صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

نقش تحصیلات عالی ‌در نهادینه سازی‌ارزش‌های‌حقوق بشری

-

نقش  تحصیلات عالی ‌در نهادینه سازی‌ارزش‌های‌حقوق بشری

یکیاز اهداف مهم آموزش ارزشهایحقوق بشرینهادینه سازی، انکشاف و توسعه حقوق بشر و آزادیهایعمومیافراد در جامعه از طریق تحصیلات و آموزش عالیدر کشور است. این امر مهم تنها در دوره مکتب محدود نمیگردد بلکه باید در جهت ترویج ارزشهایحقوق بشریدر تمام مقاطع تحصیلیو آموزش عالینیز باید تلاشهایلازم صورت گیرد و همه شهروندان در مورد حقوق بشر آموزشهایلازم داده شود. آموزش حقوق بشریدر دوره تحصیلات عالیدر عین حال که یک حق مهم از حقوق بشریافراد در جامعه شمرده میشود، دستیابیبه تمامیارزشهایحقوق بشریدیگر را نیز امکان پذیرساخته و وسیله میشود و باعث نهادینه کردن ارزشها و اصول حقوق بشر میگردد. این امر با آموزش حقوق بشر دردورههایمختلف تحصیلیو آموزش عالیتحقق مییابد و سبب میشود تا احترام و رعایت ارزشهایانسانیدر یک جامعه مبتنیبر دموکراسیبه یک فرهنگ عمومیتبدیل شود. بنابراین، آموزش مفاهیم حقوق بشریدر تمام نهادهایتحصیلات عالیخصوصیو دولتیضروریو لازم به نظر میرسد. دانشگاهها و پوهنتونهایدولتیو خصوصیمکلف و ناگزیرند که در کنار تدریس سایر مضامین اساسیو اختصاصیشان، مضمون حقوق بشر را نیز آموزش دهند. چون آموزش است که  اندیشههایحقوق بشریرا برایمحصلین تمام رشتهها ایجاد نموده و رفتارهایشهرواندان را به صورت مطلوب تنظیم خواهند کرد. اذهان محصلین با ارزشهایحقوق بشریآشنا گردیده و رشد خواهند نمود و در نتیجه، باورمندیو احترام گذاشتن به اندیشه و افکار دیگران در آنان تقویت خواهد شد و در جامعه نیز قطعا بیتاثیر نبوده و تلاش خواهند کرد تا تعلقات قومی، نژادی، مذهبیو جنسیتیو امثال آن را کنار گذاشته و مردم را نیز تشویق خوهند نمود تا در کنار هم با صلح و امنیت پایدار زندگینمایند. در این ارتباط گزارش نشر شده در سایت دفتر ساحویکمیسیون حقوق بشر کابل، حاکیاز این است که در برخیاز دانشگاههایخصوصیمضمون حقوق بشر به صورت رسمیتدریس میگردد. میزان مؤثریت برنامه تدریس مضمون حقوق بشر در دانشگاهها ارزیابیهایانجام شده توسط دفتر مذکور نشان میدهد که تدریس مضمون حقوق بشر مؤثر و نتیجه بخش بوده و دانشجویان به صورت عمیقتر با مفهوم حقوق بشر و مباحث مرتبط آشنایی حاصل کرده و دانش آنان در این زمینه به خوبیارتقاء یافته است.
عناوین همچون مفهوم حقوق بشر، اوصاف حقوق بشر، مکلفیت دولتها نسبت به حقوق بشر، نقش حقوق بشر در زندگیانسانها، مصادیق حقوق بشر مانند حق حیات، حق امنیت شخصی، آزادیهایعمومیافراد در جامعه، حق تعیین سرنوشت، حق دست رسیبه عدالت، حق اشتغال به مشاغل دولتی، حق برخوردار شدن از خدمات عمومی، حق تعلیم وتربیه وامثال آنها را شامل میشود. این نوع حقوق آزادیها به صورت فراقومی، فرانژادی، فرادینی، فرازبانیو فراجنسیمطرح میباشند. یعنیمربوط به زبان خاص، نژاد و قوم خاص و دین خاص نمیباشند. بلکه هر انسان این نوع حقوق و آزادیهایرا دارا میباشد. ذاتیبودن، سلب ناپذیر بودن، عدم قابل تفکیک و انتقال ناپذیر بودن و جهانشمول بودن از خصوصیات مهم این نوع آزادیها و حقوق