صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

آیا سال 2016 خونین خواهد بود؟

-

آیا سال 2016 خونین خواهد بود؟

سال 2014 و 2015 خونين‏ترين سال ها در طول يک و نيم دهه مبارزه با تروريسم و دهشت افکني براي نيروهاي امنيتي و مردم افغانستان بوده است. در سال 2014، نيروهاي امنيتي افغانستان مسئوليت تأمين امنيت افغانستان را از نيروهاي بين المللي به عهده گرفت. با وجود دشواري ها و خونين بودن سال هاي مذکور اما، در دو سال گذشته، نيروهاي امنيتي کشور توانست بخش زيادي از خاک کشور را از تصرف و کنترل نيروهاي تروريستي و شورشي حفظ نمايد. اکنون مسئله سال پيش رو است. آيا سال 2016 همانند دو سال گذشته سال خونين خواهد بود و يا اينکه روند صلح منجر به بهبود وضعيت مي شود؟ اگر گفتگوهاي صلح منجر به آتش بس نشود آيا حکومت افغانستان و نيروهاي امنيتي کشور مي تواند همانند دو سال گذشته در برابر حملات دهشت افکنان و تروريستان مقاومت نمايند؟ نوشتار کنوني را با توجه به سخنان جديد ژنرال جان کمبل، فرمانده کل نيروهاي آمريکايي و ناتو در افغانستان در ارتباط با وضعيت امنيتي سال 2016 و گفتگوي صلح به بررسي مي گيرم.
ژنرال جان کمبل، فرمانده کل نيروهاي آمريکايي و ناتو در افغانستان گفته است که اگر در دو ماه باقي مانده سال خورشيدي، کاري در زمينه صلح نشود، سال 2016 همانند سال 2015 خونين خواهد بود. او همچنين گفته است که رهبران دو کشور افغانستان و پاکستان عجله و تلاش دارد که در اين مدت کاري انجام دهد.زيرا، با رسيدن فصل گرما و آغاز حملات بهاري گروه طالبان سال پيش رو همانند سال گذشته خونين خواهد بود.
دو دور گفتگو ميان چهار کشور افغانستان، پاکستان، ايالات متحده آمريکا و چين به منظور تعيين نقشه راه صلح برگزار شده است و بناست که دور سوم گفتگو ميان اين چهار کشور به زودي برگزار شود.با وجود آن اما، دست يابي به صلح و کشاندن گروه هاي مخالف مسلح دولت به ميز مذاکره مبهم و گنگ است. گروه طالبان، عملا به دو شاخه تقسيم شده است. جريان اصلي آن به رهبري ملا محمد اختر منصور تا هنوز واکنش نسبت به گفتگوي صلح نشان نداده است. با اين حال، جريان تحت رهبري او پيش شرط هاي براي گفتگوي صلح به ميان آورده است. خروج نيروهاي بين المللي از افغانستان، اسلامي شدن قانون اساسي و نظام سياسي از مهمترين پيش شرط هاي اين جريان است.اگر پيش شرط هاي مذکور را معيار قرار دهيم به نظر مي رسد که اين جريان نيز علاقمند به گفتگوي صلح با حکومت افغانستان نيست.اگر چه جريان اصلي گروه طالبان پيش شرط هاي براي گفتگوي صلح ارائه نموده است اما در درون اين جريان افراد ميانه رو وجود دارد که شديدا علاقمند به گفتگو و مذاکره و سهم گرفتن در حکومت کنوني است. با اين حال، اين جريان ضعيف است. در سال هاي گذشته، هر بار که افراد ميانه رو از درون گروه طالبان صداي صلح و گفتگو را بلند نموده است يا به قتل رسيده است و يا اينکه سر به نيست شده است. اين مي رساند که يک جريان ضعيف در درون گروه طالبان براي گفتگوي صلح تلاش مي کند اما، اکثريت آن ها حاضر به گفتگو و مصالحه نيست.
شاخه ديگر گروه طالبان به رهبري ملا رسول اما، شاخه تندرو آن است که اکنون وفاداري خود را به گروه داعش اعلان نموده است.اميدي براي گفتگو و مصالحه با اين گروه وجود ندارد.بنابراين، جريان اصلي گروه طالبان با تعيين پيش شرط ها روند گفتگو و مصالحه را مختل مي کند و شاخه تندرو آن همچنان به طبل خشونت مي کوبد. از اين جهت، اميدي براي دست يابي به صلح وجود ندارد.
