روز سه شنبه دفتر طالبان در دوحه قطر به نام امارت اسلامی افغانستان گشایش یافت. دفتر طالبان در حالی گشایش یافت که هیچ نماینده‏ای از دولت افغانستان در گشایش آن حضور نداشت. عدم حضور نماینده دولت افغانستان در گشایش دفتر طالبان به خاطر نام و پرچم گروه طالبان، نقش کمرنگ دولت افغانستان در گفتگو های صلح می باشد. امارت اسلامی نام حکومت طالبان در افغانستان بود. باز شدن دفتر طالبان به نام امارت اسلامی به معنی وجود حکومت دیگر در کنار حکومت فعلی افغانستان است که دارای پرچم و برخی سازوکار های دیگر است. به همین خاطر دولت افغانستان نسبت به این مسئله واکنش نشان دادند. دولت افغانستان در واکنش به این مسئله دور چهارم مذاکرات امنیتی میان افغانستان و ایالات متحده آمریکا را به حالت تعلیق در آورد. نسبت به این واکنش دولت افغانستان قرار است نام و پرچم گروه طالبان برداشته شود. باز شدن دفتر طالبان جدایی از این مسائل از چند جهت اهمیت اساسی دارد. اول اینکه باز شدن دفتر طالبان در قطر به معنی حاضر شدن این گروه برای گفتگو و مذاکره می باشد. دوم؛ نقش دولت افغانستان در گفتگو های صلح در قطر چه خواهد بود. سوم؛ پاکستان به عنوان حامی و پشتیبان گروه طالبان چه منافع را دنبال خواهد کرد و چه نقشی در گفتگو خواهد داشت. در این نوشتار تلاش می شود تا حد ممکن به این سوال ها پاسخ داده شود.

دولت افغانستان حدود سه سال است که شورای عالی صلح را ایجاد نموده است تا با گروه های مخالف مسلح دولت به منظور دستیابی به صلح گفتگو نماید. اما با گذشت سه سال طالبان دولت افغانستان را دست نشانده خوانده اند و حاضر به گفتگو و مذاکره با طالبان نشده اند. گروه طالبان در کنار "دست نشاندگی" دولت افغانستان وجود قانون اساسی دموکراتیک را مشکل جدی گفتگو با دولت می داند. در مدت سه سال نه گروه طالبان به خاطر وجود قانون اساسی و دست نشانده خواندن دولت افغانستان حاضر به گفتگو نشدند و شورای عالی صلح با رها کردن سران طالبان از زندان های افغانستان و پاکستان همچنان به تشویق گروه طالبان برای صلح پرداختند. اما رها کردن سران طالبان نه تنها سودی به روند گفتگو های صلح نداشت؛ بلکه جبهه طالبان را برای دهشت افکنی، انتحار و انفجار کمک نمودند.

اما با گذشت سه سال از گفتگو های صلح و مطرح شدن امضای پیمان امنیتی میان افغانستان و آمریکا، به نظر می رسد گروه طالبان به این نتیجه رسیدند که حضور آمریکا در افغانستان بدون شک باعث حاشیه ماندن این گروه خواهد شد به همین منظور داشتن دفتری در دوحه قطر را پذیرفت. از آنجا که این گروه اعلان نموده است که از طریق این دفتر فعالیت های سیاسی نیز خواهد کرد بنابراین طالبان با مذاکره با آمریکا در صدد گرفتن قدرت در افغانستان است. این ذهنیت طالبان را می توان از نام و پرچم این گروه در دفتر این ها در دوحه قطر مشاهده نمود.

این که طالبان حاضر به داشتن دفتر در قطر شده است از روی ناچاری است. گروه طالبان از حاشیه بودن خسته شده است و خواهان بدست گیری قدرت سیاسی است. بنابراین گروه طالبان خواسته مشخص و روشن دارد. اما در طرف مقابل ایالات متحده آمریکا با انتقال مسئولیت های امنیتی به نیرو های افغانستان بدون شک خواهان دادن قدرت زیاد به طالبان نیست بلکه تنها می خواهد به عنوان یک گروه در چارچوب دولت کنونی نقش بازی کند. در نتیجه باید گفت که در گفتگو های صلح دولت افغانستان نقش نخواهد داشت بلکه ایالات متحده آمریکا نقش رهبری کننده را دارد.

