نظر سنجی از مکانیزم ها و روش های مطرحِ بازتاب دادن نظر و دیدگاه اکثریت شهروندان است. سازمان های نظرسنجیِ متعددی در کشورها فعال اند. در موارد گونه گون دست به نظرسنجی می زنند. گاه در هنگام رقابت های انتخاباتی نظرسنجی صورت گرفته و میزان برخورداری نامزدان انتخابات را از حمایت های مردمی سنجه می کند که از این رهگذر، شانس پیروزی و بُردِ یکی از آن ها را پیش گویی می نماید، و گاها در مورد برخی مسائل مهم و کلان ملی نظرسنجی صورت گرفته و میزان پشتیبانی و یا مخالفت مردم را با یکی از سیاست ها و برنامه های رژیم های سیاسی بازتاب می دهد.

  گرچه احتمال تبانی سازمان های نظرسنجی کننده و جناح های سیاسی نیز محتمل است. اما امروزه در کشورهای توسعه یافته، میزان اعتماد شهروندان و بازیگران سیاسی به نتیجة نظرسنجی های انجام شده افزایش یافته و می شود گفت که این نظرسنجی ها دورنمای سیاسی جامعه ها را به خوبی پیش گویی می کند.

     همان گونه که دموکراسی، احزاب سیاسی و ..... در کشور ما جوان است و با ده ها چالش و مانع های فرارو مواجه است، نظرسنجی نیز جوان است و سازمان های برگزار کنندة نظرسنجی نیز بدون تردید با چالش ها و مشکل های ویژه ای دست و پنجه نرم می کنند. اما به هر صورت، گام کلانِ در راستای تحکیم نظر و رای مردم برداشته می شود.

نهاد به نام دموکراسی بین الملل به تازگی نتیجة نظرسنجی را نشر و پخش کرده است که به صورت عموم نظر مردم را در دو مورد بس مهم و حیاتی بازتاب می دهد؛ نخست این که علی رغم نا به سامانی های سیاسی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی ـ فرهنگی اکثریت مردم کشور به آینده خوش بین هستند. یعنی دورنمایِ سیاسی کشور را مثبت می نگرند و بدین باور هستند که موتور یا ماشین به نام سرنوشت در جادة ناهموار کنونی به سمت مطلوب حرکت می کند. آیندة موفق و مرفهِ را در پیش رو دارد و سر انجام افغانستان نیز از این نا به سامانی و توسعه نیافتگی رهایی می یابد. و دوم این که، 92% شهروندان خواستار اعمال اصلاحات در نظام انتخاباتی پیش از برگزاری انتخابات پارلمانی هستند. شهروندان از تنش های سیاسی که در دو دور انتخابات ریاست جمهوری پدید آمد به شدت خسته و نگران اند. در سال 1388 پس از برگزاری انتخابات دو نامزد و از پی دو نامزد همة احزاب و جریان های سیاسی رویارویِ هم قرار گرفتند، و شهروندان تصور کردند که زحمت های کشیده شده و ارزش ها و دستاوردهای که کسب شد، همه از دست خواهد رفت. در انتخابات ریاست جمهوری 1393 نیز دو نامزد و همة احزاب و جریان های سیاسی رویاروی هم قرار گرفتند و شهروندان کشور کابوس های دهة هفتاد را می دیدند. روزهای تلخ و مبهوتِ که هیچ کس نمی تواند تصور نماید.

    بنابراین، شهروندان خواستار نظام انتخاباتی و تشکیل ساختارها و سازمان های انتخاباتی هستند که زمینه های تقلب و جعل در انتخابات را به حد اقل اش برساند. زیرا تقلب و جعل، مایة همة جنجال ها و تنش های سیاسی است.

این نگارش، روی نکتة نخست نظرسنجی نشر شده مبنی بر خوش بین بودن اکثریت شهروندان به کشور، تکیه کرده و اندکِ می چرخد.

