هميشه يکي از موضوعات اساسي در اقتصاد بررسي عوامل موثر بررشد و توسعه اقتصادي در کشورها بوده است. به همين منظور بسياري از دانشمندان نظريات بسيار متفاوتي را در اين زمينه داده‌اند و مطالعات گسترده‌اي نيز صورت گرفته است. به عنوان مثال بسياري از نظريات به اهميت سرمايه‌گذاري خارجي در رشد اقتصادي کشورها اشاره کرده‌اند. تعدادي از نظريات نيز توجه به نقش و اهميت سرمايه انساني در رشد و توسعه اقتصادي کشورها کرده‌اند. اما واقعيت امر اين است که هيچ کشوري به رشد و توسعه دست نخواهد يافت مگر اينکه مردمان آن کشور افرادي با سرمايه اجتماعي بالا باشند.
امروزه اين قسم از سرمايه‌هاي نامشهود اجتماعي و غير مستقيم در حوزه اقتصاد جامعه امري حياتي تر از توجه صرف به سرمايه‌هاي طبيعي مي‌باشد و اين تأکيدي بر تاثير گذاري بيشتر ظرفيت‌هاي غير اقتصادي بر مقوله پيشرفت اقتصادي است.
از طرفي نيز کارايي و اثر بخشي نهادهاي موجود در اجتماع نه تنها مسير حرکت کوتاه مدت اقتصاد را به سمت تعالي و پيشرفت مي‌تواند متحول کند بلکه مي‌تواند جامعه را به پايداري و قواميت اقتصادي- فرهنگي خاصي سوق دهد. در جامعه اسلامي‌داراي ويژگي‌هاي خاصي است که بصورت مستقيم و غير مستقيم توانايي تاثير گذاري در تحول حوزه اقتصاد، بخصوص سرمايه اجتماعي را دارد.
سرمايه اجتماعي نيز فضاي مناسبي را هم براي سرمايه‌گذاري فيزيکي و هم براي سرمايه‌گذاري انساني فراهم مي‌کند و افراد با داشتن اطمينان بيشتر از حقوق مالکيت فکري، اقدام به سرمايه‌گذاري مي‌کنند و همچنين بازدهي بيشتري را براي تحصيلات و سرمايه‌هاي انساني به همراه دارد. يکي از تاثيرات مهم ديگر، افزايش کارآيي سياست‌ها و تصميمات دولت است.
دولت‌ها تا زماني که نتوانند اعتماد مردم را کسب کنند، نمي‌توانند سياست‌هاي اقتصادي موثري را به انجام برسانند. کارآيي سياست‌هاي دولت در بخش مالي و پولي اقتصاد به ميزان اعتماد مردم به نهاد‌هاي سياست‌گذار بستگي دارد، سرمايه اجتماعي با تامين اعتماد مردم به نهاد‌ها و سازمان‌هاي دولتي، تاثيرگذاري تصميمات و سياست‌هاي دولت را تامين مي‌کند.
لذا از آنجايي که جامعه اسلامي‌افغانستان نيز داراي سرمايه‌هاي غير اقتصادي و نهادي فراواني مي‌باشد، اين سوال مطرح مي‌شود که نقش سرمايه اجتماعي به عنوان يکي از سرمايه‌هاي اقتصادي جامعه افغانستان در تحقق رشد و توسعه آن چگونه است؟ براي اين منظور نخست بايد ببينيم که سرمايه اجتماعي چيست و آنگاه نقشش در توسعه اقتصادي چگونه است؟
مفهوم سرمايه اجتماعي نوپا و داراي سه مولفه مهم اعتماد اجتماعي، انسجام اجتماعي و مشارکت اجتماعي است که خود هم معلول و هم گسترش دهنده اين سه مولفه است. ضمناً اين سرمايه حياتي، وابستگي و ارتباط متقابل و محکمي‌با سرمايه فيزيکي، اقتصادي و انساني دارد، به تسريع توسعه اقتصادي و فرهنگي و اطلاعاتي و رشد و بالندگي جامعه ياري مي‌رساند؛ موجب ايجاد حس همکاري و همياري و مشارکت ميان اعضاي جامعه مي‌شود؛ و مهمتر اين که شرط لازم براي توسعه هر نظام اجتماعي، مقدمه ايجاد جامعه مدني، گسترش دهنده حوزه عمومي، و به عقيده آنتوني گيدنز، به عنوان زيربناي ايجاد جامعه مدرن مطرح است.
از ديگر سو با کاهش و افول سرمايه اجتماعي، شاهد تبعيض، نابرابري، مهاجرت، عدم حس اعتماد عمومي، کاهش مشارکت اجتماعي، افول امور خيريه، افزايش انحرافات و اعتياد و فروپاشي خانواده و شکاف بين نسلي خواهيم بود که بررسي اهميت و ميزان تاثير گذاري هر يک از اين متغيرها خود به تحقيق مفصل اجتماعي نيازمند است.
