صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۳۱ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

کمیته مشترک حکومت و رسـانه ها؛ دست آورد ها و چالش ها

-

کمیته مشترک حکومت و رسـانه ها؛ دست آورد ها و چالش ها

تصویب قانون رسانه های همگانی، قانون دسترسی به اطلاعات، مقرره طرز تأسیس و فعالیت رسانه های خصوصی، احکام و فرمان های اجرایی شدن این قوانین، ایجاد سهولت ها در مورد فعالیت رسانه ها مانند به حداقل رساندن مالیات و همچنین تأسیس و تقویت صندوق حمایت از روزنامه نگاران، از جمله اقداماتی هستند که تا کنون در راستای تقویت رسانه ها در کشور از جانب حکومت انجام شده است.
همچنین، ایجاد کمیسیون نظارت از قانون دسترسی به اطلاعات، درخواست حکومت از سازمان ملل برای معرفی یک نماینده ویژه برای رسیدگی به مشکلات خبرنگاران، تهیه طرزالعمل مصئونیت خبرنگاران، گشودن دوسیههای خشونت بر خبرنگاران، ارسال یادداشت رسمی به نهادهای امنیتی به منظور تهیه طرزالعمل «روشن» در رابطه به رفتار ماموران امنیتی با خبرنگاران و گنجاندن این موضوع در مضامین آموزشی نیروهای امنیتی،  کاهش هزینه ثبت و راجستر رسانههای خصوصی، از جمله اقدامات حکومت در راستای حمایت از رسانه ها تا زمان اکنون بوده است.
اما از این میان تشکیل کمیته مشترک مصئونیت خبرنگاران بین حکومت و فدراسیون رسانه ها برای اصحاب رسانه، نهاد های مدافع آزادی بیان و حمایت از حقوق خبرنگاران در داخل و خارج از کشور یک دست آورد مهم برای کشور افغانستان ارزیابی شده است. تا آنجا که گزارش گران بدون مرز در گزارش اخیر خود از فعالیت کمیته ی مشترک مصئونیت خبرنگاران در افغانستان به نیکویی یاد کرد و بیان داشت: «با وجود نگرانیهای بسیار اما افغانستان از نادر کشورهای جهان است که کمیتهی مشترک مصئونیت خبرنگاران در آن با همت خبرنگاران و مسئولان حکومتی تشکیل شده است، این کمیته که در آن مقامهای حکومتی و نمایند گان روزنامه نگاران حضور دارند، برای همآهنگی در اقدام‌‌های عاجل برای حفاظت از رسانهها و خبرنگاران تشکیل شده است، این اقدامها باعث پابرجایی افغانستان در رده بندی جهانی خود شده است.»
کمیته مشترک مصئونیت خبرنگاران بین حکومت و فدراسیون رسانه ها بر مبنای طرزالعمل تأمین امنیت و مصؤنیت ژورنالیستان و رسانه ها بنیاد نهاده شد. این طرزالعمل یک سال قبل در تاریخ ۲ اسد ۱۳۹۵ در جلسه شورای امنیت ملی به تصویب رسید که بر اساس حکم این طرزالعمل، کمیته مشترک هماهنگی میان رسانه ها و حکومت تحت ریاست معاون دوم ریاست جمهوری به وجود آمد و هم چنین کمیته ولایتی تأمین امنیت و مصونیت ژورنالیستان نیز در ولایات آغاز به کار کرد.
بر مبنای طرزالعمل تأمین امنیت و مصؤنیت ژورنالیستان و رسانه ها اعضای کمیته مشترک در مرکز، تحت ریاست معاون دوم رئیس جمهور را نهاد های با صلاحیت تشکیل می دهند.
