داغ شدن مسئله گفتگو و صلح با مخالفان مسلح بخصوص طالبان با رفت و آمدهای دیپلماتیک و نظامی و استخباراتی دو کشور افغانستان و پاکستان و اعلام خوش بینی ها نسبت به این دید و بازدیده نوعی از امیدواری را در فضای سیاسی کشور ایجاد نموده بود. همگان تصور می کردند که این بار شاید با درایت سیاسی افغانستان و مشکلاتی که دامنگیر پاکستان گردیده و نیز فشارهای منطقه ای و فرا منطقه ای روند صلح به سرمنزل مطلوب ختم گردد.

اما با گذشت اندک زمانی متاسفانه زمزمه های نگرانی در مورد موفقیت و یا چگونگی انجام گفتگو و صلح بگوش می رسد. این نگرانی ها در سطوح مختلف فضای سیاسی کشور اعم از اشخاص و نهادهای رسمی و غیررسمی بیان گردیده است. بطور مثال رئیس مجلس نمایندگان درباره چگونگی انجام گفتگو و صلح با مخالفان نگرانی خود را این گونه اظهار داشته است: در صورتي كه صلح پايان جنگ را براي مردم افغانستان در پي نداشته باشد، اين صلح جز اتلاف وقت چيز ديگري نمی تواند باشد. عبدالرووف ابراهيمي، رئيس ولسي جرگه اين موضوع را روز گذشته در نشست عمومي اين مجلس بيان كرده، گفت: بايد گفتگوهاي صلح در فضاي شفاف برگزار شود و مردم افغانستان در جريان آن باشد. وي مي افزايد كه نبايد گفتگوهاي صلح در پشت پرده صورت گيرد. پیشتر از این رئیس مشرانوجرگه نیز گفته بود صلحی که ما را زیر پرچم داعش ببرد پذیرفتنی نیست و با آن مخالف هستیم.

از سوی دیگر وزیر داخله کشور بگونه ای دیگر نگرانی خود را از روند صلح و نتیجه بخش بودن آن بیان د اشته است. وی طی اظهاراتی گفته است : برای تأمین صلح پایدار در کشور، باید پایه‌های صلح در داخل نظام تقویت گردد. وزیر داخلۀ کشور تاکید کرده است یکی از راه‌های رسیدن به صلح پایدار در افغانستان را حل اختلافات و ایجاد وحدت میان اقشار مختلف جامعه و شخصت‎هایی می‌داند که در داخل نظام فعالیت دارند. او که در یکی از مراسم های یاد بود سخن می گفت این موضوع را با شکل صریحتر چنین اظهار داشته است : پایه‌های مصالحه را که به یک صلح پایدار در این‌جا مبدل گردد، از داخل خانۀ خود شروع کنیم. اختلافات جزئی‌که بنیادی نیست، این‌ها را حل کنیم؛ این خود برای ما نوید این را می‌دهد که هر مذاکره‌یی‌که در خارج به خاطر آوردن صلح در افغانستان پیش برود، خود به خود می تواند به یک صلح پایدار منجر شود.

در همین راستا  محمد یونس قانونی معاون اول سابق ریاست جمهوری از حکومت می‌خواهد تا با مسالۀ صلح و ثبات در افغانستان از دقت لازم کارگیرد، ورنه پدیدۀ جدید به نام گروه دولت اسلامی بی‌ثباتی در افغانستان را بیشتر خواهد ساخت. او گفت: تغییرات تکتیکی در کشور همسایۀ ما برای تامین صلح و ثبات پایدار در افغانستان کافی نیست، صلح و ثبات پایدار به تغییر استراتیژیک نیازمند است؛ از این لحاظ تغییر تکتیکی که جغرافیایی جنگ را در افغانستان بجای دیگری منتقل بسازد، این نه صلح در افغانستان را تامین خواهد کرد و نه ثبات پایدار را. همین گونه بعضی از اعضای شورای عالی صلح نیز نسبت به روند صلح و گفتگوها و ارتباط های اخیر اظهار بی اطلاعی نموده گفته اند که اعضای شورای عالی صلح در جریان هیچ یک از این مسائل قرار نگرفته اند و با آنان تاکنون در هیچ زمینه ای مشوره نشده است.

