کنفرانس امنيتي مونيخ براي سال 2017 با اشتراک 10 رييس جمهور و معاون رييس جمهور، 8 نخست وزير، 30 وزير خارجه، 20 وزير دفاع، سرمنشي ملل متحد، دبير کل سازمان ناتو، سران سازمان همکاري اسلامي، اتحاديه عرب، سازمان شانگهاي، روساي پارلمان اروپا، سياست خارجي اتحاديه اروپا، سران آژانس بين المللي انرژي اتمي، پليس انترپل، سازمان بين المللي مهاجرت، کميشنر عالي امور پناهندگان و کميشنران اتحاديه اروپا، از جمعه شروع شده و به مدت سه روز ادامه خواهد داشت.
در اين کنفرانس موضوعات بين المللي از جمله نظم جهاني، آينده ناتو، امنيت انساني، تروريسم بين المللي و افراط گرايي، مسايل و بحران هاي منطقه اي مورد بحث قرار خواهد گرفت. تمام موضوعات مهم ذکر شده به نحوي با سرنوشت افغانستان مرتبط است، اما مهم ترين موضوعي که به طور مستقيم کشور را درگير خود کرده است، مساله افراط گرايي و به خصوص موج پنجم افراط گرايي است.
محمد اشرف غني رييس جمهور افغانستان شخصا در اين کنفرانس اشتراک ورزيده و گفته شده است که محور اصلي سخنراني وي در اين اجلاس مساله افراط گرايي خواهد بود. اين مساله نشان مي دهد که پرداختن به افراط گرايي براي افغانستان چقدر مهم است و چگونه بايد ذهنيت عمومي جهان را متوجه ويروس تروريسم و افراط گرايي کرد و آيا افغانستان توان جلب توجه جامعه جهاني به موضوع افراط گرايي را دارد يانه؟ رييس جمهوري غني در ديدارهاي متعددي که در حاشيه اين کنفرانس با سران و سياستمدران جهان خواهد داشت، تلاش خواهد کرد تا ذهنيت عمومي جهان را متوجه خطر افراط گرايي و موج پنجم آن کند که اکنون نشانه هايي از آن در افغانستان ديده مي شود.
کنفرانس امنيتي مونيخ
کنفرانس امنيتي مونيخ (MSC ) يکي از مهم ترين کنفرانس هاي امنيتي است که در سال 1962 توسط ادوارد-هاينريش فن کلايست-اشمنتسين، نظامي سرشناس آلماني بنيان گذاشته شد و هدف از آن دخيل ساختن بخش خصوصي در سياست هاي امنيت جهاني است. به همين خاطر هر ساله شرکت هاي اسلحه سازي و نظامي و هم چنين بخش هاي دولتي به خصوص دفتر نخست وزيري و وزارت دفاع جرمني، مصارف اين همايش بزرگ را تامين مي کنند.
در اين کنفرانس، سياست‌مداران متخصص در امور امنيتي (سران کشورها و وزيران امور خارجه)، نظاميان کارشناس امور بين‌المللي و نيز برخي از صاحبان صنايع تسليحاتي از کشورهاي مختلف جهان به بحث و بررسي در خصوص مسائل امنيت جهاني مي‌پردازند.
در کنفرانس مونيخ تصميم الزامي اتخاذ نمي گردد ولي راي زني ها و ديدارهاي سياسي مهمي در آن صورت مي گيرد که براي تدابير مهم سياسي و نيز پاليسي کشورهاي عضو اثرات مهم و غير قابل انکاري دارد. به همين خاطر هر ساله يک موضوع خاص و ويژه در محور مباحث قرار مي گيرد و سعي مي گردد تا توجه جهاني به آن موضوع معطوف گردد.
