رسانه ها مهمترین و موثرترین ابزار انتقال اطلاعات و اگاهی ها درتحقق فرایند ارتباطات هستند. رسانه به معنی هر وسیله ای است که انتقال دهنده فرهنگ و افکار عده ای باشد؛ مانند روزنامه ها، مجلات، رادیو، تلویزیون، ماهواره، انترنت و غیره. رسانه ها دربرابر خواست و اراده ای افکار عمومی وظایف و مسولیت های دارد. دربرابر پروسه های مهم و تاثیرگزار مثل "جنگ " و"صلح "با پیامد های منفی ومثبت اش، رسانه ها در افغانستان چی نقشی باید داشته باشند.
پیش درآمد
رسانه ها در افغانستان همزمان با عصر امان الله خان با روزنامه ها و رادیوی ملی، همانند بسیاری ازتاسیسات  ملی وزیربنایی دیگرآغازبه کارنمود. نخستین نشریه در افغانستان به سال ۱۲۵۲خورشیدی در زمان امیر شیرعلی خان به نام شمس النهار منتشر شد. در دوره امان الله خان برای اولین بار، قانون اساسی تدوین شد و بر اساس آن، مطبوعات افغانستان از آزادی مشروط وهمسو با نظامنامه مطبوعات بر خوردار شدند. در ماده یازدهم اولین قانون اساسی افغانستان آمده بود که "مطبوعات و چاپ روزنامه های داخلی مطابق حکم قوانین مربوطه آزاد است. حق چاپ روزنامه، مختص به دولت و اتباع افغانستان است و نشرات خارجی ازطرف دولت تنظیم و یا سانسور می شود."
در زمان امان الله، بعد از سراج الاخبار روزنامه های دیگری چون امان افغان به مدیریت عبدالهادی داوی، ستاره افغان به مدیریت میرغلام محمد غبار، پشتون ژغ به مدیریت فیض محمد ناصری، ارشادالنسوان به مدیریت همسر محمود طرزی، انیس به مدیریت محی الدین انیس و مجله اردو به مدیریت عبداللطیف خان غندمشر و چند نشریه دیگر در کابل منتشر می شدند. شمس النهار را میرزا عبدالعلی خان مدیریت می کرد.
شکل گیری مطبوعات به شیوه نوین با نشر روزنامه "سراج الاخبار" در دوران زمامداری امیر حبیب الله در افغانستان آغاز شد. اولین شماره این نشریه که به زبان فارسی به نشر می رسید، به مدیریت عبدالرئوف قندهاری در۲۲جدی / دی سال۱۲۸۴ خورشیدی در چاپخانه دارالسلطنه کابل در ۳۶ صفحه و به قیمت یک عباسی منتشر شد. انتشار دور اول سراج الاخبار، زیاد دوام نیاورد و بعد از یک شماره نشر آن متوقف شد. محمود طرزی که او را پدر مطبوعات افغانستان لقب داده اند بعد از توقف انتشار سراج الاخبار دوباره سعی کرد این نشریه را منتشر کند. او اولین شماره سراج الاخبار را در تاریخ ۱۲ میزان سال ۱۲۹۰ خورشیدی به مسئولیت خود منتشر کند.علی احمد خان ایشک و آقاسی ملکی سردبیران سراج الاخبار در این دوره بودند. عبدالهادی داوی، عبدالرحمان لودین، عبدالرئوف فیض، عبدالعلی مستغنی و عبدالولی خان از کسانی بودند که در سراج الاخبار مطلب می نوشتند. سراج الاخبار بعد از شماره ششم به سراج الاخبار افغانیه تغییر نام داد. این نشریه هر ۱۵ روز یک بار منتشر می شد و شماره صفحه های آن در هر دوره متفاوت بود. بیشتر مطالب سراج الاخبار را مقالات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ادبی در بر می گرفت. از شماره هفتم، محمود طرزی مطالب خود را با نام محمود افغان می نوشت.
تاسیس ریاست مستقل ووزارت مطبوعات 
اولین گام در جهت توسعه مطبوعات، تاسیس ریاست مستقل مطبوعات در افغانستان بود که اولین رییس آن صلاح الدین سلجوقی بود. با رشد مطبوعات در افغانستان، اصولنامه مطبوعاتی تدوین شد و روزنامه ها و مجلات ملزم به رعایت مفاد آن شدند. در سال ۱۳۳۱ به منظور توسعه مطبوعات، دفاتر مطبوعاتی در شهرهایی چون لندن، واشنگتن، قاهره، تهران و دهلی نیز راه اندازی شد. سال ۱۳۴۲ را می توان سال تحول مطبوعات افغانستان به شمار آورد، زیرا در این سال ریاست مستقل مطبوعات به وزارت ارتقا یافت و قانون جدید مطبوعات به تصویب مجلس شورای ملی رسید. در سال ۱۳۴۶ با آمدن کابینه جدید، مطبوعات فضای بازتری را تجربه کردند، در این دوران در کنار نشریات دولتی، جراید غیر دولتی نیز منتشر شدند که تا اواخر زمامداری ظاهر شاه تعداد آنها به ده ها مورد می رسید.
