صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۲۹ حوت ۱۴۰۲

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

روندهای دموکراتیک و ضرورت کسب اعتماد عمومی

-

 روندهای دموکراتیک و ضرورت کسب اعتماد عمومی

روندهای دموکراتیک اگر با جلب اعتماد عمومی همراه نشود، هرگز نمی تواند مسیر ناهموار خودش را درجوامع سنتی با موفقیت به پیش ببرد. ارزش های دموکراتیک و روندهای دموکراتیک در افغانستان تاهنوز نتوانسته اند که اعتماد عمومی را با خود همراه سازد. حکومت افغانستان در سال های اخیر نهایت تلاش به خرج داده است تا در افکار عمومی جایگاه مناسب را به دست آورد. ولی کارکرد برخی از نهادهای حکومتی و مستقل در تنزل جایگاه حکومت در افکار عمومی خیلی نقش عمده داشته است. برگزاری انتخابات سالم و شفاف می توانست اعتماد عمومی را در تقویت روند های دموکراتیک کمک کند ولی چنین نشد.
حکومت افغانستان در سه سال گذشته نتوانست انتخابات پارلمانی را برگزار کند، این کار ضربۀ سنگینی را از لحاظ سیاسی بر توانایی حکومت افغانستان وارد کرد و از لحاظ روحی صدمۀ بزرگی را در افکار عمومی و اعتماد عمومی تحمیل کرد. برگزاری انتخابات آن هم در سطح پارلمانی برای کشورها یک امر خیلی معمولی است ولی همین امر معمولی به مدت سه سال حکومت افغانستان را در برابر یک آزمون بسیار سخت ملی قرار داد که در کنار نشان دادن ضعف نهاد های انتخاباتی، مشروعیت بالاترین ارگان تقنینی کشور را نیز زیر سؤال برد. باتمام تأخیر و مشکلاتی که وجودداشت کمیسیون مستقل انتخابات توانست انتخابات پارلمانی را برگزار کند. اما حقیقت اینست که برگزاری انتخابات به تنهایی کافی نیست، تأثیرگذار هم نیست. آنچه مؤثر و اساسی است آزادانه برگزار شدن و شفاف  برگزار شدن پروسه انتخابات است. فلسفۀ انتخابات برای اینست که مردم به صورت آزادانه بتوانند برای سرنوشت جمعی خود تصمیم بگیرند. انتخابات اگر آزاد و عادلانه و شفاف نباشد یک فرایند کاملا بی تأثیر خواهد بود. در برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه کمیسیونهای انتخاباتی مخصوصا کمیسیون شکایات انتخاباتی مسؤلیت اولیه واساسی را دارد. درکنارآن، نظارت عمومی مردم و نهادهای ناظر انتخاباتی نهایت حایز اهمیت اند. در انتخابات پارلمانی مردم واقعا سنگ تمام گذاشتند. ولی بروز برخی مشکلات تخنیکی و مدیریتی قابل گذشت نیست. به همین دلیل مکلفیت کمیسیون شکایات انتخاباتی بسیار سنگین شده است. پس از همان روز برگزاری انتخابات پارلمانی جنجال ها شروع شد. گروهی از احزاب سیاسی خواهان ابطال آرایی شدندکه بدون استفاده از دستگاه بایومتریک به صندوقها ریخته شدند. البته در روز های قبل از انتخابات یکی از سؤالات مهم  احزاب سیاسی و نهادهای مدنی نیز، در مورد تفاوت شمارش آرای ریخته شده در صندوق و آرای ثبت شده در دستگاه بایومتریک بود. زیرا احتمال آن می رفت که تمام آرای ریخته شده در صندوق ها از فیلتر بایومتریک رد نشود. کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان همان زمان اطمینان داد که در صورت بروز این مشکل، پس از بررسی های فنی، اطلاعات ثبت شده در دستگاه بایومتریک ارجحیت خواهد داشت. کمیسیون برای تمام فرایند استفاده و نتیجه گیری آرا از طریق سیستم بایومتریک طرزالعمل ساخته و آن را نشر کرده بود. اکنون کمیسیون مستقل انتخابات موظف است که طبق همان طرزالعمل رفتار کند.
کمیسیون مستقل انتخابات در مورد استفاده از دستگاه های اضافه و ریزرفی نیز  اطمینان داده بود که این دستگاه ها برای ضرورت و بروز مشکلات احتمالی تدارک دیده شده که دارای نمبر خاص است و تنها در صورت ضرورت، آن هم با طی مراحل قانونی با صدور اجازه از مرکز قابل استفاده است.
