صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

تروریـزم و منـابع تامین مـالی آن

-

تروریـزم و منـابع تامین مـالی آن

تروریزم پدیده جدید نیست و از تاریخ طولانی در جامعه بشری برخوردار است. اعمال تروریستی در اصطلاح رفتارهای مجرمانهای هستند که منجر به نقض حقوق بشر شده و موجی از رعبووحشت را در دل شهروندان صلحجو و مدنی ایجاد میکنند.
از نقطه نظر بین المللی تلاشهای زیادی برای مقابله با این پدیده شوم صورت گرفته است، از تصویب معاهدات و تشکیل کنوانسیونها گرفته تا روشهای مبارزه با منابع تمویل آن. دولتهای محلی نیز با جرمانگاری تروریزم، اعمال مجازات شدید و اقدامات نظامی سعی در محو و کاهش اعمال تروریستی دارند.
به باور متخصصین علم اقتصاد، از جمله اقدامات موثر علیه تروریزم قطع شریانهای مالی آن و تحریم تمویلگران آن است؛ زیرا تروریزم منابع تامین مالی خاص خود را دارد و به تعبیری سادهتر هر گلولهای که فیر میشود، پولی برای خرید آن صرف شده و به شیلیک کننده آن دستمزدی تعلق گرفته است.
علیرغم کلیه تلاشهای که به منظور قطع کمک به تروریستها انجام گرفته است، متاسفانه این کمکها همچنان از روشها و مجاری گوناگون داخلی و خارجی به سمت مرتکبین آن سرازیر میشوند. در ادامه برآنیم برخی از این منابع را بیان نماییم:
الف) سازمانهای غیر انتفاعی
قطعا تروریزم تنها یک اقدام نظامی نیست و جنبه نرم و تبلیغاتی نیز دارد. اصولا هر حرکتی در کنار شاخه نظامی بعد تئوریک و روانی خود را به منظور توجیه رفتار خود، اقناع ذهنیت عامه و سربازگیری نیز پیش میبرد. تاسیس مکاتب، مدارس دینی، شفاخانهها، بنیادهای خیریه، مساجد، شبکههای رادیویی و تلویزیونی و یا هم نشرات مطبوعاتی که تفکر افراطی را ترویج میکنند، از مجرای کمکهای به ظاهر خیرخواهانه و انساندوستانه تمویل میگردند. یافتهها نشان میدهد اقشار فقیر و کمبضاعت اکثرا طعمه تبلیغات زهرآگین این گروهها میشوند و پس از مدتی به حلقات نظامی آنها می پیوندند.
ب) پولهای جعلی و چکهای تقلبی
گاهی به خاطر حاکمیت ضعیف سیاسی و وجود هرجومرج اجتماعی، گروههای تروریستی از طریق چاپپول و انتشار چکهای جعلی اعمال مجرمانه خود را تامین مالی میکنند. در کشوری که سیستم بانکی یکپارچه، به ویژه پرداختهای الکترونیک، وجود نداشته باشد و اکثر معاملات از طریق جابهجایی پول نقد انجام شود، زمینه چاپ پولهای جعلی و نشر چکهای تقلبی فراهم است.
گزارشهایی از هند و پاکستان حاکی از آن است که شبکههای تروریستی از چاپ پولهای محلی پا را فراتر گذاشته و حتی اقدام به چاپ دالر و سایر ارزهای خارجی نیز مینمایند. این عمل نه تنها منجر به تقویت روزافزون تروریزم میگردد بلکه اقتصاد ملی را از مجرای تکثیر پول بدون پشتوانه تضعیف کرده و بنیانهای دولت را نیز متزلزل خواهد ساخت.
ج) مواد مخدر
کشت مواد مخدر، تجارت آن، پروسس آن به منظور تولید مخدرات صنعتی و فروش عمده و خرده آن بین معتادین، یکی از منابع غنی تمویل تروریزم، به خصوص در افغانستان است. کشت مواد مخدر علاوه بر آن که منابع طبیعی مثل زمین و آب را از تولیدات کالاهای ضروری مثل گندم و برنج منحرف میکند، با ایجاد اشتغال کاذب و به کارگیری نیروی کار ارزان سرمایههای انسانی یک کشور را نیز تلف می نماید.
