات افغانستان نیز شده است. به لحاظ تاریخی هر زمان که مسئله خط دیورند میان افغانستان و پاکستان مطرح شده است ناامنی ها در ولایات مختلف افغانستان بیشتر شده است. حال این سوال مطرح می شود که آیا این مسئله تا آن اندازه برای دو کشور حیاتی است که جان شهروندان خود را به خطر بیاندازد. بدون شک حفظ جان شهروندان کارویژه اساسی دولت ها در عصر کنونی می باشد. به همین خاطر دولت افغانستان و پاکستان به منظور حفظ شهروندان خود باید این مسئله را حل نماید.
2. همان طوری که در بالا گفته شد مسئله خط دیورند باعث نا امنی در ولایات مختلف کشور می شود. نا امنی رابطه مستقیم با توسعه یافتگی و تحکیم دموکراسی دارد. از آنجا که افغانستان و پاکستان جزء کشور های جهان سوم می باشد  و نیازمند توسعه یافتگی و تحکیم دموکراسی است بنابراین لازم است به خاطر این دو مسئله نیز مسئله خط دیورند را حل نماید. در پاکستان اولین بار است که قدرت از حکومت غیر نظامی به یک حکومت غیر نظامی دیگر واگذار شده است اگر ناامنی در پاکستان حاکم نگردد بدون شک ارتش در سیاست های دولت مداخله نخواهد کرد اما اگر کشور پاکستان دچار ناامنی شود بدون شک ارتش در سیاست ها وبخش های مختلف دیگر مداخله خواهد کرد. بنابراین پاکستان برای تداوم حکومت غیر نظامی نیازمند حفظ  امنیت و ثبات سیاسی می باشد. در طرف دیگر افغانستان به خاطر شکل گیری نظام سیاسی دموکراتیک نیازمند تحکیم آن می باشد. تحکیم دموکراسی بدون ثبات و امنیت ممکن می گردد. بنابراین هم افغانستان و هم پاکستان نیازمند برقراری روابط حسنه و حل مسئله مرزی می باشد.
3. مسئله مهم دیگر باعث خدشه دار شدن روابط افغانستان و پاکستان می گردد اقدامات و کنش های این دو کشور با کشور های دیگر است. می توان گفت که سیاست های هر دو کشور در سطح بین الملل و منطقه باعث تحریک دیگری می شود. به طور مثال نزدیک شدن افغانستان به هند باعث نگرانی و تحریک پاکستان می شود. این مسئله باعث می شود که پاکستان یک سری اقدامات و تصمیم های انجام دهد که باعث نگرانی افغانستان گردد. در نهایت این مسئله باعث می شود که هر دو کشور سیاست های واگرایانه و خصمانه در قبال همدیگر اتخاذ نماید. اگر چه افغانستان این حق را دارد که با هند و هر کشور دیگر روابط دیپلماتیک برقرار نماید اما برقراری روابط دیپلماتیک با یک سری محدودیت مواجه است.

در پایان باید گفت به نخبگان سیاسی افغانستان و پاکستان به خاطر حفظ جان شهروندان خود و به خاطر توسعه یافتگی و تحکیم دموکراسی باید دست به اقدامات بزند که منجر به حل مشکلات میان دو کشور گردد. بدون شک از روابط پر تنش هر دو کشور متضرر می شود. بنابراین هر دو کشور با استفاده از ابزار های مسالمت آمیز مانند گفتگو و مذاکره استفاده نموده و مشکلات میان دو کشور را حل نماید.