صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۳۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

روابط روسیه و امریکا و تاثیرات آن بر تحولات افغانستان

-

روابط روسیه و امریکا و تاثیرات آن بر تحولات افغانستان

در پي تحريمات جديد ايالات متحده امريکا، کرملين واکنش جدي از خود نشان داد و دستور اخراج نزديک به هشت صد کارمند مراکز ديپلماتبک امريکا در خاک اش را صادر کرد. گرچند اداره اوباما در آخرين روزهاي ماموريت خود، شماري از ديپلمات هاي روسي را از خاک خود اخراج کرد، اما مسکو از اين اقدام امريکا با سکوت گذشت و دست به اقدام مشابه  در آن زمان نزد و نخواست که روابط هردو کشور در آستانه تحويل قدرت در کاخ سفيد به تيرگي گرايد.
ارزيابي ها نشان مي داد که بعد از آمدن دونالد ترامپ به کاخ سفيد، روابط واشنگتن - مسکو يک فصل استثنايي از نزديکي کم سابقه اي را در خود پديد خواهد آورد که نه تنها مشکلات هردو کشور حل خواهد شد که بسياري از مشکلات منطقه و جهان در سايه اين روابط  هم حل خواهد شد، اما چنين گمانه اي تحقق نيافت، بلکه روابط هردو قدرت هسته ي جهان بيش از حد انتظار به سردي گراييد و احتمال دارد که به تقابل دوران جنگ سرد و شديدتر از آن برگردند.
در سه سال اخير، تنش ميان امريکا و روسيه بر سر مسايل مختلف بالا گرفته است. از سال 2014 به اين طرف اين اختلافات ابعاد وسيع تر به خود گرفته است. اوکراين در شرق اروپا يکي از مسايل جنجالي ميان هردو کشور تلقي مي گردد. پوتين رييس جمهور روسيه، تحول در اوکراين را نوعي کودتا از سوي ايالات متحده امريکا و همقطاران غربي اش قلمداد مي کند و به اين باور است که امريکا مسوول خلق بحران در اين منطقه است به ويژه با گسترش ناتو به سوي شرق و استقرار سامانه هاي ضد موشکي در اروپا، مرزهاي روسيه را با چالش هاي غير قابل مهار روبرو ساخته است.
بحران سوريه و رويارويي هردو کشور در اين بحران از مسايل ديگري است که بر روابط مسکو و واشنگتن سايه افگنده است. ايالات متحده امريکا از حضور مسکو در تحولات سوريه به شدت ناراحت است و روسيه را يکي از حاميان اصلي بشار اسد رييس جمهور سوريه مي داند و باورمند است که با موجوديت بشار اسد در قدرت، مشکلات سوريه حل نخواهد شد، اما مسکو، امريکا را مسوول اصلي دوام جنگ در سوريه مي داند و مي گويد که واشنگتن با حمايت سياسي و تسليحاتي خود از مخالفان حکومت دمشق باعث دوام جنگ و گسترش بحران در اين منطقه اي از خاور ميانه شده است.
امريکايي ها از دخالت روسيه در سرنوشت انتخابات رياست جمهوري اين کشور بسيار برافروخته و ناراحتند و آن را بک خيانت بزرگ از سوي مسکو مي دانند. با اين که مسکو اين اتهام را رد کرده است، اما امريکا رسما دولت روسيه را به هدايت حملات سايبري عليه سازمان هاي سياسي امريکا متهم و اعلام کرد هدف از اين حملات سايبري ايجاد اختلال در روند انتخابات رباست جمهوري امريکا بوده است.
بر اساس همين نوع اظهارات بود که حدس و گمانه زني هايي مبني بر نزديکي واشنگتن و مسکو شکل گرفت و پيش بيني مي شد که ترامپ تلاش خواهد کرد تا تقابل ميان روسيه و امريکا را به يک تعامل پايدار تبديل کند، اما به نظر مي رسد که ترامپ علي رغم تمايلات احتمالي قلبي خود نتوانست فضاي حاکم بر امريکا را بشکند و با نزديکي اش به مسکو، بار اتهامات را برخود سنگين تر نمايد لذا خواسته عمومي را بر خواسته شخصي اش ترجيح داد و تحريمات تازه اي عليه مسکو را وضع و امضا نمود.
گرچند روابط روسيه و امريکا در هيچ مقطع زماني از سلامت لازم برخوردار نبوده است، اما اين روابط بعد از اين با چالش هاي بيشتري رقم خواهد خورد چرا که اصطکاک ميان منافع هردو کشور در چشم انداز وسيعي قابل پيش بيني است و تقابل شديد ميان هردو قدرت در هر سطحي دور از انتظار هم نخواهد بود.
ممکن است مشکل ديپلمات هاي هردو کشور از طريق گفتگو به يک شکلي حل گردد، اما مشکل مناسبات سياسي ميان کرملين و کاخ سفيد به قوت خود باقي خواهد ماند و اين تيرگي روابط بر بسياري از کشورهاي جهان هم تاثير منفي خواهد گذاشت.
افغانستان يکي از کشورهايي است که از اين مناسبات متاثر خواهد شد. چرا که اين کشور در شرايط غير نورمال به سر مي برد و دوامدار شدن جنگ باعث ظهور گروه هاي افراطي با ايديولوژي هاي مختلف در اين کشور گرديده و پاي بسياري از کشورهاي دور و نزديک را هم در اين ماجرا دخيل ساخته است.
روسيه يکي از کشورهايي است که مخصوصا در سال هاي اخير نسبت به تحولات افغانستان، سياست بي طرفي خود را کنار زده و به نحوي در سرنوشت اين کشور دخالت مي کند. حمايت از طالبان از جمله مسايلي است که در سياست هاي منطقه اي روسيه قابل کتمان نيست و از اين گروه به عنوان يک گزينه در مقابل داعش پشتيباني مي کند و چه بسا گزارش هاي وجود دارد که مسکو علاوه بر حمايت هاي سياسي از کمک هاي تسليحاتي اش به اين گروه هم ابايي ندارد و طالبان را با کمک هاي نظامي و هم سياسي خود بيش از پيش قوت و جرات بخشيده است.
اين نگراني وجود دارد که بعد از اين ممکن اين دست از کمک ها بيشتر و بيشتر گردد و مسکو با تجهيز طالبان و تقويت جبهات آنان آتش جنگ را شعله ورتر سازد تا رقيب خود امريکا را در اين ميدان چون سوريه با ناکامي و شکست مواجه سازد.
اين نگراني براي مقامات افغانستان هم وجود دارد که به هر اندازه که طالبان، تحريک و تجهيز گردند به همان ميزان دولت و حکومت افغانستان آسيب مي بيند و جايگاه اقتدار شان زير سوال مي رود چرا که طالبان يگانه گروهي است که عليه اين حکومت سال ها جنگيده و همچنان در حال جنگ است.
حکومت به تحولات جنگ و تامين امنيت و ثبات به عنوان يک اولويت نگاه کند و همه امکانات لازم را در راه شکست دشمن و رسيدن به اقتدار نظامي و امنيتي خود به کار ببندد و از تمامي گزينه هاي سياسي و ديپلماسي و روابط بيشتر با شرکاي بين المللي در اين راستا استفاده به جا و معقول نمايد؛ در غير آن امکان دارد اوضاع امنيتي بيش تر از اين دچار وخامت گرديده و از کنترول خارج گردد.

دیدگاه شما