صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

اعتمادسازی میان کابل و اسلام آباد برای روابط پایدار

-

اعتمادسازی میان کابل و اسلام آباد برای روابط پایدار

در روزهای اخیر موضوع گرم شدن مناسبات کابل و اسلام آباد در عناوین خبری و تیترهای جراید بیش از هروقت دیگر خود نمایی می کند. در این ارتباط خبرنامه ای نیز از سوی ارگ ریاست جمهوری به نشر رسیده است که حکایت از عزم مقام های هردو کشور برای ترمیم و بهبود بخشیدن به مناسبات دو کشور دارد. در این خبرنامه آمده است  افغانستان، و پاکستان و سایر هم‌کاران بین‌المللی تعهد دارند تا با صداقت کامل در راستای تلاش‌های صلح با هم هم‌کاری نمایند. در ادامه این خبرنامه افزوده شده است که  حکومت وحدت ملی از مدت‌ها به این‌طرف تلاش‌های همه‌جانبه را برای تامین ثبات پایدار در کشور آغاز کرده‌است. این خبرنامه به نقل از ریاست جمهوری می‌گوید، پروسۀ صلح مخالفانی دارد که با پخش معلومات نادرست اذهان عامه را مخدوش می‌سازند و به همین منظور حکومت وحدت ملی به گونۀ شفاف و با خواست مردم افغانستان این روند را به پیش خواهد برد. در ادامه تاکید گردیده است که افغانستان از تلاش‌های اخیر پاکستان برای تامین امنیت در افغانستان و این‌که این کشور دشمن افغانستان را دشمن مشترک دوکشور می‌داند، ستایش و استقبال می‌کند.

قابل یاد آوری است که در زمان حکومت پیشین افغانستان روابط پاکستان و افغانستان از میانۀ خوبی برخوردار نبود؛ اما اینک وزیر داخلۀ پاکستان در آخرین گفته‌هایش اظهار داشته است که پاکستان و افغانستان هرگز روابطی را به خوبی امروز با یکدیگر نداشته‌اند.

در ادامه همین تلاش ها و خوش بینی ها هفته گذشته جنرال راحیل شریف فرمانده ارتش پاکستان برای انجام سفری یک‌روزه و در مجموع برای انجام دومین سفر خود به افغانستان از زمان آغاز ریاست جمهوری اشرف غنی، به کابل آمد. وی پیش از سفر به کابل، در اسلام آباد با احمد داود اُغلو نخست وزیر ترکیه نیز دیدار کرد. گفته می شود که دو طرف در این دیدار علاوه بر موضوعات مربوط به اقدامات پاکستان در امر مبارزه با تروریسم، در خصوص مهم‌ترین مسایل منطقه‌یی از جمله موضوع افغانستان باهم گفت‌وگو نمودند. آگاهان سیاسی سفر راحیل شریف به کابل را بعد از دیدار وی با نخست وزیر ترکیه مهم خوانده و حامل پیام‌هایی مهم از سوی انقره به کابل نیز تصور می کنند. طبیعی به نظر می رسد که مقام های پاکستان در زمینه تحکیم و گرم ساختن روابط دو کشور خواسته هایی را نیز دارند. همانگونه که افغانستان نیز دیدگاه های را خواهد داشت. درباره این خواسته ها هرچند کلیاتی گفته شده است اما بطور جزئی و دقیق مشخص نیست که خواسته های دو طرف در زمینه تحکیم مناسبات دو کشور چه بوده و تا چه پایه خواهد بود. هرچند مسئله مبارزه با تروریزم در راس مسایل و خواسته ها خواهد بود. ولی آشکار است که خواسته های اساسی هم چون مسئله خط دیورند، عدم حمایت مخالفان دو طرف بوسیله حکومت های هردو کشور از مهم ترین مسایل و موضوعاتی است که باید روشن گردد.

