گفتگوهای صلح افغانستان اخیرا شتابی بیشتر گرفته است. همزمان با این، کشورهای منطقه نیز در راستای پروسه صلح افغانستان بیش از گذشته فعال شده اند. وزیر خارجه پاکستان در ظرف ده روز گذشته دوبار از کابل دیدار کرده است. پاکستان در سال‌های گذشته نیز همزمان با فرارسیدن فصل زمستان، بر روابط دیپلماتیک خود با افغانستان افزوده و بر گفتگوهای صلح بیشتر تأکید کرده است. پس از درخواست دونالد ترامپ از عمران خان، پاکستان به آمریکا وعده داده است که در پروسه صلح افغانستان با زلمی خلیلزاد نماینده آمریکا در گفتگوهای صلح افغانستان، بیشترهمکاری خواهد کرد. دولت افغانستان نیز همیشه از روابط دیپلماتیک همسایگان استقبال کرده است و همراهی آنان را با پروسه صلح افغانستان به نفع ثبات و امنیت منطقه می داند. افغانستان معتقد است که صلح وثبات در افغانستان به نفع همه کشورهای منطقه است و افغانستان علیرغم حمایت پاکستان از طالبان، همکاری پاکستان را در پروسه صلح افغانستان امر نیک می پندارد. واقعیت هم همین است.  سیاست یک پدیده ی ثابت و ازلی نیست. از این رو، دوست و دشمن دائمی یک امر ممتنع است. با این هم باید در نظر داشت که استراتژی سیاست خارجی برخی کشورها، انعطاف ناپذیر است. نمونه های بسیاری را در این مورد می توان یافت. آمریکا و ایران، ایران و اسرائیل نمونه های بارز این مقوله هستند. گذشته از این، کشور های که تحت اقتدار جنرال ها مدیریت می گردند نیزهمانگونه که در سیاست داخلی شان به سختی اصلاحات روی می دهند، در سیاست خارجی شان نیز خیلی سخت است که تغییرات قابل ملاحظه شکل بگیرد. پاکستان، مصر، ترکیه، کره شمالی و کشورهای شبیه آنها، به سختی شاهد اصلاحات و تغییرات بنیادین در سیاست داخلی و خارجی خویش بوده اند.
سیاست خارجی پاکستان را مخصوصا در قبال افغانستان تاکنون نیروهای نظامی و ارتش پاکستان طراحی و مدیریت کرده اند. با این رویکرد برداشت اولیه اینست که حکومت‌های پاکستان تاکنون نتوانسته اند، مستقلانه در قبال افغانستان سیاست خارجی شان را اصلاح و یا مدیریت کنند یا حداقل حکومت های پاکستان نتوانسته اند، بدون رضایت ارتش و سازمان اطلاعات پاکستان بر تطبیق پلان های سیاست خارجی خود موفق گردند.
ممکنست برخی تحلیلگران براین عقیده باشند که شرایط منطقه ی و سیاست بین الملل شاید، بر قدرت حاکم در پاکستان فایق شود و پاکستان را مجبور کند تا در سیاست خارجی اش در قبال افغانستان اصلاحات وارد کند و یا مجبور به تجدید نظر گردد. ولی باید گفت که ارتش و اطلاعات پاکستان هیچگاه تا این حد نرمش قهرمانانه نشان نخواهد داد. زیرا کشورهای مانند پاکستان ناگزیر است برای دستیابی به انسجام داخلی و امتیازهای منطقه ی خود برخی کشورها را بعنوان رقیب آن هم در حد دشمن تعریف و برای خود دشمن سازی نمایند. پاکستان تاکنون، با همین شیوه توانسته است که به قدرت اتمی برسد، هزینه های نظامی خود را افزایش بدهد و در بازی های منطقه ی باج های کلان را تصاحب کند.
درست باهمین رویکرد که مطرح شد، پاکستان طالبان را بعنوان یک قدرت بدیل در برابر حکومت افغانستان تاکنون نگه داشته است. دولت پاکستان منافع ملی خودش را در تداوم خشونت در افغانستان تعریف کرده است. افغانستان در سال‌های متمادی نهایت تلاش کرد که رویکرد پاکستان را در باره افغانستان تغییر بدهد ولی پاکستان هیچگاه از استراتژی تعریف شده اش دست برنداشت.