از آن جایی که کشت مواد مخدر نیازمند زمینهای حاصلخیز و منابع آبی سرشار است، گروههای تروریستی برای حفظ مالکیت خود بر این اراضی و منابع آبی مقاومت زیادی نشان میدهند و حتی گاهی وارد جنگ با یکدیگر میشوند.
در افغانستان متاسفانه حتی مقامات بالارتبه دولتی و نمایندگان مجلس نیز در این تجارت سیاه دست دارند و به طور غیر مستقیم دستشان به خون افراد بیگناه، اعم از نظامی و ملکی آغشته است.
د) پول شویی
پول شویی به معنای تطهیر پول یا تبدیل پول سیاه به پول سفید است. معمولا شبکههای تروریستی با ایجاد سازمانها و موسسات به ظاهر قانونی، درآمدهای به دست آمده از مجاری غیر قانونی به ویژه اعمال تروریستی مثل ترور، گروگانگیری، اختطاف و دزدی را وارد حسابهای قانونی نموده و سپس به چرخه پولی کشور وارد مینمایند. مراکز قضایی در همکاری با موسسات مالی نظیر بانکها یا صرافیها باید در کشف اعمالی از این دست منجسمتر عمل نمایند. اگر پول شویی وجود نداشته باشد، ثروتهای بادآورده شکل نمیگیرد و عدهای نمیتوانند با پولهای سیاه، عمارتهای سفید و خیره کننده در شهرهای کلان بنا کنند. مبارزه با پول شویی علاوه بر اقدامات شدید قضایی نیازمند راهاندازی سیستمهای شفاف مالی و اعمال نظارتهای شدید و ارزیابی دقیق از صورتهای مالی سازمانهای تجاری و اقتصادی کشور است.
ه) وضع مالیات
گروههای تروریستی در مناطق تحت کنترل خود با اعمال قدرت و خشونت، از تولیدگران، تاجران، کشاورزان و مردم عادی مالیات میگیرند. این مالیات مبنای اقتصادی نداشته و به طور سلیقهای اجرا میشود. نمونهای از این عمل را میتوان گذاشتن زنجیر در مسیر راهها عنوان کرد. 
و) جرایم سازمان یافته
از آن جایی که گروههای تروریستی به اصول انسانی پایبند نیستند، برای ادامه حیات خود به هر اقدامی دست میزنند. قاچاق انسان، فروش اعضای انسانها، زورگیری و اخاذی، سرقت از بانکها و موسسات تجاری، فروش اشیاء عتیقه به مافیای بین المللی، تجارت سلاح و غیره پولهای کلانی را نصیب گروههای تروریستی مینمایند. تنها یک دولت قدرتمند و خالی از فساد میتواند جلو جرایم سازمان یافته را بگیرد. هر قدر یک دولت در برقراری امنیت و مبارزه با فساد موفق تر عمل کند و بتواند با شرکای منطقهای خود روابط سالمتر و دوستانهتری برقرار نماید، در مبارزه با جرایم سازمان یافته و عقیم ساختن عملیات تروریستی کامیابتر است.
ز) حمایتهای دولتی
با توجه به منفعتگرایی حاکم در سیاست بین الملل و دنبال کردن سیاست سلطه از سوی قطبهای قدرت شرق و غرب، برخی از گروههای تروریستی با استفاده از اختلافات سیاسی بین کشورها، از حمایتهای دولتهای بیگانه مستفید میشوند. وقتی کشوری نتواند با استفاده از سازوکارهای قانونی و دموکراتیک مداخلات خود را در کشور ثانی پیش ببرد و منافع خود را در خطر ببیند، در صدد حمایت مالی و تسلیحاتی از گروههای یاغی بر میآید تا با استفاده از اهرم فشار ایجاد ناامنی تیمهای رقیب را بر سر میز مذاکرات حاضر نماید.

دیدگاه شما