میباشد. همچنان تاریخچه حقوق بشر نیز مهم بوده و باید در برنامههایآموزشیدرج شود برایاینکه امروزه میزان رعایت اصول و موازین حقوق بشر مهمترین معیاریاست که عادلانه بودن نظامهایسیاسیبا آن سنجیده میشود. اما با نگاهیبه تاریخ حقوق بشر، دیده میشود که این مهم در مسیر تحول و تکامل خویش راههایدشوار و چالشهایفراوان را طینموده است. مرحله پیدایش حقوق بشر است، مرحله تدوین اسناد بین المللیحقوق بشر و مرحله جهانى شدن حقوق  بشر. در این مرحله کشورهای جهان قوانین نافذه شان را در مطابقت با اسناد بین المللیحقوق بشر تعدیل نموده و حقوق بشر به یک گفتمان جهانیمبدل میشود. همچنین نظرات دانشمندان در مورد حقوق بشر از اهمیت خاص برخوردار بوده و لازم به طرح بحث در صنفهایمضمون حقوق بشر میباشد.
قانون اساسیافغانستان فصل دوم را به حقوق و وجایب شهروندان اختصاص داده است و دولت را مکلف نموده به احترام و فراهم نمودن زمینه حقوق بشر و حمایت از آن. به این معنیکه دولت مکلف است تا از حقوق بشریافراد در برابر افراد ثالث حمایت نموده و ناقضین حقوق بشر را مورد پیگرد قانونیقرار دهد. دولت از یک طرف مکلف است که تدابیر وقایویرا در جهت جلوگیریاز نقض حقوق بشر اتخاذ نماید واز جانب دیگر مکلفیت دارد تا با متخلفین و ناقضین حقوق بشر مطابق قوانین برخورد نماید و آنها را مورد پیگرد قانونیقرار بدهند. تعمیم و تحقق حقوق بشر از مکلفتهایمهم دیگر دولت و حکومت میباشد. دولت ملزم به تعمیم و نهادینه کردن حقوق بشر در جامعه است.حقوق بشر زمانینهادینه میشود که از یک طرف قانونیشود واز جانب دیگر به منصه اجرا گذاشته شود. تمام این موارد مهم باید توسط آموزش عالیو تحصیلات عالیبرایمحصلین رشتههایمختلف توضیح داده شود. و معلومات کافیدر این ارتباط برایآنها توسط اساتید مربوطه ارائه گردد. طبق گزارش دفتر ساحویکمیسیون حقوق بشر استادان مضمون حقوق بشر درجه علاقه مندیمحصلین به این مضمون را بسیار بالا توصیف نموده اند. نتایج امتحان محصلان نیزنشان میدهد که اوسط نمرات تمام محصلان حقوق بشر بالا بوده است. این فیصدینشانگر میزان علاقمندی محصلین و تلاشهایمؤثر استادان در تدریس این مضمون میباشد. به این ترتیب میتوان ادعا کرد که تدریس مضمون حقوق بشر از مؤثریت خوبیبرخوردار بوده است. بنا بر این آموزش حقوق بشر و هدف از آن به کار انداختن ذهن محصلان و توجه دادن آنان است در جهت پیشبرد اهداف حقوق بشر میباشد و درک منطقیو اساسیاز حقوق بشر و احساس تعهد نسبت به ارزشهایحقوق بشریو آزادیهایعمومیافراد در جامعه است. پس یکیاز اهداف مهم و نهاییآموزش حقوق بشر نهادینه سازیو ایجاد فرهنگ رعایت حقوق بشریدر جامعه است. در این راستا توجه جدیحکوت نیز لازم و ضروریاست که باید ضمن اقدامات عملیدیگر در جهت آموزش حقوق بشر در تمام نهادهایتحصیلات عالیتوجه جدیخویش را مبذول داشته و این امر مهم را مورد تاکید قرار دهد تا بتواند از این طریق گامهایموثر خویش را در جهت نهادینه سازیو حفظ و حراست از ارزشهایحقوق بشریبردارد. باورمندیو فرهنگسازیو احترام به ارزشهایحقوق بشریرا در جامعه به وجود آورده و مسولیت انسانیخویش را در امر مبارزه با ناقضین حقوق بشر ایفا نماید.

دیدگاه شما