صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۲۹ حوت ۱۴۰۲

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

تجلیل و گرامی داشت از روز معلم در افغانستان

-

تجلیل و گرامی داشت از روز معلم در افغانستان

13 میزان مصادف است با 5 اکتبر که نخستین بار در سال 1994 تاریخ 5 اکتبر از سوی یونسکو بهمنظور ارج-گذاری به مقام معلمین، قدردانی از خدمات و تلاش آنان در حصه آموزش و تربیت شاگردان و نیز بررسی مشکلات آنان به عنوان «روز معلم» نامگذاری، تجلیل و گرامیداشت بهعمل آمد. در افغانستان نیز از این روز به عنوان «روز معلم» تجلیل و گرامیداشت بهعمل میآید.
معلمین و اساتید رکن اساسی نظام آموزشی هر کشور را تشکیل میدهند. هرچند افراد زیادی در نظام آموزشی اعم از معارف و تحصیلات عالی مشغول ارائه خدمات آموزشی به شاگردان هستند و به صورت مستقیم و غیر مستقیم در کیفیت و چگونگی تعلیم و تحصیل شاگردان نقش مؤثری دارند اما معلمین و اساتید نقش کلیدی را دارند. شاگردان برعلاوه سپری نمودن زمان زیادی در صنوف آموزشی به طور مستقیم و در ارتباط مستقیم با معلمین و اساتید، به صورت غیر مستقیم، از شخصیت، اخلاق، رفتار و کردار آنان الگو برداری میکنند به همین دلیل است که اکثر دانش آموختگان شکلگیری شخصیت خود را مرهون الگوی شخصیتی و تربیتی معلم و استاد خود میدانند. معلم و استاد برعلاوه انتقال دانش خود به شاگردان، ارزشهای اخلاقی و رفتاری و ارتباطی خود را نیز به آنان انتقال میدهند و از این رو در شکلگیری شخصیت اجتماعی، علمی و فرهنگی شاگردان خود تأثیر بسزایی دارند. لذا هر جامعهای به اهمیت نقش معلمان و اساتید بخوبی آگاه  بوده و آنطور که شایسته مقام معلم است به نقش آنها در رشد فکری و تربیت نسل جدید در هر زمان توجه خاص داشته باشد و برای تأمین امکانات، رفاه و شکوه اجتماعی آنان سرمایه گذاری لازم را بنماید.
در همه کشورهای توسعه یافته برای طی نمودن روند توسعه لزوماً در بخش معارف توجه بیشتر داشتهاند. افغانستان نیز برای طی نمودن مسیر پرچالش توسعه نیازمند توجه به معارف و تحصیلات عالی بخصوص در تربیت کدرهای مسلکی و نیز تأمین امکانات و رفاه برای آنان جهت ارائه خدمات با کیفیت آموزشی میباشد. اما برعکس آنچه مشاهده میشود حکومت توجه آن چنانی به معارف و تحصیلات عالی ندارد یا حداقل در صدر اولویتهای حکومت قرار نگرفته است. کیفیت خدمات معارف در وضعیت رقت باری قرار دارد و تحصیلات عالی پاسخگوی نیازمندیهای محصلان و دانشآموختگان و اساتید نیست. از سوی دیگر متأسفانه گسترهی فساد اداری و فساد اخلاقی نیز دامن نظام آموزشی کشور را فرا گرفته است. با توجه به ماهیت تربیتی و آموزشی آن باید سالم ترین ادارات باشند اما متأسفانه شاهد سوء استفادههای مالی فراوانی چون معلمین خیالی، مکتبهای خیالی و شاگردان خیالی و نیز سوء استفادههای جنسی  هستیم که لازم است این لکه بدنامی از دامن معارف و تحصیلات برداشته شود. 
در کشور ما معلمی یک شغل بسیار فرودست پنداشته می شود به همین دلیل از اهمیت و جایگاه واقعی خود برخوردار نگردیده است، و در حالت ناچاری و عدم دسترسی به شغلهای دیگر، مردم ناچار به شغل معلمی روی می آورند و بدتر این که مراکز آموزشی خصوصی با دید تجارت به معارف می نگرند و بدون نظر داشت مسائل تربیتی و آموزشی از فارغان مکتب با معاش کمتر کارگرفته می شود و کسب منفعت کیفیت خدمات آموزشی را تا حد زیادی کاهش داده است و رویکرد مشابهی در تحصیلات عالی خصوصی نیز قابل مشاهده است. متأسفانه پالیسی دولت نیز نسبت به شغل معلمی رویکرد مشابهی را دارا بوده است. معلمین کم ترین امتیاز و معاش را دریافت می کنند و بیشتر زنان جامعه به این شغل می پردازند که آن را شغل کم زحمت و آسان تلقی می کنند درحالی که واقعیت امر این است که معلمی بهترین، با ارزش ترین و مشکل ترین شغل است.
معلم و استاد چون همسان پیامبران نقش و رسالت هدایت گری، آگاهی بخشی و افزایش دانایی انسان ها را برعهده دارند مقام آنها مثل مقام پیامبران نسبت به سایر شغل ها از تقدس ویژه برخوردار بوده و قابل تکریم و احترام است. اما اهمیت جایگاه و نقش معلم و استاد در جامعه درک و احترام به آنان نهادینه نشده است. معلمین در انجام رسالت خود بر علاوه مشکلاتی که قبلا یادآوری شد با چالش های بدتر نیز مواجه هستند؛ از سوی بعضی مقامات اجتماعی و سیاسی، ثروتمندان و متنفذین مورد تهدید واقع می شوند اگر در امتیاز دادن اضافی به فرزندان آنان کوتاهی کنند؛ و یا هم از سوی خود شاگردان که فرزندان همان قشر جامعه هستند مورد لت و کوب واقع می شوند.
