هزاره‌ها در طول تاریخ افغانستان چند بار حذف سیستماتیک را تجربه کرده است؛ این سیاست حذف راهبردی مبتنی بر وضعیت خاص هزاره‌ها از نظر قومی‌و مذهبی بوده است؛ آنها شاهد تبعیض وحذف برهنه در این مقطع تاریخی قرار گرفتند که خود مبنایی برای سیاست‌های حذف قومی-مذهبی زمامداران بعدی افغانستان قرار گرفت. این سیاست حذف راهبردی به استثنای برخی دوره‌ها مانند دوران حاکمیت شاه امان الله خان غازی تا زمان توافقنامه بن درسال 2001 و تشکیل حکومت موقت در افغانستان ادامه یافت. نتیجه این سیاست در طول تاریخ سرکوب هزاره‌ها، تبعیض سیستماتیک علیه این مردم، نفی هزاره‌ها از حیاتِ سیاسی، محروم کردن آنان از منابع اقتدار، نظام آموزشی و ثروت ملی در گذشته بوده است.
سرور دانش و طرح گفتمان عدالت اجتماعی
بدون شک سیستم‌های نا عادلانه ابزار اساسی حذف قومی-مذهبی هزاره‌ها در گذشته بوده است. این سیستم‌ها محصول پالیسی‌ها، قوانین و طرح‌های تبعیض آمیز در گذشته بوده است؛ رویکردی که به میراث سیاسی و اداری افغانستان تبدیل شده بود.
بنابراین، برای مقابله، جبران ظلم سیستماتیک و گذار از حذف راهبردی به شمولیت راهبردی، لازم بود تا ابزارهای تاریخی آن نقد و اصلاح می‌گردید. اصلاح زیربناهای این رویکرد ناعادلانه که شامل قانون اساسی، پالیسی‌ها و قوانین و مقرره‌های استوار بر حذف اجتماعی است، نیازمند شرایط تاریخی، علمی‌و بستر مناسب سیاسی در کشور بود. با ایجاد حکومت موقت در افغانستان پایه‌های اولیه شرایط یاد شده بنیان نهاده شد. تسوید قانون اساسی جدید افغانستان نقطه عطف این تحول تاریخی در کشور به شمار می‌رود. به بیان دیگر، همان طوری که در دوران عبدالرحمن بنیاد حذف سیستماتیک هزاره‌ها گذاشته شد، در دوران پسا طالبان و با طرح و منظوری قانون اساسی جدید افغانستان بنیاد شمولیت اجتماعی هزاره‌ها به عنوان گروه اجتماعی که بیشتر از سایر گروه‌های اجتماعی دیگر قربانی نظام حذف سیستماتیک شده بودند فراهم گردید.
قانون اساسی جدید افغانستان، سند تضمین برابری تمام اقوام افغانستان است. استاد سرور دانش به عنوان مغز متفکر و عضو محوری کمیسیون تسوید و تدوین قانون اساسی در سال 1381، عضو کمیسیون تدقیق قانون اساسی در سال 1382، عضو لویه جرگه تصویب قانون اساسی در زمستان سال ۱۳۸۲٫، توانست نقش محوری در تسوید، تدقیق و تصویب قانون اساسی بازی کند. با تصویب قانون اساسی جدید زمینه برای اساسگذاری در بخش قوانین و سپس سیستم‌های متضمن عدالت اجتماعی در کشور شکل گرفت. استاد دانش در این عرصه با رهبری طرح روند بیشتر از 400 قانون، مقرره و طرزالعمل زیربنای قانونگذاری و سیستم سازی در راستای تامین عدالت اجتماعی را در کشور بنیان گذاری کرده است.
حکومت وحدت ملی؛ تمرکز راهبردی بر خاتمه بخشیدن بر زندان جغرافیایی
با تدوین قانون اساسی جدید، قوانین و سیستم‌های مبتنی بر عدالت اجتماعی، زمینه برای پایان بخشیدن به زندان جغرافیایی مناطق مرکزی نهاده شد؛ رهاساختن هزاره‌ها از این زندان جغرافیایی که در گذشته علاوه بر زندان جغرافیایی شاهد زندان حذف قومی-مذهبی نیز بود، فراهم گردید.
اما اقدامات انجام شده به تنهایی نه کافی بود و نه کار ساز؛ با ایجاد زیرساخت‌های حقوقی، سیاسی و اداری در سطح کلان، اکنون هزاره جات نیاز به اراده سیاسی دولت مرکزی برای شمولیت اجتماعی تمام عیار در سیاست‌ها و برنامه‌های کلان ملی داشت.
