صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۳۱ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

چالش‌های پساانتخاباتی و روزهای سرنوشت‌ساز

-

  چالش‌های پساانتخاباتی و روزهای سرنوشت‌ساز

دراین روزها سخن از نهایی شدن امضای توافق صلح بین طالبان و ایالات متحده و فرایند اعلام نتیجهای انتخابات ریاست جمهوری به عنوان دو موضوع مهم و سرنوشتساز، کنشها و واکنشهای متفاوتی در پی داشتهاند. اعلام نتیجه نهایی انتخابات، بازتاب وسیع و متفاوتی در دنیای سیاست و اجتماع و صفحات اجتماعی داشتهاند. گروهی با گفتن تبریکات و آرزوی توفیقات برای ریاست جمهوری، موضع و جانبداری خود را از تیم برنده اعلام نمودند. گروه دیگر با عکسالعمل منفی و متفاوتی در برابر تیم پیروز، خودشان را تیم برتر اعلام نموده و ادعای تشکیل حکومت"همه شمول" را نمودهاند. موضوعات یاد شده باعث نگرانیها بین مردم افغانستان گردیده و در عرصه ملی و بین المللی نیز با واکنشها و چالشهای متفاوتی رو برو شدهاند.حاصل دیدگاههای متفاوت، ابهام، چالشها و دوگانگی سیاسی و اجتماعی را به دنبال داشته و هیچ مخرج مشترکی از تضارب اراء و دیدگاههای متفاوت، برای برون رفت از وضعیت موجود، تاکنون دیده نه شده است. چالشهای چندی، در این روزها احساس میگردد که قابل بحث و بررسی میباشد:
الف – تشکیل حکومت فراگیر:
وعده تشکیل حکومت فراگیر و همه شمول از دو جانب تیم برنده و بازنده داده شده است .در جبههای تیم پیروز چهرههای سرشناسی مثل، استاد دانش و عطا محمد نور مواضعشان را به صورت قاطع و شفاف اعلام نمودهاند. استاد دانش نیز در بیانیهای اعلام نمود؛" تیمهای انتخاباتی باید به فیصلههای قانونی نهادهای انتخاباتی احترام بگذارند. از همهی دستههای انتخاباتی میخواهد که به «صلاحیتهای قانونی نهادهای انتخاباتی و فیصلههای آنها احترام بگذارند و با پذیرش نتیجه انتخابات، راه نو را برای سربلندی و عزت کشور در پیش بگیریم». استاد دانش نیز وعده تشکیل حکوکت فراگیر را داده است. "دسته انتخاباتی «دولتساز» به رهبری محمداشرف غنی، یک حکومت همهشمول و فراگیر را تشکیل خواهد داد". داکتر مدبر رییس حزب انسجام ملی و تعدادی دیگری از احزاب و رهبران قومی و ملی، شخصیتهای سیاسی و اجتماعی، حمایت شان را از تیم پیشتاز با دادن بیانهها و گفتن تبریک پیروزی، اعلام نمودهاند. استاد عطا به عنوان رییس اجرایی حزب جمعیت، در واکنشی در برابر تیم عبدالله گفته است:"پیروزی در این انتخابات را به محمد اشرف غنی تبریک میگوید. خلق خشونت و چالش به هیچ صورت به خیر ملت نیست و هر انتخاباتی شکست و پیروزی در پی دارد اما خلق بحران بزرگترین ضربه را به دستآوردهای چندین ساله دوره دموکراسی زده و به نفع دشمن تمام خواهد شد. از دسته انتخاباتی «ثبات و همگرایی» در رأس آن عبدالله عبدالله انتظار میرود از ایجاد بحران اجتناب و انرژی خود را صرف تأمین صلح و امنیت کند. از مردم نیز خواسته است تا آرامش، اتحاد و همبستگی خود را به هدف تقویت وحدت ملی و نظام مردمسالاری در کشور حفظ کنند. اعلام نتیجه نهایی انتخابات را گامی مهم به سوی مردمسالاری دانسته است، وضعیت سیاسی و اقتصادی بهبود یابد و کشور به سوی ثبات و شکوفایی سوق یابد."
ب- تشکیل حکومت موازی:
متاسفانه خلاف انتظار و قاعدهای بازی، تیم ناکام در انتخابات به رهبری داکتر عبدالله و حمایت جنرال دوستم اقدام به تشکیل حکومتموازی، نمودهاند. در این راستا، این دسته انتخاباتی در گام نخست روند معرفی والیها را آغاز کرده است. اعضای دسته انتخاباتی ثبات و همگرایی نور محمد رحمانی، رییس شورای ولایتی سرپل را به عنوان والی جدید معرفی کرده‌‌اند. در ادامه این روند عبدالحی حیات، عضو شورای ولایتی جوزجان، به عنوان والی جدید ولایت جوزجان معرفی شد. به گفتهای سخنگوی حزب جنبش ملی روند معرفی والیها در روزهای بعدی نیز بر اساس تقاضای مردم ادامه خواهد یافت. هواداران آقای عبدالله همچنان میگویند که در روزهای آینده به یک سری اقدامات جدی در شهر کابل خواهند پرداخت.

