صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۶ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

فشار آمریکا بر پاکستان و آینده گروه‎های بنیادگرا

-

فشار آمریکا بر پاکستان و آینده گروه‎های بنیادگرا

روز شنبه، ملا اختر منصور در خاک پاکستان هدف پمپادهاي وزارت دفاع آمريکا، پنتاگون قرار گرفت. گروه طالبان، کشته شدن ملا اختر منصور، رهبر گروه طالبان را تأييد نموده است. اين گروه، رهبر جديد همراه با معاونين شان را معرفي نموده است. هيبت الله آخندزاده، به عنوان رهبر جديد گروه طالبان انتخاب شده است. سراج الدين حقاني و ملا يعقوب پسر ملا محمد عمر معاونين او انتخاب شده اند. کشته شدن رهبر گروه طالبان در خاک پاکستان براي اين کشور بي درد سر نبوده است. در تازه ترين مورد، مجلس سناي آمريکا کمک 300 ميليون دالري اين کشور به پاکستان را منوط و مشروط به اقدام نظامي اين کشور عليه شبکه حقاني نموده است. قبل از اين، باب کورکر، سناتو جمهوري خواه از ايالت تنسي که مسئول کميته روابط خارجي سناي ايالات متحده آمريکا است مانع استفاده کمک آمريکا براي خريد هشت طياره جنگي 16-F براي پاکستان شد. او بيان داشت که پاکستان مي تواند بدون کمک مالي ايالات متحده آمريکا طياره جنگي را با قيمت 700 ميليون دالر خريداري نمايد نه با قيمت 360 ميليون دالر. او گفته است که شبکه حقاني دشمن شماره يک ايالات متحده آمريکا و افغانستان به شمار مي رود و در صورت کمک به پاکستان را افزايش خواهد داد که اين کشور عمليات را بالاي شبکه حقاني انجام دهد. آيا قطع کمک ها و مشروط نمودن کمک ها به صورت جدي ادامه خواهد يافت؟ آيا پاکستان اقدامات ايالات متحده آمريکا را جدي خواهد گرفت؟
شبکه حقاني، يکي گروه هاي تندرو و بنيادگرا بوده است که پيچيده ترين حملات را عليه نيروهاي امنيتي افغانستان و نيروهاي بين المللي در افغانستان انجام داده است. به همين خاطر، براي ايالات متحده آمريکا اين شبکه به عنوان دشمن شماره يک محسوب مي شود. بعد از آمدن ايالات متحده آمريکا در افغانستان هيچ شبکه و گروهي به اندازه شبکه حقاني قادر به حمله بر نيروهاي بين المللي نبوده است. به ديگر سخن، شبکه حقاني بيش از هر گروه ديگر خون نيروهاي امنيتي افغانستان و نيروهاي بين المللي را ريخته است. به همين خاطر، ايالات متحده آمريکا اهميت زيادي به سرکوب شبکه حقاني از سوي پاکستان دارد.
زماني که ملا اختر منصور به عنوان رهبر گروه طالبان انتخاب شد زمزمه هاي وجود داشت که پاکستان شبکه حقاني را وادار به پيوستن به گروه طالبان نموده است. در عين حال، بر گروه طالبان فشار وارد نموده است که سراج الدين حقاني، رئيس شبکه حقاني را به عنوان معاون ملا منصور انتخاب نمايد. در دگرگوني جديد در رهبريت گروه طالبان نيز، سراج الدين حقاني دوباره به عنوان معاون رهبر جديد گروه طالبان انتخاب شده است.
اين اولين بار نيست که ايالات متحده آمريکا بر پاکستان به منظور اقدام نظامي بر پاکستان فشار وارد مي کند. زماني که بن لادن، رهبر شبکه القاعده در آبيت آباد پاکستان کشته شد فشارها بر پاکستان افزايش يافت. با اين حال، پاکستان تا کنون اقدامي عليه گروه هاي که عليه نيروهاي امنيتي و نيروهاي بين المللي در افغانستان حملات را از خاک پاکستان سازماندهي مي نمايد، اقدام عملي ننموده است. اقدامات پاکستان تنها محدود عليه گروه هاي مي شود که در خاک اين کشور فعاليت دارد. براساس گفته احمد رشيد، روزنامه پاکستاني سرکوب گروه هاي مخالف مسلح پاکستان از سوي ارتش پاکستان منجر به ناامن شدن بيشتر افغانستان شده است. زيرا، با حملات ارتش پاکستان بر مقر آن ها باعث شده است که آن ها به افغانستان متواري گردد.
