ایام انتخابات؛ دوره عجیبی در اقتصاد جوامع شناخته می شود. این دوره که به «دوره انتخاباتی» یا «ایام انتخابات» یا«ادوار انتخاباتی» یاد می شود، دارای چالش های بسیار سردرگم کننده ای در فضای اقتصاد جوامع است. بزرگ شدن اقتصاد غیر رسمی و زیر زمینی، گسترش شبکه های مافیای قدرت، تجمع پول ها و دالرهای هنگفت بادآورده، کشمکش های مالی بین احزاب سیاسی و حتی دولتی و... تنها نمونه ای از این چالش ها می باشد.
چالش هایی که با برنامه ها ی انتخاباتی و جریانات سیاسی قدرت همراه است. این جریانات سیاسی همواره عاملی تاثیر گذار بر فعالیتهای اقتصادی جامعه و در نهایت سمت و سو اهداف کوتاه مدت و میانی اقتصاد ملی را دستخوش تغییر و تحول می نماید و به سوی اهداف حزبی و گروهی خود سوق می دهند. این جریانات به مثابه تکانه های زمین لرزه تمام بدنه اقتصاد را می لرزاند و گاهی توازن ثروت در جامعه را بهم می ریزد. از دست عده ای می گیرد و به عده دیگری می دهد. عده ای مقاومت در حفظ منافع و محدودوه آن می کنند و عده ای دیگر در پی گسترش منافع شخصی، حزبی و گروهی و در نهایت منافع نهادی هستند.
تمام برنامه های سرمایه گذاری و توسعه کشور به حالت تعویق می افتد و صاحب منصبان در فکر این هستند که ببیند آینده قدرت سیاسی به کدام طرف می رود تا مسیر برنامه ها را نیز با آن تنظیم کنند. آنها متوجه هستند که مبادا منافع آنان در خطر بیافتد یا بیشترین منفعت را در کمترین زمان ممکن ببرند. به دیگر سخن؛ ایام انتخاباتی ایام جنگ منافع احزاب بر سر منابع ملی می باشد و به قول برخی از بزرگان اقتصاد؛ ایام انتخاباتی « ایام غارتگری اقتصادی» است. چرا که دیگر سیستم نظارتی دولتی و مردمی به سبب بازیهای سیاسی به کمترین دقت خود رسیده و همه دنبال حداکثری منافع کوتاه مدت خود می باشد.
آنهایی که هزینه های میلیارد دالری کرده اند تا تمام هزینه های خود را با سودش بدست نیاورند هرگز دست از سر اقتصاد افغانستان نخواهند کشید و هرکس که برنده و پیروز انتخاباتی شود از وی به هر طریقی و به هر امتیازی و با هر مهر و امضایی پولشان را خواهند گرفت.
با توجه به این شرایط جامعه افغانستان در فصل انتخابات باید اقتصادش به کدامین ساز خواهد رقصید و کدام حزب می تواند نقدینگی مالی این بازار داغ را تامین کند؟ دالرهای کدامین گروه و کمپاین تبلیغاتی افسار اقتصاد را در آینده خواهد گرفت  و اهداف گروهی و حزبی را جایگزین اهداف ملی خواهد کرد؟
بدیهی است که در جنگ بین قدرت حزبی و اقتصاد ملی؛ اقتصاد ملی فدای انتخابات سیاسی خواهد شد. چه بسا پس لرزه ها و بحران های سیاسی پس از انتخابات شدیدتر از قبل از انتخابات شود و تا مدتها اقتصاد روی آرامش و ثبات را در تامین معاش مردم جامعه نبیند. این پیش بینی در جامعه سنتی افغانستان که در دوره های قبل نیز شاهدش بودیم دور از انتظار نیست.
مردم در صحنه سیاست تلاش می کنند تا در صحنه اقتصاد روی آرامش را ببینند، معاش شان رو براه شود، کشورشان آباد شود، اما دو صد افسوس که کشمکش های بعد از انتخابات باعث ویرانی دو صدچند ان بسترهای اقتصادی جامعه می شود. البته این مشکل جامعه دوای دردی دارد که در نوشته های بعدی بدان اشاره خواهد شد.
آنچه باعث پویایی اقتصاد جوامع خواهد شد «بهبود فضای کسب و کار» است و آنچه باعث شور بیشتر در انتخابات خواهد شد حضور همه آرا و اندیشه‌ها، «توسعه‌ گستره‌ همگانی» و دسترسی آزاد به اطلاعات است. با «پول» است که یک معامله اقتصادی برای مصرف‌کننده معنا پیدا می‌کند و یک شهروند با «رای» خود می‌تواند در یک فرآیند سیاسی شراکت نماید. آنچه باعث می‌شود یک مصرف‌کننده در بازار حضور پیدا کند «نیاز به کالا و خدمات» است این در حالی است که «سیاست‌ها و برنامه‌های» احزاب و کاندیدا‌هاست که باعث جذب شهروندان به انتخابات می‌شود و در نهایت همان گونه که در هر اقتصادی فعالیت مجاری غیررسمی مانند «قاچاق و پولشویی» وجود دارد در هر انتخاباتی نیز «گروه‌ها و تشکل‌های غیررسمی»، در برابر احزاب رسمی، وجود دارند که همه این گروهها و تشکل ها نه به سبب منفعت ملت و کل جامعه؛ بلکه به سبب کسب منافع شخصی و حزبی شکل می گیرد.
اصولا برگزاری انتخابات و تغییر دولت خود باعث ایجاد نوعی فضای نا اطمینانی در اقتصاد جوامع  می شود که این پدیده بر بسیاری از متغییر های کلان اقتصادی و ملی ( شاخص های کلان اقتصاد) تاثیر می گذارد که شاهد شوک های اقتصادی کوتاه مدت و حتی بلند مدت در اقتصادهای جوامع مختلف بوده ایم.
البته همیشه شوک های اقتصادی بد نیست. در اقتصاد گاهی اقتصاد درحال رشد منفی است، درحال رکود، بیکاری، تورم و نابسامانی های دیگر مانند قاچاق و بازارهای گسترده اقتصاد زیر زمینی و مافیایی است. در چنین شرایطی شوک سیاسی که تاثیر در اقتصاد بگذارد و اقتصاد را نیز بلرزاند و شوک اقتصادی وارد کند تا بسوی اهداف اصلی و حقیقی اقتصاد حرکت کند بسیار پسندیده است. اقتصاد دوباره احیا می شود، معاش و وضعیت زندگی مردم بهبود می یابد.
مسئله نگران کننده این است که پس از این ادوار انتخاباتی و سرآمدن ایام انتخاباتی، شوک¬های اقتصادی باعث شود که اقتصاد فغانستان نه تنها به مسیر اصلی و رونق اقتصادی روی نیاورد؛ بلکه مسیر نادرست و نابسامان گذشته را با سرعت بیشتری طی نماید.
احزاب باید بدانند که جامعه ما یک هویت کل دارد. یک جامعه ملی هستیم هرچند اقوام مختلف داریم. وضعیت اقتصادی باید به نفع مردم تغییر یابد و وضعیت معیشت مردم و اقتصاد کشور باید به نفع تمام شهروندان افغان تغییر کند نه حزب و گروه یا اقلیت خاصی تنها در این صورت است که اقتصاد افغانستان روزهای رونق و توسعه خود را در ایام پس از انتخابات خواهد دید.