در نگاه اقتصاد دانان و جامعه شناسان، صلح تنها راه حل پیشرفت و توسعه است. توسعه پایداری و تحولات مطلوب اجتماعی رو به پیشرفت تنها در سایه صلح امکان دارد.
اما برخلاف عده ای از سیاسیون که پیشرفت را در تحولات اجتماعی برخواسته از جنگ و مسایل نظامی‌می‌دانند. آنها معتقدند که جنگ نظامی‌تثبیت کننده قدرت است.
البته این گروه هم سرانجام به صلح معتقدند اما نخست پروسه رسیدن به صلح را جنگ می‌دانند و سپس صلح. اما این سوال را باید از آنها پرسید که حقیقتاً اگر جنگ پایانی نداشته باشد و طولانی مدت شود مانند جنگ های داخلی کشورها بخصوص افغانستان، آیا امکان تحقق صلح وجود دارد؟ یا باید همچنان بنشینیم که جنگ اولیه تثبیت قدرت همچنان ادامه داشته باشد.
نکته دیگر آن است که این تئوری درصورتی درست که بین یک قدرت خیلی قوی تر باشد اما وقتی دو قدرت شبیه به هم می‌خواهند باهم رقابت کنند معلوم نیست این جنجال قدرت و بازی سیاسی-نظامی‌تا کی ادامه خواهد داشت؟ آینده اقتصادی و مصالح ملی به چه صورتی خواهد شد؟
صلح به چه معناست؟ صلح را می‌توان به معنای حذف خشونت، جرم و سایر فعالیت‌های مخاطره‌آمیز در جامعه در نظر گرفت. از طرف دیگر، صلح را می‌توان مجموعه اقدامات مؤثر برای ایجاد گسترش امنیت و آرامش در جامعه دانست. این معیار صلح قابل اندازه‌گیری و رابطه آن با اقتصاد قابل مطالعه است که از آن با مفهوم «صلح مثبت» و «صلح منفی»  نیز یاد می‌شود.
صلح منفی
در این مفهوم رویكرد سلبی یا همان نفی جنگ به بررسی صلح می‌پردازد «صلح منفی». در نگاه اول ممکن است این سوال پیش بیاید که اصلا صلح مگر منفی هم می‌شود؟ صلح خودش بار معنایی خوب و مثبتی دارد. جواب این است که در نظام سیاسی، فرقی نمی‌کند و تفاوت مفهومی‌ندارد.
اما در نظام و تفکر اقتصادی بین این دو نوع صلح تفاوت وجود دارد. نوع اول؛ تنها به اتمام جنگ مد نظر دارد. یعنی پایان تخریب اقتصاد و در حالت بعدی کمی‌اندیشه های اقتصادی اش فراتر خواهد رفت.
صلح مثبت
صلح مثبت به معنای نهادها و ساختارهایی است كه به ساخت یك جامعه صلح آمیز می‌انجامد. صلح مثبت، علاوه بر ایجاد امنیت، نتایج دیگری هم به دنبال دارد و به عنوان مثال، منجر به تقویت اقتصاد، تاب آوری و هم زیستی می‌شود و محیط بهینه ای برای رشد ظرفیت های انسانی ایجاد می‌كند.
در این تعریف رویكرد ایجابی «صلح مثبت» دارد. تعریف شاخصی با عنوان «صلح مثبت»، راهبردی است كه نشان می‌دهد چگونه كشورها با نوع سیاستگذاری و حكمرانی و تعیین شاخص‌های اقتصادی خود، مانع هر نوع درگیری اتباعشان می‌شوند.
به عبارتی زمانی صلح مثبت در جامعه تحقق می‌یابد که همه مردم و مسئولین و نهادهای اجتماعی به سوی صلح حرکت کنند و از برخی از منافع شخص و موقتی خود برای رسیدن به منافع اجتماعی و بلند مدت خود چشم پوشی نمایند. در این شرایط نظام سیاسی با حمایت مردم بسوی صلح مثبت در نظام اقتصادی پیش می‌روند.
شاخص صلح مثبت، معیاری برای ارزیابی عملكرد كشورها
«شاخص صلح مثبت» یا PPI كه از هشت ركن ساخته می‌شود عددی بین 1 تا 5 را به كشورها نسبت می‌دهد و هر چقدر این عدد كم‌تر باشد، كشور عملكرد بهتری در این رابطه داشته است. به‌طور كلی كشورها بر اساس PPI به 4 گروه –خیلی بالا، بالا، متوسط و پایین- تقسیم می‌شوند.
