صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۹ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

مذاکره‌کنندگان طالبان و کارنامه گذشته آن‌ها

-

مذاکره‌کنندگان طالبان و کارنامه گذشته آن‌ها

هرچند گروه طالبان از سال 1996 الی 2001 بر بخشهای وسیع افغانستان حکومت نمودند اما اطلاعات در مورد مقامات و فرماندهان برجسته آنها در اختیار عامه مردم قرار ندارد. دو دلیل عمده در مورد بیاطلاعی در باب رهبران و فرماندهان طالبان وجود دارد. اول اینکه طالبان برای اکثریت مردم افغانستان بهعنوان هیولای خونخوار پنداشته میشوند که هیچگونه فرقی میان اعضای آن وجود ندارد. به باور اکثر مردم افغانستان، طالبان معادل انفجار، انتحار، خشونت، کیبل، زجر کشی و انواع شکنجه غیرقابلتصور هستند. ازاینرو کمتر در مورد آنها بهصورت دقیق برای مردم معلومات ارائهشده است. از سوی دیگر طالبان کمتر تمایلی به کارهای فرهنگی و نوشتن کتاب و  زندگینامه دارند و نمیخواهند هویت واقعی خود را فاش بسازند و بیشتر تلاش میکنند که از آدرس دینی تحت نام امارت اسلامی حرف بزنند و مناسبات قدرت، ترکیب قومی و زبانی در این گروه را مخفی نگه میدارند زیرا آنها همیشه مدعیاند که از اکثریت مردم افغانستان نمایندگی میکنند اما درواقع اکثریت مطلق آنها مخصوصاً کسانی که در ردههای بلند و رهبری قرار دارند متعلق به جنوب افغانستان هستند. وقتی همه فرماندهان آنها به یکزبان و یک قوم تعلق دارند نشانگر تمامیتخواهی آنها هستند زیرا اگر چنین نبود، چرا در ردههای بلند طالبان افراد از شمال و مرکز کشور با هویتهای زبانی و قومی مختلف قرار ندارند؟ در این جا به معرفی مهمترین چهرههای طالبان که قرار است به نمایندگی از این گروه در مذاکرات بین الافغانی حضورداشته باشند اشاره میشود؛
1- ملا عبدالغنی برادر متولد سال 1968 است. وی در زمان رژیم طالبان در سمتهای ولایت هرات، نیمروز، قندهار، فرماندهی قرارگاه مرکزی ارتش در کابل، معاونت وزارت دفاع رژیم طالبان، رهبری شورای کویته در 2007 و معاون امارت اسلامی طالبان در 2019. وی در قریه یتیمک ولسوالی دهراود ارزگان متولدشده است. وی مانند حامد کرزی عضو قبیله پوپلزایی درانی است. وی یازنه ملا عمر و از مهمترین بنیانگذاران طالبان است که بعداً علیه نیروهای خارجی و دولتی افغانستان حملات مرگباری را رهبری کرده است. بر اساس مدارک وزارت خارجه آمریکا، ملا برادر در پستهای مختلف ازجمله معاونت ستاد ارتش ایفای وظیفه نموده است. وی در نوامبر 2001 توسط شبیه نظامیان افغان که متحد آمریکا بودند دستگیر شد اما با دخالت آی اِس آی آزاد گردید. وی بهطور مخفیانه با حکومت افغانستان گفتوگو مینمود که توسط پاکستان دستگیر شد.
2- شیرمحمد عباس استانکزی متولد 1963 است. وی در زمان رژیم طالبان معاونتهای وزارت خارجه و وزارت صحت عامه را عهدهدار بود و پس از استعفای طیب آغا جانشین وی در دفتر طالبان در دوحه گماشته شد. وی از ولسوالی برکی برک ولایت لوگر است. استانکزی در دهه 1970 آموزشهای نظامی را در آکادمی دیره دون هند فراگرفته است. پس از تهاجم شوروی به نیروهای حرکت انقلاب اسلامی و سپس اتحاد اسلامی پیوست. وی در زمان معاونت وزارت خارجه مورد اعتماد کامل وکیل احمد متوکل نبود. وی از برجستهترین دیپلماتهای طالبان به شمار میرود. وی در سال 2012 با خانواده خود از کابل به قطر کوچید. وی ماستری علوم سیاسی دارد و همزمان به زبانهای فارسی، پشتو، اردو، عربی و انگلیسی تسلط دارد. پس از مرگ ملا عمر، ملا اختر منصور به جانشینی منصوب شد که امر برای طیب آغا رئیس دفتر طالبان در قطر خوشایند نبود و از همین رو وی استعفا کرد و عباس استانکزی جانشین او شد که این باعث به پایان رسیدن اختلاف میان رهبری طالبان و رئیس دفتر قطر شد.
3- مولوی عبدالسلام حنفی متولد 1968 در ولسوالی درزاب است. وی به عنوان معاون وزیر معارف و والی ارزگان در زمان حاکمیت طالبانایفای وظیفه نمود. از سال 2007 به بعد والی نام نهاد طالبان در قندوز و از مهم ترین فرماندهان طالبان در شمال کشور به شمار می رود. وی قبل از 2014 یکی از مهم ترین افراد تحت تعقیب ناتو بود.
4- مولوی شهاب الدین دلاور فرزند مولوی سید اکبر از ولایت لوگر است. وی در سابق عضو حرکت انقلاب اسلامی، سفیر طالبان در پاکستان، کاردار این گروه در عربستان سعودی، معاون محکمه استیناف قندهار، عضو بورد مذهبی ستره محکمه طالبان بود. وی در سال 2012 با خانواده خود به قطر کوچید.
