روز يک شنبه 24 ثور 1396 رئيس جمهور چين «جين‌پينگ» در اجلاس دو روزه که رهبران 29 کشور دنيا به شمول نخست وزيران اسپانيا، ايتاليا، يونان و مجارستان و دبير کل سازمان ملل متحد، رئيس بانک جهاني و رئيس صندوق بين‌المللي پول، حضور داشتند، چارچوب برنامه بلند پروازانة خود را تحت عنوان «جاده ابريشم نوين» اعلام کرد و وعده سپرد که براي احياي «جاده ابريشم قديم» 124 ميليارد دالر سرمايه‌گذاري خواهد کرد. 
تاريخچه جاده ابريشم
جادة ابريشم يا «راه ابريشم» شبکة راه‌هاي به ‌هم‌پيوستة است که با هدف تجارت و بازرگاني در آسيا به‌وجود آمده بود که خاور و باختر و جنوب آسيا را به‌هم و به شمال آفريقا و شرق اروپا پيوند مي‌داد؛ مسيري که تا قرن پانزدهم ميلادي به‌مدت 1700 سال، بزرگ‌ترين شبکة بازرگاني دنيا بود.
بر بنياد منابع تاريخي آغاز اين راه از مسير شهرهاي ساحلي شرق چين و براي پيشگيري عبور از بيابان‌هاي مرکزي چين، اين مسير به دو راه شمالي و جنوبي تقسيم مي‌شد. مسير شمالي که امروزه بيشتر از آن با نام «راه ابريشم» ياد مي‌شود از شهر «توان‌هوانگ» آغاز مي‌شد و پس از گذر از ايالت‌هاي گوناگون در چين و پيش از رسيدن به بيايان بزرگ مرکزي چين به سه راه گوناگون، تقسيم مي‌شد که دو مسير آن‌ها از شمال صحراي بزرگ چين و يکي از جنوب آن عبور مي‌کرد.
مسير جنوبي يک مسير ثابت بود و با گذشتن از مرزهاي چين، اين مسير وارد قرقيزستان مي‌شود که نخستين منزل آن «اوزکند» و سپس «اوش» از جمله کانون‌هاي مهم توليد ابريشم بود و هم اکنون بزرگترين کارخانه ابريشم کشي و ابريشم بافي را در خود جاي داده است. اين مسير پس از آن وارد سرزمين فرغانه شده و پس از گذر از راه باليغ و آلماليغ و اترار به سمرقند، بخارا، جيحون، باکتريا (بلخ) و سپس به مرو و به سرخس مي‌رسيد. از سرخس به طرف نيشابور، گرگان، ري، هکمتانه، قزوين، زنجان، اردبيل، تبريز، ايروان مي‌رفت. سپس از ايروان به ترابوزان و بندرهاي شام از يک طرف و از جانب ديگر با عبور از مناطق مثل کنگاور، بيستون، فرميس، قصر شيرين به بغداد و نقاط مختلف ديگر کشور امروزي عراق منتهي مي‌گرديد. 
مسير فرعي ديگر راه ابريشم از بلخ به طرف دره شکاري و با عبور از آن به سمت باميان، کابل، پيشاور و در نهايت به هند متصل مي‌شد. جاده ابريشم که در حدود 11000 کيلومتر راه را احتوا مي‌کرد نزديک به 17 قرن بزرگترين شبکه راه مواصلاتي ميان آسيا، شمال آفريقا و شرق اروپا بود.
نخستين‌بار در سال 1877 ميلادي، جغرافيادان و زمين‌شناس آلماني نام «جاده يا راه ابريشم» را به دليل انتقال و ترانزيت ابريشم چين از اين مسير به درياي مديترانه و سپس به مناطق گوناگون دنيا، براي آن برگزيد و پس از آن در ميان مردم نيز مورد استقبال و مقبوليت قرار گرفت.
جاده ابريشم در زمان رونق خود راهي بود ايمين و به دور از جنگ‌ها و ستيزه جويي‌هاي کشور‌ها و امپراتوري‌ها و در هزاره‌ها و سده‌ها سال تلاقي‌گاه ميان شرق و غرب و گاه جنوب و شمال بود. از مسير راه ابريشم، محصولات توليد شده کشورها و امپراتوري‌هاي آن زمان بسان ابريشم، ادويه، چاي، کاغذ، ظروف چيني، شيشه و بخور از اين راه به کشورهاي مقصد مي‌رسيد.
جادة ابريشم نوين، زمينه‌ساز همکاري اقتصادي برد ـ برد
کشور چين دومين اقتصاد بزرگ دنياست که روز به روز گسترده‌تر و بزرگتر مي‌شود. استفاده از ظرفيت‌ها و توان‌هاي بالفعل و بالقوه موجود در اين کشور، از وي يک غول اقتصادي و اژده‌هاي قدرتمند زرد در سطح دنيا ساخته است. چنان‌که رئيس جمهور چين در افتتاحيه کنفرانس «يک کمربند يک راه» اعلام کرد که براي احياي «جاده ابريشم قديم» تحت عنوان سرمايه‌گذاري در «جاده ابريشم نوين» سرمايه‌گذاري هنگفتي انجام خواهد داد.