از سوی دیگر به نظر می رسد که افغانستان نیز پس از ایجاد حکومت وحدت ملی سعی دارد که روابط و مناسبات منطقه ای و جهانی خود را با دولت های منطقه ای و جهانی تغییر داده و بهبود ببخشد. پیش از روی کار آمدن حکومت جدید، روابط و مناسباتِ افغانستان با ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین متحد استراتژیک به شدت تیره شده بود. اما حکومت وحدت ملی با امضایِ موافقت نامه دو جانبه امنیتی و نظامی این تنش را رفع و مناسبات هردو کشور را در دایره قابل اعتماد قرار داد. اینک تلاش حکومت و حدت ملی آنست که در سطح منطقه نیز تغییراتی برای آرام سازی و بهبود بخشیدن به مناسبات افغانستان با کشورهای همسایه بوجود آورد. بدون شک بهبود بخشیدن به مناسبات کابل و اسلام آباد یکی از مهم ترین و تعیین کننده ترین اقدام های حکومت وحدت ملی در روابط خارجی خواهد بود. زیرا چگونگی رقم زدن این مناسبات بر اوضاع امنیتی و سیاسی دو کشور بسیار اثر گذار خواهد بود. با توجه به موضع گیری های مسالمت جویانه و روش آشتی جویانه ای که دو کشور در پیش گرفته و گام های که مقام های هردو کشور برداشته اند چنین به نظر می رسد که اکنون، روابط و مناسبت کابل و اسلام آباد رو به بهبودی گذاشته و وارد فاز جدید سیاسی شده است. فاز جدید سیاسی که بیش از پیش تلاش دارد تا اعتماد سازی سیاسی و همکاری های نظامی و امنیتی بدست آمده و روابط اقتصادی و تجاری دو کشور نیز تقویت گردد. حقیقت امر آنست که زمانی آرزوها و گفته های خوب هردو طرف اثر مثبت و سازنده بر روابط دو کشور برجای بگذارد که مسئله اعتمادسازی میان افغانستان و پاکستان به معنی واقعی کلمه تحقق یابد و ایجاد گردد. جای انکار و پرده پوشی نیست که پیش از این تردیدها و برداشت ها و روش های متضاد در سیاست خارجی هردو کشور در برابر یکدیگر بصورت رسمی سیطره داشت و دنبال می گردید. شاید یکی از دلایل تداوم بحران در منطقه و بویژه در افغانستان همین تردیدها و برداشت های متضاد هردو کشور از وضعیت و روند جاری بود. به معنای هرکدام چنین می پنداشتند که بحران و ناامنی موجود به زیان دیگری و سود وی  است. اما رویدادها و ناامنی های روبه گسترش نشان داد که افراطی گری و ناامنی موجود در منطقه یک  تهدید مشترک به شمار می آید. این دقیقا همان واقعیتی است که وزیر داخله پاکستان بر زبان رانده است که دشمن افغانستان را دشمن پاکستان خوانده است. از سوی دیگر زیان ها و آسیب های که ناامنی موجود به مردمان و سرزمین هردو کشور وارد نموده غیر قابل محاسبه بوده و حد و مرزی هم ندارد. هم مردم و حکومت پاکستان از این موضوع زیانمند شده اند و هم مردم و حکومت افغانستان. بخش عظیمی از هزینه ها و نیروی موجود در دو کشور بایستی صرف تامین هزینه های امنیتی و جبران زیان های وارد می گردید. این مسئله روند پیشرفت و بهبود بخشیدن بوضعیت اجتماعی و اقتصادی را با ناکامی یا کندی روبرو ساخته بود. مسئله ای که سرانجام هردو کشور را در قلمرو کشورها و سرزمین های عقب مانده قرار داده است.

نکته دیگری که وجوددارد و در طول سالیان گذشته نسبت به آن غفلت صورت گرفته است ظرفیت ها و زمینه های بسیار مساعد داخلی و منطقه ای است که در عرصه توسعه وانکشاف وجود دارد. خوش بختانه افغانستان و پاکستان از لحاظ جغرافیایی در منطقه و شرایطی قرار گرفته اند که بیشترین زمینه و ظرفیت را از آن لحاظ برای شان فراهم گردانیده است. اما بدبینی ها و تضادهای کور و سیاست های متضاد هردو کشور سبب گردیده است که این زمینه ها و ظرفیت ها بفراموشی سپرده شده و فکر استفاده و تحقق آن از مورد اغفال قرار گیرد. بنابراین اگر افغانستان بتوانند صادقانه در کنارهم قرار گیرند و مناسبات فیمابین را بهبود ببخشند زمینه ها و ظرفیت های عظیمی برای پیشرفت و ترقی هردو کشور بکار خواهد افتاد. مسئله مهم دیگر این که شاید افغانستان و پاکستان در مورد برخی از همسایگان خود ملاحظاتی داشته باشند. بدون شک آن در پرتو اعتماد سازی و فضای روشن سیاسی و منطقه ای آن ملاحظات نیز حداقل در عرصه روابط دو کشور قابل حل خواهد بود و چیزی نیست که اساسا راه چاره نداشته باشد. با اندک انعطاف پذیری و توجه به واقع نگری ملاحظات هردو کشور در مورد مناسبات با برخی از کشور های همسایه قابل رعایت خواهد بود. اساسا باید گفت که افغانستان و پاکستان برای ادامه موجودیت خود هیچ راهی دیگری ندارند جز این که واقعیت ها را درک نمایند و به راهکارهای روی آورند که مبتنی بر همین واقعیت ها باشد و افراط گرایی و تروریستم در هرصورت و شرایطی و حالتی دشمن خود بدانند، چاره ای دیگر پیش روی ندارند. بنابراین انتظار برده می شود که برای تحقق مناسبات سالم و دوستانه و پایدار میان کابل و اسلام آباد تلاش های اعتماد آفرین هرچه بیشتر بکار گرفته شده و به نتیجه مشخص و امیدوار کننده منجر گردد.

دیدگاه شما