صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

گروه طالبان در کجا ایستاده!

-

گروه طالبان در کجا ایستاده!

با حمله بر برج های دوقلو در نیویورک ایالات متحده آمریکا جرج بوش رئیس جمهور قبلی ایالات متحده آمریکا به حکومت امارت اسلامی طالبان در افغانستان اعلان کرد که سازمان تروریستی القاعده را از افغانستان خارج کند. امارت اسلامی طالبان اما، از القاعده حمایت کرد. جرج بوش بعد از حمایت گروه طالبان از سازمان تروریستی القاعده رسما اعلان نمود که حمایت کنندگان و حمامیان القاعده هیچ تفاوت با القاعده ندارد. از آن به بعد گروه طالبان به عنوان گروه تروریستی فهم می گردید.ایالات متحده آمریکا و همپیمانانش به افغانستان حمله کردند و امارت اسلامی طالبان را در کمترین فرصت زمانی ممکن به سقوط مواجه کردند. با سقوط حکومت امارت اسلامی طالبان خلاء قدرت به وجود آمد.برای پر کردن خلاء قدرت ایالات متحده آمریکا یک حکومت انتقالی و موقت تشکیل داد.

با شکل گیری حکومت جدید تغییری در برخورد حکومت و جامعه جهانی با گروه طالبان به وجود نیامد. حکومت افغانستان در تمام موارد سیاست همگرایانه با جامعه جهانی را در پیش گرفتند. گروه طالبان همچنان به عنوان گروه تروریستی دانسته می شد. هیچ تلاشی از سوی حکومت افغانستان برای خروج این گروه از لیست سیاه صورت نگرفت.این روند تا سال 2009 ادامه یافت. اگر آغاز واگرایی حکومت افغانستان زودتر شروع شده بود اما در سال 2009 دیدگاه حکومت افغانستان نسبت به گروه طالبان تغییر کرد.

تغییر رویکرد حکومت تدریجی و مرحله به مرحله بود. اولین تلاش مبنی بر خارج کردن این گروه از لیست تروریستان بین المللی بود. در گام بعدی تلاش شد تا با خطاب قرار دادن با القاب مختلف بار سنگین جرم و جنایت را از دوش این گروه بردارند. همزمان با تغییر رویکرد حکومت افغانستان ارگ ریاست جمهوری با همکاری شورای امنیت ملی تماس های را با گروه طالبان در سطوح مختلف برقرار نمودند. این تماس منجر به آن شد که شخص رئیس جمهور تا حدودی نسبت به گروه طالبان خوشبین گردد. رئیس جمهور خوشبین بود که بتواند گروه طالبان را در چارچوب حکومت در بیاورد. به همین خاطر رئیس جمهور شورای عالی صلح را به وجود آورد. شورای عالی صلح در حقیقت سازمانی شد که به صورت رسمی صلح با گروه طالبان را به پیش می برد.

تلاش های حکومت افغانستان از سال 2009  تا اکنون در راستای آوردن صلح موفق نبوده است. گروه طالبان هیچ گاه حاضر به گفتگو و مذاکره با حکومت افغانستان نشد. حکومت افغانستان در مواردی با برخی از نخبگان گروه طالبان وارد گفتگو می شد که به زودترین فرصت ممکن رهبری گروه طالبان بیان می داشت که افرادی که وارد مذاکره با حکومت افغانستان شده است از ما نمایندگی نمی کند.حکومت افغانستان تا نزدیک شدن سومین دور انتخابات ریاست جمهوری تلاش های زیادی نمود تا گروه طالبان را وارد مذاکره و گفتگو نماید اما در همه موارد تلاش های حکومت دستاوردی در پی نداشت.

در این فرصت اما، گروه طالبان سیاست دوگانه بازی نمود. از یک طرف افرادی را وارد گفتگو می کرد و بعد از آن بیان می داشت که این افراد از ما نمایندگی نمی کند و از طرف دیگر از طریق همان افراد خواست ها و تقاضا های خود را به حکومت افغانستان می رساند. یکی از خواست های جدی گروه طالبان آزادی زندانیان این گروه از زندانیان افغانستان و ایالات متحده آمریکا بوده است. گروه طالبان در این بخش تا حدودی زیادی موفق بوده است. آن ها توانست بخشی از نیرو های خود را از زندان آزاد نماید. رهایی زندانیان طالبان به گروه طالبان فرصت سازماندهی مجدد را داد.

