صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

مسئولیت شورای امنیت سازمان ملل متحد در امر مبارزه علیه تروریزم در افغانستان

-

مسئولیت شورای امنیت سازمان ملل متحد  در امر مبارزه علیه تروریزم در افغانستان

شورای امینت ملل متحد یکی از ارکان سازمان ملل متحد است که وظیفه پاسداری و حفاظت از امنیت و صلح بین المللی را به عهده دارد. بر اساس منشور سازمان ملل متحد، حیطه قدرت شورای امنیت شامل اعزام نیروهای پاسدار صلح، تصویب تحریم های بین المللی و اعطای اجازه استفاده از نیروهای نظامی علیه کشور های متخاصم میباشد. تصمیم های این شورا به صورت قطعنامه شورای امنیت اعلام میشود.
شورای امنیت سازمان ملل متحد چند هفته پس از حادثهی تروریستی 11 سپتامبر قطعنامهی 1373 خویش را صادر کرد. بر مبنای این قطعنامه سازمان ملل متحد به ایالات متحدهی امریکا مجوز داد تا به پایگاهها و سازمانهای تروریستی در افغانستان حمله کند. این قطعنامه مجوز مبارزه با تروریزم در قلمرو افغانستان را به ایالات متحدهی امریکا داد. این قطعنامه زیربنای حقوقی برای براندازی طالبان و روی کار آمدن نظم سیاسی جدید را در افغانستان فراهم کرد. علاوه بر این شورای امنیت سازمان ملل متحد رژیم تعزیرات خاص خود را نیز دارد. این رژیم تعزیرات پس از 11 سپتامبر 2001 دربارهی گروه طالبان و سازمان القاعده به اجرا گذاشته شد. رژیم تعزیرات از اعضای سازمان ملل متحد میخواهد که به گروههای یاد شده و اعضای آن پناه ندهند، منابع مالی آنان را ببندند و فعالیتهای سازمان مذکور را در خاک خود متوقف سازند.
اما برخی از اعضای سازمان ملل متحد به احکام رژیم تعزیرات شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد طالبان عمل نکردند. پاکستان به هیچ یک از مفاد رژیم تعزیرات شورای امنیت سازمان ملل متحد عمل نکرده است. پاکستان نه تنها که به طالبان و شبکهی حقانی پناه داده است؛ بلکه ارتش آن کشور به اعتراف جنرالهای پاکستانی به عنوان متحد طالبان عمل میکند. طالبان در پاکستان پناهگاههای نظامی، مرکزهای جمعآوری کمک، هستههای جلب و جذب، اردوگاههای آموزشی و محل زندهگی دارند. روشن است که این همه، بیکمک ارتش پاکستان که اختیاردار کل آن کشور است، ممکن نیست.
اما تا این دم، شورای امنیت سازمان ملل متحد، پاکستان را به دلیل تخلف از قطعنامه 1373 و نقض رژیم تعزیرات این شورا مجازات نکرده است. هر چند که سازمان ملل متحد وظیفه تامین صلح و امنیت را در جهان دارد و بر اساس ماده یک منشور سازمان ملل متحد یکی از اهداف سازمان ملل متحد: «حفظ صلح و امنيت بينالمللى و بدين منظور به عمل آوردن اقدامات دسته جمعى موثر براى جلوگيرى و برطرف کردن تهديدات عليه صلح و متوقف ساختن هرگونه عمل تجاوز يا ساير کارهاى ناقض صلح و فراهم آوردن موجبات تعديل و حل و فصل اختلافات بينالمللى يا وضعيتهايى که ممکن است منجر به نقض صلح گردد با شيوههاى مسالمتآميز و بر طبق اصول عدالت و حقوق بينالمل» میباشد.
در کنار سازمان ملل متحد ایالات متحدهی امریکا نیز مسئولیت مبارزه با تروریزم و نابودی لانههای آن را که در هر کجا باشد دارد. چون قطع نامه 1373 بر اساس خواست ایالات متحدهی امریکا صادر شد، تا حمله آن کشور را در افغانستان بعد از 11 سپتمبر مشروعیت بین المللی بدهد. بعد از آن که شورای امنیت سازمان ملل متحد به ایالات متحدهی امریکا مجوز حمله در افغانستان را داد امریکا با هدف مبارزه با ترویزم و تهدید امنیت ملی امریکا و جهان از افغانستان وارد این کشور گردید و با بمباردمانهای پی در پی بر مراکز طالبان و گروه های تروریستی فعال در افغانستان آنها را از این کشور فرار داد و اقدام به تأسیس نظام نوین در افغانستان بر مبنای دموکراسی نمود. بعد در صدد آن شد تا این حضور خود را از نظر حقوقی نیز مشروعیت ببخشد. زیرا حضور ایالات متحدهی امریکا در کشورهای مختلف زمانی میتواند تامین کننده منافع امریکا باشد که ملتها و مردمان آن جغرافیا و حاکمیت سیاسی، این حضور را مشروع تلقی نمایند. چیزی که قبل از امضای موافقتنامه استراتژیک بین افغانستان و ایالات متحدهی امریکا وجود نداشت و امریکا تلاش کرد بعد از امضای این موافقتنامه حضور خود را به نوعی مشروعیت حقوقی ببخشد. هدف اصلی  امضای موافقت نامه استراتژیک میان افغانستان و ایالات متحدهی امریکا نیز مبارزه مشترک با تروریزم و حمایت و تجهیز از نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان میباشد.
