با پایان یافتن سال 2014 رسماَ ماموریت جنگی نیروهای ناتو در افغانستان خاتمه یافت و از این پس این نیروها عمدتاً در تجهیز، آموزش، مشوره و حمایت نیروهای امنیتی افغانستان کار خواهند کرد. این ماموریت که "حمایت قاطع" نامیده می شود، انتظار می رود تا سال 2016 به سر برسد. در این خصوص بارک اوباما رئیس جمهوری امریکا نیز گفته است که با مسئولیت پذیری نیروهای امنیتی افغان، در سال 2016 همه نیروهای امریکای از افغانستان خارج خواهند شد.

رئیس جمهور غنی البته در رابطه به این دیدگاه آقای اوباما در صحبت که با تلویزیون سی بی اس داشته است، موضوع بررسی و تجدید نظر خروج کامل نیروهای خارجی را در پایان 2016  مطرح کرده است. او گفته است که، «مهلت ها فکر را متمرکز می سازند اما هیچگاه نباید ثابت باشند. اگر هر دو طرف یا در این مورد مشخص چندین متحد برای رسیدن به اهداف و پیشرفت واقعی بکوشند، در آنصورت باید علاقمندی برای غور در باره ی ضرب الاجل وجود داشته باشد».

در پاسخ به این خواست آقای غنی یک مقام ناتو به رادیو آزادی گفته است که این سازمان در مورد مدت زمان ماموریت حمایت قاطع که به تاریخ اول جنوری امسال آغاز شد تصمیم نگرفته است. او گفته است فعلا تمرکز ناتو روی انجام موفقانه ی این ماموریت است و قرار است ساخت و توانایی نیروهای امنیتی افغان مورد بررسی قرار گیرد. اما مقام های امریکایی بازهم گفته اند که در برنامه خروج نیروهای این کشور از افغانستان تغییری به وجود نیامده  است.

از جمع بندی این مقدمه نتیجه گرفته می شود که فعلا توجه و تمرکز مقام های ناتو و امریکایی روی توانمند سازی نیروهای امنیتی متمرکز است و اگر این برنامه تا سال 2016 به اهداف خود برسد ممکن این نیروها به صورت مکمل افغانستان را ترک کنند.

به این صورت، آن چه که هم برای دولت افغانستان وهم برای امریکایی ها وناتو مهم است این است توجه خود را روی تطبیق موفقانه راهبرد برنامه حمایت قاطع از نیروهای امنیتی افغان مبذول دارند. برنامه حمایت قاطع که در ادامه ماموریت سیزده ساله جنگی ناتو در افغانستان است باید به صورت اساسی مورد استفاده قرار گیرد. در غیر آن تعیین زمان بندی در هیچ طرفی سودمند نخواهد بود.

در این شرایط ناتو باید این نکته را در نظر داشته باشد که تغییر نقش نیروهایش از ماموریت جنگی به ماموریت حمایتی به معنای ختم جنگ و حملات تروریستی در افغانستان نیست. تروریسم هنوزهم در نقاط مختلف کشور برای مردم افغانستان به عنوان یک تهدید وجود دارد و همه روزه از آنان قربانی می گیرد. بناً، خوب است که رهبران این سازمان بدانند که کار آنان در راستای مبارزه با تروریسم و حمایت از حقوق بشر در افغانستان هنوز به آخر نرسیده است.

 از طرف دیگر، همان طوری که دیگر کشورهای جهان از اضرار و آسیب رسانی های تروریسم بد می برند، مردم افغانستان هم نمی خواهند در آتش این معضل بین المللی بسوزند. لهذا، در فرصت پیش رو ایجاب می کند همان طوری که از نام ماموریت ناتو پیدا است، گام های قاطع واستواری در راستای حمایت از نیروهای امنیتی افغانستان برداشته شود تا این نیروها با توانمندی بیشتری به مصاف تروریسم بروند و تمامی تندروان مسلح را در همه نقاط کشور سرکوب نمایند.

به این ترتیب، در قدم نخست نیاز است کمبودات نیروهای امنیتی کشور در بخش های که بیشتر نیاز است مرتفع گردد تا این نیروها در برابر تهدید ها و تحرکات تندروان مسلح که احتمالا درسال 2015 بیشتر خواهد شد با دست بازتری بجنگند. به صورت مشخص بخش قوای هوای نیروهای اردوی ملی نیازمند امکانات و تجهیزات مناسب نظامی است تا در عملیات ها، هم قوای جنگی زمینی را تحت پوشش حمایتی قرار دهد و هم تروریستان را مورد حمله قرار دهد.