این نگرانی ها در حالی ابراز می گردد که پیش از این پيش از اين رئيس جمهور اشرف غني گفته بود كه مردم در جريان گفتگوهاي صلح قرار خواهند گرفت، هيچ گونه گفتگوي پنهاني صورت نخواهد گرفت. حال پرسش این که در این میانه چه اتفاقی افتاده است که نگرانی ها روز بروز در حال افزایش است؟ آیا این نگرانی ها معطوف به مسئله عدم اعتماد و نبودباورمندی به تغییر سیاست پاکستانی ها می باشد یا به شیوه و سیاست حکومت افغانستان نسبت به قضیه؟ اگر آن چنان که رئیس جمهور گفته و وعده سپرده است که مسئله گفتگو با طالبان را در شفافیت تمام و با درجریان قراردادن مردم پیش خواهد برد و هیچ گونه پنهان کاری در کارنخواهد بود ، اگر به وعده وفا شده است یا شود چرا چنین نگرانی های بوجود آید و روزبروز افزایش یابد؟

به نظر می رسد که واقعیت امر چنین است که حکومت در روزهای نخست ضرورت داشت که برای وجهه خود و رضایت مردم موضوع و مسئله ای را پیش بکشد تا فضای رخوت آلود و نگران کننده جامعه بخاطر تاخیر در اعلام کابینه و آغاز بکار جدی حکومت وحدت ملی اندکی تلطیف گردد. بنابراین بوجود آوردن امیدواری نسبت به روند صلح با مخالفین موضوع و مسئله ای در همین راستا ارزیابی می گردد. اما پس از آن مشخص گردید که مسئله صلح در هالۀ سکوت و ابهام قرار گرفته است. حکومت وحدت ملی تا کنون دست بسیار مرموز و آرام در این مسیر خزیده روان است و شاید بطور عمدی میخواهد قبل از آنکه دست آوردی و نتیجه مشخص و ملموس بدست آ ورد چیزی یا سخنی را به مردم وعده ندهد و به همین جهت سران حکومت وحدت ملی تا کنون سعی داشته اند که با کلی‌گویی و امید دادن ها فضا را درکنترل داشته باشند. البته از ظواهر امر و اظهارات برخی مقامات ارشد همانطور که در ستون بالا یادآوری شد چنین پیداست که در قبال کلی گویی های در ارتباط با صلح نوعی تشتت و پراکندگی و عدم انسجام هم در سطح داخلی میان دولت‌مردان کابل و هم در مقایسه با حکومت اسلام‌آباد وجود دارد.

به همین جهت دیده می‌شود که اختلاف‌نظرهای داخلی دستِ‌کم در رابطه با بهایی که باید برای صلح پرداخته شود، یک گرهِ دیگر به دشواری‌های صلح افزوده و نگرانی در ارتباط با صلح را بیش از پیش مطرح می سازند.اظهارات وزیر داخله و نیز معاون اول پیشین رئیس جمهوری نشان آن است که هنوز در صفوف و خیمه گاه حکومت توافق و استراتژی مشخص که جرئیات آن نیز در نظر گرفته شده باشد پراکندگی های بسیاری وجود دارد. هرمجموعه و حلقه ای در پی آنست که دیدگاه های خاص خود را در ارتباط با صلح داشته باشد و آن را در میدان بیاندازد. به همین جهت نگرانی از این که مبادا با پذیرفتن گفتگو با مخالفین و طالبان حکومت در دامی بیافتد که هیچ چشم انداز روشنی در برابر آن وجود نداشته باشد و در نهایت به خواسته هایی تن در داده شود که منافع و اجماع جمعی بر سرآن وجود ندارد. ه

مین طور این نگرانی نیز وجود دارد که مبادا مخالفین و حامیان شان بنام گفتگو و صلح بخشی از نیروهای شان را وارد ساختار نظام سیاسی ساخته و از این طریق فشار های نظامی و تبلیغاتی داخلی و خارجی را برخود کاهش دهند و از جانب دیگر بخشی از این مخالفین با بهانه ها و نام های دیگر مثلا دولت اسلامی بازهم به مخالفت مسلحانه خود ادامه داده و در واقع حکومت وحدت ملی را در تنگنای گریز ناپذیر و مشروعیت برانداز قرار دهند. بنابراین حکومت وحدت ملی مسئولیت دارد تا هرچه زودتر نسبت به انسجام و جلب اعتماد داخلی و ملی ساختن گفتگو و صلح با مخالفین مسلح تلاش ورزیده و راه کارهای لازم را بکار بندد. در غیر این صورت با عقبه غیر قابل اعتماد رفتن به روی میز مذاکره و گفتگو نتیجه لازم بدست نخواهد آمد و چه بسا که عواقب و لغزش های استراتژیک رخ داده و وضعیت را از این هم وخیم تر سازد.