صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

آیا زمان شکستن سکوت استراتژیک فرا نرسیده است؟

-

آیا زمان شکستن سکوت استراتژیک فرا نرسیده است؟

نزدیک به دو ماه است که مسافران گروگان گرفته شده در چنگ ربایندگان به سر می برند. این که بر اساس کدام دلایل این افراد به گروگان گرفته شده اند هنوز روشن نیست. در آغاز برخی شایعاتی وجود داشت که این مسافران را طالبان ربوده اند و علت آن را هم ناپدید شدن یک موتر شان در ولسوالی جاغوری عنوان کرده بودند. اما این ادعای بود که از همان اول صادق نبود، چون موتری مملو از اسلحه­ی که در آن روزها نیروهای امنیتی گرفته بودند نه از جاغوری که از ولسوالی شاه­جوی گرفته بودند.

ادعای دیگری که وجود داشت نیز تاهنوز از سوی مراجع رسمی تایید نشده است. رئیس پیشین امنیت ملی در صفحه فیسبوک اش نوشته بود که این مسافران از سوی طالبان ربوده شده اند و آنان در بدل آزادی آنان خواستار رهایی تعدادی از اتباع چینی که در منطقه سینکیاگ چین فعالیت دارند و برعلیه دولت چین می جنگند، شده اند. به گفته­ی وی دولت قبلاً تعدادی از افراد مربوط به این گروه را به چین سپرده است.

همینطور گپ و گفت های که در رسانه ها و شبکه های اجتماعی مبنی بر دست داشتن گروه داعش در این قضیه زده می شد نیز تاهنوز ثابت نشده است. طبق این گفته ها و تحلیل ها، طوری پنداشته می شد که گویا نیروهای جنگی طالبان که به داعش پیوسته اند برای عملی سازی اعمال خشونت بار و هراس افگنانه دست به خشونت های قومی و مذهبی می زنند. رئیس جمهور غنی نیز در مراسم فراغت دانشجویان دانشگاه نظامی ضمناً به این موضوع اشاره داشت و آن را یک توطئه برعلیه وحدت ملی خواند. در این حال، اما کسانی دیگری چون حامد کرزی رئیس جمهوری پیشین، دست داعش در این قضیه را رد کرده است.

به این شکل، همان طوری که تاهنوز معلوم نیست این مسافران که تعداد شان در اول به سی ویک تن می رسید، در دست کدام گروه و در کدام منطقه قرار دارند. اگرچه دولت برای رهایی این گروگانان عملیات خاص را انجام داد و سپس اعلان کرد که در نتیجه آن عملیات تعدادی زیادی از شورشیان کشته شده و تعدادی هم بازداشت شده اند، ولی چیزی به عنوان برایند و نتیجه­ی این عملیات که از آزادسازی گروگان­ها خبر دهد، بیرون داده نشد. تنها چیزی که به عنوان خبر در برخی رسانه ها نشر شد این بود که پس از عملیات، شورشیان مسافران را به دسته های مختلف تقسیم کرده و به سایر ولسوالی ها انتقال داده اند.

تلاش ها و مذاکرات ریش سفیدان و بزرگان قومی نیز نتیجه­ی نداده است. حتی تا کنون به صورت دقیق معلوم نیست که میزان این تلاش ها در چه حدی بوده و همینطورکارهای امنیتی و نظامی حکومت(به جز کشتن تعدادی از شورشیان) در چه سطح و اندازه­ی بوده؟ چقدر برای آزادسازی گروگانان کارایی داشته؟ همه­ای این ها نیاز به توضیح دارد. حکومت اما در پاسخ به اعتراضات مردمی که به صورت گسترده و پیهم در داخل و خارج کشور در این رابطه براگزار گردیده، گفته است که این موضوع را به صورت جدی پیگیری می­کند اما به خاطر حساسیت مساله جزئیات آن را با مردم در میان نگذاشته است.

