صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۶ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

زنان افغانستان و اقتصاد کارآفرینی

-

زنان  افغانستان و اقتصاد کارآفرینی

مساله اقتصاد، کسب و معاش از ابتدایی و ضروری‏ترین مسایلی است که همواره با زندگی نوع بشر همراه بوده و قسمت عمده‏ای از حیات انسانی را تشکیل می دهد. در این میان زنان نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل داده، می توانند نقش مؤثر و سازنده ای در اقتصاد کشور داشته باشند. به جرأت می توان گفت که بدون مشارکت زنان در اقتصاد، توسعه و سازندگی ممکن نیست، به ویژه اینکه زنان زودتر از مردان پا به عرصه فعالیت های اقتصادی گذارده، در جوامع سنتی مانند افغانستان نیز نقش بارزتری نسبت به مردان در اقتصاد داشته اند.
در کشورهای در حال توسعه اکثر زنان در صنایع و امور مربوط به کشاورزی مشغول به کارند به علاوه به امور داخلی منزل مشغولند و حدود  16 یا 17 ساعت در روز کار می کنند و به طور مستقیم در تولید ثروت مؤثرند. به عبارتی زنان با تربیت فرزندان «ثروت کار» را در آنان به وجود می آورند. اما امروزه پیچیدگی اقتصاد باعث شده تا داستان فعالیت زنان به اینجا ختم نشود و اقتضائات جامعه ایجاب می کند تا زن به عنوان همکاری در اقتصاد خانواده در کنار وظایف خانه به فعالیت های اقتصادی در بیرون از منزل بپردازد.
اما آنچه در کشورهای جهان سوم به خصوص افغانستان وجود دارد این است که علی رغم وجود پتانسیل های اقتصادی در بین زنان افغانستان به علت بیکاری آشکار و پنهان در جامعه، امکان اشتغال زایی رسمی برای زنان کم است. این محدودیت باعث می شود زنان همچنان در خانه باشند. اما حقیقت آن است که زنان افغانستان می توانند به سمت و سوی اقتصاد کارآفرینی پیش بروند. در اقتصاد رقابتی و مبتنی بر بازار جهان امروز که با تغییر و تحولات پرشتاب محیط بین المللی، گذر از جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی و دگرگونی اقتصاد ملی به اقتصاد جهانی همراه است، کارآفرینی را به مثابه موتور توسعه اقتصادی به کار گرفته اند، زیرا می تواند در رشد و توسعه اقتصادی کشورها که سبب افزایش بهره وری، ایجاد اشتغال و رفاه اجتماعی خواهد شد، نقش مهمی داشته باشد. دقیقاً بر همین اساس بود که ژوزف شومپیتر(J. Schumpeter ) معتقد بود که کارآفرین نیروی محرکه اصلی در توسعه اقتصادی است و نقش وی عبارت است از نوآوری یا ایجاد ترکیب های تازه از مواد. وی اشاره می کند که تعادل پویا از طریق نوآوری و کارآفرینی ایجاد می شود و این دو مشخصه یک اقتصاد سالم هستند.
زنان افغانستان در دو دهه اخیر که از عمر نظام سیاسی جدید میگذرد، هم دوش مردان غیور و زحمت کش این کشور به رشد و توسعه افغانستان سهم گرفته اند. زنان شاغل افغانستان با داشتن نگاهی مبتکرانه و خلاق و برخوردار از مهارت های مختلف در کنار تربیت اولاد صالح و زندی شخصی، به عنوان فعال اقتصادی می تواند هم دوش مردان بار سنگین فشارهای اقتصادی را کم نماید.
در این میان خیلی ها این سوال را مطرح می کنند که؛ چه نیازی به حضور زنان افغانستانی در فعالیت های اقتصادی جامعه است؟ یا انگیزه های مشارکت اقتصادی زنان افغانستان چیست؟ در پاسخ باید خاطر نشان کرد که؛ مشارکت زنان در بازار کار، ناشی از انگیزه های متفاوتی است که در جوامع گوناگون گاه مشترک و گاه متضادند.