دولت افغانستان تلاش خواهد کرد که رهبری گفتگو های صلح را بدست بگیرد و این کار را از طریق دولت پاکستان ادامه خواهد داد. برای همین منظور است که از دولت پاکستان خواسته است تا سران گروه طالبان را از زندان آزاد نماید. پاکستان اما میان دولت افغانستان و ایالات متحده آمریکا بازی های جدید را در پیش خواهد گرفت. پاکستان با توجه به تنش های که در روابط خارجی افغانستان و پاکستان به وجود آمده بود از این فرصت استفاده کرده و دولت افغانستان را زیر فشار قرار خواهد داد. پاکستان اما تلاش کرد تا ایالات متحده آمریکا را متقاعد سازد که مهمترین نقش را در گفتگو های صلح، ثبات منطقه و ... دارد. این به معنی این است که پاکستان می خواهد به ایالات متحده آمریکا بفهماند که آمریکا نباید با امضای پیمان امنیتی با افغانستان، افغانستان را جایگزین پاکستان در منطقه نماید. برد و باخت این مسئله تا حدودی به دولت افغانستان بر می گردد. اگر دولت افغانستان مسائل مختلف را در نظر نگیرد ایالات متحده آمریکا مجبور خواهد شد تا پاکستان را به عنوان یک همپیمان استراتژیک خود حفظ نموده و افغانستان همچنان به عنوان همپیمان درجه دوم باقی بماند.

پاکستان همچنین با حمایت از گروه طالبان ادامه خواهدداد. زیرا این مسئله باعث می شود که پاکستان با حمایت طالبان به دهشت افکنی در افغانستان دولت افغانستان را زیر فشار آورد تا مسئله مرزی و خط دیورند را دامن نزند. همچنین با تشویق طالبان به گفتگو با آمریکا تلاش خواهد کرد تا به آمریکا بفهماند که گفتگو های صلح و دستیابی به صلح در افغانستان بدون همکاری پاکستان ممکن نخواهد بود. بنابراین آمریکا باید به پاکستان به عنوان همپیمان و متعهد درجه یک در منطقه را حفظ نماید. این مسئله را می توان از اظهارات طالبان فهمید. طالبان گفته بود که در دفتر قطر کار های سیاسی خواهد کرد و همچنین مبارزه خود را در افغانستان ادامه خواهد داد. بنابراین بازی ها در قطر دو پهلو و دوگانه خواهد بود. طالبان و پاکستان نقش دوگانه نسبت به دولت افغانستان و ایالات متحده آمریکا خواهد داشت.

دولت افغانستان به منظور کنترل و مدیریت گفتگو های صلح اصول را برای گفتگو های صلح مطرح نموده است. کرزی بیان داشته است که باید دفتر طالبان از دوحه قطر به کابل انتقال یابد و همچنین خشونت ها همزمان با گفتگو پایان یابد. اما طالبان گفته است که به دهشت افکنی و حملات خود در افغانستان ادامه خواهد داد؛ بنابراین دولت افغانستان با مطرح کردن اصول گفتگو و همچنین تلاش های شان به منظور مدیریت و رهبری صلح ممکن نخواهد بود. زیرا پاکستان با واگذاری رهبری صلح به دولت افغانستان به منافع خود دست نخواهد یافت.

در پایان باید گفت که حاضر شدن طالبان به داشتن دفتر در دوحه قطر ترس آنها از حاشیه ماندن برای ابد است. پاکستان نیز با تشویق طالبان به گفتگو های صلح با آمریکا تلاش خواهد کرد هم از طریق طالبان به منافع خود در افغانستان دست یابد و و هم با نقش بازی کردن در گفتگو صلح از آمریکا امتیاز بگیرد. دولت افغانستان نمی تواند رهبری و مدیریت صلح را به دست بگیرد. بنابراین دفتر طالبان در قطر روند جدیدی برای گفتگو های صلح است نقش پاکستان و ایالات متحده آمریکا برجسته تر است و دولت افغانستان در حاشیه قرار دارد. از این روند جدید پاکستان بیشترین استفاده را خواهد برد. بنابراین دولت افغانستان نیازمند سیاست جدید در قبال گفتگو های صلح است.