اهميت کنفرانس مونيخ براي افغانستان
رييس جمهور غني که در راس يک هيات بلندپايه از افغانستان در کنفرانس مونيخ شرکت کرده است، در برنامه خود ديدارهاي زيادي را با سران و سياستمداران کشورهاي جهان گنجانده است. به گفته شاه‌حسين مرتضوي معاون سخنگوي رييس‌جمهور ، رييس جمهور غني از جمله با صدراعظم آلمان، معاون رييس جمهور ايالات متحده امريکا، رييس جمهور آذربايجان، رييس جمهور کرواسي، صدراعظم ترکيه، صدراعظم کشور ‌شاهي ناروي، صدراعظم گرجستان، سرمنشي سازمان ملل متحد، مسوول سياست خارجي و امنيت اتحاديه اروپا، وزيران خارجه روسيه، آلمان، عربستان، جمهوري مردم چين، ايران و قطر، جان مک کين و شمار ديگري از سناتوران امريکايي، وزير دفاع بريتانيا، بل گيتس رييس کمپني مايکروسافت، رييس آلبرايت گروپ، رييس محکمه بين‌المللي جرايم جنايي و اخضر ابراهيمي نماينده اسبق ملل متحد در افغانستان ديدار و گفتگو مي‌کند.
اين برنامه بلند براي ديدارها با مقامات کشورهاي جهان از يکسو نشان از اهميت کنفرانس و بستر مناسبي دارد که براي مطرح کردم معضلات جهاني آماده است و از سوي ديگر نشان دهنده عزم و قاطعيت دولت افغانستان در زمينه مبارزه با تروريسم و افراطيت و تلاش در راستاي فعال سازي ديپلماسي در بخش سياست خارجي کشور است. افغانستان در طي سال هاي گذشته متاسفانه به يک واگرايي در ديپلماسي خارجي رو آورده بود که باعث شد فرصت هاي بسياري از دست برود. اما با روي کار آمدن حکومت وحدت ملي به رهبري رييس جمهور غني سياست خارجي افغانستان شاهد موفقيت هاي چشم گيري بوده است. حضور رييس جمهور در کنفرانس مونيخ نشان دهنده همين امر است.
افراط گرايي؛ درد مشترک جهان و ا فغانستان
تقريبا سه دهه است که افراط گرايي و به عبارتي همان تروريسم بين المللي به مثابه مشکل اصلي جهان مبدل شده است. تروريسم همان گونه که مشکل مردم ا فغانستان هست، به مثابه ويروسي است که کل جهان را آلوده کرده است. به همين خاطر به عنوان درد مشترک جهاني مطرح گرديده و با آن به صورت مشترک مبارزه شود. در ا ين که بانيان اصلي تروريسم چه کساني بودند و تروريسم بين المللي چگونه شکل گرفت، بحث هاي زيادي وجود دارد که محول بحث ما در اين گفتار نيست. اما آن چه به صورت عيني اتفاق افتاده و ما شاهد آن بوده ايم، افغانستان در خط مقدم مبارزه با تروريسم قرار داشته و بيشترين بها را در اين زمينه پرداخته است. حضور جامعه جهاني در افغانستان با هدف اصلي مبارزه با تروريسم و تشکيل دولت جديد بر اساس معاهده بن فرصت هاي بسياري براي بهبودي اوضاع و حل بحران افغانستان خلق کرد. اما همه آن چه در اهداف جامعه جهاني قرار داشت و مردم افغانستان انتظار داشت صورت نگرفت. اکنون بعد از حدود 15 سال از سقوط حکومت طالبان در افغانستان، خسارت هاي ناشي از جنگ در افغانستان، از دست دادن جان هزاران نفر از نيروهاي امنيتي کشور، مصرف ميلياردها دالر بودجه براي جنگ افغانستان و عقب ماندگي و فقر ناشي از جنگ، هنوز يک جنگ اعلان نشده در کشور جريان دارد. وقتي جنگ جريان داشته باشد، تمام پيامدهاي ناشي از آن نيز وجود خواهد داشت. ناامني، فقر، بيکاري، مهاجرت، نفاق و هزاران رنج و مصيبت ديگر از برآيندهاي مستقيم جنگ و حضور تروريسم بين المللي در افغانستان است. تمام اين موارد نيز ناشي از رشد افراط گرايي و حضور گروه هاي افراطي در کشور است. اگرچه دولت و مردم افغانستان به طور مستقيم درگير جنگ با تروريسم هستند و به صورت روزانه ده ها قرباني تقديم مي کنند و شاهد ويراني زيربنهاي اقتصادي کشور هستند، اما ديگر کشورها نيز هرگز از آسيب هاي افراطيت و تروريسم در امان نمي مانند. حضور هزاران جنگجوي خارجي در صفوف گروه هاي افراطي و تبهکار و رفت و آمد آن ها به کشورهاي مختلف جهان، نشانه روشن از  وجود يک خطر و تهديد مشترک جهاني است.