براساس این پیمان استراتژیک که در سال (1393) میان افغانستان و ایالات متحده امریکا به امضا رسید، طرفین متعهد شدند تا همکاری های دراز مدت استراتیژیک در حدود اختیارات مورد نظرشان به انضمام تحکیم صلح، امنیت و ثبات، تقویت نهادهای دولتی، حمایت از توسعه دراز مدت اقتصادی و اجتماعی افغانستان و تشویق همکاریهای منطقی را تقویت نمایند. همچنان با تأکید بر مفاد موافقتنامه همکاریهای استراتژیک مبنی بر اینکه طرفین به همکاری و تعهدشان جهت تحقق آیندهای مبتنی بر عدالت، صلح، امنیت و ایجاد فرصتهای لازم برای مردم افغانستان اطمینان ادامه داده و یکبار دیگر بر تعهد نیرومندشان به حاکمیت ملی، استقلال، تمامیت ارضی و وحدت ملی افغانستان تأکید میکنند. ماده دوم این پیمان یکی از اهداف این همکاریها را این گونه بیان میدارد: «طرفین برای تقویت امنیت و ثبات در افغانستان، مبارزه با تروریسم، سهمگیری در صلح و ثبات منطقهای و بینالمللی و ارتقای توانمندی افغانستان برای دفع تهدیدات داخلی و خارجی علیه حاکمیت، امنیت، تمامیت ارضی، وحدت ملی و نظام مبتنی بر قانون اساسی این کشور، به تقویت همکاریهای نزدیک با یکدیگر ادامه میدهند. ..»
پس بر اساس منشور سازمان ملل متحد و پیمان استراتژیک که میان افغانستان و امریکا به امضا رسیده است. میتوان گفت هم سازمان ملل متحد و هم ایالات متحده امریکا در امر مبارزه با تروریزم در افغانستان مسئولیت دارند و باید در کنار افغانستان ایستاده شوند و به تعهدات خود جامعه عمل بپوشانند و افغانستان را در چنین شرایط حساس تنها نگذاشته و حمایت همه جانبه نمایند.
در این اواخر موضوع خروج نیروهای خارجی از افغانستان زیاد به گوش میرسد. سوالاتی که مطرح میشود این است، آیا قوت های خارجی به هدفی که آمده بودند (یعنی مبارزه با تروریزم و تامین صلح و ثبات در افغانستان) به آن هدف رسیده اند؟ آیا واقعا" هنوز هم منطقه مرکز تولید و رشد تروریزم نیست؟ آیا تروریزم در منطقه از بین رفته است؟ باید خاطر نشان نمود در این اواخر بحث مبارزه با تروریزم یک بحث شعاری شده است. همه میدانند که هنوز تروریزم در منطقه فعال است و در بی ثباتی و نا امنی منطقه دست دارد. نمونه واضح آن حملات گروه های تروریستی در هندوستان و ایران میباشد. اما این که امریکا میخواهد از افغانستان بیرون شود به نظر میرسد که عامل اصلی آن، طولانی شدن جنگ امریکا در افغانستان و تغییر معادلات در سیاست خارجی دولت ترامپ باشد تا ختم تروریزم از منطقه و افغانستان. در حال حاضر امریکا میخواهد با یک توافق نسبی با طالبان بهانهای برای خروج خود داشته باشد و پای خود را از افغانستان بکشد.
سوال دیگری که مطرح می شود این است بر فرضی که امریکا با گروه طالبان بتواند به یک توافق برسد باز هم خطر ترویزم در منطقه احساس میشود یاخیر؟ به نظر میرسد که بر فرضی که ایالات متحده امریکا بتواند با گروه طالبان به یک توافقی برسد باز هم تا فشاری علیه پاکستان از سوی سازمان ملل متحد و امریکا وارد نشود و لانه های افراطیت نابود نگردند پدیده تروریزم از منطقه نابود نخواهد شد، بلکه تروریزم به نام های دیگر ظهور خواهند نمود. و کما فی سابق تهدیدی برای منطقه و جهان محسوب میشوند.
داکتر حمد الله محب مشاور امنیت ملی افغانستان شب گذشته نیز در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد بیان داشت: «صلح با طالبان در افغانستان به این معنی نیست که تهدید تروریزم جهانی به پایان رسیده است. نیروهای افغان با تروریزم ستیزهجوی خواهد ماند، ولی این مسئولیت فقط و تنها از افغانها نیست. زیرا این یک تهدید درازمدت جهانی است که نیازمند پاسخ پایدار جهانی میباشد. کلید موفقیت عبارت است از همکاری واقعی و مخلصانه همه دولتها با یک رویکرد عدم تحمل، انفاذ جدی تحریمات شورای امنیت که در قطعنامه های ۱۹۸۸ و ۱۲۶۷ آن گنجانده شده است. نباید بعد از این با آنها مدارا کرد. هرگونه ناکامی در این امر به معنی ناکامی شورای امنیت در واکنش به مبارزه مؤثر علیه گروههای تروریستی و افراطی بوده و به این گروهها امکان تداوم فعالیت های تخریبکارانه را میدهد.»
پس میتوان این گونه نتیجه گرفت، تا لانههای تروریزم از ریشه خشکانیده نشود تروریزم از منطقه محو نمیگردد بنا" اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد و ایالات متحده امریکا نسبت به برقراری صلح و امنیت در منطقه و جهان مسئول هستند و برای برقراری صلح بین الملل باید پاکستان را به عنوان ناقض رژیم تعزیرات و قطعنامهی ۱۳۷۳ سازمان ملل متحد نام ببرند و از پاکستان بخواهند دست از تمویل و تجهیز گروه های تروریستی بردارد تا این که صلح به معنای واقعی کلمه در منطقه برقرار گردد.

دیدگاه شما