معلمین و اساتید برعلاوه تأمین و برآورده ساختن نیاز آموزشی و تربیت اجتماعی فرزندان کشور، نقش سازنده و مفید را در در روند توسعه و نیز اعمار صلح از سطح آموزشگاه های ابتدایی الی سطوح عالی برعهده دارند. آنها با ارائه خدمات مفید و مؤثر آموزشی، نیروی بشری آگاه و مسلکی را برای توسعه کشور مهیا می سازند و از طریق آنان پیام صلح را به خانه ها، قریه ها و مناطق کشور ابلاغ می نمایند. اما در بسیاری از موارد شاهد بودیم که از این شغل برای تبلیغات افراطیت و ترویج خشونت کار گرفته می شود. لازم است رهبری معارف و تحصیلات در کشور در تبلور هرچه بیشتر نقش آنان در زمینه توجه و تلاش نموده با نظارت دقیق بر فعالیت های آنان، زمینه سوء استفاده را کاهش دهد؛ برای استفاده بهینه از حضور، دانش و تجربه آنان برای توسعه و اعمار صلح در کشور به بهترین راه ممکن و با طرح و تطبیق برنامه های مؤثر و مفید تلاش نماید. 
روز معلم به منظور تقدیر و تشکر از خدمات، زحمات و تلاش های معلمین و اساتید و بررسی و رسیدگی به مشکلات آنان بنیانگذاری شده است و معمولاً هرسال 13 میزان در مکاتب از مقام معلم به شیوه های متفاوتی تجلیل و بزرگداشت به عمل می آید. به نظر من شیوه برگزاری جشن در این روز و تجلیل از مقام معلم در مکاتب افغانستان به نحوی توهین به مقام معلم و استاد و نادیده گرفتن اهمیت نقش آنان در آموزش و تربیت است. می توان گفت حدود یک هفته بی نظمی در معارف را «تجلیل و گرامیداشت از مقام معلم» نامید. البته خود معلمین و مدیران مکاتب و لیسه ها بیشترین نقش را در کاهش جایگاه و اهمیت خود در این روز دارند. همه شاهدند که اعم از مکاتب دولتی و خصوصی در روز معلم، از شاگردان خواسته می شود که هر صنف متعلمین به اندازه توان مواد خوراکه و وسایل مورد نیاز جشن را فراهم سازند و حتی گاهی با جبر و گاهی به شیوه قرعه کشی بین شاگردان، مصارف و هزینه روز جشن تأمین می گردد. روز جشن مکاتب و مراکز آموزشی رسماً تعطیل نیست ولی شاگردان اختیار دارند که در جشن اشتراک کنند آنهم با آوردن سهم خود برای جشن، و در صورت عدم اشتراک در جشن و نرفتن به درس، غیر حاضر محسوب نمی شوند. سطح جشن هر صنف بستگی به سلیقه شاگردان و معلم آن صنف دارد. تمام روز را باگذراندن زمان بدون کدام برنامه، احساس خوشی و سرور می کنند و به دریافت هدایای شاگردان دل خوش می کنند. نتیجه و دستاوردی که از این جشن ها بدست می آورند یک روز بطالت و خوشگذرانی چیز دیگری نیست.
به این معنا نیست که روز معلم تجلیل و بزرگداشت نشود و یا به معلم هدایا داده نشود بلکه به این شیوه نامناسب و توهین آمیز تجلیل نشود. باید به شاگردان اهمیت و ارزش مقام و نقش معلم در تربیت و رشد شخصیتی آنان فهمانده شود که استاد و معلم برای رهایی از جهالت و تعصب، روشن ساختن و آگاه ساختن ضمیر آنها، معرفت خود و جهان اطراف خود، از زندگی خود مایه می گذارند. معلم و استاد همانند انبیا الهی رسالت هدایت هدایت و رهبری آنان به سوی سعادت و تعالی اجتماعی را برعهده دارند به همین دلیل نقش آنها برازنده و باارزش است. معلم و استاد همزمان با والدین در پرورش جسمی و فکری شاگردان نقش سازنده دارند به همین دلیل قابل احترام و تکریم هستند.
طی چند سال گذشته فرصت کافی و منابع فراوانی در دسترس معارف قرار داشت  تا برای بهبود وضعیت مکاتب، معلمین و شاگردان و از بین بردن چنین فرهنگ بیهوده از مکاتب کاری انجام دهد ولی می بینیم که هنوزهم هم وضعیت بر همان منوال است و مثل سالهای قبل امسال نیز به شیوه بسیار نامناسب جشن گرفته شد. لازم است شیوه تجلیل از روش نامناسب و توهین آمیزی چون برش کیک و تجلیل با خوراکی ها و هدایا توسط خود معلمین و شاگردان تغییر یابد. حکومت باید این روز را در سطح ملی اعم از معارف و تحصیلات عالی و هم در سطح حوزه های تعلیمی و مکاتب، با تقدیر و سپاس از کارکرد، ابتکارات و خدمات فوق العاده معلمین و اساتید تجلیل و بزرگداشت بعمل آورد؛ معلمین برجسته و شایسته را شناسایی و تشویق نماید؛ برای رشد ظرفیت اساتید و معلمین طرح ها و برنامه های مناسب رقابتی راه اندازی نموده و زمینه بررسی و رسیدگی به شکایات و مشکلات آنان را فراهم سازد؛ برای رفع مشکلات اقتصادی آنان در سطح کشور در پالیسی ها و استراتژی ها تغییرات و اصلاحات لازم را اعمال کند آنگاه می توان گفت «روز معلم» هدف مند و مطابق شایستگی مقام والا و ارزشمند معلم و استاد تجلیل و بزرگداشت می شود. 

دیدگاه شما