ايالات متحده آمريکا نگران رشد بنيادگرايي در پاکستان است. زيرا، رشد بنيادگرايي در کشوري که داراي سلاح هسته ايي است تهديد مستقيم عليه منافع ملي و امنيت ملي آمريکا محسوب مي شود. زيرا، احتمال آن وجود دارد که سلاح هسته اي پاکستان به دست گروه هاي دهشت افکن و بنيادگرا بيافتد. قبل از حادثه يازدهم سپتامبر تعدادي از انديشمندان هسته ايي پاکستان موسسه خيريه ايي را راه اندازي نموده بود که به گروه هاي بنيادگرا کمک هاي بشردوستانه مي نمود. براي آمريکا اين تهديد بود. آمريکا در آن زمان بر اين باور بود که اين افراد دانش هسته ايي خود را در اختيار شبکه القاعده قرار داده است. در عين حال، برخي از اين انديشمندان هسته ايي پاکستان بر اين باور بود که براي رهايي جهان اسلام لازم است که تمام اين کشورها و گروه هاي بنيادگرا مجهز به سلاح هسته ايي شود. اين تهديد هم اکنون نيز وجود دارد. زيرا، گرايش هاي جدي بنيادگرايي در درون ارتش و سازمان استخباراتي پاکستان وجود دارد. به همين خاطر، نيز آمريکا در صدد آن است تا بر اين کشور فشار بيشتر وارد نموده تا اين کشور نسبت خود را با بنيادگرا ها مشخص و تعريف نمايد.
براساس گفته خليلزاد، سفير پيشين ايالات متحده آمريکا در افغانستان؛ در سال هاي نخست حضور آمريکا در افغانستان ايده اي مبني بر وجود پناهگاه ها و پايگاه هاي آموزشي گروه طالبان و ديگر گروه هاي تروريستي در خاک پاکستان وجود نداشت اما، اکنون اين ايده تقويت شده است که پناهگاه هاي گروه هاي تروريستي در خاک پاکستان قرار دارد. کشته شدن بن لادن و ملا اختر منصور در خاک پاکستان در واقع، ترديد ها را از ميان برد و آمريکا را متقين کرد که پاکستان لانه گروه هاي دهشت افکن است. با وجود اين، آمريکا نمي تواند پاکستان را بيش از اندازه تحت فشار قرار دهد. زيرا، آمريکا ترس از آن دارد که اين کشور دانش هسته ايي و سلاح هسته ايي خود را در اختيار گروه هاي تروريستي قرار ندهد. بنابراين، آمريکا فشار همراه با حفظ روابط ديپلماتيک خود را ادامه خواهد داد.
با وجود آنکه آمريکا نمي تواند فشار بيش از اندازه بر پاکستان وارد نمايد اما، درک روابط پاکستان با گروه هاي بنيادگرا گام هاي موثر در درک ناامني در منطقه است. درک ريشه هاي ناامني و رشد بنيادگرايي مي تواند آمريکا را کمک نمايد که اقدامات بنيادي تر روي دست گيرد. به احتمال زياد، در آينده حل مسئله کشمير ميان هند و پاکستان و حل مشکل خط ديورند ميان افغانستان و پاکستان جزء برنامه هاي اين کشور قرار خواهد گرفت. زيرا، درک روابط پاکستان با گروه هاي بنيادگرا اين کشور را به مشکلات بنيادي ميان کشورهاي منطقه رهنمون خواهد کرد. با وجود به اينکه جنگ افغانستان براي ايالات متحده آمريکا طولاني شده است و اکنون مسئله برد و باخت در اين جنگ نيز مطرح مي شود، ايالات متحده آمريکا ناگزير است که مسائل مذکور را جزء برنامه خود براي آوردن ثبات در منطقه در نظر بگيرد.
بنابراين، ايالات متحده آمريکا فشارهاي خود را بر پاکستان افزايش خواهد داد. اما، فشارها به آن پيمانه نخواهد بود که اقتصاد پاکستان را فلج نمايد. زيرا، فشارهاي سنگين بر پاکستان منجر به رشد بيشتر بنيادگراها خواهد شد. با اين حال، براي ثبات منطقه ايالات متحده آمريکا در نهايت مجبور خواهد شد که انگشت روي مشکلات مرزي کشورهاي منطقه بگذارد. زيرا، بدون حل شدن مشکلات مرزي ميان کشورهاي منطقه امکان رهايي از جنگ افغانستان براي ايالات متحده آمريکا متصور نيست. تا زماني که اين مشکلات حل نگردد پاکستان نيز به صورت تمام عيار روابط خود را با گروه هاي بنيادگرا قطع نخواهد کرد و آن ها را به صورت تمام عيار سرکوب نخواهد کرد.

دیدگاه شما