قدرت عمل گروه طالبان را رهایی زندانیان بالا گرفت. با رهایی معاون ملا عمر از زندان پل چرخی قدرتمندی این گروه محسوس تر شد. به گونه ای که این گروه توانست در ولایت های مختلف افغانستان حملات را سازماندهی نماید و تا حدودی مزاحمت های جدی برای نیرو های امنیتی افغانستان خلق کند.‏ در ولایت جنوبی این گروه تا حدودی موفقانه عمل نموده است. اگر چه از سوی حکومت افغانستان تلاش می شود تا میزان تلفات نیرو های امنیتی و قدرتمندی گروه طالبان به رسانه ها درز نکند اما واقعیت این است که گروه طالبان در ولایات جنوبی بخش زیادی را اشغال نموده است.آن ها توانسته است مزاحمت های جدی برای نیرو های امنیتی افغانستان به وجود آورد.‏

با این بررسی اجمالی مشخص می شود که گروه طالبان در کجا ایستاده است. موقعیت آن ها چگونه تغییر نموده است. موقعیت گروه طالبان از دو زاویه قابل بررسی است. اول؛ میزان قدرتمندی و سازماندهی این گروه. از این جهت گروه طالبان تا حدود زیادی توانست نسبت به اوائل حمله جامعه خود را سازماندهی نماید.حملات که این گروه در سال 2013، 2012 رهبری و سازماندهی نموده است بیش از حملات است که در 2006 و 2007 انجام داده است. این بیانگر آن است که گروه طالبان تا حدودی زیادی قدرتمند شده است. دوم؛ گروه طالبان اما، در این مدت زمانی کمتر توانست در میان مردم جا باز کند. در سال 1996 وقتی گروه طالبان وارد افغانستان شد، مردم در بهترین وجه از گروه طالبان استقبال نمودند. این گروه اما، به مرور زمان چهره واقعی خود را به مردم نمایان کرد. مردم کم کم از گروه طالبان فاصله گرفتند. در مدت که حکومت جدید در افغانستان مستقر شده اند.مردم افغانستان بار ها انزجار خود را نسبت به رفتار های خشونت آمیز گروه طالبان نشان داده است.‏

تغییر رویکرد حکومت افغانستان در قبال گروه طالبان و باج دهی یک جانبه به این گروه یکی از دلایل اصلی سازمان یافتن مجدد این گروه است. در صورت که نیرو های انسانی این گروه از زندان ها آزاد نمی شدند امکان آن وجود نداشت تا گروه طالبان بتواند دوباره منسجم گردد.این مهم از آنجا درک می گردد که بنا بر گزارش های رسمی نهاد های امنیتی افغانستان در حدود 80 در صد زندانیان رها شده دوباره به صفوف جنگ بازگشته اند.

تغییر رویکرد حکومت بدون شک هزینه مضاعف بر حکومت افغانستان تحمیل نموده است. از یک طرف، میزان جنگ و درگیری ها افزایش یافت و حکومت افغانستان متقبل هزینه های انسانی و مادی بیشتر شد. از طرف دیگر، حکومت افغانستان حمایت ها و پشتیبانی مردم افغانستان را از دست داد.آمار از میزان تلفات نیرو های نظامی و غیر نظامی و واکنش های مردم در قبال خشونت های صورت گرفته از سوی گروه طالبان روشنگر این مسئله است. بخش از واکنش های مردم جدا خصمانه علیه حکومت افغانستان است. این نشان می دهد که مردم افغانستان هم از گروه طالبان و هم از حکومت افغانستان فاصله گرفته است.

در پایان باید گفت که گروه طالبان نسبت به سال های گذشته قدرتمند تر شده است. قدرتمندی آن ها خطری جدی برای حکومت مرکزی است. حکومت مرکزی در صورت رفتار قاطع با گروه طالبان حمایت مردم افغانستان را با خود خواهد داشت. اما، در صورت که حکومت افغانستان به جای برخورد های قاطع و جدی با این گروه سیاست مماشات را در پیش بگیرد، هم گروه طالبان قدرتمندتر می گردد و هم حکومت حمایت مردم افغانستان را از دست می دهد.

دیدگاه شما