صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

صلح در جهان رو به کاهش است

-

 صلح در جهان رو به کاهش است

نظر به داده های شاخص صلح جهانی-2018 (GPI )، صلح در جهان رو به کاهش است.
بر اساس نتایج تحقیقات انجام شده - طی دهه گذشته سطح درگیری در جهان به شدت افزایش یافته است. علاوه بر این، ویژه گی وضعیت امروزی ناشی از افزایش اختلافات با مبنای مذهبی است. در این شرایط، دعوت به  گفتگو و جستجوی تفاهم توسط تلاش های جامعه بین المللی اهمیت خاصی دارد.
این چنین افکار قرار است در ششمین کنگره رهبران ادیان جهانی و سنتی در ماه اکتوبر سال روان در شهر آستانه، پایتخت جمهوری قزاقستان مورد بحث قرار گیرند.
تا امروز، نزد سیاستمداران، دانشمندان و فعالان اجتماعی این سوال مطرح است - چرا خشونت و نفرت اغلب تحت پوشش دین صورت میگیرد، در حالی که تمام ادیان جهان به دنبال صلح و عدالت هستند؟
واضح است که به این سوال هیچ پاسخ واحدی وجود ندارد، اگر وجود هم دارد، راه حل آن نیازمند تلاش های کل جامعه بین المللی است.
امروزه، کنگره رهبران ادیان جهانی و سنتی که در شهر آستانه برگزار میشود –  بزرگترین چارچوب گفتگوی جهانی است که رهبران مذهبی، سیاستمداران، دانشمندان و نمایندگان سازمان های بین المللی را برای بحث در مورد مهم ترین مسائل و پیدا کردن دستورالعمل های مشترک مربوط به مسائل دینی و سیاسی گرد هم جمع مینماید.
برای اولین بار رهبران روحانی جهان، دقیقا 15 سال پیش - در سال 2003 به پایتخت قزاقستان آمدند. در آن زمان، بسیاری از سیاستمداران جهان، از جمله ولادیمیر پوتین، جورج دبلیو بوش، جیانگ زمین، کوفی عنان، مارگارت تاچر از ابتکار نورسلطان نظربایف رئیس جمهور قزاقستان برای برگزاری یک گفتگوی جهانی در مورد دین حمایت کردند.
جلسات بعدی هر سه سال یک بار در سال 2006، 2009، 2012 و 2015 برگزار شدند و هر یک از آنها با امضای اعلامیه نهایی همراه بودند. در این سند نمایندگان اقدامات مشترک خود را برای تضمین و حفظ صلح اعلام می کنند و همچنین به جامعه جهانی درخواست تجدید نظر می نمایند. تمام مواد نهایی کنگره های گذشته در دسترس عموم آزاد استند.
در طول سالهای کار این کنگره ها، اهمیت آنها در قزاقستان و یا در جهان مورد سوال قرار نگرفته است. چرا که چارچوب گفتگوی آستانه منحصر به فرد میباشد و اهداف آن خیرخواهانه استند.
تعداد هیات که از آن آستانه میزبانی مینماید، بطور مداوم در حال رشد است و به بیش از 90 نمایندگی از 40 کشور جهان میرسد. در سال 2015 مهمانان افتخاری پنجمین کنگره رهبران ادیان جهانی و سنتی پادشاه اردن عبدالله دوم، رئیس جمهور فنلاند سائولی نینیسته، مدیر کل آیسسکو  ابوالعزیز عثمان  و همچنان سرمنشی سازمان ملل متحد بان کی مون، لامبرتو زنیردبیرکل سازمان امنیت و همکاری اروپا، و عید امین مدنی مدیر کل سازمان همکاری های اسلامی بودند.  در سخنرانی های خود، آنها بر نیاز تقویت گفتمان دینی تاکید نمودند، که در حال حاضر در شرایط که تهدیدات برای صلح و ثبات جهانی رو به افزایش است، خیلی ها اهمیت دارد. معلوم میشود که آستانه قصد دارد به طور قاطعانه عمل کند و از روحانیون جهانی برای گفتگو در سرزمین  خود دعوت کند. برای برگزاری کنگره ها در سال 2006 یک کاخ زیبای مخصوص به شکل هرم بنام صلح و تفاهم ساخته شد که سمبول اتحاد میباشد. 
در سال 2017، موزیم صلح و تفاهم نیز برای جمع آوری مواد و انجام تحقیقات علمی در زمینه رشد و تقویت گفتگو میان فرهنگ ها و ادیان باز شد. در همان سال جایزه مخصوص بین المللی آستانه بخاطر سهم در گفتگو میان ادیان و مدال افتخاری کنگره بنیانگذاری شد، که امسال برای اولین بار اعطا خواهد گردید.