جاده ابريشم نوين با نام رسمي «يک کمربند اقتصاد، يک راه» از ابتکارات رئيس جمهور چين است که در سال 2013م آن را مطرح نمود. طبق طرح رئيس جمهور چين اين پروژه از دو بخش اصلي تشکيل شده است: 1) کمربند اقتصادي راه ابريشم و 2) راه ابريشم دريايي.    
هدف از احياي جاده ابريشم ايجاد يک منطقه اقتصادي يکپارچه، هماهنگ و برمبناي سياست اقتصادي برد ـ برد در مسير کشورهاي جاده ابريشم قديم گفته شده است اما به آن محدود نمي‌شود و قرار است که به کشورهاي جنوب شرقي و جنوب آسيا از جمله پاکستان نيز گسترش يابد. هدف از طرح احياي مجدد اين مسير، افزايش ترانزيت و حمل و نقل کالا ميان کشورهاي واقع در اين حوزه مي‌باشد.
مسيرهاي جاده ابريشم نوين
طبق طرح موجود، راه ابريشم نوين از سه مسير تشکيل شده است؛ مسير شمالي، مرکزي و جنوبي که هر کدام اهميت اقتصادي، ترانزيتي، سياسي و اجتماعي خود را دارند. بازار که در اين حوزه واقع شده است، نزديک به 45 درصد کل جمعيت دنيا (بيش از سه ميليارد نفر) را شامل مي‌شود. دولت چين از سال 2013 تاکنون با بيست کشور و ده‌ها نهاد بين‌المللي در زمينه پيشبرد و ايجاد اين بازار قراردادهايي را به امضا رسانده است. 
1. بخش مسير شمالي، کشور چين را از طريق کشورهاي آسياي مرکزي (تاجيکستان، قزاقستان، قرقيزستان، افغانستان، ازبکستان و ترکمنستان) به روسيه، اروپا و شمال آفريقا متصل مي‌کند. 
2. مسير مرکزي از آسياي مرکزي از طريق افغانستان و ترکمنستان به ايران و خليج فارس و هم‌چنين ترکيه و درياي مديترانه مي‌رسد.
3. مسير جنوبي از چين آغاز و به آسياي جنوب شرقي، جنوب آسيا و پاکستان و اقيانوس هند ختم خواهد شد. کشورهاي اين مسير اکثرا عضو بانک سرمايه‌گذاري زيرساخت هاي آسيا است که به ابتکار دولت چين تاسيس شده و مي‌تواند در احداث اين مسير مفيد مؤثر واقع شود.
بر بنياد طرح رئيس جمهور چين، مبلغ کلان 124 ميليارد دالري براي احداث جاده‌ها، خطوط آهن، بازسازي و احداث بنادر در کشورهاي واقع در حوزه «جاده ابريشم نوين» سرمايه‌گذاري خواهد شد. طبق وعده رئيس جمهور چين بناست که نه ميليارد دالر به عنوان کمک اقتصادي در اختيار کشورهاي در حال توسعه و نهادهايي که در مسير «جاده ابريشم نوين» واقع شده‌اند، قرار داده شود.
جايگاه افغانستان در طرح «يک کمربند، يک راه»
همان‌گونه که اشاره شد، افغانستان يکي از کشورهاي است که مي‌تواند نقش سابق خود را در پيوند به جاده ابريشم قديم و متصل کردند کشورهاي واقع در حوزه «راه ابريشم نوين» به خوبي ايفا نمايد. در حال حاضر افغانستان از طريق کشورهاي آسياي مرکزي از طريق خط آهن به چين راه دارد و اولين محموله تجاري کالاي چينايي از طريق خط آهن سال گذشته از طريق بندر حيرتان وارد کشور گرديد. تلاش‌هاي صورت گرفته براي وصل افغانستان از طريق خطوط آهن از کشورهاي ازبکستان، ترکمنستان، ايران به ترکيه و سپس اروپا، مي‌تواند نقش واسط افغانستان در تعاملات اقتصادي و ارتباطات منطقه‌اي را برجسته سازند.
مهم‌ترين چالش که براي رسيدن افغانستان به جايگاه اصلي و واقعي خود در مسير جاده ابريشم نوين قرار دارد، نبود امنيت سرتاسري در کشور مي‌باشد. اگر ناامني‌ها و چالش‌هاي امنيتي هم‌چنان تداوم پيدا کنند، افغانستان نمي‌تواند آن گونه که شايسته است، در طرح «يک کمربند، يک راه» نقش اساسي و محوري خود را به خوبي ايفا نمايد. بنابراين براي رسيدن افغانستان به جايگاه اصلي خود لازم است که دولت و ملت با در نظرداشت منافع کلان ملي از هر راه ممکن، امنيت در بخش‌هاي مختلف کشور به‌خصوص مناطق و گستره که در مسير راه ابريشم نوين قرار دارد، از وجود گروه‌هاي تروريستي و شورشيان پاک‌سازي نمايند، در غير اين صورت تطبيق اين پروژه در بخش‌هاي ناامن افغانستان در ميان مدت ميسر نبوده و ممکن است باعث دلسردي جوانب ذي‌دخل و سرمايه‌گذران در اين پروژه گردد.