صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۹ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

افراط گرایی و تروریزم خطری که باید جدی گرفت

-

افراط گرایی و تروریزم خطری که باید جدی گرفت

رهبر گروه تروریستی داعش در عراق تمام مسلمانان جهان را تهدید کرده و اعلام کرد گروه تحت فرماندهی او با زور شمشیر و سلاح تمامی بلاد اسلامی را مطیع خود ساخته و نظام های سیاسی آنانرا سرنگون خواهد کرد. ادعای حق حاکمیت بر تمامی کشورهای اسلامی تازه ترین توطئه جدی علیه امنیت و صلح پایدار در منطقه است که می تواند توسط گروه های تروریستی عملی شود و امنیت ملت های منطقه را با خطر مواجه سازد. ما در حالی شاهد موج جدید خشونت طلبی های گروه های تروریستی در عراق هستیم که این سنخ خشونت ها در افغانستان و پاکستان نیز به شدت افزایش یافته و ارتش پاکستان مدتی است که سرگرم مبارزه علیه این گروه ها در قلمرو شمالی پاکستان می باشد.  از جانب  دیگر در افغانستان نیز همه روزه حملات انتحاری مرگبار در گوشه و کنار این کشور از سوی گروه های تروریستی طراحی و عملی می گردد که جان شهروندان بی دفاع را می گیرد. که در تازه ترین نوع این گونه حملات روز گذشته در قندهار چندین تن کشته و زخمی شدند.

ظهور گروه های جدید تروریستی در خاور میانه و افریقا می تواند به سایر گروه ها تروریستی دیگر در افغانستان و منطقه انگیزه بدهد تا کشتارهای وحشیانه بیشتری را راه اندازی نمایند. چنانچه دو روز قبل چندین شهروند ولایت دایکندی به طرز فجیعی توسط تروریستان سر بریده شده و جسد های شان کنار جاده رها شده بود. اگرچه در دهه های اخیر افغانستان تنها کشوری بود که از افراط گرایی و هراس افکنی بیشترین آسیب ها و خسارات و جانی و مالی را متحمل شد. ملیون ها شهروند این کشور کشته، آواره و بی خانمان شدند و ارزشمند ترین سرمایه ها و میراث فرهنگی و تمدنی این سرزمین نابوده شده و یا به یغما رفت. حضور گروه های تروریسیت و افراط گرایان در سالیان واپسین در افغانستان باعث شد سطح دانش، تخصص و سواد در این کشور در پایین ترین حد ممکن خود بدلیل بسته شدن دروازه های مکتب و دانشگاه بروی فرزندان مردم قرار گیرد و این یک خسارت جبران ناپذیر بر این کشور ویرانه از جنگ در دوره بازسازی بود.

اکنون اما پس از گذشت یک دهه از مبارزه نفس گیر علیه افراط گرایی و تروریزم؛ افغانستان همچنان آسیب پذیر ترین کشور در برابر تهدیدات افراط گرایان است اما این آسیب پذیری تنها به افغانستان محدود نمی شود و تمامی کشورهای همسایه افغانستان و سایر کشور های منطقه از وجود گروه های تروریستی در افغانستان واحتمال قدرت گرفتن دوباره آنان در امان نخواهند بود. درواقع هراس افکنان همه قدرت های کوچک و بزرگ منطقه را به وحشت انداخته اند همه نگران آند که مبادا افراط گرایان دوباره در افغانستان قدرت بگیرند و این پدیده از افغانستان به مرز های این کشور ها نیز نفوذ کنند. بر همین اساس دولت افغانستان باید با کمک کشورهای منطقه استراتیژی های تازه مبارزه با تروریزم را تدوین و با توان بیشتری به مصاف این گروه ها برود تا از این طریق تهدیدات تروریستی برای همیشه از افغانستان ریشه کن گردد.

در سالهای واپسین تنها دلیل همراهی تمام عیار قدرت های منطقه و همسایگان افغانستان با غرب همین مسئله بوده و اکنون نیز هست. همسایگان افغانستان در این سالها سعی کرده اند در شکست کامل تروریزم در منطقه با افغانستان و جامعه جهانی کمک کنند. به همین دلیل این کشور ها از نظام جدید در افغانستان پسا طالبان نیز حمایت نموده و برخی همکاری های خوب اقتصادی را نیز با افغانستان داشته اند. به هر ترتیب همکاری این کشور ها با نیرو های ناتو در افغانستان می تواند بدلیل همان ترس و وحشت از بازگشت افراط گرایی و خشونت در افغانستان نیز باشد. بدیهی است که روسیه نیز از گسترش و نفوذ افراط گرایی در خاک این کشور ها و همسایگی خودش به شدت نگران است و به همین دلیل تداوم همکاری این کشور با نیروهای ناتو در افغانستان کاملا طبیعی به نظر می رسد. پاکستان نیز نسبت به افغانستان از ناحیه تروریزم آسیب کمتری ندیده است به همین دلیل این دو کشور از قربانیان دم دستی دهشت افکنان در منطقه اند و به دلیل همین سرنوشت مشترک این دو کشور باید بیش از دیگران در مبارزه با خشونت گرایان و افراط گرایان همپیمان و جدی تر باشند.