بر اين مبنا بحث سرمايه اجتماعي اگرچه اولين بار در جريان تعاملات اقتصادي مطرح شده لکن از اين مبدا به ديگر حوزه‌هاي علوم اجتماعي و سياسي ورود پيدا کرد و امروزه به يکي از مهمترين منابع بهره برداري از نيروهاي اجتماعي در جهت تعالي جامعه به حساب مي‌آيد.
در کنار ديگر مفاهيم مهم در نظام اجتماعي، سرمايه اجتماعي مفهومي‌جديد، پيچيده و مهم است. که امروزه به عنوان يکي از مهم ترين شاخصه‌هاي رشد و توسعه در هر جامعه اي مطرح است؛ شرط لازم براي پيشرفت جامعه، توسعه همه جانبه، ايجاد روابط گرم، گسترش انسجام اجتماعي، بسط مشارکت اجتماعي و اعتماد متقابل (فرد ـ جامعه ـ دولت) سرمايه اجتماعي است که متاسفانه در کشورهاي جهان سومي‌مانند ايران، کمتر به اين مقوله توجه مي‌شود. اين در حالي است که افول بيش از حد سرمايه اجتماعي در هر جامعه و کشوري به حتم جامعه را با مشکلات فرهنگي و سياسي و اجتماعي روبرو مي‌سازد که نهايت آن، فروپاشي اجتماعي است.
سرمايه اجتماعي منابع موجود در تعاملات اجتماعي و نظام هدفمند همکاري و همياري ميان اعضاي جامعه است که باعث ايجاد شبکه‌هاي روابط معقولانه، حس اعتماد و مشارکت بين افراد يک جامعه مي‌گردد و در نهايت جامعه را در دسترسي به هدف مشترک و حفظ جامعه و همبستگي در آن کمک مي‌کند. و بالاخره مي‌توان گفت سرمايه اجتماعي از مجموعه هنجارها و ارزشهاي موجود در سيستم‌هاي فکري، علمي، اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و سياسي جامعه منتج مي‌شود و اين هنجارها و ارزشها حاصل تاثيرنهادهاي اجتماعي واقتصادي ما است که داراي ويژگي اعتماد متقابل، تعامل اجتماعي، احساس هويت جمعي و گروهي وغيره است.
مفاهيمي‌همچون اعتماد، همکاري وهمياري ميان اعضاء يک گروه يا جامعه شکل دهنده نظامي‌هدفمند است که باعث دستيابي به اهداف ارزشمند گروه مي‌شود. ازاين رو شناخت عوامل موثر در تقويت يا تضعيف سرمايه اجتماعي مي‌تواند به جوامع، درگسترش ابعاد سرمايه اجتماي کمک نموده و موجب افزايش عملکرد اجتماعي واقتصادي افراد درجوامع گردد.
مثلاً در يک کشور توسعه نيافته مانند برخي از کشورهاي آفريقايي که مفهوم اعتماد اجتماعي شکل نگرفته باشد وقتي کمکي به آنان مي‌رسد هجوم مردم کمک گرنده آنقدر زياد است که امکان توضيح آن کمک را نيز از بين مي‌برد و هر فرد سعي مي‌کند اگر به تواند چند برابر ديگران بهره‌مند شود.
تفاوت‌هاي کشوري که اعتماد اجتماعي شکل گرفته باشد با کشوري که اعتماد اجتماعي اصلاً وجود ندارد به خاطر همين است. سرمايه اجتماعي و مخصوصاً اعتماد اجتماعي يکي از مهمترين لوازم سازمان اقتصادي يک
کشور است کشورهاي در حال توسعه مهمترين سرمايه توليدي و توليد سرمايه در کشور سرمايه اجتماعي است.
در کشورهاي اسلامي‌با تکيه بر مباني اسلامي‌و ديني سرمايه اجتماعي به راحتي شکل ميگيرد و به وجود مي‌آيد تنها مقداري فعاليت فرهنگي از طريق رسانه‌ها انجام گيرد در مدت کوتاهي مي‌تواند سرمايه اجتماعي را توسعه دهد سرمايه اجتماعي مهمترين عامل گسترش و رشد سرمايه انساني خواهد. بانک جهاني نيز که به طور سنتي در راستاي رويکرد نو ليبرال بر توسعه و رشد تأکيد مي‌نمايد و سرمايه اجتماعي را ابزار اصلي  فقر زدايي مي‌دانند.
اعتماد بين مردم و دولت و همچنين اعتماد بين خود مردم و اعتماد بين لايه‌هاي ساختاري مختلف دولت باعث مي‌شود تا کشور به جهش اقتصادي دست يابد.
به عبارتي رشد اقتصادي بر اساس اعتماد يا سرمايه‌هاي اجتماعي شکل مي‌گيرد. به عبارتي افزايش اعتماد در بستر جامعه باعث گسترش روابط اقتصادي شده و در نهايت سياليت و گسترش امور مالي و در نهايت افزايش رشد اقتصادي پايدار خواهد شد.