بعد از ظهر روز دوشنبه، دو انفجار پي هم در کابل اتفاق افتاد که بيش از 100 کشته و زخمي برجا گذاشت. ساعت 11 شب نيز انفجار مهيب ديگري اتفاق افتاد. براساس مقامات وزارت داخله در انفجار سومي تنها يک کشته و شش زخمي در پي داشته است و چهار نفر فرد مهاجم کشته شده ‎اند. اين سه انفجار دقيق 11 روز بعد از حمله بر دانشگاه آمريکايي افغانستان صورت گرفت که در آن 16 نفر جان خود را از دست دادند. گروه طالبان مسئوليت حمله دو انفجار پي هم را به عهده گرفته ‎اند. انفجار يازده شب نيز ارتباط با گروه طالبان دارد. با وجود اينکه طالبان حملات وحشتاک را انجام مي دهد با اين حال، سياست حکومت وحدت ملي در قبال اين گروه تغيير نمي کند. در عين حال، سياست منطقه ‎اي حکومت نيز ربط و پيوندي با انفجار ها و افزايش حملات گروه طالبان دارد. در ذيل تلاش مي کنم مسائل در ارتباط با گسترش حملات گروه طالبان و سياست حکومت در قبال اين گروه و سياست خارجي افغانستان در قبال هند و پاکستان مطرح نمايم.
نيروهاي امنيتي کشور براي سرکوب گروه ‎هاي مخالف مسلح دولت همانند گروه طالبان نيازمند تجهيزات و آموزش بيشتر و به خصوص نيروي هوايي مي باشد که بتواند نيروهاي زميني را در ميدان جنگ حمايت و پيشتيباني نمايد. حکومت افغانستان و کشورهاي کمک کننده به افغانستان اين مسئله را درک نموده اند اما، مسئله اصلي خريد تجهيزات جنگي است. افغانستان چند گزينه براي خريد تجهيزات نظامي دارد. يکي از گزينه ‎ها روسيه است. با اين حال، خريد تجهيزات از روسيه براي افغانستان حساسيت ‎برانگيز است. ايالات متحده آمريکا به هيچ عنوان حاضر نيست که افغانستان تجهيزات نظامي خود را از روسيه خريداري نمايد. در عين حال، روسيه در بسياري موارد از سوي ايالات متحده آمريکا و کشورهاي اروپايي در تحريم است. در واقع، افغانستان نمي تواند به خاطر تحريم روسيه برخي تجهيزات را خريداري نمايد. گزينه ديگر هند است. ايالات متحده آمريکا نيز تمايل دارد که افغانستان تجهيزات نظامي خود را از هند بخرد.
با اين حال، خريد تجهيزات از هند و يا کمک هاي نظامي هند به افغانستان از جانب ديگر حساسيت برانگيز است. از آنجايي که پاکستان روابط خصمانه با هند دارد کمک هاي نظامي هند به افغانستان منجر به نگراني پاکستان مي گردد. کمک هاي نظامي و يا خريد تجهيزات نظامي از هند براي پاکستان به مثابه گسترش نفوذ هند در افغانستان درک مي گردد. پاکستان افغانستان را عمق استراتژيک خود مي داند. اين کشور در واقع، در صدد آن است تا در مواقع تنش و برخورد نظامي با هند از افغانستان به عنوان عقبه استراتژيک استفاده نمايد. هند نيز به دنبال گسترش عمق استراتژيک خود است. هند اما، عمق استراتژيک خود را تنها محدود به افغانستان نمي کند. اين کشور به دنبال گسترش نفوذ خود در افغانستان و تمام کشورهاي آسياي ميانه است. اين دو نوع نگاه منجر به رقابت هند و پاکستان در افغانستان شده است.
