صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۶ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

تاثیر فراز و فرودهای روابط کابل واشنگتن بر تحولات افغانستان

-

تاثیر فراز و فرودهای روابط کابل واشنگتن بر تحولات افغانستان

رئیس جمهور کرزی در دیدار اخیر خود با سناتوران آمریکایی گفته است اعتماد مردم افغانستان در مورد "نقش و عملکرد آمریکا در قبال افغانستان" از هفت ماه به این سو پس از سفرش به واشنگتن و برگزاری نشست های سه جانبه در لندن و بروکسل خدشه دار شده است. به باور آقای کرزی نحوه گشایش دفتر طالبان در قطر باعث شده است که به گفته او، باور افغان‌ها نسبت به نقش آمریکا در مسایل افغانستان، صدمه ببیند. این اظهارات رئیس جمهور افغانستان نشان میدهد که روابط کابل واشنگتن نه تنها به گرمی گذشته نیست که این سردی و فراز و فرودها در روابط دو کشور تاثیرات مستقیم بر روند جنگ و صلح در افغانستان گذاشته است. به همین دلیل از زمان گشایش دفتر طالبان در قطر تا کنون گام عملی در راستای آغاز مذاکرات رسمی صلح برداشته نشده است. این درحالیست که قرار بود پس از گشایش این دفتر مقامات شورای عالی صلح به قطر سفرنموده و گفتگوها در این زمینه آغاز شود.

علاوه بر تاثیراتی که این سردی روابط دو دولت بر روند صلح داشته است سایر مناسبات میان دو کشور نیز از آن متاثر شده است. یکی از تاثیرات مستقیم آن را می توان در تاخیر امضای موافقتنامه امنیتی کابل واشنگتن دید. حامد کرزی، رئیس جمهوری افغانستان به سناتوران آمریکایی در کابل گفته است گفتگوها برای امضای موافقتنامه امنیتی با آمریکا را همزمان با آغاز مذاکرات صلح میان نمایندگان طالبان و اعضای شورای عالی صلح از سر می‌گیرد. اما وی شام چهارشنبه ۱۲ سرطان در دیدار با جان مک‌کین و لیندسی گراهام اعضای مجلس سنای آمریکا تاکید کرد که برای امضای موافقتنامه امنیتی با آمریکا شرایط دارد. آقای کرزی گفته است امضای موافقتنامه امنیتی با آمریکا باید "آینده یک افغانستان متحد، امن و دارای یک نظام قوی مرکزی" را تضمین کند.

اگرچه سناتوران آمریکایی وعده داده اند که برای اعتمادسازی میان کابل و واشنگتن تلاش خواهند کرد و رئیس جمهوری آمریکا نیز ابراز امیدواری کرده که تا سه ماه آینده گفتگوها برای امضای موافقت نامه امنیتی از سر گرفته شود. اما تداوم سردی روابط دو دولت می تواند به نفع جبهه ترور و خشونت در افغانستان و منطقه تمام شده و مشکلات افغانستان را افزایش بدهد. واقعیت این است که برخی نشانه های از سردی روابط رئیس جمهور با برخی مقامات غربی در این چند سال اخیر آشکارا ونهان وجودداشته است. اوج این شکاف و اختلاف نظر زمانی برملا شد که باری رئیس جمهور در جمع مردم قندهار غربی ها را تهدید کرده گفت در صورت عدم توجه به خواسته های او و حکومتش وی  می تواند به مخالفان مسلح یعنی طالبان بپیوندد. این سخنان مدتی بعد از پیروزی آقای کرزی در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری گفته شد اما در سفرهای که بعد ها رئیس جمهور و هیات همراه به واشنگتن داشتند نگرانی ها در مورد روابط روسای جمهور دو کشور اندکی بهبود یافت.

اما اظهارات اخیر رئیس جمهور کرزی حاکی از تداوم برخی بی توجهی ها به دولت افغانستان و مقامات حکومت به شمول آقای کرزی است که باعث تشدید دوباره نگرانی ها در خصوص روابط دو کشور و تاثیر آن بر روند جنگ و صلح می گردد. البته پس از روی کار آمدن دمکرات ها در آمریکا همواره روابط رئیس جمهور کرزی با مقامات امریکایی به خوبی گذشته نبوده است و انتظار میرفت با قدرت گرفتن دوباره جمهوری خواهان در کانگرس این کشور، از اوج گیری بیشتر تنش ها جلو گیری شود ولی به نظر میرسد اختلاف نظرها و برخی تنش ها همچنان در روابط رئیس جمهور با مقامت غربی باقی است. اما فراموش نباید کرد که جامعهء بین المللی در حالیکه برای آغاز خروج نیروهای شان وانتقال کامل مسوولیت امنیتی برای قوای افغان آماده گی می گیرند، نیاز دارند تا علایم پیشرفت را درافغانستان مشاهده کنند و نقش رییس جمهور کرزی در آن اساسی و مهم است. حال باید منتظر ماند و دید که در هفته ها و ماه های اینده آقای کرزی تا چه میزان می تواند مناسبات حکومت افغانستان را با کاخ سفید بهبود ببخشد تا شاهد تسریع روند صلح و پایان خشونت ها در افغانستان باشیم.

