چند ماه قبل وقتي سخن از حضور و ظهور داعش در افغانستان به ميان آمد. حکومت افغانستان در يک حمله اي در هلمند توانست رهبر اين گروه در افغانستان را به قتل برساند.

اين اولين واکنش جدي حکومت افغانستان در برابر حضور داعش در افغانستان بود. بعد از آن، کمتر خبري در مورد حملات و اقدامات حکومت در برابر اين گروه به ميان آمده است.

با وجود اعلام موجوديت اين گروه، تا هنوز، کسي از سياست ها و برنامه هاي حکومت در برابر نفوذ و گسترش اين گروه نمي داند.

نهاد هاي امنيتي و سياست گذاري کشور نيز جدا از حرف هاي تند و تيز که به ميان آورده است، حرفي از سياست ها و برنامه هاي خود در برابري و جلوگيري از نفوذ داعش در کشور به ميان نياورده است. گروه داعش با وجود اينکه رهبر خود را در هلمند و حمله اي امنيت ملي و نيرو هاي بين المللي از دست داد اما واکنش در برابر حکومت نشان نداده است. بدين معني که گروه داعش تا هنوز هيچ اقدام نظامي در برابر حکومت و نيرو هاي امنيتي کشور انجام نداده است.

در عوض اما، با گروه طالبان وارد درگيري و منازعه خشونت آميز شده اند.

 سوال اين است که چرا گروه داعش اقدامات در برابر حکومت از خود نشان نداده است و تنها در برابر گروه طالبان قد علم نموده است. در نوشتار کنوني، سعي مي شود اين مسئله را مورد بررسي قرار دهد.

اشتباه است اگر بپنداريم که عدم اقدامات نظامي گروه داعش در برابر حکومت افغانستان به معني بي تفاوتي اين گروه به حکومت افغانستان است.

 واقعيت اين است که اين گروه با آرمان تأسيس خلافت اسلامي در صدد از بين بردن دولت هاي ملي است.

بنابراين، نبايد در اين فکر باشيم که گروه داعش هيچ گاه وارد درگيري و منازعه با حکومت نخواهد شد. بلکه هدف اصلي اين گروه تضعيف حکومت مرکزي و در نهايت از بين بردن آن است. اينکه تا هنوز اقدام در پيش نگرفته است به خاطر دلايل ذيل است.

از زماني که اين گروه حملات خود را در عراق و سوريه آغاز نمودند پيش روي هاي زيادي در نقاط مختلف دو کشور داشتند. توانستند بر بخش هاي از خاک دو کشور دست يابند.

 اما اقدامات آمريکا و همپيمانان آن باعث شد که از سرعت پيشروي اين گروه کاسته شود. به بيان ديگر، حمله آمريکا و برخي کشور هاي غربي بر مناطق تحت کنترل داعش موجب شد که اين گروه تا اندازه زياد از خشونت هاي خود بکاهد و در حال، همانند روز هاي آغازين خود نتواند بر قلمرو تحت حاکميت حکومت عراق و سوريه پيشروي نمايد.

حضور آمريکا در افغانستان به نوعي مانع اقدامات اين گروه عليه حکومت افغانستان شده است.

 داعش از حضور آمريکا در افغانستان هراس دارد تا مبادا اقدامات عملي اين گروه در برابر حکومت افغانستان منجر به سازماندهي حمليات آمريکا عليه اين گروه شود.

در شرايطي که اين گروه نيازمند سازماندهي و آموزش نيرو هاي خود است درگيري آن با حکومت افغانستان پيامد سنگين به پيمانه از بين رفتن اين گروه را در پي خواهد داشت.‏ از اين جهت، مي توان گفت که گروه داعش با يک محاسبه عقلاني از اقدامات در برابر حکومت و نيرو هاي امنيتي اين کشور دوري جسته اند.

اين گروه از آنجا با گروه طالبان وارد درگيري و منازعه خشونت آميز شده اند که گروه طالبان اقتصاد جنگي را کنترل و به دست دارد.