دوره جدید رسانه ها
با سقوط حکومت طالبان، بیشترین دگرگونی در عرصه رسانه ها به وجود آمد. افزون بر آغاز به کار دهها شبکه رادیویی و تلویزیونی عمدتاً خصوصی، بازار مطبوعات نیز گرمتر شد و روز به روز به شمار آنها افزود شد. هم اکنون صدها روزنامه، هفته نامه، ماهنامه و گاهنامه که بیشتر آنها غیردولتی است، در کابل و شهرهای دیگر افغانستان چاپ می شود. علاوه بر رسانه های سنتی ، انترنت و صفحات اجتماعی مهمترین و پر کاربردترین شکل جدیدی از رسانه ها می باشد.
اهمیت و جایگاه رسانه ها :
رسانه ها و عملکرد شان به عنوان فرایند تکنالوژی جدید خودش موضوع بس مهم، جدی و تاثیر گزار در زندگی فردی واجتماعی انسان های امروزی قابلیت  بحث و بررسی دارد . فن آوری های نوین اطلاعات وارتباطات زمینه ساز پیدایش نوعی رسانه اجتماعی شده اند که توانسته است بستر های مناسبی را برای تغییرات اجتماعی ایجاد کند. این رسانه ها با دارا بودن ویژگی تعاملی و اشتراک گذاری، فضای نوینی را در عرصه کنشگری ایجاد می کند. فن آوری اطلاعاتی وارتباطی به همه فضاهای اجتماعی، سازمانی و فردی  در جوامع بشری وارد شده وشیوه زندگی روز مره، کار ومعرفت اورا به درجات گوناگون تحت تاثیر قرارداده اند. (1)
ایده ای مدیریت زیست جهان امروز بر پایه تکنولوژی، رسانه و الگوهای سایبرنتیک نظامهای راهبردی کامپیوتری و اطلاعات شکل گرفته که به واقع، جایگزین تولیدات صنعتی، اقتصادی و سیاسی شده است و در آثار"ژان بودریار " فیلسوف معاصر فرانسوی، درست از نقد جمله مک لوهان " مبنی بر رسانه پیام است" شروع می شود. برخلاف بودریا ، این پژوهشگر کانادایی ، رسانه را وسیله ای برای گسترش ارتباطات می داند (2)
 کارکرد رسانه ها: رسانه ها دارای کارکرد های مشخص می باشد که به صورت زیر خلاصه می گردد(2)
الف –کارکرد نظارتی : نظارت و حراست از محیط
ب- کارکرد آموزشی یا انتقال فرهنگ
ج- کارکرد سرگرم سازی وپرکردن اوقات فراغت
د- کارکرد نوگرایی و توسعه
ه- کارکرد همگن سازی
و- کارکرد بحران زدایی
ز- کارکرد آگاه سازی
رسانه ها وچالش ها ی پیش رو: 
ازرسانه ها می توان توقع داشت که در زمان های مختلف و در مواجهه با دشواری ها و چالش ها به رسالت رسانه ای به خوبی عمل کند و در شرایط سخت و آزمون های تاریخی مثل جنگ، انتخابات و صلح با حفظ بی طرفی و امانتداری به وظایف ومسولیت های خود در برار جامعه، تاریخ و افکارعمومی به خوبی وشفاف عمل کند. اطلاع رسانی دقیق و به موقع، جهت گیری های اگاهانه ومسولانه، فعال بودن درتمامی زمینه ها، زاویه ها وابعاد خبری و تحلیلی پروسه های ملی مانند جنگ وصلح، را بعنوان وظیفه ای ملی ورسانه ای پوشش دهد. رسانه ها در شرایط دشوار و چالش زا مانند شرایط امروزی، با جهت گیری های صحیح و درست می تواند افکار عمومی را در جهت وحدت وتقویت ملی هدایت نماید. در استانه ای پروسه ای صلح که آرزوی دیرینه ای تمام مردم افغانستان، بعد از چند دهه جنگ ویرانی است ، رسانه ها در افغانستان چه دیگردیسی وتغییری را باید در خود ایجاد نماید و چه موضع و نقشی داشته باشد ؟ رسانه ها در این فرصت می تواند بستر ساز تغییرات مثبت در موضوع کلان ملی مثل صلح باشد. اما مواضع ضعیف، ناقص و تا حدی غیر مسولانه ای اکثریت رسانه ها درقبال  پروسه ای صلح افغانستان حکایت از ناهماهنگی، پراگنده گویی و گاها اظهارات متناقض با اصل رسالت رسانه ها و پاسخگو بودن در برابر افکار عمومی می باشد. تعداد اندکی از رسانه ها اگر گام های روشن و مثبتی در این مسیر صحیح رسانه ای  برداشته باشد در مجموع تاثیر چندانی در روند پروسه نداشته است .ژورنالست ها و خبر نگارانی هم داریم که در مسیر انجام وظیفه حطراتی رابه جان می خرد و برای رساندن واقعیت ها و حقایق به مخاطبین اش همانند مبارزین و محافظان راه آزادی شهادت را به جان می خرند .