نقش کشور هاي درگيري در مسئله افغانستان اما داراي اهميت مي باشد. ايالات متحده آمريکا به عنوان کشوري که سال ها از حکومت مرکزي افغانستان حمايت نموده است و گروه هاي شورشي را سرکوب نموده است، نقش مهم و اساسي در روند گفتگوي صلح مي تواند بازي نمايد. اما، بيانيه‏اي که از وزارت دفاع اين کشور در مورد گروه طالبان صادر شده است نشان از نگاه منفي آن ها نسبت به گروه طالبان است. در بيانيه آن ها آمده است: «طالبان هيچ برنامهاي براي توسعه افغانستان ندارند. آنها آمدهاند که شما را بکُشند. آنها ضد زن هستند. آنها با آموزش مخالفند. با آزادي مطبوعات مخالفند. آنها با پيشرفت ملت افغانستان مخالفند.»اين سخنان را يک نهاد رسمي ايالات متحده آمريکا ابراز داشته است. بنابراين، کنش کلامي جدي است که مي توان آن را ديدگاه اصلي ايالات متحده آمريکا نسبت به گروه طالبان دانست. از اين سخنان چنين به نظر مي رسد که ايالات متحده آمريکا نسبت به روند صلح چندان اميدوار نيست.
با وجود اظهارات بالا در قبال گروه طالبان از سوي وزارت دفاع آمريکا اما، آن ها به نقش پاکستان چشم اميد بسته است. ژنرال جان کمبل گفته است که رهبران پاکستان و افغانستان عجله و تلاش دارد که گفتگوي صلح تا دو ماه آينده به نتيجه برسد.بنابراين، ايالات متحده آمريکا هيچ نفوذي بر گروه طالبان به منظور کشاندن آن ها بر ميز مذاکره ندارد. آن ها تنها به نفوذ پاکستان بر گروه طالبان چشم دوخته است. اگر پاکستان از نفوذ خود بر گروه طالبان براي کشاندن آن ها به روند صلح استفاده نکند، ايالات متحده آمريکا هيچ کاري جز مبارزه مسلحانه با گروه طالبان انجام داده نمي تواند.
پاکستان اما، در صورتي از نفوذ خود بر گروه طالبان استفاده مي کند که به خواسته هاي خود دست يابد. خواست هاي آن ها اما، کلان و خارج از توان رهبران سياسي حکومت وحدت ملي است. تنها يکي دو مورد در توان رهبران حکومت وحدت ملي است. برآورده شدن خواست هاي پاکستان هم نيازمند به زمان بيشتر است و هم خارج از توان حکومت افغانستان. به عنوان مثال؛ پذيرش خط ديورند از نمونه هاي است که رهبران حکومت وحدت ملي هيچ کاري انجام داده نمي تواند. زيرا، حول اين مسئله ادبيات در افغانستان شکل گرفته است که بر مبناي آن ادبيات هر کس خط ديورند را به رسميت بشناسد، خائن ملي پنداشته مي شود. از اين جهت، پذيرش خط ديورند از سوي هر يک از رهبران حکومت وحدت ملي يک نوع خودکشي سياسي است.‏ بنابراين، پاکستان در صورتي نقش مثبت بازي خواهد کرد که به خواست هاي مهم خود دست يابد.
ثبات در افغانستان و پاکستان اگر چه به سود چين است و چين از تمام ابزار هاي ممکن براي فشار بر پاکستان استفاده مي کند اما تنها فشار هاي چين پاسخگو نيست. بنابراين، براي اينکه سال 2016 همانند دو سال گذشته براي مردم و نيروهاي امنيتي کشور خونين و پر تنش نباشد، ما جدا از تلاش ها در راستاي دست يابي به صلح از مجراي گفتگو و مذاکره بايد آمادگي سرکوب گروه طالبان را با روش هاي سخت افزاري نيز داشته باشيم. تا دو ماه آينده بايد تلاش گردد که نيروهاي هوايي کشور تقويت گردد و آن ها بتواند از تجهيزات جديد کمک شده استفاده بتواند. نيروهاي زميني با تاکتيک هاي بيشتر آشنا گردد و در ضمن اراده سياسي براي سرکوب گروه طالبان در ميان رهبران سياسي شکل گيرد. در غير آن سال پيش رو، همچنان سال خونين خواهد بود.

دیدگاه شما