چندي پيش، زماني که هند کمک ‎هاي نظامي به نيروهاي امنيتي افغانستان نمود گروه طالبان از هند خواست که به حکومت افغانستان کمک هاي نظامي ننمايد. اکنون مشخص شده است که گروه طالبان کارت بازي پاکستان در افغانستان مي باشد. از اين جهت، خواست گروه طالبان را مي توان واقع خواست پاکستان دانست. بنابراين، هم ايالات متحده آمريکا و هم حکومت افغانستان حساسيت موجود را ناديده گرفته ‎اند. به همين خاطر، انفجارهاي پي هم و گسترش حملات طالبان بدون ارتباط با سياست حکومت افغانستان در قبال دو کشور هند و پاکستان نيست. ما براي بهبود وضعيت در افغانستان ضرورت به ايجاد توازن در روابط خود با اين دو کشور داريم. در عين حال، تجربه چند سال گذشته نشان داده است که روابط خصمانه با پاکستان کمکي به وضعيت کشور نمي کند بلکه ما ضرورت به نزديکي با پاکستان داريم و اين کشور را متقاعد کنيم که تا دست از حمايت گروه طالبان و ديگر گروه هاي تروريستي بر دارد.
حکومت افغانستان و کشورهاي کمک کننده به افغانستان بايد اين حساسيت را درک نمايد. ايالات متحده آمريکا به صورت خاص و ديگر کشورهاي متحد با آمريکا بايد خود تجهيزات نظامي در اختيار افغانستان قرار دهد. تنها از همين مجرا مي تواند حساسيت را کم نمايد و خريد تجهيزات حساسيت ‎ها را افزايش نخواهد داد.
ما براي بهبود اوضاع امنيتي تنها نيازمند تجيهزات نظامي، ايجاد توازن در روابط خود با دو کشور هند و پاکستان نمي باشيم بلکه اراده سياسي براي سرکوب گروه طالبان يک ضرورت جدي است. اکنون بر همه روشن شده است که غني اراده براي سرکوب گروه طالبان ندارد. عبدالرشيد دوستم، معاون اول او به صراحت گفته است که طرح سرکوب گروه طالبان را در شوراي امنيت ملي ارائه نمودم اما، رد شد. اين نشان مي دهد که غني و حلقات دور و بر او هيچ اراده براي مواجه با گروه طالبان ندارد. در واقع، رئيس جمهور غني هم تلاش دارد گروه طالبان را سرکوب ننمايد هم تلاش دارد از پاکستان دوري گزيند و حتي تلاش دارد اين کشور را در سطح بين الملل منزوي نمايد. ظاهرا سياست حکومت افغانستان مبني بر منزوي کردن پاکستان نتيجه بخش نبوده است. سياست غني يک نوع تناقض را نشان مي دهد. او خوب مي داند که طالبان بدون رضايت پاکستان به ميز مذاکره با حکومت افغانستان نمي نشيند. با اين حال، در تلاش است تا آخرين مرحله گروه طالبان را سرکوب ننمايد و از پاکستان نيز دوري گزيند. اين سياست غني جوابگو نيست.
در وضعيت که گروه طالبان امنيت بسياري از شهرها و ولايات را تهديد مي کند ما نبايد در برابر اين گروه خنثي عمل کنيم. سياست کنوني باعث شده است که شهروندان کشور هر روز قرباني بدهد. فراموش نکنيم که اين مهم در نهايت سطح نارضايتي را افزايش مي دهد. حجم بالاي نارضايتي مي تواند فوران نموده و در نهايت، منجر به هرج و مرج و سقوط حکومت گردد. اين هزينه سنگين است. سقوط حکومت و بازگشت گروه طالبان نه به سود غني و عبدالله و تيم همراه شان است و نه به سود مردم و جامعه جهاني. بنابراين، بايد گروه طالبان سرکوب شود و تا هيچ شهروند کشور به خاطر حملات و انتحار و انفجار اين گروه جان شان از دست ندهد. ادامه سياست کنوني کمک به بهبود وضعيت نمي کند.
در پايان اين نوشتار بايد اشاره کنم که آنچه امروز مي کشيم ناشي از ضعف جدي دستگاه ديپلماسي کشور است. دستگاه ديپلماسي کشور نه حساسيت ها را درک مي کند و نه قادر است کشورهاي همسايه افغانستان را متقاعد کند که دست از حمايت شورشيان بکشد. سياست صلح حکومت به بن بست مواجه شده است. بيش از اين به مصلحت عمومي و منافع ملي کشور نيست که بر طبل صلح بکوبيم و قرباني بدهيم. ضرورت جدي به برخورد قاطع با گروه طالبان مي باشيم و در عين حال، سياست صلح جويانه و نرم را با پاکستان نيز در پيش گيريم تا از اين دو مجرا موفق شويم وضعيت امنيتي کشور را بهبود بخشيم.