اما یک پرسش اساسی همواره در افکار عمومی منطقه مطرح بوده است که براستی افراط گرایی دشمن توسعه و ثبات منطقه است یا ابزار و وسیله ی که عده ای از آن برای سلطه بر منطقه و نفوذ بیشتر در کشورهای منطقه استفاده می نماید؟ زیرا در طول سالهای واپسین با وجود فراخوان های جدی دولت افغانستان در جهت مبارزه مشترک علیه تروریزم این مسئله از جانب مقامات کشورهای مختلف منطه ی وفرا منطقه ای جدی گرفته نشده است. در نتیجه افراط گرایی و خشونت نه تنها کاهش نیافته است که روز بروز بر ابعاد آن افزوده گشته است و اکنون این پدیده به مثابه یک تهدید جدی مهار ناپذیر علیه امنیت، ثبات و رفاه منطقه تبدیل شده است. این خود بروشنی ثابت می سازد که حلقاتی در منطقه و یا بیرون ازمنطقه از افراط گرایی و رشد این پدیده سود می برند و عملکردها در این عرصه غیر از آن چیزی است که در شعارها مطرح می شود.

در خصوص اینکه چه عواملی باعث شکل گیری گروه های تروریستی و ارهابی، یا افراط گرا شده است دیدگاه های مختلفی وجود دارد. برخی شکل گیری این گروه ها را به دوران جنگ سرد بر می گرداند که طی آن حمایت های غرب و بخصوص آمریکا از گروه های تند رو اسلامی علیه شوروی، باعث تقویت این گروه ها و در نهایت شکل گیری افراط گرایی مذهبی در منطقه و جهان شده است. از نظر این عده در شرائط کنونی نیز این گروه ها در مناطق مختلف عملا منافع آمریکا را تامین می نماید حال آنکه خود مقامات آمریکای جنگ پر هزینه افغانستان را علیه تروریزم و خشونت طلبی های مذهبی اعلام می نمایند. برخی هم براین باور اند که  طالبان با نوع عملکرد شان بنوعی همسو با اهداف امریکایی ها حرکت می کنند. از سوی هم در این نمی توان تردید کرد که تجهیزات و امکاناتی که در اختیار این گروه ها قرار می گیرد تامین آن خارج از توان یک گروه مسلح مخالف دولت در محدوده افغانستان است. بدیهی است که این امکانات با کمک های تسلیحاتی و آموزشی و پول کلان قدرت های کوچک و بزرگ منطقه ای و فرامنطقه ای فراهم می شود و یک کشور خاص هرگز توان تجهیز و تسلیح این همه تروریست را ندارد. این مسئله به جد اوضاع امنیتی افغانستان را پیچیده می سازد زیرا در این صورت شکست جبهه ترور و خشونت از توان این کشور خارج خواهد بود.

اما واقعیت این است که چه این تئوری ها و نظریه ها در مورد علل شکل گیری پدیده افراط گرایی و استفاده از آن در منطقه را بپذیریم یا نپذیریم این بدیهی است که شهروندان کشورهای منطقه از این پدیده به شدت رنج می برند و دولت های منطقه برای ریشه کن سازی آن باید به جد تلاش نمایند. ولی به نظر می رسد اسیب پذیری افغانستان از این ناحیه غیر قابل مقایسه با کشورهای دیگر است. در سال های اخیر افغانستان تنها کشوری بود که از افراط گرایی و هراس افکنی بیشترین آسیب ها و خسارات و جانی و مالی را متحمل شد. در پایان باید گفت افراط گرایی و خشونت طلبی در صورتی از منطقه ریشه کن می گردد که تمامی کشورهای منطقه و قدرت های حامی این گروه ها بپذیرند که افراط گرایی یک دشمن حقیقی علیه منافع منطقه و توسعه و ثبات آن است. اما در غیر این صورت اگر برخی قدرت های که پشت پرده حامی این گروه ها است به این فکر باشند که افراط گرایی می تواند ابزاری در خدمت منافع آنان باشد هیچگاهی منطقه روی آرامش و ثبات را نخواهد دید و در واقع همگی قربانیان همیشگی ترور و خشونت باقی خواهند ماند.

دیدگاه شما