مقدمه: عوامل نگرانی
طی روزهای گذشته عکس های متعددی از فروش گوشت اسب درعوض گوشت گاو در شبکه های مجازی دست به دست می چرخد. برخی از این تصاویر مال قندوز است. جایی که تیم کنترول وزارت آبیاری و مالداری ادعا می کند از فروش گوشت اسب توسط قصابان جلوگیری کرده است. این در حالی است که در گوشه دیگری از کشور، فرماندهی پولیس ولایت بادغیس  خبرداد:»  فرماندهی پولیس ولایت بادغیس چندین سال گوشت گندیده و حرام خورده است».  به گفته این فرماندهی، پیمان کار تهیه گوشت پیوسته گوشت گندیده را خلاف نورم توزیع و عقد قرارداد، در اختیار سربازان فرماندهی پولیس بادغیس قرار داده است.
اگرچه نباید با دامن زدن به این اخبار تنور شایعات در شبکه های مجازی را گرم کنیم ولی این حقیقت کشور ماست که:  منطقه ای که افغانستان در آن قرار گرفته، بستر گسترش بسیاری از بیماری های ناقل از حیوان به انسان در سطح جهان است. بنابه اعلام وزارت صحت سالانه ده ها نفر بر اثر تب کریمه گنگو می میرند. با وجود این، معدود کشتارگاه های افغانستان در شرایط اسفباری بسر می برد. این مراکز فاقد تجهیزات کافی بهداشتی برای دفن باقی مانده اجساد حیوانات، فاقد آب کافی و سالم، فاقد آزمایشگاه و... هستند. از طرفی این  نیاز روز افزون به مصرف گوشت سبب شده بعضی افراد سوء جو اقدام سلاخی به روش های سنتی و اولیه بدون رعایت نکات بهداشتی نمایند که محیط زیست و فضا را الوده نموده و مسبب آزردگی خاطر شهروندان می شود و از جانبی این روش به هیچ وجه پاسخگوی نیاز رو به رشد شهرنشینی در افغانستان نیست.
قصابی در سرک ها
امروزه  قصابان مواشی خود را در صحن حوایلی بدون هیچ گونه نظارت بهداشتی حلال می کنند. زیرا در کشور ما کشتارگاه بهداشتی به اندازه کافی وجود ندارد. فرایند بسته بندی و توزیع گوشت بهداشتی بدون نظارت دستگاه های اجرایی و حکومتی، در شرایط اسفناکی بسر می برد. این شرایط نامناسب سلامت عمومی مردم شامل به بخش: تولید کننده، توزیع کننده و مصرف کننده گان را تهدید می کند.  باید تاکید کرد که پرداختن به موضوع کشتار دام و توزیع گوشت و چگونگی مقابله با الودگی های ناشی یک مساله صرفا بهداشتی و زیست محیطی نیست بلکه از جنبه دیگر زندگی شهری قابل ملاحظه می باشد. شهر؛ محل زیستن، تعاملات اجتماعی و شکل گیری ارتباطات زندگی است. محیط شهر بر سلامت جسمی و روانی شهروندان تاثیر مستقیم می گذارد.  خانم دکتر بتول سیدحیدری، روانشناس، استاد دانشگاه و ساکن شهر کابل در این باره می گوید: اوایل که کابل آمده بودیم بچه هایم با وحشت به این سرهای گاو گوسفند و گوشت های آویزان نگاه می کردند که مجبور می شدم از مسیر دیگر راه کج کنم و یا دخترها را با خود نبرم. اما حالا از بس صدای انفجار و انتحار شنیدند و هرروز به آسانی کشته و زخمی شدن انسان ها را در این خاک صبح و ظهر و شب شنیدند و دیدند حسابی سنگ شدند.
گذشتگان ما چه می کردند؟
پرداختن به موضوع کشتار دام و توزیع گوشت و چگونگی مقابله با الودگی های ناشی از آن سابقه طولانی دارد. نظام مدیریتی شهرهای اسلامی در صدها سال پیش به چگونگی زیستن و فعالیت و تعاملات مبتنی بر شهرنشینی با در نظر داشتن سلامت شهروندان، توجه داشته اند. در ماده شانزدهم کتاب آیین شهرداری ها نوشته ابن اخوه در قرن هفتم هجری چنین امده است: «محتسب قصابان را نگذارد تا بر در دکانهایشان کشتار کنند، زیرا راه به خون و سرگین آلوده می شود که ناشایست و ممنوع است و معبر عمومی و تراوش نجاسات به جامه ی مردم سبب اضرار است، پس حق آن است که در کشتارگاه ذبح کنند». 
همچنین اولین کشتارگاه رسمی اروپا طی قرون وسطی در شهر سیه نا ایتالیا پایه گذاری شد چون شهرداری سیه نا معتقد بود علت شیوع بسیاری از امراض مسری در شهر، پساب ناشی از کشتار دام سبب آلودگی آب شهر و در نهایت بیماری مردم می شود. بنابراین کشتاردام بایستی به بیرون شهر و در محل مخصوص به خود منتقل شود.
