صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

یکشنبه ۳۰ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

مبارزات انتخاباتي و چالش رقابت همسان

-

مبارزات انتخاباتي و چالش رقابت همسان

مشاركت سياسي حق شهروندي هر شهروند در جامعه دموكراتيك است. در جامعه‏ي دموكراتيك بر موجوديت فرصت هاي برابر تاكيد صورت مي گيرد. بايد فرصت هاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي ـ فرهنگي براي همگان ميسر گردد، نه براي يك تعداد خاص و محدود. شركت در فرايند انتخابات چه به عنوان انتخاب شونده و چه به عنوان انتخاب كننده، حق شهروندي هر عضو جامعه است. از اين رهگذر هر فرد مي تواند در انتخابات شركت كرده و به فرد مورد نظرش راي دهد، يا خود از مردم خواستار راي گرديده و مدعي كسب كُرسي باشد. بنابر اين در هنگامه هاي انتخابات، رقابت سياسي بين نامزدان آغاز گرديده و همه مي كوشند، تا برنامه هاي خود را به مردم رسانيده و به نحوي تبليغ نمايند كه شايسته ترين فرد است و مي تواند تبديل كننده‏ي آرزوها و آرمان هاي مردم به واقعيت هاي زندگي اجتماعي و فردي باشد.

 اما در همه‏ي جوامع سياسي واقعيت هاي عيني طور ديگري ست. درست است كه به لحاظ تئوريك و قانوني فرصت هاي برابر سياسي وجود دارد و همه‏ي نامزدان براي رقابت سياسي وارد ميدان سياست و كارزارهاي انتخاباتي مي گردند، اما در عينيت وضعيت طوري رقم مي خورد كه توانايي ها به شدت متفاوت است. امروز در دنياي سياست حرف نخستين را پول و امكانات مي زند. كسي مي تواند به لحاظ سياسي خودش را رشد داده و به هدف دست يابد كه پول و امكانات داشته باشد. حالا اين منابع مالي از سوي خودش يا از سوي برخي نهادها و جريان هاي ديگر تمويل گردد، تفاوت نمي كند. واقعيت هاي عيني اينست كه سياستمدار كه منابع مالي قوي را در دست دارد مي تواند به هدف دست يابد، اما كسي كه به منابع مالي دسترسي ندارد، نمي تواند با طرف رقابت نمايد. نقش منابع مالي در رقابت هاي انتخاباتي چه در انتخابات رياست جمهوري و چه در انتخابات پارلماني در همه‏ي كشورها محرز بوده و بر هيچ كسي پنهان نيست.

در توسعه يافته ترين كشور جهان يعني ايالات متحده امريكا، چه در كارزارهاي انتخابات رياست جمهوري و چه در كارزارهاي انتخابات كنگره، منابع مالي حرف نخست را زده و كسي مي تواند شانس برندگي بيشتر داشته باشد كه منابع مالي هنگفت وي را پشتيباني و حمايه نمايد. اين وضعيت در ساير كشورهاي توسعه يافته غربي و نيز در كشورهاي جهان سومي و شرق نيز به خوبي قابل ديد است. بنابر اين منابع مالي و توانمندي هاي متفاوت اقتصادي نامزدان، مسئله‏ي فرصت هاي سياسي و رقابت هاي سياسي همسان را با چالش مواجه نموده و به پرسش مي گيرد. در شرايط كه كسي كه با تمام امكانات مالي در ميدان انتخابات و رقابت ها حاضر مي شود و كسي كه هيچ پولي را در بساط ندارد، چگونه مي توان از رقابت سياسي همسان سخن گفت. بدون ترديد نامزد پول دار‏تر، امكانات و فرصت هاي را در اختيار دارد كه نامزد بي پول ندارد و از اين رهگذر، يكي خيلي از فرصت ها را كسب و ديگري از دست مي دهد.

