صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

اختلافات برسرتعیین هیأت مذاکره کننده، نقش جامعه مدنی کمرنگ است

-

اختلافات برسرتعیین هیأت مذاکره کننده، نقش جامعه مدنی کمرنگ است

پس از ماهها انتظار در قبال آغاز گفتگوهای بین الافغانی سر انجام زمان و مکان برگزاری مذاکرات تقریبا واضح و مشخص گردیده است، دو مشکل عمده باعث گردیده بود که مردم افغانستان در قبال صلح با دیدهی شک و تردید بنگرند، یکی نا معلوم بودن زمان مذاکرات بود که اکنون تقریبا مشخص گردیده است طی دو هفتهی اخیر برگزار گردد، نگرانی دیگر تعیین هیأت مذاکره کننده بود که که از دو سو با مشکل مواجه بود، گروه طالبان به عنوان یکی از طرفهای مذاکره بارها اعلان نموده بود که شخصی را به نمایندگی از آدرس دولت در این مذاکرات به رسمیت نمیشناسند؛ بلکه همگی از آدرسهای حزبی و شخصی شان در میز مذاکرات حاضر شوند، مشکل دیگر دیدگاه مردم در قبال هیأت مذاکره کننده بود که با اجماع نظر بر سر تنوع ترکیب هیأت، خواهان نمایندگان اقشار گوناگون جامعه سیاسی بود، اینکه موقف طالبان در قبال هیأت چیست آیا به همان نگاه قبلی شان پا فشاری دارند یا تجدید نظر نموده اند چندان از اهمیت بالایی برخوردار نیست؛ چون خواستهی آنان فارغ از چارچوب حقوقی و عرف بین المللی است به نظر میرسد که چنین خواستهی از سوی ایشان مورد قبول جامعه سیاسی افغان و همکاران بین المللی واقع نخواهد شد، به دلیلی که مشکل گروه طالبان در حال حاضر با دولت افغانستان است، جنگ و خشونتهای شان نیز متوجه دولت است، منطقا چنین نتیجه میگیریم که ناگذیر دو طرف منازعه به عنوان گفتگو کننده اصلی در میز مذاکرات حضور مییابند و سائر اعضای جامعه سیاسی به صورت فرعی در ترکیب هیأت به نمایندگی از کتلههای فکری و سیاسی خود حضور یابند.
مردم و نمایندگان گروههای سیاسی به عنوان حامی درجه اول نظام، باید در جایگاه بعد از دولت در ترکیب هیأت حضور داشته باشند، اینکه به دولت از منظر حقوقی باید نقش اساسی قائل شد ناشی از همان صبغه حقوقی و قانونی دولت است که در نهایت هرگونه نتیجهی مذاکرات باید مورد پذیرش دولتمردان قرار گیرد که با امضاء نهایی از سوی دولت به آن مهر تأیید زده شده و توافقنامه بار حقوقی داشته باشد، لذا هرگونه اظهار نظر احساساتی از سوی طالبان مبنی بر عدم حضور به نمایندگی از دولت هیچ جایگاه منطقی و حقوقی در قبال نخواهد داشت و مطرود است؛ اما اولویت بعدی که حایز اهمیت فوق العاده میباشد نقش برجسته جوانان و جامعه مدنی در ترکیب هیأت است، لیستی که از اسامی اعضای مذاکره کننده همگانی شده است، با توجه به اینکه از سوی آقای عبدالله به عنوان یکی از شرکای قدرت مورد اعتراض قرار گرفته است بر میگردد به مسئله درون حکومتی که دو جانب شرکای قدرت نهایتن در این زمینه به توافق خواهند رسید، اما آنچه که باید در زمینه تحکیم و تداوم مردم سالاری در نظر گرفته شود دخیل ساختن جوانان و جامعه مدنی به شمول ترکیب جنسیتی که شامل بانوان نیز میگردد در ترکیب هیأت دخیل گردند، لیست موجود فاقد جوهره مردم سالاری است بیشترین کسانی که در آن درج گردیده است شمال اشخاصی اند که به نحوی در حلقه قدرت متصل هستند، نخبگانی که در این دایره جایگاه ندارند از لیست باز مانده اند.