 اقتصاد جنگي مي تواند عمر گروه را طولاني نمايد. در عين حال، اقتصاد جنگي بخش زيادي از نياز هاي گروه هاي تروريستي را تأمين مي کند. با توجه به گزارش هاي منتشر شده، کشت تريااک در مناطق رونق مي گيرد که گروه طالبان بر آن مناطق حاکم است.

ترياک محصول اقتصاد جنگي است. گروه داعش براي حفظ بقا و تضمين فعاليت ها نيازمند منبع اقتصادي است که بتواند نياز هاي اين گروه را تأمين نمايد. از اين جهت، به دست گرفتن مناطق که در آن ترياک کشت مي شود براي هر دو گروه اهميت حياتي دارد. بنابراين، مي توان گفت که يکي از مهمترين و اساسي ترين دليل درگيري گروه داعش با گروه طالبان تلاش هاي دو گروه براي حفظ و تحت کنترل گرفتن مناطقي است که در آن اقتصاد جنگي حاکم است. از اين جهت، پيش بيني مي شود که درگيري ها و منازعه اين دو گروه سنگين تر و جدي تر خواهد شد.

گروه طالبان در صدد حفظ مناطق تحت کنترل خود تلاش خواهد کرد و گروه داعش در صدد گرفتن آن مناطق از دست گروه طالبان بر خواهد آمد. با توجه به اينکه در ماه هاي آينده ترياک به عنوان محصول اقتصاد جنگي محصول خواهد داد، درگيري ها و جنگ هاي اين دو گروه تشديد خواهد يافت.

از طرف ديگر، گروه داعش براي مطرح کردن خود نيازمند آن است تا خود را به عنوان ديگري(دشمن) حکومت افغانستان برجسته نمايد.

تا هنوز، گروه طالبان مهمترين ديگر براي حکومت افغانستان بوده است. پس زدن گروه طالبان اين سود را براي داعش دارد تا به برجستگي هويت خود دست يابد.زيرا، تعريف کردن خود و هويت بخشيدن به خود زماني ممکن مي گردد که يک گروه بتواند خود را به عنوان تنها دشمن مطرح نمايد. اين کار ممکن نمي گردد تا زماني که اين گروه گروه طالبان را تضعيف و در نهايت، از بين ببرد و مناطق تحت حاکميت اين گروه را به دست گيرد.

دليل ديگر درگير شدن گروه داعش با گروه طالبان اين است که رهبران و نيرو هاي انساني اين گروه را اعضاي ناراضي گروه طالبان تشکيل مي دهد.

 بدين معني که گروه داعش بيشترين افراد خود را صفوف گروه طالبان برگزيده اند. نارضايتي اعضاي گروه داعش از گروه طالبان مي تواند يکي از دلايل باشد که اين گروه را وا مي دارد در برابر گروه طالبان ايستادگي نمايد و با آن ها بجنگند.

در اين جا مجال بحث روي علل نارضايتي اعضاي گروه طالبان از اين گروه و رهبران آن نيست.

اما همين قدر مي توان گفت که افرادي از گروه طالبان که به گروه داعش پيوسته اند به خاطر عملکرد ضعيف و فهم آن ها از خلافت اسلامي است. خلافت اسلامي در صدر اسلام در چارچوب دولت ملي معني و مفهوم نمي يافت بلکه خلافت تمام سرزمين اسلامي را شامل مي شد. با اين دلايل مي توان گفت که داعش آغاز فعاليت خود را با درگيري با گروه طالبان آغاز نمود و با حکومت مرکزي درگير نشد.

در پايان بايد گفت که درگيري گروه داعش با گروه طالبان يک فرصت را براي حکومت افغانستان فراهم مي کند تا از اين طريق بتواند هر دو گروه را سرکوب نمايد. حکومت نبايد دچار اين محاسبه شود که گروه داعش کاري به حکومت افغانستان دارد. هدف اصلي داعش از بين بردن حکومت مرکزي است. از اين جهت، بايد نخبگان سياسي و نهاد هاي امنيتي تدابير را روي دست گيرد تا با درگير شدن اين دو گروه وارد عمل شده و در نهايت هر دو گروه را مورد حمله قرار داده و سرکوب نمايد.‏