صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۲۹ حوت ۱۴۰۲

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

بامیان، اولین شهر یادگیرنده افغانستان

-

 بامیان، اولین شهر یادگیرنده افغانستان

قریب بهاتفاق شهرهای تاریخی جهان، چه شهرهای بین النهرین و هند یا در کنار منابع تولید غذا مانند اراضی کشاورزی و یا مصب رودها و سواحل دریاها بنا نهاده شدهاند و یا مانند چاتال هویوک ترکیه بر تلاقی مسیرهای تجارت سرمایه شکلگرفتهاند. در عصر جدید، شهرهای بزرگ منابع تولید غذا را بلعیده اند و مسیرهای متنوع ارتباطی، مداوم در حال گسترده تر شدن است. در دنیای امروز که بطور فزاینده در حال جهانی شدن است، نگرانی از مشکلات اقتصادی در رشد شهرها بیشتر احساس می شود. در چنین دنیایی اتکای صرف به تولیدشهر یا خدمات شهر امری غیرمنطقی و شکست خورده است. امروزه شهرها برای رسیدن به توسعه پایدار در تلاش اند با استفاده از ابزارهای متنوع انسانی همچون ابزارهای اجتماعی و فرهنگی نقش اقتصادی خود را بهبود بخشند. قطعا توسعه اقتصادی جدا از توسعه فرهنگی، سیاسی و اجتماعی عمل نمی کند. به گفته محمود سریع القلم: در دوران پس از جنگ جهانی دوم،کشورهای جهان سوم عمدتا به توسعه اقتصادی می اندیشیده اند و به توسعه اجتماعی-فرهنگی-سیاسی کمتر عنایت داشتند. در اواخر دهه 1970 و به خصوص در دهه 1980، بر بسیاری از رهبران کشورهای در حال توسعه ثابت شد که توسعه اجتماعی-فرهنگی به مراتب با اهمیت تر از ارکان دیگر برنامه ریزی و مدیریت جامعه است. (سریع القلم، 1380). ولی در واقع از 1950 با پیدایی دولت های رفاه گرایش به سمت سازوکارهایی برای حمایت از تولیدهنری و مشارکت ایجاد شد و برنامه های اجتماعی به تشویق توسعه خلاقیت در میان جوامع پرداختند. راهبردهای آموزش اهمیت قراردادن اطفال از سنین خردسالی در معرض هنرها به رسمیت شناخته شد. همچنین کوشش هایی پیرامون حفظ، نگهداری، مرمت و بازسازی مجموعه های هنری، آبدات و بناهای تاریخی انجام پذیرفت. سپس در سالهای 1970توجه به سمت دیدگاهی عملی تر از فرهنگ تغییر یافت. و تا پایان سال 1990 اهمیت اقتصادی صنایع فرهنگی از جمله اشتغال زایی آنها، و نقششان در توسعه اقتصادی محلی و منطقوی و ارتقاء زیست محیط شهری با طرح و تدوین سیاست های فرهنگی به نحوه ی استوار تثبیت گردید.(رجوع شود به تراسبی،2001).
بنابراین موضوعی با عنوان شهر های یادگیرنده مطرح می شود که در سطحی ملی و بین المللی با هدف ایجاد شهروندان دانشی و یادگیرنده در جهت پیشبرد اهداف و استراتژی های شهر تلاش می کنند و خود را برای رقابت در جهان دانشی آماده می کنند.
اولین شهر یادگیری افغانستان
شهر بامیان، شهر نور و خورشید بار دیگر برای سرزمین مان افغانستان افتخار آفرین شده است. اداره محلی بامیان اعلام کرد که شهر بامیان، نخستین شهر در افغانستان است که عضویت شبکه جهانی شهرهای یادگیری یونیسکو را به دست می آورد. شهربامیان در سال ۲۰۱۵ میلادی، نیز موفق شد، عضویت شبکه شهرهای خلاق یونیسکو را در بخش “صنایع دستی و هنرهای محلی” به دست آورد. ولی باید بدانیم که این تنها به معنای آغاز کار است. پیوستن به شبکه شهرهای یادگیری یعنی ما از ظرفیت واقعی توسعه که همان ظرفیت فرهنگ مردمی است برخورداریم ولیکن برای بالندگی این زمینه های شکوفایی، نیازمند کار و تلاش فراوان هستیم.
مؤسسه یادگیری مادامالعمر یونسکو اعتقاد دارد که یک شهرِ یادگیرنده شهری است که بهطور مؤثر منابعش را در هریک از بخشهای زیر به کار میبرد: ١. ترویج یادگیری فراگیر از آموزش پایه تا آموزش عالی، ٢. باززندهسازی یادگیری در خانوادهها و جوامع، ٣. تسهیل یادگیری برای کار و در محل کار، ٤. گسترش استفاده از تکنولوژیهای مدرن یادگیری، ٥. افزایش مزیت و کیفیت یادگیری و پرورش یک فرهنگ یادگیری در طول زندگی، بهطوریکه [با انجام آن] قدرت فردی و همبستگی اجتماعی، موفقیت (کامیابی) اقتصادی و فرهنگی و توسعه پایدار ایجاد و تقویت خواهد شد. (یونسکو، 2015).
شهریادگیرنده جایی که در آن فراگیری عمومی برای تمام گروههای سنی و جنسی فراهم است. غربیها به شهری یادگیرنده می گویند که فرهنگ اجتماعی مردمش بتواند از همه پتانسیل های سخت افزاری شهر (مانند سرک ها، پل، دشت و پارک ها و ... ) در جهت پیشرفت و ارتقاء تعلیم و تربیه جامعه استفاده کند. به بیان ساده تر؛ در اینجا شهر یعنی: مدرسه!