نتیجه گیری: مدیریت بهداشت محیطی
در روزهای ماه مبارک رمضان کریم، نگرانی ها از شیوع بیماری در بین مردم بیشتر می شود. زیرا مصرف گوشت به واسطه سنت حسنه قربانی کردن احشام و مواشی و توزیع گوشت بین فقرا بیشتر می شود.  
همانطور که اشاره شد برنامه ریزی، نظارت و مدیریت بر چگونگی کشتاردام در شهرهای اسلامی توسط نهاد حسبه در شهرهای اسلامی شکل گرفت. این نظام برخاسته از ارزش های دینی و فرهنگی جامعه اسلامی سبب گردید تا مسلمین به عنوان پیشگامان توجه به بهداشت محیطی شهر شناخته شوند. بی شک این پیشرفت متاثر از جهانبینی دینی آنان بوده است.
امروزه هم احداث کشتارگاه مناسب به عنوان تامین‌کننده گوشت مورد نیاز مردم یکی از ضروریات بهداشت محیطی در شهرنشینی است. فلذا برای تولید محصولات گوشتی بهداشتی و استاندارد مورد نیاز مردم بایستی در جهت ظرفیت سازی تاسیسات و تجهیزات کشتارگاهی شهری تلاش شود. این عمل نه تنها یک کار مدیریتی و تخنیکی است بلکه  یک وظیفه کاملا دینی است. جای شک نیست که توجه به سلامت جامعه اسلامی مظلوم افغانستان، در ماه مبارک رمضان مورد رضایت ذات اقدس پروردگار می باشد. 
معیارهای مکانیابی کشتارگاه(برای کارگزاران و متخصصین شهرسازی)
متولیان این امر می بایست نسبت به ایجاد کشتار گاهای مورد نیاز شهر و منطقه خود، با رعایت ملاحظات زیست محیطی اقدام نمایند. زیرا «کشتارگاه از آلوده ترین و خطرناک ترین کاربری های شهری» است. فلذا بایستی در مکانیابی کشتارگاه ملاحظات زیست محیطی رعایت شود. حلال کردن یک مرغ سبب انتشار آلودگی می شود، اگر چند هزار حیوان یک جای و در یک زمان حلال شوند چه میزان کثافات انبار می شود؟ خونابه، اعضا و احشای مواشی بسیار آلوده اند. پساب ایجاد شده در صورت ترکیب شدن با آب آشامیدنی مردم سبب گسترش ویروس ناقل بیماری به عموم جامعه می شود.
. وظیفه هدایت، برنامه ریزی، نظارت بر کشتارگاه بر عهده شهرداری است. طبق رویه شهرداری ها در تمام جهان احداث و نگهداری کشتارگاه و سنجش معیارهای سلامت و حفظ و نگهداری و پایش دایمی استاندارهای بین المللی آن بر عهده شهرداری است. شهرداری این وظیفه را با همکاری وزارت های دیگر انجام می دهد. ولی در افغانستان بدلیل ضعف عمومی این سازمان، توصیه می شود وزارت خانه های مسکن و شهرسازی و صحت عامه این وظیفه را مشترکا بر عهده گیرند. همچنین می توان از ظرفیت بخش خصوصی در سرمایه گذاری های این بخش بهره برد. در ادامه 10 معیار مهم مکانیابی کشتارگاه های شهری ارائه می شود:
1-موقعیت نسبی به شهر: کشتارگاه باید خارج از محدوده شهر باشد. همچنین نباید کشتارگاه را در جهت توسعه شهر مکانیابی نمود.
2-فاصله تا شهر: برای کشتارگاه بزرگ 4 کیلومتر، متوسط3 و کوچک 2 کیلومتر در نظر گرفته شود.
3- موقعیت در ارتباط با شبکه راه ها: کشتارگاه بایستی در نزدیکی یکی از شریان های مواصلاتی به شهر باشد، همچنین حریم 150 متری با راه رعایت شود.
4-شیب: کشتارگاه باید در مکانی احداث شود که ارتفاع آن پایین تر سایر نقاط شهر باشد.
5- کشتارگاه نباید در مسیر باد غالب قرار گیرد.
6-کشتارگاه نباید در حریم رودخانه دائمی قرار گیرد.
7- آب مورد نیاز کشتارگاه: کشتارگاه باید امکان تامین آب فراوان توسط لوله کشی یا چاه عمیق فراهم باشد.
8- موقعیت نسبت به صنایع آلاینده: کشتارگاه نباید در مجاورت آلودگی ناشی از صنایع، گرد و خاک قرار گیرد.
9- کشتارگاه در مکانی جانمایی شود که قابلیت برای عبور پیاده و سواره احشام و مواشی باشد.
10- تصفیه و دفن زباله: تاسیسات مربوط به تصفیه و دفن باقی مانده اجساد در محل کشتارگاه ایجاد شود.