محمد اشرف غنی و طرح گفتمان نجات مناطق مرکزی از زندان طبیعی
شمولیت اجتماعی یکی از ویژگیهای بارز انکشاف پایدار به شمار می‌رود. انکشاف پایدار زمینه مشاکت مردم در طرح و تدوین پالیسی‌های ملی، اقدامات حکومت برای طرح و تطبیق آنها و برخورداری از مزایای آنها را برای مردم فراهم می‌سازد. بنیاد منازعات پایدار در افغانستان عدم مشارکت سیاسی و انکشافی در گذشته بوده است و اساس مشارکت و انکشاف نیز شمولیت سیاسی و اجتماعی مردم در روند‌های یاد شده است.  محمد اشرف غنی به عنوان کسی که به عنوان یک سیاست مدار و نیز اقتصاد دان ، به خوبی از این مسئله آگاه است.
قرار داشتن استاد دانش در کنار او به عنوان اساسگذار زیربناهای حقوقی، سیاسی و اداری عدالت اجتماعی در کشور، سبب شد که رییس جمهور غنی با دور اندیشی سیاسی برمبنای عدالت اجتماعی خاتمه بخشیدن به زندان جغرافیایی هزاره‌جات را به عنوان محور دولت سازی و به تبع آن ملت سازی در کشور اتخاذ نماید. او از زمان در اختیار گرفتن زمام امور در سال 2014 تا کنون به صورت پایدار بر این راهبرد خود متمرکز بوده است.
اجرای پایدار پروژه‌های زیربنایی مانند سرک شمال - جنوب (کریدور شمال ـ جنوب)، سرک گردن دیوال (کریدور شرق ـ غرب)، سرک ترانس ـ هندوکش (دوشی ـ بامیان)، سرک نیلی ـ قوناغ، برق رسانی به مناطق مرکزی و تعدیلات اداری از جمله اقدامات حکومت وحدت ملی تحت رهبری رئیس جمهور غنی به شمار می‌روند.
سفر هیئت عالی رتبه دولتی به ولایت‌های دایکندی و بامیان؛ نشانه عزم راسخ حکومت برای پایان دادن به زندان طبیعی مناطق مرکزی
سفر استاد سرور دانش معاون دوم ریاست جمهوری اسلامی‌افغانستان در رأس یک هیأت عالی رتبه دولتی و به منظور افتتاح چندین پروژه انکشافی به ولایت دایکندی و بامیان را می‌توان نقطه عطف سیاست پایان دادن به زندان طبیعی مناطق مرکزی به شمار آورد.
با توجه به اینکه ایشان را در این سفر  وزیران تحصیلات عالی، اقتصاد، اطلاعات و فرهنگ، رئیس اداره ارگان‌های محل، رئیس اداره هوانوردی ملکی، سفیر کشور هندوستان، معین وزارت مخابرات و تکنولوژی معلوماتی، معین وزارت زراعت، آبیاری ومالداری، معین اداره لوی سارنوالی، معین وزارت صنعت و تجارت، معین وزارت صحت عامه، برخی از نمایندگان مردم در شورای ملی و شماری از مسئولان ادارات مختلف دولتی همراهی می‌کردند، آن را می‌توان نقطه عطف در تاریخ دایکندی محسوب کرد. 
حجم پروژه‌های اجرا شده، تحت کار و پروژه‌هایی که به زودی آغاز می‌گردند، تعهدات مقامات عالی رتبه دولتی و سفیر هند برای ادامه حمایت‌ها و همکاری‌های اقتصادی از مناطق مرکزی و به ویژه دایکندی که نماد محرومیت مناطق مرکزی به شمار می‌رود، حاکی از آن است که سیاست تعامل راهبردی استاد دانش در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی توانسته است نوع نگرش به مناطق مرکزی را تغییر دهد؛ نگرش موجود در سطح سیاست‌ها و برنامه‌های کلان دولت مرکزی تمرکز بر هزاره جات به عنوان نماد موفقیت حکومت در امر دولت سازی و به تبع آن ملت سازی است؛ در سطح بین المللی، به هزاره‌ها به عنوان الگوی موفق دموکراتیزه سازی در افغانستان دیده می‌شود.  در سطح ملی موفقیت دولت سازی و به تبع آن ملت سازی بستگی به تآمین عدالت اجتماعی و شمولیت تمام عیار مردم ما در این روندهای کلان به شمار می‌روند.