صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

شنبه ۱ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

بایدن و سیاست احتمالی امریکا درقبال افغانستان

-

 بایدن و سیاست احتمالی امریکا درقبال افغانستان

انتخابات ریاست جمهوری  نوامبر ۲۰۲۰ در امریکا یکی از بی پیشنه ترین  انتخابات از نگاه حضور مردم در  ۱۲۰ سال گذشته در امریکا بود؛ برای انتخاب رییس جمهور شان از حق رای استفاده کردند و نزدیک به 150 میلیون آمریکایی  به دو نامزد پیشتاز ریاست جمهوری رای دادند. با آنکه دونالد ترامپ هنوز نتایج انتخابات را نپذیرفته اما رسانهها و افکار عمومی امریکا و جهان آقای بایدن را رییس جمهور منتخب جدید میداند. اکنون پرسش این است که با روی کار آمدن حکومت جدید در امریکا آیا تغییراتی در سیاست داخلی و بین المللی رخ خواهد داد؟ آیا پالیسی جوبایدن ادامه پالیسی دونالد ترامپ در افغانستان خواهد بود؟یازده سپتامبر ۲۰۰۱ در امریکا  تاریخیست که معادلات جهانی را برهم زد و دولت وقت آمریکا رویکرد خود را در قبال جهان تغییر داد. هدف گیری برج دوقلو و پذیرفتن حمله از سوی گروه تروریستی القاعده باعث شد که پای نیروهای نظامی آمریکا در جهان باز شود و به هدف از بین بردن گروه های دهشت افگن و تلافی حمله یازده سپتامبر از القاعده به مبارزه پرداخت. همزمان گروهی دیگر در افغانستان بنام طالبان حاکم بود؛ این گروه نیز رابطه تنگاتنگ با گروه القاعده داشت و امریکا این گروه تروریستی را نیز بر مردم و دولتش خطر آفرین می دید.  این مساله باعث شد که نیروهای نظامی این کشور وارد افغانستان شود و طالبان را مورد هدف  قرار دهد. حکومت طالبان با حملات پی هم نیروهای این کشور منجر به سقوط گردید و حکومت جدید با اشتراک احزاب سیاسی در جلسه بن در آلمان شکل گرفت. در این جلسه حامد کرزی به عنوان رییس جمهور موقت در افغانستان انتخاب گردید؛ حامد کرزی نیز دو دور رییس جمهور افغانستان بود و امریکا در تفاهم با دولت افغانستان روی پایگاه های نظامی مستقر در کشور موافقه کرد  و دولت امریکا وعده کمک های مالی و نظامی را نموده و همچنان در قسمت آموزش نیرو های نظامی افغانستان همکاری میکند تا در قبال دهشت افگنی توانایی دفاع را داشته باشد و در این بازی کشور های مختلفی را شامل کرد از جمله قوای ناتو و تقریبا همهی کشور های جهان اول ...
طولانی ترین جنگ آمریکا دو دهه زمان برده است و تا هنوز نه گروه القاعده و نه طالبان به کلی از بین رفته است. پس آمریکا در طول بیست سال چه دست آورد در جنگ افغانستان میتواند داشته باشد ؟ حضور فعال نیروهای آمریکایی در افغانستان نیز دقیقا چه می تواند باشد؟  سیاست گسترش نفوذ آمریکا در جهان از زمان جوش بوش ریاست جمهور سابق امریکا، دوره بارک اوباما و دوره دونالد ترامپ افزایش یافته است و قدرتمند شدن دیگر کشور ها آمریکا را نگران کرده تا با چه سیاست بین المللی در دنیا نفود فعال خود را حفظ کند . دوره‌‌ی ریاست جمهوری بارک اوباما با سیاست هوشمند و رویکرد رفتار نرم همچنان قدرت نفوذ فعال را در دست داشت و حتی با کشور های چون افعانستان، ایران، پاکستان، سوریه، لبنان، اسرائیل، اتحادیه اروپا و... بازی هوشمندانه داشت. همهی این کشور ها تا جای دوست داشتند با آمریکا همکاری دو طرفه داشته باشند، اما دوره دونالد ترامپ با سر و صدای زیادی به همراه بود همیشه از گزینه فشار و سیاست تک محور استفاده میکرد. ترامپ در اوایل حکومت خود در قبال طالبان گزینه فشار و نظامی در پیش گرفت اما در اواخر حکومت خود راه سازش و مصالحه را جزء سیاست خود قرار داد و در کمپاین دور اول ریاست جمهوری به مردم آمریکا وعده داد که به طولانی ترین جنگ آمریکا نقطه پایان میگذارد. در اقدام کم سابقه، امریکا با طالبان به تفاهم رسیدند و در جهت صلح با حکومت افعانستان هر دو طرف را تشویق نمودند تا به مصالحه و آتش بس دست یابند؛ ولی مذاکرات بین الافغانی نزدیک به دو ماه میشود که تا هنوز لاینحل مانده است و هر دو طرف یعنی حکومت افعانستان و طالبان به توافق مقدماتی دست نیافته و روی چارچوب مذاکرات اختلاف دارند. دونالد ترامپ با اقدام مذاکرات با طالبان خواست به مردم آمریکا نشان دهد که به وعده خود پای بند است و نیروهای آمریکایی را تا کریسمس۲۰۲۱ به خانه بر می گرداند، تا بتواند آرای بیشتری مردم را به خود اختصاص دهد. اما، ظاهرا این اقدام ترامپ کارساز نبوده و او از رقیب خود جوبایدن عقب ماند و انتخابات را باخته است.
