صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

نگاهی به گسترش دامنه فعالیت داعش در افغانستان

-

نگاهی به گسترش دامنه فعالیت داعش در افغانستان

با آغاز نشست سازمان ملل متحد گزارشي در مورد حضور و فعاليت گروه داعش در افغانستان از سوي اين سازمان بين المللي منتشر شده است. در اين گزارش آمده است که گروه داعش در 25 ولايت افغانستان حضور و فعاليت دارد. در اين گزارش آمده است که گروه داعش در عراق و سوريه در تلاش منظم کردن خود در افغانستان است. پيش از اين چنين به نظر مي رسد که گروه داعش تنها در ولايات جنوب شرقي کشور نفوذ دارد. اما گزارش جديد سازمان ملل متحد نشان داده است که گروه داعش در حال پيش روي و نفوذ در تمام ولايت کشور است. در گزارش آمده است که ده در صد گروه طالبان با داعش در ارتباط است و يا هم يکجا شده اند. در عين حال، گزارش از درگيري مسلحانه گروه داعش با نيرو هاي امنيتي افغانستان در برخي ولايات کشور خبر داده است. همچنين در گزارش آمده است که نيرو هاي امنيتي افغانستان گروه داعش را خطر جدي نمي داند، اما اين گروه را از نزديک نظارت مي کند. در اين گزارش چند نکته اساسي و جدي نهفته شده است که نياز به بررسي و تحليل دارد. در ذيل سعي مي کنم مهمترين نکات گزارش سازمان ملل را مورد بررسي قرار دهم و گسترش فعاليت داعش در افغانستان را به عنوان مهمترين تهديد برشمارم.

اول؛ باور عموم بر اين بود که گروه داعش تنها در برخي ولايات جنوب شرقي کشور فعاليت دارد و تا هنوز در ديگر ولايات افغانستان حضور ندارد. اما گزارش سازمان ملل متحد بيان داشته است که اين گروه در 25 ولايت کشور حضور دارد. گسترش دامنه فعاليت اين گروه در 25 ولايت کشور بيانگر آن است که اين گروه در صدد آن است تا افغانستان را همانند عراق و سوريه در کمترين زمان ممکن مکاني امن براي فعاليت هاي خود انتخاب نمايد و افغانستان را سومين کشور براي تحقق اهداف و آرمان هاي خود مي داند. تا هنوز اگر چه فعاليت اين گروه در حد جذب نيرو و سازماندهي خود بوده است و حملات را سازماندهي نکرده است اما به نظر مي رسد که در آينده نه چندان دور، اين گروه حملات خود را آغاز نمايد. به همين منظور، حکومت بايد اقدامات را به منظور سرکوب اين گروه روي دست گيرد. اين گروه بايد از هم اکنون جدي گرفته شود و براي مبارزه و مقابله و سرکوب اين گروه استراتژي نظامي مشخص و تعريف شده روي دست گرفته شود.

دوم؛ حضور داعش در 25 ولايت افغانستان به معني فراهم بودن بستر هاي اجتماعي رشد هر نوع بنياگرايي در کشور مي باشد. اين مي رساند که بيش از يک دهه گذشته هيچ کار بنيادي نرم افزاري براي ريشه کن ساختن بنيادگرايي و افراطيت در کشور صورت نگرفته است. مکتب و تعليم و تربيت که يکي از موثرين پادزهر بنيادگرايي شناخته مي شود، جدي گرفته نشده و به جاي آن وزير معارف و دم و دستگاه او مکاتب، معلمان و دانش آموزان خيالي ايجاد کرده اند و بودجه هنگفت را به جيب زده اند. بنابراين، گسترش قلمرو فعاليت داعش در بيست و پنچ ولايت در زمان کم مي رساند که مبارزه با بنيادگرايي نيازمند از بين بردن بستر هاي اجتماعي آن است. گسترش مکاتب و حفظ آن يکي از مهمترين اقدامات براي مبارزه با بنيادگرايي است. با اين حال، فعاليت وزارت معارف بايد توأم با دگرگوني در کتاب هاي درسي مکاتب صورت گيرد. آموزه هاي ديني و مذهبي بايد طوري تنظيم و ارائه گردد که بنيادگرايي و افراطيت مورد قبح قرار گيرد.

