صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

افغانستان و شاخص جهانی صلح 2019 (قسمت اول)

-

افغانستان و  شاخص جهانی صلح 2019 (قسمت اول)

یکی از شاخص های جهانی که در تمام جهان مورد استناد قرار می گیرد، شاخص صلح جهانی  ( Global Peace Index )   است . این شاخص که سالیانه تعیین میگرد برای اندازهگیری میزان صلح و آرامش نسبی در کشورها و بدست آوردن سطح آرامش و خشونت در سطح کشورها، مناطق و جهان است.
برخی از مراکز علمی-پژوهشی مانند بنیاد عفو بین الملل، آژانس توسعه بین الملل، انیستیتیو صلح ایالات متحده، بنیاد سوروس و موسسه اقتصاد و صلح به بررسی این شاخص ها از ابعاد گوناگون می پردازد.
در این میان موسسه «اقتصاد و صلح» (IEP ) واقع در استرالیا از جایگاه خاصی برخوردار است و هرساله «شاخص صلح جهانی» را منتشر میکند. این موسسه یکی از 15 موسسه برتر و اتاق فکر جهان معرفی شده است که در سال 2007 از سوی استیو کیللیا بنیان نهاده شده است. از جمله اهداف مهم این موسسه بررسی صلح و کمی کردن ارزشهای اقتصادی میباشد. در واقع این موسسه به واسطه توسعه شاخصهای ملی و جهانی به ارزیابی هزینههای اقتصادی خشونت، سطح ریسکی که کشورها با آن روبهرو هستند و فهم اثرات مثبت صلح میپردازد. مکان اصلی این نهاد در شهر سیدنی استرالیا واقع شده است.
موسسه IEP با معرفي و اندازه گيري شاخص GPI در تلاش است تا صلح را به عنوان مقدمهاي براي تمامي فعاليت بشري معرفي كند. 23 عامل شامل 8 رکن اصلی در این رتبه بندی دخیل هستند. ۸ ركن اصلي صلح كه  در این رتبه بندی دخیل هستند عبارتند از : حكمراني خوب، محيط كسـب و كار سالم، توزيع عادلانه منابع، پذيرش حقوق ديگران، روابط خوب بـا همسـايگان، جريـان آزاد اطلاعـات، سـطح بـالاي آموزش و پرورش و فساد پايين مي باشند.
نحوه امتیاز دهی به این 23 شاخص به اینگونه است که تمام امتیازات این معیارها در مقیاس ۱ تا ۵ نرمال شدهاند (یک بهترین و پنج بدترین وضعیت). همچنین این معیارها براساس چهار بخش داخلی و خارجی و کیفی و کمی دستهبندی شدهاند. بر این اساس، امتیاز نهایی و شاخص کل نیز از ترکیب ۶۰ درصدی شاخصهای داخلی و ۴۰درصدی شاخصهای خارجی تشکیل میشود (اهمیت بیشتر شاخصهای داخلی براساس نظر هیات کارشناسان بوده است). در این راستا میتوان ۲۳ معیار را در چهار دستهبندی متفاوت معرفی کرد که در جدول شماره یک این دستهبندیها آورده شده است.
شاخص های استفاده شده در تحقیقات این موسسه به شرح زیر است:
 نگاهی به شاخص صلح در سال 2019
در آخرین گزارش این موسسه که به تازگی منتشر شده است در سال 2019 که کشورهای جهان را بر اساس امنیت در کشور، درگیریها و اختلافات داخلی یا خارجی، رابطه کشورها با همسایگانشان و تروریسم رتبهبندی و معرفی کرده است. بر اساس گراف وضعیت صلح در جهان در سال 2019، افغانستان، سوریه و سودان جنوبی بدترین و ایسلند، نیوزیلند و پرتغال بهترین رتبه را داشتند.
از دیگر نکات قابل توجه در این گزارش عبارتند از:
-در یک دهه گذشته، هشت بار متوسط شاخص جهانی صلح کاهش یافته است که سال 2019 نیز چنین روندی را دنبال کرده است.
-شکاف بین شاخص صلح در کشورهای صلحپذیرتر و سایر کشورها در حال افزایش میباشد( به عبارت دیگر کشورهایی در رتبههای بالای جدول قرار گرفته اند با کشورهایی که در پایین جدول قرار گرفتهاند). از سال 2008 25 کشوری که دارای کمترین شاخص جهانی صلح بودند به طور متوسط 12.7 فیصد کاهش در این شاخص داشتهاند و این در حالی است که 25 کشوری که شاخص جهانی صلح بهتری داشتهاند به طور متوسط0.9 فیصد افزایش در این شاخص داشتهاند.
-سه مولفهی مهمی که در شاخص جهانی صلح اثرگذار است عبارتند از محدوده درگیریهای داخلی و بینالمللی، ایمنی و امنیت و سطح نظامیگری. از این بین در یک دهه گذشته  درگیریهای داخلی و بینالمللی  5.9 فیصد کاهش و ایمنی و امنیت نیز 2.9 فیصد کاهش داشته است. تنها مولفهی سطح نظامیگری  3.2 فیصد افزایش یافته است. جدولهای شماره 1تا 3 به بررسی مولفههای درگیریهای داخلی و بینالمللی، ایمنی و امنیت و سطح نظامیگری در 5 کشوربرتر و بدتر پرداخته است.
سخن پایانی:
طبق اسناد موسسه اقتصاد و صلح؛ افغانستان جزء 5 کشور ناآرام جهان قرار دارد که از سال گذشته 2018 نیز وضعیت بدتری پیدا کرده است. هر چند تلاشهای زیادی برای استقرار صلح در کشور می شود اما تنش های قومی و مذهبی و منافع سایر کشورهای دور و نزدیک مانع از ثبات سیاسی و اقتصادی و به آرامش رسیدن کشور می شود. این وضعیت در شرایط امروز جامعه که هنوز پس پس لرزه انتخابات و مسایل آن از یک طرف و مشکلات ناخواسته بهداشتی و صحی کرونا از طرف دیگر باعث بدتر شدن ثبات جامعه شده و شرایط نا امنی را برای جامعه ایجاد می کند. لذا همه مردم جامعه درکنار دولت به صورت متحد و واحد باید به فکر تغییر شرایط موجود و بالا بردن سطح اقتصاد کشور با کار و کوشش و مدیریت درست نمایند.

دیدگاه شما