این نخبگان بازمانده، شامل جوانان و جامعه مدنی میگردند که طی دوران حاکمیت بیست ساله دموکراسی نقش بارز و تعیین کننده در نهادینه سازی نظام ایفا نموده اند، جامعه مدنی به عنوان یکی از ارکان و پایههای تأثیر گزار دموکراسی در تمامی نظامهای دموکراتیک دارای جایگاه والا و اهمیت به سزایی هستند، نسل جدید افغانستان به مدت بیست سال زندگی تحت حاکمیت قوانین دموکراتیک، ارزشهای جدیدی را با خود حمل میکنند، هیچ شخص حکومتی و گروه سیاسی نمیتوانند از آنان نمایندگی نمایند، ارزشهای امروزی جوانان افغان، برعلاوه عرف و عنعنات ملی، شامل دیدگاه جهان شمولی و فارغ از حلقه تنگ سیاسی و قومی میباشد، با توجه به انیکه آموزههایی همچون حقوق بشر، حقوق زن، منع خشونت، دهکدهی جهانی دستاوردهای نوین تکنولوژیکی و عصری شدن افغانستان در قاموس بسیاری از گروههای سیاسی و دولتمردان به عنوان یک مفهوم قابل لمس است؛ اما موارد یاد شده در ضمیر جوانان و جامعه به عنوان ارزشهای بی بدیل به یک باور مبدل شده است، میان مفهوم و باور تفاوتهای زیادی وجود دارد، آنانیکه در قالب مفاهیم به خاطر حفظ جایگاه و منزلت سیاسی شان چنین واژه ها را به زبان جاری میکنند تفاوت زیادی دارد با اشخاصی که چنین مفاهیم را در درون شان آنالیز نموده و آن را به عنوان ارزش میپندارند.
به همین مبنی است که میگوییم هیچ شخص دولتی و احزاب سیاسی موجود در لیست نمیتواند از جوانان و جامعه مدنی افغانستان نمایندگی نماید، استحکام و ریشه یابی زیر بناهای فکری با توجه به شرایط زمانی متفاوت است، اشخاصی که پنجاه الی شصت سال قبل ذهنیت شان تهداب گزاری شده است با اشخاصی که تهداب ذهنی شان طی بیست سال اخیر نقش بسته است دچار اختلافات فکری و تفاوت باورها است به همین منظور اشخاص و گروههای شامل جدول نمیتوانند از قشر جوان و جامعه مدنی نمایندگی نماید، جوانان امروزی نه تنها که ذهنیت شان زیر چتر نظام موجود شکل گرفته است؛ بلکه تحصیلات عالی آنان در داخل و خارج از کشور، تصویر جدیدی از افغانستان نوین و جامعه جهانی در ذهن آنان هک نموده است، جوانان امروز افغان در رقابت بر سر درجه تحصیل و تعلیم به سر میبرند، آنان جهت دستیابی به علوم و فناوری های جدید مرزها را در نوردیده است اکادمیهای شرق و غرب پر است از اشخاص و جوانان این سرزمین که جویای علم و دانش اند و به امید فردای بهتر و خدمت گزاری به مردم شان دوری از وطن را تحمل میکنند.
ذهن جوان تحصیل یافته فاقد از هرگونه تزلزل و ملاحظه است، ملاحظات آنان صرفا در حیطهی حفظ و تقویت نظام و دستاوردهای آن گره خورده است، آنان همانند بعضی اشخاص و چهرهها نیستند که با توجه به وزنه ترازو موضع اتخاذ نمایند، چنانچه شاهد هستیم با گرم شدن گفتگوهای صلح، بسیاری از سیاسیون جهت فکری و موضع گیری شان با توجه وضعیت موجود تغییر یافته است، هرباری که اعلامیهی از سوی طالبان مبنی بر طرد دولت نشر میگردد، چهرههای سیاسی نیز تغییر دیدگاه میدهند، نقش چنین اشخاص در میز مذاکره نیز با توجه به فضای آن تغییر خواهد یافت، تزلزل و تخطی فکری بیانگر ذهن خالی و فاقد پشتوانه علمی و محدودیت جهان بینی است که از چنین اشخاص هیچگاه نمیتوان انتظار داشت تا توقعات جوانان و جامعه مدنی افغانستان در میز مذاکرات نمایندگی نمایند؛ بنا بر این قبل از اینکه تصامیم در مورد ترکیب هیأت نهایی و عملی گردد، پیشنهاد میگردد که جهت حفظ نظام و دستاوردهای آن، نقش برازنده جوانان اعم از زن و مرد پر رنگ در نظر گرفته شود تا آنان شجاعانه از خطوط اساسی نظام در چنین مذاکراتی دفاع نمایند.

دیدگاه شما