ج - پیامدهای رفتن به حکومت موازی:
این اقدام سیاسی از جانب تیم بازنده در انتخابات در شرایط فعلی کشور چی معنا ومفهوم و چی پیامدهای میتواند داشته باشد، به صورت خلاصه مورد برسی قرار گرفته است:
1. بحرانی شدن بیشتر اوضاع:
آگاهان سیاسی در واکنش به اظهارات اخیر عبدالرشید دوستم معاون اول ریاست جمهوری افغانستان در دور قبل میگویند، انتخابات در تمام کشورها برنده و بازنده دارد و اعلام حکومت موازی در شرایط کنونی افغانستان را به بحران بیشتر میکشاند. مردم که از بحرانهای سیاسی، امنیتی و اقتصادی به ستوه آمدهاند، دیگر حوصلهای خلق بحرانهای جدید را ندارند.
2.عدم مقبولیت ملی و عدم مشروعیت بینالمللی:
یک – عدم مقبولیت ملی:
به دلیل خلق بحران مضاعف و عدم وجود طاقت و ظرفیت ملی در پزیرش دوگانگیها و چندگانگی سیاسی اکثریت مردم، نتیجه اعلام کمیسیون را قبول داشته و وزارت خانههای امنیتی، ملکی، ادارات دولتی و نمایندگیهای سیاسی تحت تاثیر و مدیریت دولت برحال و مرکزی میباشند. داشتن آرای بالا و کسب رتبه دوم در میزان آراء بعد از کاندید پیشتاز دلیل بر مشروعیت قانونی و اعلام حکومت موازی شده نمیتواند. برخی از چهرهها سیاسی، از جمله آقای حکمتیار گفته است: “ما از هیچ دولت موازی پشتیبانی نمیکنیم، اما ما از یک دولت فراگیر پشتیبانی میکنیم که همه آنها خود را نماینده، از جمله طالبان، ببینند.
 دو – عدم مشروعیت بین المللی:
روند معرفی والیها از سوی دسته انتخاباتی ثبات و همگرایی با انتقاد نیروهای حمایت قاطع و شماری از سازمانهای جهانی قرار گرفته است. نیکولاس کی، نماینده ملکی ناتو در افغانستان، گفته است: «زمان آن است که رهبران سیاسی افغانستان گردهم بیایند و از روند صلح حمایت کنند. آرامش، گفتوگو و سازش نیاز است تا اینکه اقدامات یکجانبه صورت گیرد.» همچنان هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) از روند معرفی والیها از سوی دسته انتخاباتی ثبات و همگرایی ابراز نگرانی کرده و در خبرنامهای آورده است: «در شرایط کنونی که دوره کاهش خشونت‌‎ها است، جابهجایی والیها از سوی دستههای انتخاباتی میتواند امید مردم را برای صلح از بین ببرد.» یوناما نیز از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری خواسته است که اختلافها را از راه گفتوگو حل کنند. ژنرال جان کمبپل فرمانده ماموریت "حمایت قاطع" نیروهای خارجی در افغانستان میافزاید که ماموریت "حمایت قاطع" به تعهدش برای کمک به مردم و حکومت افغانستان پایبند است و از حکومت موازی در کنار حکومت وحدت ملی حمایت نمیکند. " و "میخواهم بگویم که فرماندهی ماموریت حمایت قاطع فراتر از حکومت وحدت ملی چیز دیگری را حمایت نخواهد کرد؛ از حکومت موازی و یا چیزی مانند آن پشتیبانی نخواهد شد" ماموریت حمایت قاطع حکومت وحدت ملی افغانستان را در پیکار با هراس افگنی و داعش تنها نخواهد گذاشت.
3. تشدید بحران سیاسی
به دلیل بحرانی شدن اوضاع سیاسی، چانهزنیهایی برای کسب حمایت چهرههای سیاسی از سوی آقایان غنی و عبدالله آغاز شده است. دید و بازدیدهای سیاسی بین رهبران سیاسی درسطح ملی و نمایندگیهای سیاسی آغازگردیده است آقای کرزی که همواره روی تشکیل حکومت همهشمول تاکید داشته است، در دیدار با آقای سیاف روی وضعیت جاری، روند صلح و دریافت راه حل برای وضعیت رو به بحران انتخابات صحبت کرده است. همچنان عطامحمد نور، که مخالفت اش را قبلاً با ایجاد دولت همهشمول به رهبری عبدالله اعلام کرده است، با محمد محقق، معاون ریاست اجرایی و عضو دسته انتخاباتی ثبات و همگرایی دیدار داشته است.از سویی هم، زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه ایالات متحده امریکا در امور صلح افغانستان، دیدارهایش را با شماری از چهرههای سیاسی آغاز کرده است. آقای حکمتیار پیشنهاد کرده است که نتایج انتخابات ملغا اعلام شود و تحت اشراف یک حکومت بىطرف و قابل قبول براى همه و توسط یک کمیسیون بىطرف انتخابات مجدد برگزار شود.  آقای راس ویلسن، شارژدافیر سفارت امریکا در کابل، نیز، در حضور حکمتیار تاکید کرده است که او طرفدار ایجاد حکومت موازی در کشور نیست، اما از حکومتی حمایت خواهد کرد که برای همهی طرفها به شمول گروه طالبان پذیرفتنی باشد.
بنا بر این مصالح ملی و منافع علیای مملکت ایجاب میکند که در بوجود آمدن گفتمان مثبت سیاسی در جهت تشکیل اجماع سیاسی برای مقابله با چالشهای موجود و تشکیل هیات سیاسی مشترک و با کفایت از جانب تمامی جناحهای سیاسی برای اشتراک در گفتگوهای آتی بین الافغانی صلح، تمام جوانب سیاسی از خود انعطاف، ازخودگذری و همکاری لازم را نشان دهند.

دیدگاه شما