مشاور ارشد ارتباطات استراتژیک رئیس جمهوری اسلامی افغانستان، معاون دفتر شورای امنیت ملی، معین وزارت امور خارجه،معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ،معین امنیتی وزارت امور داخله، معان ریاست عمومی امنیت ملی، معاون لوی درستیز وزارت دفاع ملی، معاون اداره مستقل ارگان های محلی و دیگر نهاد های دولتی و خصوصی مانند نمایندگان فدراسیون و ژورنالیستان افغانستان، از جمله اعضای مؤثر و مهم این کمیته می باشند.
کمیته مشترک رسانه ها و حکومت، حصول اطمینان از تأمین امنیت رسانه ها و ژورنالیستان، حصول اطمینان از رسیدگی به قضایای خشونت علیه ژورنالیستان و سپردن آن ها به پنجۀ قانون، توجه به خانواده های شهدا، زخمی شدگان و کارکنان دارای معلولیت رسانه ها و سرانجام تأمین ارتباطات مسلکی هرچه بیشتر میان رسانه وحکومت را از جمله اهداف اساسی خود تعریف کرده است.
برای دسترسی به این اهداف، وزارت امور داخله جهت تطبیق طرزالعمل کمیته مشترک، مرکز هماهنگی رسانه ها را در مرکز و قوماندانی های امنیه ی ولایات تأسیس کرد. ریاست عمومی امنیت ملی  نیز مرکز حمایت رسانه ها را در مرکز و ولایات تأسیس نمود. با این میکانیزم، ژورنالیستان و رسانه های همگانی می بایست در صورت بروز هر نوع تهدید و یا احساس تهدید، به اسرع وقت گزارش آن را از طریق کمیته مشترک به مرکز حمایت ارئه نمایند.
فعالیت های کمیته مشترک مصئونیت خبرنگاران در جلسات کمیته مشترک مصئونیت ژورنالستان و رسانه ها، در یک فضای کاملا آزاد و دوستانه، مشکلات و چالش های امنیتی و غیر امنیتی رسانه ها و ژورنالیستان را مورد بحث و بررسی پیگیری مستمر قرار می دهد.
بررسی قضایای خشونت علیه خبرنگاران از جمله چالش های جاری در افغانستان بود که حکومت نتوانسته بود، در طول سالیان دراز آن را پیگیری نماید. لذا کمیته مشترک هماهنگی امنیت و مصوونیت خبرنگاران و رسانه ها به منظور رسیدگی کامل و تفکیک دوسیه های قضایای خشونت علیه خبرنگاران، یک کمیسیون مشترک تحت ریاست معینت ارشد وزارت امورداخله و با اشتراک نمایندگان شورای امنیت، فدراسیون رسانه ها وخبرنگاران و معینیت نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ، ایجاد گردید تا دوسیه های خشونت علیه خبرنگاران را تفکیک و پس از آن برای تعقیب به لوی سارنوالی فرستاده شوند.
سر انجام در طول یک ماه، تمام دوسیه ها و قضایای خشونت علیه خبرنگاران که در طول سال ها بلاتکلیف باقی مانده بود، در این کمیته مورد بررسی و طبقه بندی قرار گرفت و در نهایت تعداد 172 قضیه قابل بررسی دانسته شده و هر یک به نهاد مسئول مربوطه محول گردید.  بررسی قضایایی خشونت علیه خبرنگاران با توجه و جدیت خاص معاون رئیس جمهور و اعضای کمیته چندین مرحله مورد بازنگری مجدد قرار گرفت تا عدالت آن گونه که ایجاب می کند، در بررسی پرونده ها رعایت شود.
سرانجام  وزارت امور داخله در جلسه  روز 15 عقرب 1396 کمیته مشترک رسانه ها و حکومت گزارش داد که از مجموع 172 قضیه خشونت علیه خبرنگاران 41 قضیه خشونت بررسی و به نهاد های عدلی و قضایی فرستاده شده و 69 قضیه دیگر پس از بررسی، نهاد های مرتبط به خشونت مشخص و از آنان در خواست شده است که در قسمت تحقیق و پیگیری قضایا با وزارت داخله همکاری داشته باشند.