5- ملا عبداللطیف منصور، برادر زاده نصرالله منصور از فرماندهان مجاهدین علیه شوروی و عضو حرکت انقلاب اسلامی بود. به عنوان معان وزارت زراعت در زمان رژیم طالبان، فرمانده شبکه منصور در پکتیا و خوست ایفای وظیفه نموده بود. وی بر اساس قطعنامه های 1267 و 1333 شورای امنیت سازمان ملل متحد تحت تحریم قرار گرفت.  منصور از طرف طالبان به عنوان والی نام نهاد این گروه برای ولایت ننگرهار در نظر گرفته شده بود. وی از معدود فرماندهان طالبان بود که اصالتا اهل جنوب غرب افغانستان نبود. وی عضویت شورای پیشاور را داشت و در سال 2009 توسط نیروهای پاکستانی دستگیر شد.
6- مولوی امیر خان متقی، وزیر اطلاعات و فرهنگ بود. عضو شورای کویته بود که هم زمان مسئول کمیته فرهنگی طالبان نیز به شمار می رود. وی متولد قریه شین کلی ولسوالی زرمت پکتیا است.
7- ملا محمد فاضل مظلوم، عضو قبیله کاکر از ولسوالی چارچنوی ارزگان متولد است که در سال 1968تولد یافته است. وی در سمتهای معاون وزارت دفاع رژیم طالبان، رئیس ستاد ارتش طالبان در 2001، فرمانده سرحدی طالبان در تخار ایفای وظیفه نموده است. وی در سال 2014 در بدل اسیر آمریکایی بریگدال از زندان گوانتانامو رها گردید. اصالتاً از ترینکوت است و نه سال را در زندان گوانتانامو به سر برد. گفته میشود که وی مستقیماً در قتلعام هزارهها و کشتار دیپلماتهای ایرانی دست داشته است. وی فرماندهی لشکر طالبان علیه مردم یکاولنگ را به عهده داشت. بهعنوان عضو ارتباطی طالبان با القاعده و وابستگان منطقهای آن مانند جنبش اسلامی ازبکستان و شورشیان چچینی بوده است.
8- مولوی خیرالله خیرخواه، متولد 1963 ارغستان قندهار است. وی بهعنوان والی هرات، کابل، فرمانده نظامی اشغال مزار شریف و وزیر داخله طالبان ایفای وظیفه نموده است. عضو قبیله پوپلزایی و یکی از بنیانگذاران طالبان به شمار میرود. وی در مدرسههای حقانیه و اکوره ختک پاکستان آموزشهای دینی را فراگرفته است و وی یکی از رهبران میانهرو طالبان به شمار میرود. مولوی خیرخواه با حامد کرزی رئیسجمهور پیشین افغانستان رابطه نزدیک داشت. در سال 2002 مولوی خیرخواه از احمد ولی کرزی درخواست نمود که مسأله تسلیم شدن وی را با حامد کرزی در میان بگذارد تا در این مورد گفتوگو صورت بگیرد و پیشازاین که چنین اتفاقی بیافتد، نیروهای پاکستانی مولوی خیرخواه را دستگیر نمود و هرچند حامد کرزی شخصاً تلاش نمود تا وی را آزاد نماید اما موفق نشد.
9- مولوی محمد انس حقانی، کوچکترین فرزند جلالالدین حقانی بنیانگذار شبکه حقانی است. وی مسئولیت تأمین مالی طالبان و شبکه حقانی را به عهده داشت که باید از کشورهای عربی خلیجفارس جمعآوری میشد. وی در سال 2014 در کنار حافظ رشید در کشور بحرین توسط نیروهای آمریکایی بازداشت شد. مالی خان کاکای وی است که در سال 2011 توسط نیروهای آمریکا در خوست بازداشتشده بود.
10- مولوی نورالله نوری متولد 1958 است که در زمان رژیم طالبان به عنوان والی ولایت های لغمان، بغلان و بلخ ایفای وظیفه نموده است. وی اصالتا از قبیله توخی زابل است و محل تولد او شاه جوی است. ملا نوری در سال 2001 در قندوز با جنرال دوستم و سپس جنرال داود مذاکره کرد تا در مورد تسلیمی خود بحث نماید اما بعدا توسط نیروهای آمریکایی دستگیر شد.
11- مولوی نبی عمری متولد 1969 در ولایت خوست است. وی در زمان رژیم طالبان به عنوان قاضی ایفای وظیفه می نمود. وی برادر حافظ عبدالرشید عمری است. وی از ولسوالی منوزی اسماعیل خیل خوست و از وابستگاه جلال الدین حقانی به شمار می رود. عمری در جریان نبرد علیه شوروی نقش فعال بازی نمود و عضویت در شبکه حقانی اهمیت وی را برجسته نموده است. وی در زمان مجاهدین به عنوان آمر امنیت خوست و در دوران طالبان به عنوان فرمانده پولیس زابل و سپس فرمانده پولیس سرحدی در قالب وزارت داخله ایفای وظیفه نمود.
12- مولوی عبدالحق وثیق معاون استخبارات رژیم طالبان بود که متولد 1975 از اندر ولایت غزنی است. وی پسر کاکای قاری احمدالله از بنیانگذاران طالبان است. در سال 2001 مولوی وثیق با محمد کریم خلیلی وعده ملاقات گذاشت و میخواست خود را تسلیم نماید و باید در بدل این کار برای وی اجازه داده شود که به سمت جنوب افغانستان برود اما وقتی مولوی وثیق قرار ملاقات خود را نادیده گرفت در مقر غزنی توسط نیروهای ویژه آمریکایی دستگیر و به گوانتانامو فرستاده شد.

دیدگاه شما