جهان تاب، جوانه های امید برخواسته اند
سرطان سال گذشته استادسرور دانش معاون رییس جمهور افغانستان در یادداشت مهم «جوانه های امید برخواسته» به نهادها و اداره بامیان نوشت: مسئولین اداره محلی بامیان و بامیانیان عزیز باید بدانیم که اساس اصلی توسعه همه جانبه، توسعه انسانی است که متکی بر معارف و تحصیلات عالی است و باید کوشش کنیم که بامیان دچار افت تعلیمی و تحصیلی نشود.(سروردانش، 96).
تاریخ توسعه کشورهای مدرن نشان می دهد که این کشورها همواره از یک رهبریت قاطع، کارآمد در امر توسعه اجتماعی برخوردار بودند. جلاتماب سرور دانش، فردی آگاه، باهوش، و معتقد به منافع ملی افغانستان است. ولی قطعا رهبران خوب یک جامعه صرفا نقش کاتالیز و محرک توسعه را دارند. آری! ملت های پیشرفته و مدرن از مردم استوار و قوی برخوردار بودند. و در این رابطه دوسویه ملت و دولت باعث پیشرفت کشور می شوند.
چندی پیش بازتاب گسترده تصویر زنی با کودکی در بغل در کانکور از سوی رسانه های ملی و بین المللی خبر ساز شد. جهان تاب شیرزنی از میرامور دایکندی جایی که در آن حتی امکانات اولیه تحصیل مانند: مکتب، برق و... از سوی دولت فراهم نشده است.  جهان تاب کسی است که یک تنه در برابر دیو مشکلات و تبعیض و نگاه های نژادی برخی سیاسیون کشور ایستاده و نام افغانستان را سر بلند کرده است. جهان تاب از جایی با تمام وجود معتقدم تا حال این فرزندان پرتلاش دایکندی و بامیان بودند که شهر را به شبکه شهرهای یادگیری رسانده اند و اکنون وظیفه رهبران سیاسی است که بامیان, نیلی, کابل, هرات و همه شهرهای افغانستان را به «شهرهای یادگیری» تبدیل نمایند. و وظیفه وزارت شهرسازی ایجاب می کند که هرچه زودتر مکاتب پیش ساخته و خانه معلمان را در ولایات دورافتاده و مورد تبعیض واقع شده همچون دایکندی اعمار نمایند.
از دیپلماسی سنتی به مدیریت نوین شهری
آقای طاهر زهیر والی نسبتا جوان و فعال بامیان در دو سال گذشته نقش مدیریتی قوی و توانمند در اداره ولایت و ارتقاء جایگاه بامیان در ارتباط با شهرهای بین المللی داشته است.
ولی در این میان در این میان نقش مدیریت شهری مدرن نیز بسیار مهم است. مدیران شهری درواقع جایگزین مدیران دیپلماسی سنتی هستند.
در حال حاضر اداره محلی بامیان با توجه به ضرورت سیاسی, اقتصادی, فرهنگی کشور شکل گرفته است. ولی رقابت و ماندن در دنیای مدرن امروز نیازمند و ملزم به سازماندهی نوین و ساختارسازی مدرن به گونه ای حداکثر توسعه را فراهم کنند است. مدیریت شهری نوین بامیان باید به وسیله انتخابات و با مشارکت حداکثری مردم باشد. ویژگی کلیدی زیر را داشته باشد:
1-برنامه ریزی استراتژیک
2-ارائه و توزیع خدمات
3-مدیریت و بهبود سرمایه گذاری ها
4-ارتقا رشد اقتصادی و بهبود شرایط زندگی مردم
آموزش و فرهنگ بمثابه منافع سیاسی
دوشنبه هفته گذشته، لیوجین سانگ سفیر و نماینده فوق العاده جمهوری خلق چین وارد بامیان شد و مورد استقبال هیئت رهبری ولایت بامیان قرار گرفت. سفیر چین، هدف از سفرش را در بامیان، دیدار با والی و رؤسای ادارات دولتی، مطالعه و بررسی وضعیت عمومی بامیان، به عنوان مسیر اصلی جادهی ابریشم، عنوان کرد. در این سفر، رئیس آکادمی ولایت دونگ هوان چین که سفیر را همراهی می کرد به شباهت های تاریخی و تمدنی دو ولایت بامیان و دونگ هوانگ اشاره کرد و وعده کمک و همکاری در زمینه ترمیم و حفاظت از آثار باستانی را داد. و متعهد شد تا در سال جاری، با اختصاص بورسیههای تحصیلی، ضمن تامین و تقویت همکاری های دوجانبه، سطح دانش و تخصص دانشجویان را بالا میبرند.
ما در افغانستان از میراث بامیان صرفا بصورت تک بعدی و به عنوان یک سرمایه فرهنگی یاد می کنیم. ولی قطعا این سرمایه فرهنگی در حال تبدیل شدن به یک سرمایه سیاسی است. ما امروزه می بینیم که آموزش و فرهنگ توجه اهل سیاست را به خود جلب میکند. این امر نه به این معنا که سیاستمداران همیشه اهل فرهنگ اند، بل به این معنا که فرهنگ هم به عنوان ابزار سیاست شناخته شده و به عنوان یک امر مطلوب اجتماعی که کار دولت ترویج و ارتقای ان است. (رجوع شود به تی اس الیوت، 1948).
با این همه این پایان داستان نیست، دیر یا زود شهر بامیان تبدیل می شود به کالای شایسته ای که ارزشهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و تاریخی را بازیافته که در همه جهان هواخواه بسیار دارد.

دیدگاه شما