دیروز یوسف نورستانی، رئیس کمیسیون مستقل انتخابات نتیجه قسمی انتخابات ریاست جمهوری را اعلان نمود. او ده در صد از آراء بیست و شش ولایت کشور را اعلان نمود که بر اساس آن عبدالله عبدالله و اشرف غنی احمد زی دو کاندید پیشتاز می باشد. عبدالله عبدالله 41.9 در صد آراء و اشرف غنی احمد زی 37.6 در آراء و زلمی رسول 8.9 در صد آراء را به خود اختصاص داده است. کاندیدان دیگر ریاست جمهور هر کدام کمتر از 6 در آراء را به خود اختصاص داده است.شمارش ده درصدی آراء در بیست شش ولایت بیانگر آن است که انتخابات ریاست جمهوری به دور دوم می رود. آراء ده درصدی از بیست و شش ولایت نشان می دهد که آراء میان کاندیدان مختلف ریاست جمهوری تقسیم شده است و هیچ کاندیدی 50+1 را بدست آورده نمی تواند. بنابراین رفتن انتخابات به دور دوم بیشتر است. حال سوال این است که آیا دولت افغانستان و کمیسیون مستقل انتخابات آمادگی لازم را برای برگذاری دور دوم انتخابات را دارد. جامعه جهانی و مردم افغانستان آیا از برگذاری دور دوم انتخابات استقبال خواهد کرد. قبل از پاسخ به این سوال نیازمند آنیم تا دلایل رفتن انتخابات به دور دوم را ارائه نمایم.‏

همان طور که در بالا گفتیم عبدالله عبدالله و اشرف غنی احمد زی دو کاندید پیشتاز می باشد و کاندیدان دیگر در رده های بعدی قرار دارد. با وجود آن که عبدالله عبدالله و اشرف غنی احمد زی از کاندیدان پیشتاز می باشد اما نمی تواند رأی لازم برای رفتن به ارگ را کسب کند. زیرا زلمی رسول یکی دیگر از کاندیدان ریاست جمهوری حد اقل 18 الی 20 در صد آراء را به دست خواهد آورد. همچنین سیاف یکی دیگر از کاندیدان ریاست جمهوری در حدود 10 الی 15 در صد آراء را به خود اختصاص خواهد داد.‏ کاندیدان دیگر مجموعا حد اکثر 10 در صد آراء را جذب خواد کرد. بنابراین غیر از دو کاندید پیشتاز بقیه کاندیدان ریاست جمهوری در حدود 35 الی 40 در صد آراء جذب خواهد کرد. باقی آرأ با تفاوت میان دو کاندید پیشتاز تقسیم خواهد شد. در چنین شرایطی هیچ یک از کاندیدان ریاست جمهوری قادر به کسب 50+1 نخواهد بود. به این دلیل انتخابات به دور دوم خواهد رفت.

به نظر می رسد که دو کاندید پیشتاز رفتن انتخابات به دور دوم را پیش بینی کرده بود. زیرا هر دو آمادگی خود را برای رفتن به دور دوم انتخابات اعلان نموده بود. حال این سوال مطرح است که آیا امکان برگذاری انتخابات در دور دوم وجود دارد. به نظر نگارنده این سطور امکان برگذاری انتخابات وجود دارد. به چند دلیل اساسی و عمده

اول؛ نماینده سازمان ملل در افغانستان و اتحادیه اروپا قبلا اعلان داشته بود که در صورت رفتن انتخابات به دور دوم بودجه برگذاری انتخابات را پرداخت خواهد کرد. مشکل مالی از مهمترین دغدغه محسوب می شد. از این جهت دیگر دیگر دغدغه ای وجود ندارد و کشور های غربی و سازمان ملل بدون شک افغانستان را در این بخش کمک خواهد کرد. آن ها به این دلیل بودجه برگذاری دور دوم انتخابات را بر عهده می گیرد که دغدغه نهادینه شدن دموکراسی را دارد.هم سازمان ملل متحد و ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا خواهان پا گرفتن دموکراسی و ارزش های حقوق بشر است. این مهم زمانی تحقق می یابد که مکانیسم های دموکراتیک مورد توجه و اهمیت قرار بگیرد. انتخابات از مهمترین مکانیسم های دموکراتیک است و نقش مهم در نهادینه نمودن دموکراسی دارد. بنابراین آن ها از برگذاری انتخابات در دور دوم استقبال خواهد کرد. بدون برگذاری انتخابات امکان نهادینه شدن دموکراسی ممکن نیست. بنابراین جامعه جهانی این نکته در نظر داشته باشد و به صورت تمام عیار کمک های مالی و تخنیکی نماید تا انتخابات به شکل مسالمت آمیز بگذار شود و قدرت سیاسی دیگر باعث خونریزی و کشتار نگردد.

دوم؛ همان طور که بیان شد دو کاندید پیشتاز آمادگی خود را برای رفتن به دور دوم اعلان نموده است. هر یک از کاندیدان پیشتاز رأی قابل توجه دارد و هر کدام امید پیروزی. بنابراین دو کاندید پیشتاز سخت است به نفع دیگری کنار برود. در نهایت انتخابات با رقابت بسیار فشرده برگذار خواهد شد. از طرف دیگر اگر کاندیدی بدون برگذاری دور دوم انتخابات به نفع دیگری کنار برود، آن کاندید به رأی هواداران خود بی احترامی نموده است و هواداران او بدون شک دیگر به اعتماد نخواهد کرد. این نکته کاندیدان پیشتاز درک می کند و به همین خاطر حاضر به کنار رفتن به نفع دیگری نخواهد شد.

سوم؛ از مشارکت گسترده مردم در 16 حمل چنین برداشت می گردد که مردم خواهان دموکراسی است. بنابراین مردم نیز برای برگذاری دور دوم انتخابات و انتقال قدرت به شکل مسالمت آمیز آماده اند و از مکانیسم انتخابات استقبال می کند.زیرا مردم به این آگاهی رسیده اند که انتقال خشونت آمیز قدرت در گذشته ها باعث قربانی گرفتن از آن ها شده است. به همین خاطر از مکانیسم انتخابات که به شکل مسالمت آمیز باعث انتقال قدرت شود استقبال می کند.بنابراین مردم نیز آماده برگذاری دور دوم انتخابات می باشد.

چهارم؛ نهاد های برگذار کننده انتخابات باید به نکات فوق توجه نماید.آن ها به خاطر احترام به مردم و به خاطر نهادینه شدن دموکراسی و ارزش های حقوق بشر باید دور دوم انتخابات را برگذار نماید تا مردم بتواند خود حاکمیت خود را به شخص و تیم مورد نظر خود واگذار کند. در صورت که دور دوم انتخابات برگذار نگردد احتمال آن وجود دارد که دموکراسی نوپای ما با شکست مواجه شود. زیرا بعد از آن کسی توجه به مکانیسم های دموکراتیک نخواهد کرد.

بنابراین رفتن انتخابات در دور دوم تا حدودی قطعی است. اولین دلیل این است که رأی میان کاندیدان مختلف تقسیم شده است و هیچ کاندیدی نمی تواند رأی مورد نیاز برای گرفتن قدرت سیاسی را به دست آورد. بنابراین نهادی های برگذار کننده از همین حالا باید آماده برگذاری دور دوم انتخابات نیز باشد. جامعه جهانی نیز باید کمک های اقتصادی مورد نیاز را به نهاد های برگذار کننده بکند تا این نهاد ها بتواند بدون مشکل جدی انتخابات را برگذار کند.