اما در شرائط کنونی پرسش اساسی تر این است که براستی وجود برخی تنشها و سردی روابط به صلاح رئیس جمهور،  افغانستان و متحدان غربی اش هست؟! بی هیچ تردیدی پاسخ این پرسش منفی است تنش در روابط افغانستان با متحدان غربی اش در شرائط شکننده و دشوار کنونی نه به سود افغانستان و نه به صلاح رئیس جمهور و حکومت افغانستان است. جامعه جهانی نیز که برای تثبیت اوضاع هزینه های ملیاردی در افغانستان نموده است اگر به حکومت افغانستان و تلاش های رئیس جمهور کرزی در این کشور بدبین باشند بسیار اشتباه می کنند. زیرا در شرائطی که طالبان همچنان به عنوان تهدید جدی علیه امنیت و ثبات افغانستان و بالقوه تهدیدی برای امنیت جهانی به شمار می رود تضعیف دولت افغانستان از جانب هر کشور و نهادی که باشد کمک به دشمن مشتر ک صلح و ثبات جهانی است. اما اقای کرزی نیز نباید فراموش کند که بدون حمایت غرب نمی تواند کاری از پیش ببرد و بنا براین مصالح و منافع افغانستان و مردم اش اقتضا دارد که خویشتندار باشد و در شرائط کنونی فقط به این بیاندیشد که چگونه باید از توانایی ها و پتانسیل موجود غرب در افغانستان به نفع کشورش بهره ببرد. تنها از این طریق است که می توان بر مشکلات فایق آمد و اگر جامعه جهانی افغانستان را تنها بگذارد تجربه سی سال تلخ گذشته تکرار شدنی است. خوش بود گر محک تجربه آید به میان.

به هر ترتیب نشانه ها و قرائن گواه بر آن است که بحران جنگ در افغانستان روز بروز بر پیچیدگی هایش افزوده می شود و درشرائطی که روز بروز اوضاع امنیت و ثبات در کشور شکننده تر می شود، همه روزه ده ها نفر در سراسر کشور در رویداد های خونین کشته و مجروح می گردد، بالا گرفتن تنش های سیاسی یا سردی روابط با دوستان و متحدین افغانستان در جنگ علیه تروریزم در کشور امر عجیب و توجیه ناپذیر می نماید. در چنین وضعیتی این پرسش اساسی ذهن ها را بخود مشغول می سازد که این وضعیت چه سودی می تواند برای نظام و مردم داشته باشد. و در نتیجه سرنوشت سیاسی کشور چگونه رقم خواهد خورد؟

ما درحالی شاهد برخی کشمکشها و سردی روابط میان حکومت و مقامات آمریکایی هستیم که بسیار از منابع معتبر خبری جهان و تحلیلگران و آگاهان امر از وخیم تر شدن اوضاع ثبات و امنیت در افغانستان خبر می دهند. حتا در برخی موارد از احتمال سقوط نظام کنونی و استیلای تدریجی مخالفان مسلح بر برخی شهر های کشور سخن گفته می شود. به باور نگارنده اصلا نیاز به گزارش دهی و پیش بینی تحلیل گران هم نیست کافی است اخبار و گزارش های رویداد های هر روز کشور را به دقت مرور کنیم سپس اوضاع امنیت و توانایی نیروهای افغان در مهار امنیت کاملا بدست می آید. بنا براین دراین تردیدی نیست که اوضاع امنیتی کشور سیر قهقرایی را در پیش دارد و متاسفانه باید گفت سهل انگاری ها و ناکارآمدی دستگاه های استخباراتی و امنیتی کشور باعث شده است اوضاع روز بروز خراب تر شود. در چنین شرائطی باید مقامات حکومت به این فکر باشند که چگونه افغانستان را می توانند از وضعیت کنونی نجات داده و از ظرفیت های بین المللی برای مهار خشونت ها بهره ببرد.

دیدگاه شما