پنج كشوری كه طی سال گذشته بهترین عملكرد PPI را نشان داده‌اند به ترتیب سوئد، فنلاند، نروژ، سوئیس و هلند هستند و پایین‌ترین عملكرد در بین 163 كشور مورد بررسی مربوط به سودان، اریتره، یمن، جمهوری آفریقای مركزی و سومالی است.
وضعیت جهان از نگاه صلح مثبت و منفی
صلح مثبت از سال 2005 ارتقا یافته است و 100 كشور از 163 كشور مورد بررسی، بهبودهایی در PPI را تجربه كردند. به‌طور كلی هفت ركن از اركان هشت‌گانه صلح مثبت در این دوره وضعیت بهتری را نشان داده‌اند و تنها «سطح فساد» كه از سه زیرشاخص «فساد نخبگان»، «ادراك فساد» و «كنترل فساد» تشكیل شده، عملكرد قابل قبولی نداشته است.
در سال 2019 شاخص صلح جهانی، تاثیر اقتصادی خشونت است که برای اولین بار از سال 2012، در این سال بهبود یافته و از سال 2017 تا 2018 به میزان 3.3درصد ضعیف شده است. تأثیر اقتصادی خشونت بر اقتصاد جهانی در سال 2018، حدود 14.1 تریلیون دلار (برحسب برابری قدرت خرید) بوده که این رقم معادل 11.2درصد از کل ارزش افزوده اقتصاد جهان (تولید ناخالص داخلی جهان) و با سرانه 1853 دلار است.
همانطور که گفته شد، تأثیرات اقتصادی خشونت در سال 2018 حدود 3.3درصد افزایش یافت. بیشترین بهبودی در کاهش منازعات مسلحانه به دست آمد که هزینه اقتصادی خشونت به دلیل افت شدید درگیری در سوریه، کلمبیا و اوکراین به میزان 29درصد و به رقم 672 میلیارد دلار کاهش یافت. همچنین کاهش قابل ملاحظه ای در تأثیرات اقتصادی تروریسم، که از سال 2017 تا 2018 به میزان 48درصد اتفاق افتاد، دیده شد.
خشونت همچنان تأثیر قابل توجهی بر عملکرد اقتصادی در سراسر جهان دارد. در 10 کشور با شدت خشونت بالا، هزینه اقتصادی خشونت به طور متوسط 35درصد تولید ناخالص داخلی است، در مقایسه با رقم مشابه 3.3درصدی تولید ناخالص داخلی در کشورهایی که کمتر تحت تاثیر خشونت قرار دارند. در کشورهای سوریه، افغانستان و جمهوری آفریقای مرکزی، هزینه اقتصادی خشونت در سال 2018 از بالاترین رقم در مقایسه با سایر کشورها برخوردار بوده که به ترتیب برابر با 67، 47 و 42درصد تولید ناخالص داخلی آنها بوده است.
در 12 سال گذشته، شاخص صلح مثبت در جهان 2.4 درصد بهبود یافته، اما این بهبود از سال 2013 به علت فراز و نشیب در عملكرد جهانی اركان «جریان آزاد اطلاعات»، «توزیع عادلانه منابع»، «سطح فساد» و «روابط با كشورهای همسایه» مسیر ناهمواری را پشت سر گذاشته است.
سخن پایانی
صلح مثبت از اقتصاد تأثیر می‌گیرد و بر اقتصاد تأثیر می‌گذارد.
12.4 درصد تولید ناخالص داخلی جهان یعنی حدود 14 میلیارد دلار در سال 2017 برای مقابله با خشونت هزینه شده است. از طرف دیگر، تغییر در صلح مثبت تأثیر زیادی بر متغیرهای كلان اقتصادی دارد. به‌عنوان مثال هر یك درصد بهبود در PPI ، تولید ناخالص داخلی سرانه را در دهه منتهی به 2016 حدود سه درصد افزایش داده است.
لذا توجه تنها به خود صلح خوب است. صلح منفی مقدمه تحقق صلح مثبت است. صلح منفی تنها پایان جنگ است و صلح مثبت شروع  تحول اقتصادی و سازندگی بعد از جنگ است. تنها راضی شدن به صلح بدون توجه به پالیسی های انکشافی و توسعه ای بعد از صلح، امری خطا است. صلح مثبت همان نقطه حرکت بعد از توقف در جنگ است.
ان شالله اولاً صلح در کشور عزیزمان با پیگیری همه و همه به تحقق برسد، سپس وارد فعالیت اکتیو و فعال به عنوان اقتصاد صلح مثبت گردد.