پاکستان تا آن اندازه از طالبان حمایت کرد که هم طالبان و جامعه بین المللی و هم دولت افغانستان سرانجام ناگزیر متقاعد شدند که بدون حمایت پاکستان از پروسه صلح افغانستان، این پروسه به سرانجام نخواهد رسید. رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا اخیرا با ارسال یک نامه به نخست وزیر پاکستان از وی خواست که در مورد پروسه صلح افغانستان، دولت آمریکا را یاری کند.
حکومت ملی از همان روزهای نخست آغاز به کارش برآن شد که رابطه خود را با پاکستان از حالت تعارض به سوی همگرای و حسن همجواری تغییر بدهد. رئیس جمهور اشرف غنی در این مسیر گام های بسیار مثبتی را برداشت و انتظار می رفت که پاکستان با حکومت وحدت ملی از در دوستی و همکاری وارد شود. ولی هرچه که زمان سپری شد، واقعیت ثابت ساخت که پاکستان هرگز از استراتژی خشونت علیه افغانستان به هیچ هزینۀ دست بردار نیست.
باآن که رئیس جمهور اشرف غنی در آغازحکومت وحدت ملی در راستای ایجاد سیاست حسن همجواری با پاکستان پیشقدم شد، اما پاکستان این فرصت مهم را از دست داد و زمینه بی اعتمادی بیشتر را فراهم ساخت. سیاست های ماجراجویانه پاکستان وهم عدم صداقت در امر مبارزه با تروریزم، سرانجام آمریکا را نیز ناگزیر ساخت تا در برابر پاکستان موضع جدید اتخاذ کند.
با آنکه آمریکا برخی از کمک هایش را برپاکستان لغو کرد بازهم هیچ تأثیری بر استراتژی خصمانه پاکستان برعلیه حکومت افغانستان نگذاشت و پاکستان همچنان از گروه های دهشت افگن در افغانستان حمایت می کند.
دونالد ترامپ با آن که در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما حضور نظامی آمریکا در افغانستان را اتلاف منابع مالی دانست و خواهان خروج سربازان ایالات متحده از این کشور شده بود، سرانجام متقاعد شد که در برابر حمایت های کشورهای منطقه مخصوصا پاکستان از سازمان های تروریستی نباید آرام نشست.
ایالات متحده آمریکا بعنوان همکار استراتژیک افغانستان در امر مبارزه با تروریزم نیز بارها از عدم صداقت پاکستان در مبارزه با تروریزم پرده برداشته است. علاوه برآن، آمریکا برای دفعات متعدد کمک های خود را به پاکستان به حالت تعلیق درآورد تا بتواند پاکستان را متقاعد سازد که دست از حمایت طالبان بردارد. اخیرا رئیس جمهور آمریکا در نامه خود به عمران خان از او خواسته بود که در پروسه صلح افغانستان همکاری جدی داشته باشد.
اکنون بنابه هردلیلی که هست پاکستان دوباره دست به کار شده است تا در پروسه صلح افغانستان نقش فعال داشته باشد. اما بازهم نمی شود که به پاکستان اعتماد کرد. دلیل عمده این ناباوری ها نیز به سیاست پاکستان بر می گردد. پاکستان چندین سال است که استراتژی صلح و جنگ را در افغانستان به بازی گرفته است. تنها راه تغییر سیاست پاکستان، فشار مستقیم و تأثیرگذار جامعه بین المللی برپاکستان است. بدون فشار و تهدید آمریکا و جامعه بین المللی، پاکستان هیچ گاه در سیاست خودش تجدید نظر نخواهد کرد. آمریکا اگر می خواهد هزینه های نظامی اش در افغانستان کاهش پیدا کند، باید پاکستان را وادار کند که دیگر برای گروه های دهشت افکن، لانه امن فراهم نسازد.