حضور افغانستان با ديپلماسي جديد در کنفرانس مونيخ
افغانستان هرچند دچار مشکلات ناشي از حضور گروه هاي افراطي و تروريستي در خاک افغانستان است ولي حداقل با يک ديدگاه روشن و شفاف در کنفرانس مونيخ شرکت کرده است و اميد مي رود که بتواند ديدگاه کشورهاي شرکت کننده در کنفرانس را نيز به سمت مبارزه عليه تروريسم بين المللي تغيير دهد. در سال هاي گذشته يک ديدگاه روشن در برابر تروريسم نداشته است و به نحوي در ابهام پروسه صلح با مخالفان مسلح به سر مي برده است. اما در يک سال اخير بارها مقامات عالي رتبه حکومت وحدت ملي به خصوص شخص رييس جمهور، سخن از يک جنگ اعلان نشده عليه مردم افغانستان گفته است.  توجه دادن جامعه جهاني به مراکز تروريسم در خاک کشور همسايه، فرق نگذاشتن ميان تروريسم خوب و تروريسم بد، شفافيت در پروسه صلح و محور قراردادن ارزش هاي به دست آمده در سال ها مبارزه مردم افغانستان و تکيه کردن بر مواد قانون اساسي جديد افغانستان از مهم ترين خواسته ها و ديدگاه دولت افغانستان در طي دو سال اخير در برابر تروريسم و دشمنان مردم افغانستان بوده است.
در طي دو سال گذشته هر بار که مقامات افغانستان در کنفرانس ها و مجامع بين المللي حضور يافته است از منطق و قدرت گفتار بالاتر نسبت به پاکستان برخوردار بوده است و در برابر اين کشور مواضع جدي و قاطع اتخاذ کرده است. به همين خاطر است که ديپلماسي و سياست خارجي افغانستان به دليل حقانيت مردم افغانستان و بيان درست اين حقانيت براي جامعه جهاني، مورد توجه قرار داشته و از موفقيت هاي چشم گيري برخوردار بوده است. اين موفقيت ها دولت افغانستان را کمک مي کند تا بتواند اکثريت قاطع کشورهاي جهان را با خود همسو بسازد و بر حاميان بين المللي تروريسم فشار وارد کند. گرچه اين فشارها تا کنون باعث حمايت هاي منطقه اي از تروريسم نشده است ولي حداقل در عرصه بين المللي آن ها را تحت فشار شديد قرار داده و مواضع سياسي آن ها را تعضعيف کرده است.
ديپلماسي مبتني بر منافع ملي و شفافيت در برابر تروريسم از اين جهت نيز داراي اهميت است که به نظر مي رسد روسيه و برخي از کشورهاي ديگر منطقه نيز در حال شکل دادن يک حلقه نفوذي در منطقه و نيز سرگرم ارتباط گيري با برخي از شبکه هاي تروريستي هستند. موضع مقتدرانه و قاطع افغانستان در کنفرانس مونيخ نشان خواهد داد که اراده جدي براي مبارزه با تروريسم در افغانستان وجود دارد و فصل عقب نشيني هاي بي حاصل و گذشته است.