کمیسیون مستقل انتخابات به شهروندان و احزاب سیاسی اطمینان داده بود که  در سیستم بایومتریک علاوه بر نشان دو انگشت رأی دهنده، عکس تذکره، استیکر و عکس رأی دهنده نیز گرفته می شود که با ذخیرۀ این مشخصات برای هر رأی دهنده یک بارکد مخصوص چاپ می شود که رأی و شمارش آن توسط همین بارکد خاص بررسی می گردد و قابل اعتبار است و در زمان شمارش نهایی نیز همین بارکد واحد و مخصوص قابل اعتبار است و رأی با بارکد اضافی زیر نظارت ناظرین انتخاباتی باطل اعلام خواهد شد.
جنجال های موجود سرانجام خودش را در سرنوشت انتخابات پارلمانی کابل نشان داد و پس از رابطه تنش آلود کمیسیون مستقل انتخابات و کمیسیون شکایات انتخاباتی، آرای انتخابات پارلمانی کابل باطل اعلام شد و موضع گیری متفاوت را در پی آورد. اما سرانجام این دوکمیسیون در جلسه مشترک به ریاست معاون دوم رئیس جمهور بیانیه صادر کردکه راجع به تصمیم کمیسیون شکایات انتخاباتی در قبال ابطال آرای کابل تجدید نظر می کند. اما سخن اینجاست که اکنون که براثر کم کاری های کارمندان کمیسیون انتخابات و مدیریت ضعیف کمیسیون در موارد زیادی تخطی های غیر قابل گذشت در فرایند انتخابات صورت گرفت تقصیر مردم چیست و تکلیف رأی های پاک از ناپاک چه می شود؟
با این هم حالا بایسته اینست که کمیسیون مستقل انتخابات و کمیسیون شکایات انتخاباتی باید تدابیری را روی دست بگیرند که به اعتماد مردم  به پروسه انتخابات آسیب نرسد. انتظار مردم افغانستان اینست که از آرای شان به درستی صیانت و محافظت شود. مردم با پذیرش تمام تهدیدات امنیتی در صف های طولانی ایستاد شدند و رأی های پاک شان را در صندوق ها ریختند و اکنون هم دوست ندارند که این رأی های پاک شان با رأی های ناپاک و تخطی های صورت گرفته، آلوده شود.
کمیسیون های انتخاباتی مخصوصا کمیسیون شکایات انتخاباتی باید تدابیر لازم را اتخاذ نمایند تا این بار از آرای پاک و ارادۀ جمعی مردم به درستی صیانت شود و اعتماد مردم به پروسه انتخابات  محفوظ بماند تا اعتماد عمومی در مورد پروسه انتخابات اعاده شود تا در انتخابات پیش رو میزان مشارکت مردم بسیار به سرحد پایین تنزل پیدا نکند.
فرایند انتخابات برای شهروندان افغانستان، تنها راه مؤثر برای ابراز اراده و تأثیر شان در تحول قدرت سیاسی میباشد و به هیچ وجه دیگر هیچ سهل انگاری و کوتاهی را در این فرایند نخواهند پذیرفت. نسل امروز بر این باورند که از راه هموار گام بردارند هرچند که آهسته گام بردارند.
نگفته پیداست در صورتی عدم مدیریت دقیق پروسه انتخابات، احتمال آن می رود که جنجال های تازۀ سیاسی پس از برگزاری انتخابات رونماشود. در انتخاباتهای گذشته، برگزاری انتخابات علیرغم دشواریها چندان مشکلی به بار نیاورد اما تمام مشکلات پس از آن آغاز شد که کار از مردم تمام و به حکومت و کمیسیون های انتخاباتی سپرده شد. دقیقا تمام جنجالهای انتخاباتی در انتخابات پارلمانی گذشته و انتخابات ریاست جمهوری، پس از آن مطرح شد که از آرای مردم به خوبی صیانت صورت نگرفت و کمیسیون مستقل انتخابات و حکومت افغانستان در برابر رأی دهندگان و نامزدان انتخاباتی، طرف قضیه واقع شدند.
به همین لحاظ حکومت افغانستان و کمیسیونهای انتخاباتی باید از همین اکنون به صورت جدی دست به کار شود تا حاصل تلاشهای سه ساله برای برگزاری انتخابات پارلمانی را به خوبی صیانت کند و جلو هرگونه زمینه برای بروز جنجال های انتخاباتی را بگیرد. زیرا انتخابات پارلمانی اکنون در اصل مرحلۀ مقدماتی برای انتخابات ریاست جمهوری سال آینده است  و در این صورت بروز هرنوع بی اعتمادی و یا جنجال انتخاباتی،  دامن انتخابات ریاست جمهوری سال آینده را نیز خواهد گرفت.

دیدگاه شما