اداره بازرسی ویژه آمریکا برای بازی افغانستان(سیگار) بیان داشته در سال گذشته در حدود 30 هزار سرباز اردوی ملی افغانستان فرار نموده است. این بدترین خبر ممکن برای نیرو های امنیتی افغانستان است. این مسئله روی روحیه نیرو های امنیتی، مردم افغانستان تاثیر منفی می گذارد. اکنون که این مسئله در دست رسانه ها قرار و عموم مردم قرار گرفته است، لازم است که تحقیقات جدی و اساسی روی این مسئله صورت گیرد. چرا افراد در اردوی ملی دست به فرار می زند. چه عوامل باعث می شود که افراد در تشکیل اردوی ملی احساس وفاداری به اردو و وطن خود را از دست بدهد. نوشتار کنونی سعی خواهد این مسئله را به بررسی بگیرد. ضرورت پرداختن به این مسئله نیز از آنجا ناشی می شود که وزارت دفاع ملی روی افراد فراری هزینه کرده بود و تا اندازه آن ها را آموزش داده بود. ادامه این روند، ضربه بزرگ به نیرو های امنیتی است. زیرا،‌ بخش از منابع مالی وزارت دفاع روی آموزش اردوی ملی به مصرف می رسد. اگر قرار باشد که بعد از مدتی نیرو های اردوی ملی فرار نماید، آموزش آن ها هدر دادن منابع مالی و معنوی این وزارت است. به همین خاطر، ضرورت یک تحقیق میدانی جدی می نماید.‏

اما عوامل زیادی در فرار نمودن سربازان اردوی ملی دخیل است. اول؛‌ سربازان اردوی ملی در میدان جنگ در برابر دشمن مبارزه می کند. کشته می شود و می کشد. سخت ترین کار ممکن. آن ها بار ها با پای خود به سوی مرگ می رود. شاید بتوان گفت که مرگ همیشه در چند قدمی آن ها است و به شکل سایه دنبال شان می کند. آن ها از جان خود برای حفظ وطن مایه می گذارد. سخت کوشی و جان فشانی های اردوی ملی قابل تقدیر است. شهروندان کشور، بار ها از سخت کوشی و جان فشانی های اردوی ملی تقدیر نموده است. مردم در شرایط سخت و دشوار با سربازان اردوی ملی بوده اند. اگر جان فشانی های سربازان اردوی ملی و همدلی مردم با سربازان اردوی ملی را در یک طرف قرار دهیم در طرف دیگر، نخبگان سیاسی قرار دارد که اراده سربازان اردوی ملی را تضعیف می کند.‏

در دوران ریاست جمهوری حامد کرزی به تمام نیرو های امنیتی کشور دستور داده شده بود که از جنگ افزار های سنگین در برابر گروه طالبان استفاده نکند. این دستور در حالی صادر شده بود که گروه طالبان از هر ابزار ممکن برای کشتن سربازان اردوی ملی استفاده می کرد.‏ نخبگان سیاسی در دوران ریاست جمهوری حامد کرزی نه تنها اراده سیاسی برای مبارزه با دشمن را نداشتند بلکه علاوه بر آن، سربازان و نیرو های امنیتی افغانستان را در یک جنگ نابرابر قرار می دادند.‏ بدون شک، جنگ نیرو های امنیتی افغانستان با مخالفان مسلح دولت جنگ نابرابر بود که نخبگان سیاسی نیرو های امنیتی را در آن موقعیت قرار داده بود.