در درازمدت هم نیاز است که نیروهای امنیتی کشور طوری حمایت و تجهیز شوند که در آینده به طوری کامل به پای خود بی ایستند و بتوانند بدون کمک های خارجی امنیت را درکشور تامین نموده و در برابر هرگونه موانع و تهدیدِ امنیتی قاطعانه مبارزه کنند.

در عین حال باید خاطر نشان ساخت که در این ماموریت تمام مسئولیت به دوش ناتو نیست بلکه دولت افغانستان و به خصوص رهبری نیروهای امنیتی نیز یک مسئولیت بزرگِ تاریخی را عهده دار می باشند. اساساً چیزی که می تواند برنامه ماموریت قاطع سازمان ناتو را در کشور کاربردی و عملیاتی بسازد، چگونگی عملکرد مقام های دولتی افغانستان است. اگر رهبری دولت بتواند ترتیبات و کاربست های مناسب را در جهت بهره برداری درست از ماموریت حمایتی ناتو روی  دست گیرد در آن صورت می توان به نتایج و کارآمدی این ماموریت امیدوار بود. در غیر آن، این برنامه مانند سایر برنامه های که در طول سیزده سال گذشته از سوی نیروهای خارجی به اجرا گذاشته شده است به انجام خواهد رسید. ممکن در چنین حالتی به هدف که نیاز است افغانستان در قسمت تقویه نیروهای امنیتی نیاز است، نرسد.

بدین لحاظ، لازم است که از همین حالا دولت در تمامی عرصه های کاریِ این ماموریت حضور و نقش فعال داشته باشد و برای مقام های ناتو طرح بدهد که در اول باید کار از کجا شروع گردد و همینطور گام های بعدی چگونه برداشته شود. یعنی ماموریت حمایت قاطع ناتو را باید دولت افغانستان جهت دهی کند و زمینه های پیشبرد درست آن را فراهم سازد. ابراز نظری که رئیس جمهور غنی در رابطه موضوع خروج نیروهای خارجی از کشور کرده است قابل دقت است و باید این گونه برخورد ها و ابراز نظر ها درهمه سطوح برنامه ماموریت حمایت قاطع صورت گیرد.

آن چه که باید به صورت واضح مقام های رهبری دولت افغانستان درک کند این است که نوع کار سازمان ناتو و کشورهای کمک کننده در افغانستان مانند سال های گذشته نامحدود و مبتنی بر دادن چک های سفید نیست. باتوجه به شرایطی سیاسی که در منطقه و به خصوص خاورمیانه پیش آمده است، دیگر افغانستان برای این کشور آن طوری که در سال 2001 اولویت بود، اولویت نیست.

برای کشورهای غربی و اروپایی اکنون مساله اوکراین، داعش و سوریه بسیار مهم است و شکی هم وجود ندارد که اوضاع اوکراین و خاورمیانه، امروزه موضوع غالب و مورد توجه جوامع غربی است.

با این حال، بیشتر به افغانستان بر می گردد که اولویت ها و ضروریت هایش را با ناتو شریک ساخته و از برنامه های آن به طور مطلوب استفاده کند. اما این به معنای سبک شدن بار مسئولیت ناتو در قبال تعهدات که با افغانستان کرده است نیست. این سازمان بر اساس یک سند مشخص قانونی که در اولین روزهای کار حکومت وحدت ملی بین دولت جدید و نماینده این سازمان به امضاء رسید، متعهد شده است که از نیروهای امنیتی کشور حمایت می کند. بناً، آنچه را که در پیمان امنیتی (ناتو و افغانستان) وعده کرده است باید عملی نماید.

از سوی دیگر، حمایت ناتو از دولت افغانستان تنها به حمایت و تجهیز نیروهای امنیتی خلاصه نمی شود، این سازمان برای شکست کامل تروریسم در منطقه باید فشار های سیاسی را بالای کشورهای که در آن تروریست ان پناهگاه دارند و از آن طریق حمایت و تجهیز می شوند وارد سازد تا جلو تحرکات آنان را به طور دایم بگیرند. در غیر آن پرواضح است که شکست دادن کامل تندروان بسیار مشکل است.