سوم؛ در گزارش آمده است که ده در صد گروه طالبان با گروه داعش در ارتباط و يا هم به اين گروه پيوسته اند. پيوستن گروه طالبان به داعش اما، فعاليت و سرعت نفوذ و گسترش اين گروه را در سراسر افغانستان افزايش مي دهد. زيرا، گروه طالبان آشنايي کامل با مناطق، جغرافيا، پنگاه هاي امن و ... دارد. در واقع آگاهي و دانش گروه طالبان فرصت گسترش قلمرو و فعاليت دانش را در زمان کمتر ممکن مي گرداند. از اين جهت، بايد داعش را جدي گرفت.

پس از اعلان مرگ رهبر طالبان، ملا عمر تعدادي از فرماندهان گروه طالبان با رهبري جديد گروه طالبان مخالفت کرده اند. به نظر مي رسد که تعداد از فرماندهان مخالف رهبري جديد طالبان به داعش پيوسته اند. تا هنوز معلوم نيست که چند فرمانده طالبان مخالف رهبري جديد طالبان است و اين فرماندهان چه تعداد نيرو زير دست دارند. اما مشخص است که فرماندهان مخالف رهبري جديد طالبان به گروه داعش پيوسته اند. با توجه به شواهد و قرائن پيوستن آن ها به داعش حتمي است. زيرا، در روز هاي پيش گزارش هاي منتشر شد که روحانيون و عالماني که در به دنبال آتشي دادن فرماندهان مخالف طالبان با اختر منصور، رهبر جديد گروه طالبان بوده است، گفتگو هاي شان به بن بست رسيده است و اختر منصور خواست ها و تقاضا هاي مخالفين خود را نپذيرفته اند. بنابراين، اگر انشعابي در صفوف گروه طالبان صورت گيرد، بدون شک اين انشعاب به نفع گروه داعش خواهد بود.

چهارم؛ در گزارش سازمان ملل آمده است که حکومت افغانستان و نيرو هاي امنيتي افغانستان گروه داعش را خطر جدي محسوب نمي کند اما، اين گروه را از نزديک تحت کنترل و نظارت خود دارد. اين بيانگر چيست؟ هر چه باشد، نمايانگر ضعف حکومت افغانستان در مبارزه با بنيادگرايي و تروريسم است. گروهي در زمان کم قادر به نفوذ در 25 ولايت کشور باشد، خطرناک خوانده نشود، پس چه گروهي خطرناک است. گروهي در زمان نيرو گيري سرکوب و نيست و نابود نگردد در فرداي نيرو گيري و آموزش آن ها و سازماندهي آن ها سخت و دشوار است که تضعيف و نابود گردد. از اين جهت، بايد گفت که حکومت افغانستان سياست و استراتژي اشتباه را در مبارزه و مقابله با داعش روي دست گرفته اند. نخبگان سياسي با توجه به نوع فعاليت و وحشي گيري و دهشت افکني اين گروه در عراق و سوريه و نفوذ شان در زمان کم در 25 ولايت افغانستان لازم است که نسبت به سياست و برنامه هاي خود در قبال اين گروه تجديد نظر نمايد و نگذارد که اين گروه سازمان يابد و بيش از اين نيرو گيري نموده و آن ها را آموزش دهد.

در پايان اين نوشتار بايد گفت که گزارش سازمان ملل متحد در مورد فعاليت گروه داعش در افغانستان تکان دهنده است. رشد چشم گير اين گروه در فرصت کم نشان مي دهد که نوع فعاليت اين گروه با گروه هاي دهشت افکن ديگر متفاوت است. نه گروه طالبان و نه حزب اسلامي و شبکه حقاني هيچ کدام سرعت عمل گروه داعش را ندارد. در عين حال، سرعت عمل اين گروه باعث شده است که گروه هاي دهشت افکن ديگر، به اين گروه بپيوندد. از اين جهت، لازم است که سياست و استراتژي هاي نظامي جدي به منظور مقابله و مبارزه با اين گروه تدوين و اجرا گردد تا از رشد بيشتر اين گروه جلوگيري شود.

دیدگاه شما