می توان تصور کرد که قزاقستان از تمام دلایل برای انجام چنین محافل با اهمیت جهانی برخوردار است.
این کشور آسیائی میانه مرکز جغرافیایی طبیعی میان ادیان بزرگ جهانی است – اسلام، مسیحیت و بودیزم.
لازم به ذکر است که قزاقستان یک کشور چند قومی و چند مذهبی است، در عین حال، در موقعیت  بالای شاخص صلح جهانی ایستاده است. شهروندان این کشور از بیش از 130 گروه قومی هستند، در حالیکه تعداد انجمن های مذهبی به بیش از 3600 رسیده است، که از 18 حوزه متفاوت میباشند. از زمان به دست آوردن استقلال، این دولت قزاقستان برای بهبود و هماهنگی روابط داخلی کشور تلاش می کند از جامعه جهانی نیز دعوت مینماید.
قابل ذکر است، که این نخستین طرح صلح آمیز قزاقستان نیست، که مورد حمایت جهانیان قرار میگیرد. قزاقستان به طور فعالانه ایده های صلح و هماهنگی، ثبات و امنیت را دنبال می کند. در جریان 26 سال گذشته، جمهوری قزاقستان مفکوره های صلح و تفاهم، ثبات و امنیت را عملی میسازد، که عبارت از انکار داوطلبانه از سلاح های هسته ای و بستن پولیگون آزمایشی است (1991)؛ ابتکار و همکاری در اعلامیه جهانی سازمان ملل متحد برای ساختن جهان بدون سلاح هسته ای (2015)؛ اعلامیه مانیفست «صلح، قرن 21»(2016)، سازماندهی روند مذاکره صلح در سوریه (« روند آستانه «، 2017) و غیره.  روشن است، که آستانه نشان داده است که ابتکارات آن به مکانیزم موثر با پیامدهای وسیع برای تمام جهان تبدیل شده است.
ضمن بازگشت به موضوع کنگره ادیان جهانی و سنتی، این سوال مطرح میشود که این کنگره چه نقش را بازی میکند و واقعاً ضرورت موجودیت آن در چیست؟
امید است که همراه با مکانیزم های دیگر، این چارچوب بتواند به بهبود امنیت جهان امروز کمک کند. ما باید از پتانسیل بزرگ ادیان که هدف آن همان صلح و ثبات است استفاده اعظیم نمایم.
در این رابطه، اهمیت روابط میان مذاهب این است، که آنها نباید در کنار خطوط درگیری و خصومت هدایت شوند، بلکه بایستی سازنده و متمایز باشند و به رشد امنیت در جهان و به ویژه بخش های جداگانه آن کمک کنند.
امروز سخن فقط از تعامل دین و نقش آن در فرایند های اجتماعی نیست، بلکه در مورد گفتگوی جهانی مذهبی و اشرافی است، گفتمان مذهب و سیاست است.
گفتگوی بین المذهبی را که آستانه پیشنهاد میکند، شامل اشکال مختلف همکاری متقابل میباشد، از بحث، مذاکره و مشوره گرفته تا امضای موافقتنامه و هماهنگی و اجراآت مشترک در رابطه با مسائل مشخص.
در عین حال، مهم است بدانیم، که گفتگو نمیتواند همیشه تفاهم بیاورد، اما راه است برای جستجوی تفاهم. این به این معنی است، که کنگره رهبران ادیان جهانی در آستانه –  رویدادی یک دفعی نیست، بدون شک روند است که باید بطور مداوم عمل نماید.
گفتگو اجازه میدهد تا طرفین بر «تصویر دشمن» غلبه کنند و به نیت ها و اعمال یکدیگر اعتماد نمایند، یعنی بطرف هماهنگی بین المذهبی و بین القومی هدایت شوند که نتیجه آن حل اختلافات سیاسی خواهد بود.
بنابر این، میتوان گفت که پلاتفرم آستانه در چارچوب کلاسیکی ویا دیپلوماسی اجتماعی قرار ندارد. نورسلطان نظربایف رئیس جمهور قزاقستان در جریان سخنرانی خود در پنجمین کنگره رهبران ادیان جهانی و سنتی خاطر نشان کردند که این چارچوب «به یکی از ابزار مهم جهانی «دیپلوماسی معنوی» تبدیل شده است. دقیقاً سایر رهبران جهان نیز این را تایید میکنند. 

 

دیدگاه شما