به اساس این گزارش وزارت امور داخله 38 قضیه از قضایای خشونت علیه خبرنگاران، دارای اطلاعات ناقص بوده اند که پس از دریافت شماره تلفن و پیگیری آنان، معلوم شده است که شماری از آنان قبلا مصالحه کرده و برخی هم به دلیل عدم موجودیت اسناد، از ادعای شان صرف نظر کرده اند. در گزارش وزارت داخله همچنین آمده است که به تعداد 22 قضیه تحت کار و بررسی است که نتیجه آن بعدا گزارش خواهد شد.
البته درکنار قضایای روزمره خشونت و بد رفتاری ها و تهدیدات در مورد خبرنگاران در مرکز و ولایات به طور جدی در جلسات این کمیته مطرح می شود و در باره آن ها تصامیم لازم اتخاذ می گردد.
بررسی قضایایی قتل سید حامد نوری خبرنگار تلویزیون ملی افغانستان، قتل پلوشه توخی خبرنگار رادیو بیان ولایت بلخ، قتل شکیبا حانگه آماج گوینده تلویزیون شمشاد، قضیه نستوه نادری خبرنگار تلویزیون نورین، قتل زبیر خاکسار خبرنگار تلویزیون ملی ولایت ننگرهار، قتل سلطان محمد منادی ترجمان خبرنگار نیویورک تایمز، قتل امان الله عطایی رییس تلویزیون آسیا، قتل ذبیح الله پشتونیار گرداننده برنامه های رادیو کیهان از جمله پرونده های های هستندکه تاکنون از جانب لوی سارنوالی بررسی شده است.
در کنار بررسی قضایای خشونت علیه خبرنگاران، حمایت مالی  از خبرنگاران و خانواده شان، نیز از جمله دست آورد های است که در طی یک سال به دست آمده است. براساس پیگیری کمیته مشترک، اعضای صندوق حمایت از خبرنگاران طبق طرزالعمل ایجاد شده است و تاکنون جلسات شان را دایرکرده اند. قرار است که این اعضا، گزارش فعالیت های گذشته این صندوق را جهت اتخاذ تصمیمات لازم به کمیته مشترک ارائه کند.
سرانجام براساس فعالیت های نهاد های مدافع خبرنگاران و رسانه ها و نیزحمایت حکومت وحدت ملی از حقوق خبرنگاران و رسانه ها در افغانستان سرانجام طبق آخرین بررسی سازمان یونسکو، افغانستان از ساحه سرخ به ساحه سبز صعود کرد که این امر برای افغانستان یک دست آورد بزرگ محسوب می شود.
با این هم اما باید اذعان کرد که خشونت علیه خبرنگاران همچنان جریان دارد و خانواده های خبرنگارانی که تاکنون جان های شان را از دست داده اند، در وضعیت نا مطلوب به سرمی برند.
در نهاد های عدلی و قضایی افغانستان و یا در وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان تا هنوز هیچ  دیتابیسی که قضایای خشونت علیه خبرنگاران  در آن تهیه و در دسترس نهاد های رسانه ای قرارداده شود، وجود ندارد.
به همین دلیل رسانه ها با آن که خشونت ها علیه قربانی را برای دیگران می رساند ولی در مورد خشونت علیه خود رسانه ها، هیچ  مرکز اطلاعات دقیق وجود ندارد.
گزارش های نهاد های عدلی و امنیتی افغانستان تاکنون، در زمینه خشونت علیه خبرنگاران بسیار متفاوت و غیر منسجم است. این امر، آمار دقیق خشونت علیه خبرنگاران را دشوار می سازد.
با این هم رسانه های افغانستان، جسورانه به مسؤلیت های اطلاع رسانی خود ادامه داده است. این در وضعیتی است که در ولایتهای تحت کنترل طالبان، خبرنگاران و رسانهها امکان فعالیت آزاد را ندارند و در دیگر ولایات نیز شماری از والیان و مسؤلان محلی به استقلال روزنامه نگاران و خبرنگاران چندان احترام نمیگذارند.

دیدگاه شما