• باور نگارنده بر این است که نبود اراده سیاسی در مبارزه با گروه های مخالف مسلح دولت تاثیر مخرب بر روان و روحیه سلحشوری نیرو های امنیتی داشته است. این مسئله می تواند یکی از عوامل فرار نیرو های اردوی ملی باشد.‏ سخت و دشوار است که در میدان جنگ بروی و جانت در خطر باشد ولی نتوانی از جنگ ابزار های سنگین در برابر دشمن استفاده کنی.
• دوم؛ واقعیت این است که تعداد زیادی از جوانان به خاطر بیکاری در صفوف اردوی ملی می پیوندد. نگاه اکثر جوانان به اردوی ملی به عنوان یک فرصت شغلی است. نگاه این چنینی به باور نگارنده یک نقطه ضعف به شمار می آید. تصور کنید که همین جوانان که به اردو به عنوان یک فرصت شغلی می نگرد و برای مدت از وزارت دفاع معاش خود را دریافت نکند، چکار می کند؟ بدون شک، شانس خود را محک می زند و تلاش می کند که فرصت دیگری را برای خود دست و پا کند.‏ بار ها از طریق رسانه ها به گوش رسیده است که نیرو های و سربازان اردوی ملی برای چندین ماه معاش دریافت نکرده است. آن ها به عنوان فرصت شغلی به اردو آمده است تا لقمه نانی برای خانواده خود آماده سازد و وزارت دفاع برای چندین ماه معاش آن ها را به تعویق اندازد مسلم است که از اردو بیرون می شود.‏ باور من بر این است که عامل دوم در فرار سربازان اردوی ملی برخورد ها و رفتار های این چنینی است. وزارت دفاع باید معاش سربازان خود را در اسرع وقت ممکن باید در اختیار آن ها قرار دهد.‏
• سوم؛ سفر به ولایات کشور و همراهی سربازان اردوی ملی و همصحبت شدن با آن ها نشان می دهد که در موارد زیاد آن ها می جنگند و بدون اینکه کمک های پشتیبانی وجود داشته باشد.‏ این مسئله، سربازان را در موقعیت سخت و دشواری قرار می دهد که آن ها در عین جنگیدن مرگ و کشته شدن را تجربه می کند.‏ حفظ سربازان اردوی ملی نیازمند تقویت نیرو های هوایی است. تا این نیرو ها در هر شرایط بتواند نیرو های زمینی کشور را حمایت و پشتیبانی نماید.‏ عامل سوم در فرار سربازان اردوی ملی عدم وجود نیور های پشتیبانی و حمایت کننده است.‏ بنابراین، لازم است که وزارت دفاع ملی روی نیروی هوایی بیشتر کار نماید تا این نیرو ها به عنوان پشتیبان نیرو های زمینی عمل نماید.‏
• چهارم؛ عامل دیگر در فرار نیرو های اردوی ملی فساد می باشد. فساد به معنی استفاده از ابزار ها و امکانات در راستای منافع شخصی است. فساد این چنینی در وزارت دفاع ملی وجود دارد. وقتی سربازان اردوی ملی که نخبگان نظامی در وزارت دفاع از امکانات موجود در اردوی ملی سوء‌استفاده می کند بدون شک، برای شان سخت و دشوار می نماید.‏ زیرا، در میدان جنگ آن ها می جنگند ولی می بیند که افراد فاسد و سوء‌ استفاده جو در رأس قرار دارند که بیشتر در فکر منافع شخصی خود است. این مسئله آن ها را سرخورده می کند.‏ از وفاداری آن ها نسبت به اردو می گاهد. سرخوردگی و کاهش وفاداری باعث می شود که آن ها اردوی ملی را ترک گویند و دنبال فرصت های دیگر در زندگی خود باشد.‏

در آخر باید متذکر شد که عوامل دیگری نیز وجود دارد که در فرار سربازان اردوی ملی نقش دارند اما، عوامل مذکور به باور نگارنده نقش برجسته تر دارد.‏ نبود اراده سیاسی در مبارزه با مخالفان سیاسی،‌ تاخیر در پرداخت معاشات سربازان، وجود فساد و عدم نیرو های پشتیبانی از عوامل مهم در فرار اردوی ملی است. با این حال لازم است که حکومت و نهاد های خصوصی تحقیق میدانی در این مورد انجام دهد تا به صورت دقیق عامل فرار سربازان مشخص گردد و بعد دولت اقدامات برای جلوگیری از فرار سربازان روی دست گیرد.‏ ادامه این وضعیت هم ضربه به اردو است هم در به هم زدن امنیت کشور صدمه وارد می کند.‏