حالا این سئوال پیش می آید که آیا اصلاً حکومت اطلاعات دقیقِ از جایِ که مسافران در آن نگهداری می شوند دارد یانه؟ آیا تلاش ها و تدابیری که برای رهایی آنان در دست دارد می تواند به رهایی گروگان­گرفته شده ها منجر شود یانه؟ اگر معلومات دارد با این همه توان نظامی و امنیتی که از حمایت جامعه جهانی نیز برخوردار است پس چرا برای رهایی مسافران اقدام نمی کند؟ شورشیان که یک نیروی قدرت مند مردمی نیستند که دولت توان بازپس گیری شهروندان را از نزد آن ها نداشته باشد. در حالی که نیروهای امنیتی کشور از حمایت و پشتبانی قوی ملی و مردمی هم برخوردار اند. حالا اگر کدام مساله­ی چون گفتگوهای صلح است که به خاطر آن از احتیاط و مصلحت کار گرفته می شود هم درست نیست. زیرا که در قدم اول، هیچ معامله­ی و هیچ برنامه­ی مهمتر از جان شهروندان نیست. اگر فرضاً، این احتیاط و سکوت استراتژیک برای آسیب نرسیدن روند صلح باشد بازهم منطقی نمی نماید که دولت دست صلح به سوی شورشیانِ دراز کند که نیروهای جنگی و تروریستی آن با خیال راحت شهروندان را به گروگان می گیرند و خشونت آفرینی می­کنند.

در این سو، فعالیت ها و اعتراضات مردمی و مدنی نیز نتوانسته است گره از مشکل باز کند. با آن که مظاهره کنندگان همواره از دوام اعتراضات و اتخاذ روش های جدی تری مدنی برای آزادسازی گروگانان سخن می گویند و همینک نیز خیمه­ی را همگام با خانواده های مسافران در کابل برپا کرده اند، اما در موضع و عملکرد حکومت دراین خصوص کدام تغیری قناعت بخشی به وجود نیامده است.

حکومت به جز اینکه گفته سکوت استراتژیک ما بیانگر قوت ما در عمل است و این موضوع حساس را باجدیدت پیگیری می کند، کدام جواب قناعت بخش دیگری را نداده است؟ حکومت از عملیات خاص و کشته شدن تعدادی از شورشیان گفته است اما نگفته که چرا این عملیات نتیجه نداد و مسافران ربوده شده آزاد نشدند!

به این صورت، بازهم این سئوال پیش می آید که آیا بازهم حکومت به سکوت استراتژیک اش ادامه می دهد یا اینکه ترتیبات واقدامات جدیدی را روی دست می گیرد وکار را یک سره کرده و مردم را در جریان دقیق نتایج آن قرار می دهد؟ اگر روش حکومت به همین شکل که تاحالا بوده ادامه پیدا کند بعید به نظر می­رسد که سرنخ از وضعیت مسافران و آزادی آن ها به دست آید، حتی ممکن است که هراس افگنان، باتوجه به حساس شدن و کلان شدن این مساله، برای امتیاز گیری بیشتر و رُعب آفرینی بیشتر تعدادی دیگری از آن­ها را نیز از بین ببرند! در آن صورت سران حکومت وحدت ملی چه پاسخی برای مردم خواهند داد؟ آیا آنگاه بازهم سکوت استراتژیک خواهند کرد؟

از نظر این نگارش، با درنظرداشت این که، این مساله یک مساله ملی است و به اندازه کافی در داخل و خارج کشور مورد بحث و بررسی قرار گرفته، اگر حکومت نتواند از جریان اقدماتش معلومات روشن و قابل قبول برای مردم ارائه کند و نیز نتواند مسافران را آزاد سازد، ممکن با نارضایتی و اعتراضات شدید مردمی مواجه گردد، که این موضوع برای حکومت نوپای وحدت ملی کلانترین مساله خواهد بود.

دیدگاه شما