 تا بحال افغانستان پساطالبان دو انتخابات رياست جمهوري و دو انتخابات مجلس را سپري كرده است. مبارزات انتخاباتي بين نامزدان نسبت به دور قبلي اش داغ تر و گرم تر مي نمود. در افغانستان ظاهرا مشكل مضاعف است. زيرا در ديگر جوامع سياسي نامزدان از يك سو از يك حزب قدرتمند سياسي نمايندگي مي كنند كه از اين رهگذر، برنامه هاي مختلف سياسي ـ  اجتماعي را مطرح نموده و مي خواهند نظر مردم را كسب كنند و از سوي ديگر، منابع مالي هنگفت را نيز به دنبال خود دارد. اما در افغانستان مشكل دو چند است؛ نامزدان از احزاب سياسي نمايندگي نمي كنند، يا اگر مي كنند احزاب سياسي برنامه و پلان مشخص ندارد، از اين رهگذر نامزدان فاقد برنامه بوده و با دستان خالي در ميدان كارزارهاي انتخاباتي وارد مي شوند. و اما همه‏ي نامزدان امكانات برابر مالي را نداشته و يكي پول دار تر و يكي بي پول هستند. با توجه به نقش حياتي و بنيادين پول در مبارزات انتخاباتي و توانايي هاي مالي متفاوت نامزدان، رقابت هاي سياسي در هنگامه‏ي انتخابات نيز، نابرابر و به شكل نا عادلانه شده  و حتي در تضاد با خرد سياسي گرديده است.

  نامزدان كه پول هنگفت در اختيار دارند، نمونه هاي مختلف از تصاوير خودرا در مكان هاي مزدحم شهر نصب مي كنند و شايد در هر هفته تبديل مي نمايند. تصاوير آرايش شده و مقبول كه انگار مردم به قيافه و شكل راي مي دهند، برنج و پلو و قورمه در مراكز و مكان هاي مختلف پخته شده و مردم را براي صرف آن دعوت مي نمايند، مهماني ها و دعوت هاي گوناگون ترتيب داده مي شود. درين صورت رقابت انتخاباتي در ميدان سياست افغانستان از رقابت برنامه و حتي شخص گذشته، به رقابت پلو و چلو رسيده است. نامزدان تلاش مي كنند كه با دادن پلو و قورمه به مردم، مي توانند دل مردم را به دست آورده و شانس برندگي اش را بيشتر مي كنند.

بنابر اين رقابت سياسي همسان و برابر در ميدان انتخابات افغانستان با چالش جدي رو به روست. چندين نامزد براي احراز يك سمت اما با توانمندي هاي مالي متفاوت وارد ميدان مي گردند. اين جاست كه كسي كه منابع مالي بيشتر را در اختيار دارد، از شانس برندگي بيشتر برخوردار است به ويژه آنكه فرهنگ رقابت انتخاباتي در كشور به فرهنگ ناسالم پلو و قورمه تبديل گرديده است.

مسووليت كه متوجه دولت و همه‏ي شهروندان، رسانه ها و فرهنگيان كشور است اينست كه، منابع هنگفت مالي برخي از نامزدان را به پرسش گيرند. بايد مشخص گردد كه نامزدان كه با بودجه هاي مالي عظيم وارد كارزارهاي انتخاباتي گرديده و از صبح تا شب دالر پخش مي كنند، از كجا كرده اند و مي كنند؟ آيا از دارايي هاي مشكوك و غير شفاف خود شان است يا اينكه از منابع ديگر داخلي و خارجي دريافت مي كنند؟ اين ها خواستی است كه روز گذشته از سوي كميته‏ي مشترك نظارت و ارزيابي مبارزه با فساد اداري نيز مطرح گرديد.

 اما اگر فرهنگ ناسالم رقابت سياسي با پلو و قورمه برچيده نشده و همچنان بر ميدان سياست و كارزارهاي انتخاباتي سايه افكند، آينده‏ي دموكراسي و رقابت سياسي را با چالش مواجه كرده و ديگر همه اعضاي جامعه نمي توانند حق سياسي خود را اعمال نمايند. از اين نظر لازم است كه دولت، رسانه ها و فرهنگيان همه و همه دست به كار شده و رقابت سياسي سالم و زمينه هاي نسبتا برابر آن را  فراهم نمايند.

دیدگاه شما