در دانش روابط بین الملل، پرسش مطرح می گردد که، چه عوامل باعث افزایش قدرت ملی دولت ـ کشورها در بازی ها و تعامل های سیاسی بیرونی می گردد؟

عوامل قدرت بخش در عرصة بین المللی و بازی ها و تعامل های بین المللی، به دو دسته تقسیم می شوند؛ عوامل مادی قدرت بخش و عوامل معنوی و غیر مادی قدرت بخش.

عناصر مادی قدرت بخش؛ وضع جغرافیایی، پیشرفت صنعتی، آمادگی همه جانبه و جمعیت(سیف زاده، 1385، 175 ـ 172)، و عناصر معنوی و غیر مادی قدرت بخش؛ خصایص ملی، روحیه ملی، دولت کارآمد، پرستیژ بین المللی و ایدئولوژی است(178 ـ 175).

بحث مفصل و چرخیدن در ماحول هر یک از این عوامل از حوصلة این نوشته و این قلم بیرون است. فقط می شود نتیجه گیری کرده و با وضعیت عمومی کشور سنجه کرد. به نظر می رسد که خوش بینی مردم نسبت به آیندة کشور و باور به این که جامعه به سمت ثبات و رفاه عمومی گام می نهد، یکی از عوامل قدرت ساز برای حکومت است که در عرصه های مختلف می تواند مؤثر واقع شود.

در عرصة سیاست داخلی حکومت در حال پی گیری گفت و گو و مذاکرات سیاسی با گروه طالبان است. گروه طالبان که مدعی پشتیبانی از سوی مردم بوده و نظام جدید را دست نشانده و برخلاف آرمان ها و ایده های دیرینه و تاریخی کشور می داند. در این روزها گپ و گفت های سر زبان هاست که به زودترین فرصت ممکن گفت و گوهای سیاسی حکومت و گروه طالبان با تلاش های جمهوری خلق چین و پاکستان آغاز می گردد.

گرچه تردیدها و اما ها و اگرهای بی شماری وجود دارد، ولی با فرض شروع گفت و گوهای سیاسی، خوش بین بودن مردم حکایت گر رضایت عمومی از نظام و حکومت و پشتیبانی از نظم موجود سیاسی است. این امر، فرصت سیاسی کلان را به حکومت فراهم می کند، تا به گروه طالبان از موضع بالا و قدرت سخن زده و هرگز در برابر خواسته ها و نقطه نظرات آن ها کوتاه نیاید. خواسته های طالبان اگر طرح صلح نامة پخش شده از سوی آن گروه صحت داشته باشد، خواسته های کلان بوده که در صورت پذیرش، فاتحة نظم سیاسی موجود را باید از همان آوان توافق سیاسی خواند.

و در عرصة سیاست خارجی و تعامل با دیگر بازیگران بین المللی نیز، خوش بین بودن مردم به آینده و مثبت دیدن دورنمای کشور، نقطة قوت خواهد بود. از یک سو، با نمایندگی کامل از افغانستان و شهروندان این خطه در سازمان های بین المللی سخن زده و موضع می گیرد و از سوی دیگر، می تواند با دل پُر از کشورهای غربی همکار درخواست کمک و همکاری در زمینه ها و بخش های مختلف را کند.

به هر صورت، خوش بین بودن مردم و باور به این که کشور با نظم موجود سیاسی به سمت ثبات و رفاه عمومی در حرکت است، دستاورد کلان برای حکومت و به صورت عموم نظام سیاسی است. اما تن ندادن به خواسته ها و ایده های عمومی می تواند، این پندار بینی مثبت و خوش بینی را تهدید کند. به عبارت دیگر، بیرون داده های که به عنوان تصمیم از سیستم سیاسی خارج شده و عملی می شود، باید با درون داده های که وارد سیستم می شود، مطابقت و هم خوانی داشته باشد. در صورت مطابقت نداشتن درون دادها و بیرون دادها، نارضایتی عمومی پدید آمده و پندار عمومی مردم نسبت به آینده و نظم موجود سیاسی خدشه دار خواهد شد.