با پیروزی جوبایدن صفحه جدیدی برای آمریکا رقم خورده است، بایدن از حمایت قوی بارک اوباما  و میشل اوباما برخوردار بود، حزب دموکرات امریکا همیشه از موضع نرم تر با دیگر کشور ها برخورد خواهد کرده است. انتخاب بایدن به عنوان کهن سال ترین رییس جمهور امریکا و معاون اول او به عنوان سیاه پوست هند الاصل امریکایی معادلات اجتماعی آمریکا را تغییر خواهد داد و کشورهای دخیل با امریکا در تلاش گسترش دادن روابط خود خواهد شد. آیا بایدن ادامهی سیاست ترامپ را در قبال افعانستان پیش خواهد گرفت؟ بدون شک جوبایدن تغییر پالیسی آنچنانی در قبال افغانستان نخواهد داشت ولی از چند منظر ملاحظاتی را در نظر می گیرد.
1-سیاست امریکا  با حکومت افغانستان
بدون تردید جوبایدن از حکومت فعلی حمایت میکند تا نیازمندی مردم حد الامکان مرفوع شود و از حکومت افغانستان بخواهد تا خواسته های گروه ها و احزاب های سیاسی  را که نفوذ مردمی دارند در بعضی مواقع مدنظر بگیرد تا از اختلافات درونی که باعث بحران در افغانستان شود، کمی کاسته شده و ملت حالت نورمال را بی پیماید. اما؛ در قبال جنگ افغانستان رویکرد حد وسط را انتخاب بر میگزیند چون با حفظ نظام کنونی منافع امریکا تامین میشود. امریکا همچنان پالیسی زره بینی خود در آسیای میانه و خصوصا کشور های چون ایران، چین، روسیه... را تحت کنترول داشته باشد و در شرایط ناهنجار و تنِش از نیروهای نظامی مستقر در افغانستان استفاده خواهد کرد. افغانستان از نقطه نظر ژئوپولتیک برای آمریکا بسیار مهم است، موقعیت دیده بانی جیولوژیکی و وضع جوی در افغانستان حضور امریکا را دوامدار خواهد کرد. اما، جوبایدن تا حد ناگزیر است همان راهی را برود که ترامپ میرفت، نقش کسانی چون زلمی خلیل زاد را نمی توان تنها در چارچوب سیاست های شخص ترامپ فهمید. فردا بایدن هم به همین خلیلزاد یا کسی شبیه او نیاز دارد که راهی برای خروج امریکا از افغانستان طرح کند. بایدن وقتی که معاون باراک اوباما بود گفت که طالبان دشمن امریکا به شمار نمیآیند و نیز همین بایدن بود که حتا با افزایش مقطعی نیروهای جنگی امریکا در افغانستان مخالفت کرد تا بودجه اختصاص داده شده برای افغانستان کاهش یابد تا مصرف پول را به مردم امریکا تخصیص دهد و از طرفی قدرت سیاست دولت امریکا را به نمایش بگذارد.
2-سیاست امریکا - طالبان
جوبایدن رویکرد خود را با طالبان آنچنان تغییر نخواهد داد ولی در قسمت امتیاز خواهی طالبان ملاحظات خواهد داشت اگر دونالد ترامپ برنده انتخابات میشد طالبان از موضع بالاتری با حکومت افعانستان وارد گفتوگو های صلح در دوحه قطر می گردید ولی جوبایدن با طالبان روی توافقات که با حکومت دونالد ترامپ صورت گرفته است، تغییر نسبی که منافع امریکا را برجسته کند انجام خواهد داد تا از مشروعیت طالبان اندکی کاسته شود و به عنوان یک گروه فعال سیاسی عرض اندام نکرده و نسبتا تضعیف کننده جلوه دهد چون طالبان گروه تروریستی که عامل صدها حمله بر نیروهای امریکایی و افغان و افراد ملکی بوده و دولت بایدن برای امریکایی های که سربازان شان را از دست داده اند پاسخگو باشد.
3-نقش امریکا با حکومت افغانستان و طالبان
جوبایدن در تلاش خواهد بود تا امریکا را به عنوان قدرت جهانی و پیشتاز دموکراسی و نفوذ فعال آمریکا در جهان، زمینه صلح که زمان زیادی در برخواهد گرفت مساعد کند و به عنوان یک میانجی قوی میان حکومت و طالبان عمل خواهد کرد ولی عملکرد عملی توافق صلح تا انتخابات دور دوم جوبایدن ادامه خواهد یافت و جزء دست آورد انتخاباتی  برای تیم جوبایدن خواهد بود هدف که ترامپ نتوانست تکمیل کند هدف بایدن خواهد شد تا آرای مردمی بیشتری امریکا را جذب کند ولی اگر بایدن سیاست اشتباه ترامپ را تکرار کند شکست آن حتمی خواهد بود چون زمان حساس تر از دوره ترامپ است، در صورت نیاز و توافق طرفین دعوا در افغانستان روی نظام جدید با پای درمیانی امریکا تشکیل شده تا نقطهی پایان باشد برای خشونت ها در افغانستان ولی امریکا با طالبان روی گزینه حضور نیروهای شان با درصدی کم پا فشاری خواهد کرد تا اهداف بلند مدت امریکا تامین شود.
سخن پایانی
آمریکا بار دیگر با سیاست نرم در تعاملات با کشورهای جهان خواهد شد تا بتواند با هدف نفوذ فعال ادامهی کار کند، جوبایدن با تاثیر پذیری از بارک اوباما  و گرفتن مشاوره از ایشان پالیسی و سیاست خود را پیش خواهد برد تا آمریکای قدرتمندی را بسازد و به استراتژی دوامدار خود ادامه دهد.

 

 

 

دیدگاه شما