هرم سنی کشور افغانستان نشان دهنده این است که افغانستان کشوری با جمعیت جوان که تولید مثل(رشد جمعیت جوان) با نرخ مناسبی در حال انجام است.  همچنین وضعیت جمعیت زنان و مردان نیز تقریباً با هم برابر است. این برابری نشان از این دارد که کشور می تواند با رشد اقتصادی بالاتری داشته باشد به شرط آنکه توجه به نیمی از جمعیت کشور یعنی زنان فعال وجود داشته باشد.
ایجاد فضایی که زنان بتوانند فعالیت اقتصادی کنند از مهمترین عوامل رشد و توسعه اقتصادی پایدار می باشد.
زنان تجارت پیشه و اقتصادی افغانستان، با مهارت های خانگی و فنی و حتی صنعتی خود می توانند اشتغال زایی نمایند و شغل های جدید کوچک و بزرگ را ایجاد نمایند. بیشتر زنان افغانستان می توانند در بخشهای فرش، ساختمانی، میوه خشک، آموزش، صحت، کارگاههای تولیدی، صنایع دستی، خدمات مسافرتی، صادرات، واردات، خرده فروشی و خدمات رسانی فعالیت نمایند و با سرمایه گذاری در این بخش ها نه تنها خود بلکه خانواده ها و مردان خود را نیز بکار گیرند و زمینه امرار معاش بالاتر را برای هم فراهم نمایند.
برای زنان افغانستان شرایط ساختاری که در ارتباط با فعالیت های کارآفرینی هستند برای ایجاد اشتغال بسیار اساسی می باشند. کارآفرینان با استفاده از توسعه محصولات جدید، روشهای تولید و تکنولوژی های مختلف نقش بسیار مهمی در رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و پرورش نوآوری ها ایفا می کنند.
از طرفی نیز به علت مشکلات بانکی در تامین مالی سرمایه های خُرد زنان افغانستان برای راه اندازی کسب و کار و کارآفرینی های کوچک و بزرگ، این نوع تامین مالی توسط بانک کمترین مقدار را داشته و در مرحله آخر قرار دارد. لذا زنان فعال اقتصادی در مرحله نخست با استفاده از پس اندازهای شخصی و خانوادگی و قرضههای خویشاوندان به کسب و کار و فعالیت اقتصادی پرداخته اند و از منافع آن به بازپرداخت قرض ها پرداخته اند.
زنان افغانستان همواره در طول تاریخ بخصوص در دوره جدید کشور هم دوش بامردان جامعه با تحمل بیشترین محرومیت ها و حقوق ها مشکلات اقتصادی را تحمل کرده اند و برای بهبود معاش خانواده و سطح رفاه اطرافیان و جامعه خود تلاش کرده اند. در این میان مهم این است که باید سازمان ها و نهادهای مردمی و دولتی و بین المللی نظاره گر این تلاش ها باشند تا مبادا حقوق زنان افغانستان تاراج تجار بزرگ گردند و دستمزد دست این زنان پینه بسته در بازی های سیاسی به ناحق خورده شود.

سخن پایانی:
زنان کارآفرین افغانستان که مشغول به فعالیت اقتصادی هستند با داشتن دیدی خلاق و برخوردار از مهارت های بالا به عنوان فعال اقتصادی و عامل اصلی تربیت فرزندان، نقش مهمی در چرخه ی اقتصادی خانواده و جامعه بر عهده دارند. زنان می توانند با بکار گیری مفکوره های خلاقانه خود در کنار حمایت فامیلی خود دست به فعالیت های سود دهی بزنند که هم باعث افزایش سطح رفاه خانواده و فامیلی خود و هم در نهایت جامعه خود شوند. مجموع این فعالیت های خلاقانه و کارآفرینانه باعث رشد و توسعه اقتصادی خواهد شد.

دیدگاه شما